Architectuur Walburgiskerk

Ik heb 15 september 2014 de Walburgiskerk bezocht in Arnhem, het is de oudste kerk in Arnhem. De oorspronkelijke architect is niet bekend. Het is wel bekend dat de kerk opgericht is door het Sint-Walburgiskapittel, die zich eerst wilde vestigen in Tiel, maar na moeilijkheden in Arnhem kwam. Vlak daarna is begonnen met de bouw. De kerk was in 1975 klaar voor gebruik. De kerk staat aan het Sint-Walburgisplein.

Ik heb dit gebouw gekozen omdat we voor het PO van ckv al dit gebouw toegewezen kregen. Het was een mooie gelegenheid om hier ook meteen een verslag over te schrijven. Het leek me ook erg interessant omdat ik al wist dat het een van de oudste kerken van Arnhem was, maar verder eigenlijk nog niet veel informatie erover had.

Het gebouw heeft een gotische stijl. Het vooraanzicht heeft een grote deur met er boven twee grote torens. Een opvallend detail is dat toen de kerk na de Tweede Wereld Oorlog tijdens de slag om Arnhem, uitbrandde, deze is herbouwd. De torens hadden oorspronkelijk alle twee twee torengaten. Na dat het was herbouwd is er in de linkertoren een torengat bijgekomen. Tussen de twee torens op de voorgevel zit een groot raam, verdeeld in allemaal kleine raampjes in een boogvorm. Daarboven steekt tussen de torens een klein torentje, of beter gezegd puntdak(je). Op de torens zit ook een kleiner raampje.

Verder heeft het ook de rest van het gebouw grote ramen in bogen, waaronder glas in lood.

De buitenkant is verder gemaakt van grijsbruine bakstenen.

Het gebouw is eigenlijk redelijk normaal, voor een kerk, verdeeld. Als je binnen komt door de grote deuren, kom je onder het kerkorgel uit. Je loopt dat door, en daar heb je 1 grote ruimte. Aan de rechterkant zit ongeveer halverwege een kamertje. Iets verder daarna zit nog een kleine ruimte, die waarschijnlijk later is aangebouwd en niet op de plattegrond staat. Aan de linkerkant zit achter en vooraan een deur.

Het gebouw is vooral van grijsbruine bakstenen gemaakt. Het is waarschijnlijk zo gemaakt omdat het stevig materiaal is. Het beschermt goed tegen natuurlijke ‘aanvallen’ zoals onweer, regen, wind, hagel enz. Verder is het erg moeilijk om dingen van buitenaf te vernielen, buiten de ramen om.

Het gebouw heeft niet echt opvallende vormen. Het heeft wel twee grote torens, met daarachter, (vanaf bovenaf gezien) een aflopend dak dat loopt in een vorm van een soort kruis. Aan de voorkant zitten op de torens een soort pilaar-achtige dingen gebouwd. Aan de zijkanten zitten ook een soort van aangebouwde torentjes, met ook puntdaken. Tussen het kruisdak en de twee zijtorentjes zitten verlagingen in het gebouw.

Van buiten is het gebouw vooral bruingrijs. Er zit verder eigenlijk geen kleur in de buitenkant.

Van buitenaf heeft het niet veel versieringen, er zit wel wat reliëf in, maar niet veel. Van binnen zit er ook niet veel versieringen in het heeft niet veel afwijkende dingen. Veel ramen en reliëf zijn symmetrisch gemaakt.

het gebouw past niet echt (meer) bij de omgeving. Het is een oud gebouw, in het centrum, waar veel moderne gebouwen omheen zijn gebouwd. Vlakbij staan het politiebureau, het gemeentehuis en een grote parkeergarage. Dat heeft te maken met het materiaal dat gebruikt is bij de kerk toen, en het gebruik van materialen bij de later gebouwde gebouwen.

Het gebouw is redelijk groot, maar valt niet echt op in de omgeving. De kerk staat aardig afgeschermd door huizen en andere gebouwen. En er zijn ook nog wat grotere gebouwen in de buurt. En ook een nog grotere kerk, namelijk de Eusebiuskerk.

Ik denk wel dat de architect(en) rekening hebben gehouden met de omgeving, alleen er zijn veel gebouwen afgebroken na bijv. De Tweede Wereldoorlog. De kerk is weer herbouwd in originele staat, maar veel andere gebouwen zijn in een andere stijl weer opgebouwd.

Het gebouw is oorspronkelijk neergezet met een kerkfunctie voor rooms-katholieke gelovigen. Het is rond 1800 even een wapenarsenaal en een gevangenis geweest, vanwege het verbod op het katholieke geloof.

Vanaf 12 mei 2013 zijn er geen uitvaarten, huwelijksviering of katholieke vieringen meer geweest. Er zijn ook geen kerkdiensten meer.

De ruimtes liggen op zich erg logisch van elkaar. De kerk is bijna net zo ingedeeld als veel andere kerken. Het orgel helemaal achterin de kerk, het altaar helemaal voorin. Het orgel is logisch achterin omdat het dan niet in de weg zit, en het geluid voor iedereen te horen is. Voorin natuurlijk het altaar en de spreekstoel voor de priester.

De kerk heeft een symbolische functie als rijksmonument.

Ik vind deze kerk in het geheel erg mooi en interessant. De geschiedenis eromheen vind ik vooral interessant. Hoe het ook andere functies dan een kerk heeft en heeft gehad. En hoe het na de Slag om Arnhem ook weer herbouwd is.

Ik vind dat de architect de goede materialen en kleuren heeft gebruikt. Het gebouw valt daardoor aan de ene kant wel en aan de andere kant niet op. Ik zelf heb de kerk een tijd lang niet zien staan. Maar als je hem eenmaal ziet staan, zie je hem ook wel goed. Dat komt vooral doordat hij boven de omliggende gebouwen uitkomt maar niet veel opvallende kleuren of opvallende uitsteeksels heeft. Dat is wel goed, want ik vind persoonlijk dat kerken wel op mogen vallen, maar niet zoveel dat het pronkstuk in de stad is. Omdat er ook nog andere geloven zijn, we leven in een multiculturele samenleving. De plek en ruimte vind ik ook goed, want zo staat een kerk toch in een makkelijk bereikbare omgeving. En had de plek zelf genoeg ruimte voor de kerk. Ook kunnen er genoeg mensen in de kerk.

Ik zou een ander dit gebouw aanraden, omdat het ten eerste, ik zelf het een erg mooi gebouw vind. Het heeft mooie details, en er is in de kerk ook veel te zien. Ook is hij nog in de oude staat van toen hij nog wel gebruikt werd. Dingen zoals het kerkorgel of de spreekstoel zitten er nog steeds in.