Planetarium in Lattrop

Vrijdagavond 21-01-’05 zijn we met een klein groepje naar het Sterrenwacht in Lattrop gegaan. We kwamen daar iets na 20.00 uur aan. Toen we er aan kwamen stonden een aantal mensen buiten paraat met een camera. Wat bleek het verschijnsel Poollicht of wel Noorderlicht was die avond aanwezig. De mensen daar hebben ons duidelijk gemaakt wat poollicht is, namelijk: Poollicht hangt samen met uitbarstingen op de zon, waarbij grote hoeveelheden geladen deeltjes het heelal ingeslingerd worden. Het aardmagnetisch veld zorgt ervoor dat de deeltjesstroom in de omgeving van de aarde wordt afgebogen en in de buurt van de noord- en zuidpool met verhoogde snelheid de atmosfeer binnendringt. De van de zon afkomstige deeltjes bevatten veel energie die in de bovenste kilometers van de atmosfeer door botsingen wordt overgedragen op atomen zuurstof en stikstof. Die energie komt uiteindelijk weer vrij en wordt op 800 tot 1000 kilometer hoogte uitgestraald in de vorm van het kleurrijke poollicht. Toen het poollicht langzaam leek te verdwijnen zijn we naar binnen gaan en hebben eerst nog even gezeten. Daarna zijn we naar het planetarium gegaan. Het planetarium is een hele grote koepel, waarin met behulp van een sterrenprojector sterrenbeelden en sterren wordt afgebeeld. Het is dan net alsof je zelf naar de echte sterrenhemel kijkt. Het was toen het begon inmiddels alweer 21:00 uur. Aan de andere kant van de koepel ging de zon onder. Normaal doet de aarde er 24 uur over om rond te draaien, maar nu zou hij er maar 6 minuten over gaan doen. De man begon met vertellen over allerlei sterrenbeelden en belangrijke sterren die je makkelijk kon vinden. Hij vertelde ook dat je bepaalde sterren op het noordelijk halfrond niet kon vinden, maar wel op het zuidelijk halfrond. Zo was de poolster ook een hele belangrijke ster die je makkelijk kon vinden. Je moet namelijk de grote beer (steelpannetje) zoeken en dan de steel van het steelpannetje 5 maal te nemen. Dan kom je bij de poolster uit. Als je op de noordpool staat, staat de poolster bijna 90 graden boven je. Toen we man was uitverteld, mochten we nog heel even mee naar boven lopen om naar de grootste 40 cm telescoop te gaan kijken. En we mochten nog door een andere telescoop buiten naar de maan kijken. De man vroeg ons nog wat de belangrijkste functie van de Telescoop was en dat was: Licht opvangen en versterken en daarna vergroten. Na dit was de rondleiding afgelopen. We hebben nog wel wat vragen bij het planetarium gekregen:
Vragen die je kreeg bij de sterrenwacht: 1. Welke kant draait de aarde op? Linksom, dus van oost naar west. 2. Waarom staat de poolster altijd stil? Staat in het verlengde van de as van de aarde (op de Noordpool) 3. De dichtstbijzijnde ster staat op 4.5 lichtjaar van de aarde. Hoeveel kilometer is dat? 300.000 x 60 sec x 60min x 24uur x 365dagen x 4.5 jaar = 4.25736 x10 13
4. Hoe vak kun je om de evenaar reizen als je weet dat de evenaar 40.000 kilometer is? 300.000 : 40.000= 7,5 keer
5. Zou er leven in het heelal kunnen zijn? Ja, omdat er nog andere sterrenstelsels in het heelal zijn. Wij zijn daar er maar een van. Er kunnen andere planeten zijn waar de leefomstandigheden net zon gunstig zijn als bij ons. Vragen bij de opdracht. 1) Verklaar hoe je de volgende objecten aan de sterrenhemel kunt onderscheiden door een langere tijd naar hun beweging te kijken: Ster: hij fonkelt en is niet echt rond. Planeet: rond en fonkelt niet. Gewone satelliet: beweegt snel. Geostationaire satelliet: staat stil, en draait mee met de aarde. 2) Als je elke avond op hetzelfde tijdstip naar de hemel kijkt zal een ster iets verplaatst zijn. a) Waarom lijken sterren vrijwel stil te staan? Omdat de sterren heel ver weg staan

b) Waarom ontstaat er van dag op dag toch een kleine verplaatsing? Omdat de aarde draait, en de sterren draaien niet mee met de aarde. 3) Hoe kun je kijkend naar de halve maan zo zien dat je op het noordelijk dan wel zuidelijk halfrond bent? Je moet dan kijken of de maan in het eerste of in het laatste kwartier is. 4) Zoek tenminste drie sterrenbeelden in het echt op en geef aan op grond van welke kenmerken je ze hebt ontdekt. Grote beer: aan het steelpannetje
Stier: planeet Jupiter kun je zien
Jager: aan de riem
Tweelingen: aan de sterren Castor en Polux