Samenvatting
Erta Ale, is een actieve vulkaan in Ethiopië. Het breedtepunt van de vulkaan is 1.5 kilometer en de vulkaan is zowat de oudste van alle vulkanen. Onderaan Erta Ale stroomt al meer dan negentig jaar lava rond dat met het blote oog te zien is. Lavameren zijn vrij zeldzaam: sinds 1980 zijn er behalve in Erta Ale enkel nog in de vulkanen Kilauea in Hawaï, Mount Erebus op Antarctica en Nyiragongo in Congo soortgelijke meren terug gevonden. De lava wordt langs één kant van het meer omhoog gestuwd en glijdt dan naar het andere uiteinde. Ondertussen koelt ze af en vormt ze een donkergrijze korst. Dat koelere materiaal drijft dan op de hetere lava die zich eronder bevindt. Het levert natuurlijk ook zeer mooie beelden op.
4,5 miljard jaar geleden ontstond onze planeet doordat een hele hoop stenen die rond de zon zweefden tegen elkaar aan kwamen en één werden. Door de inslagen kwamen enorme hoeveelheden energie en warmte vrij terwijl de massa die later de aarde zou vormen steeds groter werd. Uiteindelijk koelden de buitenste lagen van de planeet af waardoor alle hitte binnenin vast kwam te zitten. Die enorme hoeveelheid vloeibaar gesteente, met een temperatuur van ongeveer 4500 graden, zit er nu nog steeds en vormt een onderdeel van vulkanen en van de opbouw van onze planeet.
Op de meeste plaatsen ter wereld zit het hete magma honderden kilometers onder het aardoppervlak maar er zijn uitzonderingen. IJsland bijvoorbeeld, daar zit de lava zo hoog dat er heetwaterbronnen en geisers ontstaan. Uiteraard zijn die natuurverschijnsels ondertussen populaire toeristische plaatsen geworden.
De warmte in het centrum van de aarde zorgt natuurlijk voor meer dan enkel vulkaanuitbarstingen en warmwaterbronnen. Ze is ook verantwoordelijk voor het vormen van alle grote bergketens zoals bijvoorbeeld de Alpen, de Pyreneeën en uiteraard het Himalaya gebergte.
Ons aardoppervlak bestaat uit platen. De warmte binnenin onze planeet stijgt op tot ze die platen bereiken en splitst zich dan om ten slotte weer af te koelen en terug te dalen naar het hetere centrum. Die verplaatsing van warme lava zorgt ervoor dat de grote platen waarop onze continenten zich bevinden zich constant bewegen. Wanneer twee platen botsen, wordt er een stuk land omhoog gestuwd en ontstaan er gebergten. De botsing van twee tektonische platen brengt hevige aardbevingen met zich mee.
Vier miljard jaar geleden zou het hete magma in de aardkern deels verantwoordelijk zijn geweest voor het ontstaan van leven. In Rotaroua, Nieuw-Zeeland is een vulkanisch landschap dat sterk zou lijken op hoe de aarde er vier miljard jaar geleden moet hebben uitgezien. Een aantal chemische stoffen is de samenstelling van het water bij het ontstaan van de aarde. De giftige stoffen zorgen voor een uitstekende omgeving voor bacteriën. De eerste organismen die in het vulkanische water leefden, zouden dus sterk lijken op de bacteriën die er vandaag nog steeds in rondzwemmen.
Vulkanen zorgden niet alleen voor het ontstaan van leven, ze waren ook verantwoordelijk voor het behoud ervan. De zon was in de beginjaren van de planeet ongeveer dertig procent zwakker dan ze nu is en dus niet sterk genoeg om het oppervlak van de aarde voldoende te verwarmen. De aarde dreigde te bevriezen maar de vulkanen hielden dat tegen. Ze scheiden namelijk een gas uit in onze atmosfeer: koolstofdioxide, of CO2. Dit heeft de temperatuur nog enigszins normaal gehouden.
De temperatuur op aarde was niet altijd hoog genoeg om leven te onderhouden. Zo was er 700 miljoen jaar geleden een soort ijstijd, het word de zogenaamde ‘sneeuwbalaarde’ genoemd. In die periode was de hele wereld bedekt met een ijslaag van gemiddeld een kilometer dik. Dat begon bij de Noord- en Zuidpool en breidde zich verder uit tot aan de evenaar. Hoe groter het oppervlak werd dat bedekt was met ijs, hoe meer zonlicht er werd weerkaatst en hoe sneller de temperatuur daalde. Het leek erop dat de aarde voor altijd een sneeuwbal bleef, maar de vulkanen hebben de aarde gered.
Uiteindelijk werd de temperatuur op aarde weer stabiel en ontstond het eerste leven. Miljarden jaren lang vond je op aarde alleen eencellige organismen terug die samen stromatolieten ontwikkelden, maar na de grote klimaatverandering aan het eind van het sneeuwbaltijdperk doken de eerste meercelligen op: de ediacara. Het duurde niet lang voor vreemde wezens als de dickensonia evolueerden naar meer complexere levensvormen.
Erta Ale, is een actieve vulkaan in Ethiopië. Het breedtepunt van de vulkaan is 1.5 kilometer en de vulkaan is zowat de oudste van alle vulkanen. Onderaan Erta Ale stroomt al meer dan negentig jaar lava rond dat met het blote oog te zien is. Lavameren zijn vrij zeldzaam: sinds 1980 zijn er behalve in Erta Ale enkel nog in de vulkanen Kilauea in Hawaï, Mount Erebus op Antarctica en Nyiragongo in Congo soortgelijke meren terug gevonden. De lava wordt langs één kant van het meer omhoog gestuwd en glijdt dan naar het andere uiteinde. Ondertussen koelt ze af en vormt ze een donkergrijze korst. Dat koelere materiaal drijft dan op de hetere lava die zich eronder bevindt. Het levert natuurlijk ook zeer mooie beelden op.
4,5 miljard jaar geleden ontstond onze planeet doordat een hele hoop stenen die rond de zon zweefden tegen elkaar aan kwamen en één werden. Door de inslagen kwamen enorme hoeveelheden energie en warmte vrij terwijl de massa die later de aarde zou vormen steeds groter werd. Uiteindelijk koelden de buitenste lagen van de planeet af waardoor alle hitte binnenin vast kwam te zitten. Die enorme hoeveelheid vloeibaar gesteente, met een temperatuur van ongeveer 4500 graden, zit er nu nog steeds en vormt een onderdeel van vulkanen en van de opbouw van onze planeet.
De warmte in het centrum van de aarde zorgt natuurlijk voor meer dan enkel vulkaanuitbarstingen en warmwaterbronnen. Ze is ook verantwoordelijk voor het vormen van alle grote bergketens zoals bijvoorbeeld de Alpen, de Pyreneeën en uiteraard het Himalaya gebergte.
Ons aardoppervlak bestaat uit platen. De warmte binnenin onze planeet stijgt op tot ze die platen bereiken en splitst zich dan om ten slotte weer af te koelen en terug te dalen naar het hetere centrum. Die verplaatsing van warme lava zorgt ervoor dat de grote platen waarop onze continenten zich bevinden zich constant bewegen. Wanneer twee platen botsen, wordt er een stuk land omhoog gestuwd en ontstaan er gebergten. De botsing van twee tektonische platen brengt hevige aardbevingen met zich mee.
Vier miljard jaar geleden zou het hete magma in de aardkern deels verantwoordelijk zijn geweest voor het ontstaan van leven. In Rotaroua, Nieuw-Zeeland is een vulkanisch landschap dat sterk zou lijken op hoe de aarde er vier miljard jaar geleden moet hebben uitgezien. Een aantal chemische stoffen is de samenstelling van het water bij het ontstaan van de aarde. De giftige stoffen zorgen voor een uitstekende omgeving voor bacteriën. De eerste organismen die in het vulkanische water leefden, zouden dus sterk lijken op de bacteriën die er vandaag nog steeds in rondzwemmen.
Vulkanen zorgden niet alleen voor het ontstaan van leven, ze waren ook verantwoordelijk voor het behoud ervan. De zon was in de beginjaren van de planeet ongeveer dertig procent zwakker dan ze nu is en dus niet sterk genoeg om het oppervlak van de aarde voldoende te verwarmen. De aarde dreigde te bevriezen maar de vulkanen hielden dat tegen. Ze scheiden namelijk een gas uit in onze atmosfeer: koolstofdioxide, of CO2. Dit heeft de temperatuur nog enigszins normaal gehouden.
De temperatuur op aarde was niet altijd hoog genoeg om leven te onderhouden. Zo was er 700 miljoen jaar geleden een soort ijstijd, het word de zogenaamde ‘sneeuwbalaarde’ genoemd. In die periode was de hele wereld bedekt met een ijslaag van gemiddeld een kilometer dik. Dat begon bij de Noord- en Zuidpool en breidde zich verder uit tot aan de evenaar. Hoe groter het oppervlak werd dat bedekt was met ijs, hoe meer zonlicht er werd weerkaatst en hoe sneller de temperatuur daalde. Het leek erop dat de aarde voor altijd een sneeuwbal bleef, maar de vulkanen hebben de aarde gered.
Uiteindelijk werd de temperatuur op aarde weer stabiel en ontstond het eerste leven. Miljarden jaren lang vond je op aarde alleen eencellige organismen terug die samen stromatolieten ontwikkelden, maar na de grote klimaatverandering aan het eind van het sneeuwbaltijdperk doken de eerste meercelligen op: de ediacara. Het duurde niet lang voor vreemde wezens als de dickensonia evolueerden naar meer complexere levensvormen.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden