Titel: Zus
Auteur: Siska Mulder
Jaar eerste druk: 2005
Gelezen druk: 2005
Uitgeverij: Arena
Plaats van uitgave: Amsterdam
Aantal bladzijden: 204 bladzijden
Samenvatting
In de Proloog neemt Anna Woud zich voor om op 30-jarige leeftijd een wending aan haar leven te geven. Het is voor haar een soort parachutesprong. Dertig jaar geleden is ze geboren op de meest vervloekte dag van de week: maandagmorgen en gezegend met een naam die ze vanaf het begin haatte: Anna vernoemd naar een oudtante Annie. Eigenlijk wil ze ook graag een zondagskind zijn.
Het eerste hoofdstuk speelt drie maanden later. Anna heeft gesolliciteerd als secretaresse bij een reclamebureau T.O.M. en maakt direct kennis met de directeur Tom en de copywriter Bob, die er beide niet voor terugdeinzen om te laten zien dat ze homofiel zijn. Ze solliciteert als secretaresse en het klikt meteen tussen Tom en Anna. Ook met Bob die bezig is aan een nieuwe commercial, kan Anna het direct goed vinden. Het is een driemanschap dat voor grote artistieke prestaties zal zorgen. Ook na afloop van de werkzaamheden gaan ze veel met elkaar om. Anna blijkt de katalysator voor het reclamebureau te zijn: door haar komst gaan Bob en Tom ook veel beter met elkaar om. De gewoonte ontstaat om tijdens het werk een martini te drinken. Na het werk ontmoet Anna ook de homofiele vriendenkring van Tom die nogal clichématig en nichterig wordt beschreven: zoals het gezamenlijk bekijken van het Eurovisie Songfestival. Het is wel opvallend dat Anna het beantwoorden van vragen over haar verleden en familie uit de weg gaat. Ze voelt zich, ook als ze af en toe dronken is, heel prettig in gezelschap van Tom en dankt het universum voor het begeleiden van de sprong in het duister die ze enkele maanden geleden gemaakt heeft.
In het tweede hoofdstuk heeft Anna een herinnering aan ene Tobian Frijters, die vooral op seksgebied een fenomeen bleek. Via het telefoonboek en een aantal vruchteloze pogingen krijgt ze hem tenslotte toch te pakken en ze spreken af in het café waar hij werkt als barkeeper. Natuurlijk duurt het niet lang of ze liggen in bed en beleven samen een heerlijke vrijpartij. Ze heeft in haar nieuwe leven nu ook de ideale minnaar te pakken. Het gaat helemaal goed met Anna. Op het werk blijkt ze bovendien de creatieve factor te zijn en samen met Bob bedenkt ze de aardigste commercials. ("Hé, hé ik zit.") Haar succes noopt haar ook om zich geheel anders te kleden. Ze ziet er nu zelf uit als een echte vamp.
In een eerste droom komt een zus van Anna op het strijdtoneel. Maar gelukkig is het beeld weer snel weg. Ze heeft op een avond beloofd te koken voor Bob en Tom. Onder invloed van de drank proberen ze het spel "Truth or Dare" te spelen. Anna kiest voor Truth en moet van Tom het meest genante moment uit haar leven vertellen. Ze vertelt van een optreden in een soort muziekact met haar zus Dahlia, waarin haar zus de show steelt en Anna zich voelt afgaan als een gieter. Het is voor de jongens een eye-opener dat Anna een zus heeft, want tot dusver heeft ze nooit over haar gesproken. Ook Tom kiest voor Truth en moet van Anna vertellen over de meest verschrikkelijke man met wie Tom het ooit gedaan heeft. Hij noemt dan de ontmoeting met Jacques D’Ancona. Een avond of wat later ligt Anna op de bank naar Barend & Van Dorp te kijken als ze een man ziet die op haar ex, Willem, lijkt. Ze heeft deze man na zeven jaar de deur uitgezet. Als ze even later de spiegel in de badkamer bekijkt, ziet ze in de ogen van haar zus Dahlia, die haar pesterig toespreekt.
Op haar werk wordt Anna opgebeld door haar tante Madelon die contact met haar zoekt en haar min of meer vraagt om a.s. zondag op bezoek te komen. Omdat ze eigenlijk niet wil en boos is dat haar tante haar heeft op het werk gebeld, reageert ze haar boosheid af op Bob. Die is meteen pisnijdig op haar en daaraan houdt ze een heel slecht gevoel over. De volgende dag biedt ze haar excuses aan en gelukkig aanvaardt hij die.
De volgende zondag gaat Anna toch op bezoek bij haar tante en dan wordt weer een tipje van de familiesluier opgelicht. Madelon vertelt over de tweelingzus Dahlia die Anna heeft. Anna krijgt een herinnering aan haar zus, waarbij Dahlia een keer alle aandacht krijgt als ze uit een boom valt en met een gebroken arm in het ziekenhuis belandt. Ze wil ook de aandacht en de cadeautjes die Dahlia heeft gekregen en klemt met opzet haar hand tussen de deur. Als ze bijkomt in haar eigen bed, blijkt ze slechts een pleister om haar hand te hebben gekregen. Ze wordt ook boos, als tante Madelon zegt dat haar ouders haar graag weer eens willen zien. Blijkbaar is er iets gebeurd in de familie. Met een beetje wrok over het opgerakelde verleden verlaat ze het huis van haar tante om zich weer eens in het feestgedruis van een nichtenfeest te storten. Als ze zich even opmaakt op het toilet, komt ze tot een soort tussenbalans. Haar ouders zouden haar momenteel niet eens herkennen: zo ver was ze afgeweken van het pad van het oppassende meisje en de truttige secretaresse.
Als ze enige tijd later baantjes trekt in een zwembad, krijgt ze weer een nare herinnering aan haar zus. Dahlia heeft op een keer haar hoofd tijdens een vakantie een tijdje lang onder water gehouden. Na het baantjes trekken in het zwembad gaat ze naar Tobian. Ze heeft de reservesleutel een keer bij hem weggenomen en wil hem nu verrassen door ineens voor zijn neus of bed te staan. Maar het komt die keer niet tot seks, omdat Tobian vraagt hoe het met haar zus gaat. Het blijkt dat hij namelijk een relatie met Dahlia heeft gehad: elf maanden lang en daarna had ze hem gedumpt. Dahlia had Anna heel vaak gepest en lekker gemaakt met Tobian. Ze wist dat Anna ook heel erg naar zijn lekkere lichaam verlangde. Anna haalt opnieuw enkele herinneringen aan haar zus naar boven, maar Tobian vindt het wel genoeg: hij is nu tenslotte met Anna en Dahlia is verleden tijd. Middenin de nacht gaat ze weg en ze wordt ontzettend dronken in een café vanwaar ze met Tom belt; die wil wel naar haar toekomen, maar dat hoeft niet van haar. Er komt een mannelijke bezoeker in het café, ene Hans. Aan hem vertelt ze weer een stukje over haar zus, die een succesvol studente in de rechten was, terwijl Anna slechts een secretaresseopleiding had voltooid. Na haar studie wil Dahlia met Anna een wereldreis maken, maar die gaat er niet op in: ze vreest dat ze ook dan telkens het onderspit moet delven. Hans begrijpt er zo langzamerhand steeds minder van. Tijdens de wereldreis van Dahlia probeert Anna zich los te maken van haar zus, maar er is steeds contact via internetcafés en e-mails. Na sluitingstijd gaat ze met Hans mee naar zijn kale woning, want hij is net gescheiden. Ze gaan met elkaar naar bed, wat een doffe ellende betekent. Een afknapper na het lekkere seksbeest Tobian. Ze is dan ook heel boos op zichzelf wanneer ze weer naar huis loopt.
De volgende dag is Anna ziek en in haar dromen heeft ze weer diverse belevenissen met haar zus: o.a. over wat ze wilden worden toen ze beiden dertien jaar worden. Dahlia wilde advocaat worden en Anna noemde maar lukraak secretaresse. Dahlia reageerde toen weer gemeen.
Ze ligt dagen op bed en belt dan een dag Tom, die heel bezorgd reageert: hij komt haar meteen opzoeken en de grieperige Anna zegt hem dat ze eigenlijk heel iemand anders is dan hij vermoedt. Ze heeft weer nare herinneringen aan haar zus. Ook wordt ze overspoeld door een schuldcomplex: ze neemt telefonisch contact op met Tobian, die niet wist waar ze al die tijd was. Ze flapt er meteen uit dat haar zus Dahlia anderhalf jaar geleden gestorven is. Ze is omgekomen bij een verkeersongeluk. Tobian is woedend dat ze het al die tijd dat ze weer met elkaar omgaan, verzwegen heeft en gooit de hoorn op de haak. Anna beschrijft het ongeluk en het feit dat de ambulancebroeder vlak voor haar dood nog geprobeerd heeft haar nummer te bellen, maar ze had niet opgenomen. Ze stond in de mobiel van Dahlia als "Zus". Op het moment dat haar tweelingzus haar het hardst nodig had, had ze "niet thuis" gegeven.
Op het moment dat haar zus stierf, was Anna tot het inzicht gekomen dat ze eindelijk van haar verlost was en dat haar eigen leven nu echt kon beginnen. Dat was het moment dat ze de parachutesprong uit de proloog wilde wagen. Maar een erger verraad aan haar zus had ze niet kunnen plegen, vindt ze nu. Anna is met het reclamebureau vanwege haar populaire commercial voorgedragen voor een reclame-award, de Lamp, Ze wordt door Tom in een limousine opgehaald. Tobian ziet ze ook van verre staan, maar hij vertrekt voor de uitreiking. Anna wint de Lamp en in haar dankwaard gaat ze erg uit haar dak: ze rakelt de gehele geschiedenis met haar zus voor een volle zaal op. Ze vertelt dat ze over de rug van haar overleden zus het succes behaald heeft door zich te willen voordoen als haar zus. Dan stort ze in en wordt achter de schermen opgevangen. Na het feest gaat ze gedesillusioneerd naar huis, maar dan belt Tobian bij haar aan. Die komt de boel eens even goed "uitpraten". Eigenlijk reageert hij zijn woede op haar af door haar flink te neuken en daarna zonder een woord meer te wisselen weg te gaan.
Anna komt tot het inzicht dat ze er niet in geslaagd is zich van haar zus te ontdoen. Ook al is ze dood, ze zijn zussen voor het leven. Het was niet goed dat ze zich had willen voordoen als haar succesvolle zus. Dan staat Tobian opnieuw voor haar neus. Deze keer is hij heel lief voor haar en hij probeert haar uit de depressie waarin ze verkeert, te halen. Aldoor meent Anna haar zus Dahlia om haar heen te zien. Na zes dagen gaat ze weer eens naar buiten en denkt aan de laatste keer dat ze haar ouders heeft bezocht, vlak na het ongeluk. Dan besluit ze opnieuw bij haar ouders langs te gaan. Die zijn heel verbaasd haar te zien: haar moeder is aan het dementeren en denkt dat Anna Dahlia is. Anna wil nog een keer naar de kamer van haar zus en denkt daarbij terug aan de dingen die ze met de begrafenisonderneemster heeft geregeld. Daarna gaat Anna weer naar beneden en maakt het zonder veel woorden te zeggen weer goed met haar vader, die zich zorgen maakt om de toestand van haar moeder.
Het laatste hoofdstuk speelt twee jaar later. Tobian, Tom, Bob, haar vader en andere vrienden vieren de verjaardag van Anna. Ze had dat vroeger nooit gewild. Anna blijkt succesvol te zijn geweest in haar vak en is inmiddels overgestapt naar een groter reclamebureau, maar de vriendschap met Tom en Bob is blijven bestaan. Haar moeder is sinds een jaar dood. Ze is nog steeds verliefd op Tobian. Tijdens het feest gaat Anna naar de wc, waar ze de lezer deelgenoot maakt van haar grote wens en geheim: ze is drie maanden zwanger en ze weet dat het een tweeling zal worden. Ze wil alle fouten proberen te vermijden die haar ouders hebben gemaakt: het verschil maken in aandacht tussen tweelingzusjes, maar ze beseft dat dit soort dingen altijd mis kunnen gaan.
Ze doet daarna denkbeeldig verslag van de naderende bevalling, waarbij het ene kind zonder moeite ter wereld komt (zoals ruim dertig jaar geleden Dahlia) en het andere klem zit bij de schouder (zoals Anna).
"Al die tijd zou een engel met donkere haren en een doorzichtig witte huid over me waken. Ze zou er zijn wanneer het zover was." (slotzin)
Thema, motieven
Thema:
Als je een psychisch moeilijke jeugd hebt gehad, dan heeft dit invloed op het verdere verloop van je leven.
Motieven:
- Award: Anna wint de Lamp (een award voor een goede reclame), maar dan breekt ze. Ze rakelt haar hele verleden op en zegt dat ze succes heeft over de rug van haar overleden zus.
- Tobian: Tobian was al vanaf Anna’s jeugd iemand die ze heel erg leuk vond, maar toen had haar grote zus iets met hem. Toen maakte ze Anna alleen maar jaloers met hem. Omdat ze als een nieuw persoon het leven in gaat en wilt leven zoals haar zus neemt ze contact met hem op en wordt hij haar minnaar.
- Feesten: Vroeger was Anna best bescheiden, maar nu ze anders wilt gaan leven en een soort van voorbeeld neemt aan haar overleden zus, gaat ze van feest naar feest.
- Dromen: In de dromen komt haar zus meerdere keren terug en krijgt ze weer jaloerse gevoelens over haar jeugd. Dit laat zien hoe erg ze er nog mee bezig is.
- Geboorte: Anna wordt zwanger van een tweeling. Ze neemt het besluit om alles totaal anders te doen dan haar moeder heeft gedaan. Ze zal alle aandacht eerlijk verdelen, zodat ze niet alles hoeven mee te maken wat zij wel heeft doorstaan.
Eigen mening
Een vlot leesboek
'Zus is heerlijk leesvoer! In twee avonden 'weggevreten'. Knap hoor. De schrijfster heeft zoveel te vertellen. Al die grappige spitsvondigheden, op elke bladzijde staan rake beschrijvingen. De schrijfstijl is lekker, niet sentimenteel maar stoer. Ik heb ervan genoten.' - Tamara Klopper, Cosmopolitan.
Tamara Klopper is snel door het boek gegaan en vindt het heerlijk leesvoer. Ikzelf kwam ook snel door het boek heen en daarom vind ik: Het boek Zus is een boek waar je gemakkelijk doorheen leest.
Ten eerste ligt het aan de gemakkelijke schrijfstijl die ze heeft. Het is de werkelijke taal die in het boek wordt gesproken met tussendoor mooie zinnen die iets toevoegen aan het boek. De gesprekken in het boek zijn niet langdradig maar juist erg vlot. Hierdoor lees je snel door het boek heen. Ook is het boek heel erg van nu en vindt je ook nieuwere woorden terug, zoals het drinken van martini mixjes.
Ten tweede is de opbouw van het boek erg goed gedaan. Het begint meteen met een duidelijk punt: Anna wil een nieuw leven beginnen. Het meteen neerzetten van dit punt zorgt meteen dat er vaart komt in het verhaal. Het is chronologisch verteld en daardoor hoef je niet na te denken over wat, wanneer gebeurt en ben je veel meer bij het verhaal betrokken. De flashbacks zijn steeds stukjes over haar jeugd en omdat er in de flashbacks ook daadwerkelijk iets gebeurt (niet alleen gepraat en gedachtes) lees je er snel doorheen. Zo doet Anna zelf haar arm tussen de deur om aandacht te krijgen en Anna schaamt zich kapot tijdens een optreden dat ze doet, omdat haar zus vele malen beter is.
Ook de thematiek wordt op de juiste manier gebracht. Het verhaal gaat voornamelijk om het nieuwe leven dat zij leid, maar toch zie je heel goed het thema (moeilijke jeugd) terugkomen door de flashbacks die ze heeft. Het thema komt zo heel direct over en niet langdradig. Als je in het verhaal al meteen leest over de hele jeugd, dan is het minder spannend dan wanneer je dit met flashbacks doet. En omdat je toch nieuwsgierig wordt naar haar jeugd lees je sneller door het boek heen.
Verder zorgt de realiteit in het verhaal dat je er erg bij betrokken raakt en dus ook snel door het verhaal heen gaat. Het realisme in het verhaal wordt vooral bereikt door de goede uitwerking van het hoofdpersonage: Anna. Alle emoties in het boeken komen heel echt over en je begint ook met haar mee te voelen. Ook doordat het verhaal zich afspeelt in Amsterdam komt het heel reëel over.
Aan de andere kant is het niet zo een heel spannend boek. In het boek zijn er wel een aantal dingen waardoor je nieuwsgierig wordt om verder te lezen, zoals de relatie tussen Anna en Tobian en ook het feestleven. Toch mis ik een beetje de spanning tussen de verschillende personen. Er is alleen spanning tussen Anna en Dahlia en die is enkel in de flashbacks te voelen. Omdat er toch wat spanning mist lees je minder snel door het boek heen.
Kortom, het boek Zus is een boek waar je gemakkelijk doorheen leest omdat de schrijfstijl heel vlot is, het verhaal een goede opbouw heeft, de thematiek op een juiste manier wordt gebracht en het verhaal is erg realistisch. Wel is het zo dat er voor een deel aan spanning mist en dit zorgt ervoor dat je niet snel wilt verder lezen.
Structuurelementen
Spanning
Het boek is niet erg spannend en riep ook niet echt vragen bij mij op. Enkele vragen die ik wel had zijn: In hoeverre heeft haar jeugd invloed op haar huidige leven? En: Ze wil een totaal ander leven leiden, maar welk leven zal dat zijn?
In het boek wordt vooral de spanning opgebouwd doormiddel van het hoofdpersonage Anna. Het boek draait om de rivaliteit met haar zus, die nu nog invloed heeft op haar huidige leven. Vooral de emoties die ze heeft en de flashbacks over alle negatieve gedachten aan haar zus Dahlia zorgen dat er toch nog spanning komt in het boek. Ook het ik-perspectief zorgde dat ik meer werd betrokken bij het personage en ook alle emoties kon voelen.
Tijd
Het verhaal wordt op een chronologische wijze verteld. De opbouw is op een logische manier gedaan: Anna begint met een nieuwe start, wordt succesvol, krijgt een vriend, de druk van de nieuwe start wordt haar te veel en als laatste maakt ze het weer goed met haar familie. Geen vreemde opbouw dus. Het boek bestaat ook voor een flink deel uit flashbacks.
Deze flashbacks gaan over haar jeugd en de relatie tussen haar en haar tweelingzuster. De flashbacks krijgt ze in haar dromen of wanneer ze in haar huidige leven iets tegenkomt dat haar op een bepaalde (vrijwel altijd negatieve) manier herinnerd aan haar zus Dahlia. Er zijn geen flash-forwards in het boek. Enkel tussen het een-na-laatste en het laatste hoofdstuk is er tijdsverdichting. Het gaat hier om een periode van twee jaar.
De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is de 21e eeuw, want ergens in het boek heeft ze het over het leven in de tijd en de collega’s van Anna zijn homoseksueel en dat is ook iets van de tijd van nu. De verteltijd van het boek is 204 bladzijdes. De vertelde tijd beslaat een aantal weken, zonder de tijdsverdichting van twee jaar mee te rekenen. Het begint bij haar nieuwe start en eindigt wanneer haar band met de familie is hersteld.
Perspectief
Het perspectief dat gedurende het hele verhaal wordt gebruikt is het ik-perspectief. De ik persoon is in dit boek de 30-jarige Anna Woud. Het gaat hier om een objectief perspectief en dat komt duidelijk naar voren door de felle mening die Anna heeft. Die felle mening heeft ze voornamelijk over haar overleden zus Dahlia. Dit komt, omdat ze op een jongere leeftijd een echte rivaliteit voelde met haar zus. Die zus werd als kind veel meer verwent dan zij en kreeg heel erg veel aandacht. Een aantal voorbeelden over die rivaliteit zijn een muziekact, waarin Dahlia het veel beter doet dan Anna en Anna doet express haar hand pijn Ook zie je gedurende het boek vaak het woord “ik” dat natuurlijk ook het ik-perspectief aangeeft.
Het ik-perspectief heeft een erg sterk effect. Hierdoor zie je erg goed wat Anna allemaal heeft meegemaakt in haar leven en dan vooral in haar jeugd. Je begint door de manier van vertellen (in de flashbacks over haar jeugd) ook een soort van rivaliteit en jaloezie te voelen en dit draagt erg bij aan de intensiteit van het verhaal.
Figuren
In het verhaal zijn er een aantal belangrijke personages:
Anna:
Zij is de hoofdpersoon in het verhaal. Ze veranderd gedurende het verhaal heel erg. Ze heeft namelijk op 30-jarige leeftijd besloten om alles eens helemaal anders te doen. Ze vindt een nieuwe baan en rakelt een oude liefde op. Ze is een heel sociale persoon en kan het goed vinden met vrijwel iedereen. Ook leeft ze erg vrij: Ze doet wat ze wilt en gaat vaak naar feestjes waarbij ook de drank komt kijken. Maar eigenlijk is dit niet helemaal de persoon die ze werkelijk is. Wanneer ze een award ontvangt slaat ze eigenlijk door en verteld alles over de rivaliteit met haar zus en heeft dan pas door dat ze eigenlijk de persoon werd die haar zus was. Aan het einde beseft ze dat ze gewoon moet zijn wie ze is. Het is dus zeker een open figuur, omdat ze meerdere veranderingen ondergaat.
Tobian:
Tobian is de minnaar van Anna en in het boek staat Tobian vooral bekend om zijn seksuele daden met Anna. Hij is een open figuur. In het begin is hij er enkel voor de seks, maar later wanneer hij er achter komt hoe het mentaal met Anna gaat wordt hij meer zorgzamer en wordt het meer een liefdesrelatie. Die blijft lang goed gaan want na twee jaar zijn ze nog steeds bij elkaar.
Tom:
Tom is de eigenaar van T.O.M, het bedrijf waar Anna gaat werken. Hij is homofiel en wordt ook werkelijk zo neergezet in het boek. Het is echt het stereotype van een homo en leeft erg vrij. Ook hij is erg sociaal en wordt goede vrienden met Anna. Het is dus een gesloten figuur.
Bob:
Bob werkt ook in het bedrijf van Tom. Hij is ook homofiel. In het begin loopt het niet helemaal perfect tussen hem en Tom, maar de komst van Anna brengt daar verandering in. Waarschijnlijk konden ze het niet helemaal goed vinden omdat ze beiden erg op elkaar lijken.
Ook hier dus weer een gesloten figuur.
Ik vind de keuze om Anna en Tobian een open figuur te laten wezen erg goed. Vooral bij Anna is dit erg belangrijk, omdat je ziet wat een moeilijke jeugd met iemand kan doen en ook zie je goed hoe ze heel iemand anders probeert te zijn. Als ze een gesloten figuur was zou het thema (de rivaliteit in haar jeugd) helemaal niet goed naar voren komen. De veranderingen bij Tobian zijn eigenlijk het gevolg van de veranderingen bij Anna. Tom en Bob zijn niet erg belangrijk in het verhaal, en zijn er alleen om de vrijheid van Amsterdam te versterken en het vrije leven dat Anna leidt te versterken. Een verandering in hun karakter is ook niet nodig.
Ruimte
Het verhaal speelt zich af in Amsterdam. In het boek wordt goed duidelijk gemaakt dat het echt om het stadse leven gaat. Overdag wordt er hard gewerkt en is iedereen bezig met werken en ’s avonds wordt er gefeest. Het verhaal speelt zich op verschillende plekken af in Amsterdam: restaurants, op het werk, op een gala, op verschillen feesten en ook bij Tobian thuis, en bij Anna thuis.
De ruimte kun je zien als een soort van symbolisch motief, omdat het boek de verandering van Anna weergeeft. Ze doet zich heel vlot en leuk voor, net zoals haar zus altijd was. Amsterdam staat ook voor het drukke en vlotte leven dat mensen er leiden, dus heer zie je wel een overeenkomst tussen de ruimte en het personage.
Auteur: Siska Mulder
Jaar eerste druk: 2005
Gelezen druk: 2005
Uitgeverij: Arena
Plaats van uitgave: Amsterdam
Aantal bladzijden: 204 bladzijden
Samenvatting
In de Proloog neemt Anna Woud zich voor om op 30-jarige leeftijd een wending aan haar leven te geven. Het is voor haar een soort parachutesprong. Dertig jaar geleden is ze geboren op de meest vervloekte dag van de week: maandagmorgen en gezegend met een naam die ze vanaf het begin haatte: Anna vernoemd naar een oudtante Annie. Eigenlijk wil ze ook graag een zondagskind zijn.
Het eerste hoofdstuk speelt drie maanden later. Anna heeft gesolliciteerd als secretaresse bij een reclamebureau T.O.M. en maakt direct kennis met de directeur Tom en de copywriter Bob, die er beide niet voor terugdeinzen om te laten zien dat ze homofiel zijn. Ze solliciteert als secretaresse en het klikt meteen tussen Tom en Anna. Ook met Bob die bezig is aan een nieuwe commercial, kan Anna het direct goed vinden. Het is een driemanschap dat voor grote artistieke prestaties zal zorgen. Ook na afloop van de werkzaamheden gaan ze veel met elkaar om. Anna blijkt de katalysator voor het reclamebureau te zijn: door haar komst gaan Bob en Tom ook veel beter met elkaar om. De gewoonte ontstaat om tijdens het werk een martini te drinken. Na het werk ontmoet Anna ook de homofiele vriendenkring van Tom die nogal clichématig en nichterig wordt beschreven: zoals het gezamenlijk bekijken van het Eurovisie Songfestival. Het is wel opvallend dat Anna het beantwoorden van vragen over haar verleden en familie uit de weg gaat. Ze voelt zich, ook als ze af en toe dronken is, heel prettig in gezelschap van Tom en dankt het universum voor het begeleiden van de sprong in het duister die ze enkele maanden geleden gemaakt heeft.
In een eerste droom komt een zus van Anna op het strijdtoneel. Maar gelukkig is het beeld weer snel weg. Ze heeft op een avond beloofd te koken voor Bob en Tom. Onder invloed van de drank proberen ze het spel "Truth or Dare" te spelen. Anna kiest voor Truth en moet van Tom het meest genante moment uit haar leven vertellen. Ze vertelt van een optreden in een soort muziekact met haar zus Dahlia, waarin haar zus de show steelt en Anna zich voelt afgaan als een gieter. Het is voor de jongens een eye-opener dat Anna een zus heeft, want tot dusver heeft ze nooit over haar gesproken. Ook Tom kiest voor Truth en moet van Anna vertellen over de meest verschrikkelijke man met wie Tom het ooit gedaan heeft. Hij noemt dan de ontmoeting met Jacques D’Ancona. Een avond of wat later ligt Anna op de bank naar Barend & Van Dorp te kijken als ze een man ziet die op haar ex, Willem, lijkt. Ze heeft deze man na zeven jaar de deur uitgezet. Als ze even later de spiegel in de badkamer bekijkt, ziet ze in de ogen van haar zus Dahlia, die haar pesterig toespreekt.
Op haar werk wordt Anna opgebeld door haar tante Madelon die contact met haar zoekt en haar min of meer vraagt om a.s. zondag op bezoek te komen. Omdat ze eigenlijk niet wil en boos is dat haar tante haar heeft op het werk gebeld, reageert ze haar boosheid af op Bob. Die is meteen pisnijdig op haar en daaraan houdt ze een heel slecht gevoel over. De volgende dag biedt ze haar excuses aan en gelukkig aanvaardt hij die.
De volgende zondag gaat Anna toch op bezoek bij haar tante en dan wordt weer een tipje van de familiesluier opgelicht. Madelon vertelt over de tweelingzus Dahlia die Anna heeft. Anna krijgt een herinnering aan haar zus, waarbij Dahlia een keer alle aandacht krijgt als ze uit een boom valt en met een gebroken arm in het ziekenhuis belandt. Ze wil ook de aandacht en de cadeautjes die Dahlia heeft gekregen en klemt met opzet haar hand tussen de deur. Als ze bijkomt in haar eigen bed, blijkt ze slechts een pleister om haar hand te hebben gekregen. Ze wordt ook boos, als tante Madelon zegt dat haar ouders haar graag weer eens willen zien. Blijkbaar is er iets gebeurd in de familie. Met een beetje wrok over het opgerakelde verleden verlaat ze het huis van haar tante om zich weer eens in het feestgedruis van een nichtenfeest te storten. Als ze zich even opmaakt op het toilet, komt ze tot een soort tussenbalans. Haar ouders zouden haar momenteel niet eens herkennen: zo ver was ze afgeweken van het pad van het oppassende meisje en de truttige secretaresse.
Als ze enige tijd later baantjes trekt in een zwembad, krijgt ze weer een nare herinnering aan haar zus. Dahlia heeft op een keer haar hoofd tijdens een vakantie een tijdje lang onder water gehouden. Na het baantjes trekken in het zwembad gaat ze naar Tobian. Ze heeft de reservesleutel een keer bij hem weggenomen en wil hem nu verrassen door ineens voor zijn neus of bed te staan. Maar het komt die keer niet tot seks, omdat Tobian vraagt hoe het met haar zus gaat. Het blijkt dat hij namelijk een relatie met Dahlia heeft gehad: elf maanden lang en daarna had ze hem gedumpt. Dahlia had Anna heel vaak gepest en lekker gemaakt met Tobian. Ze wist dat Anna ook heel erg naar zijn lekkere lichaam verlangde. Anna haalt opnieuw enkele herinneringen aan haar zus naar boven, maar Tobian vindt het wel genoeg: hij is nu tenslotte met Anna en Dahlia is verleden tijd. Middenin de nacht gaat ze weg en ze wordt ontzettend dronken in een café vanwaar ze met Tom belt; die wil wel naar haar toekomen, maar dat hoeft niet van haar. Er komt een mannelijke bezoeker in het café, ene Hans. Aan hem vertelt ze weer een stukje over haar zus, die een succesvol studente in de rechten was, terwijl Anna slechts een secretaresseopleiding had voltooid. Na haar studie wil Dahlia met Anna een wereldreis maken, maar die gaat er niet op in: ze vreest dat ze ook dan telkens het onderspit moet delven. Hans begrijpt er zo langzamerhand steeds minder van. Tijdens de wereldreis van Dahlia probeert Anna zich los te maken van haar zus, maar er is steeds contact via internetcafés en e-mails. Na sluitingstijd gaat ze met Hans mee naar zijn kale woning, want hij is net gescheiden. Ze gaan met elkaar naar bed, wat een doffe ellende betekent. Een afknapper na het lekkere seksbeest Tobian. Ze is dan ook heel boos op zichzelf wanneer ze weer naar huis loopt.
De volgende dag is Anna ziek en in haar dromen heeft ze weer diverse belevenissen met haar zus: o.a. over wat ze wilden worden toen ze beiden dertien jaar worden. Dahlia wilde advocaat worden en Anna noemde maar lukraak secretaresse. Dahlia reageerde toen weer gemeen.
Ze ligt dagen op bed en belt dan een dag Tom, die heel bezorgd reageert: hij komt haar meteen opzoeken en de grieperige Anna zegt hem dat ze eigenlijk heel iemand anders is dan hij vermoedt. Ze heeft weer nare herinneringen aan haar zus. Ook wordt ze overspoeld door een schuldcomplex: ze neemt telefonisch contact op met Tobian, die niet wist waar ze al die tijd was. Ze flapt er meteen uit dat haar zus Dahlia anderhalf jaar geleden gestorven is. Ze is omgekomen bij een verkeersongeluk. Tobian is woedend dat ze het al die tijd dat ze weer met elkaar omgaan, verzwegen heeft en gooit de hoorn op de haak. Anna beschrijft het ongeluk en het feit dat de ambulancebroeder vlak voor haar dood nog geprobeerd heeft haar nummer te bellen, maar ze had niet opgenomen. Ze stond in de mobiel van Dahlia als "Zus". Op het moment dat haar tweelingzus haar het hardst nodig had, had ze "niet thuis" gegeven.
Op het moment dat haar zus stierf, was Anna tot het inzicht gekomen dat ze eindelijk van haar verlost was en dat haar eigen leven nu echt kon beginnen. Dat was het moment dat ze de parachutesprong uit de proloog wilde wagen. Maar een erger verraad aan haar zus had ze niet kunnen plegen, vindt ze nu. Anna is met het reclamebureau vanwege haar populaire commercial voorgedragen voor een reclame-award, de Lamp, Ze wordt door Tom in een limousine opgehaald. Tobian ziet ze ook van verre staan, maar hij vertrekt voor de uitreiking. Anna wint de Lamp en in haar dankwaard gaat ze erg uit haar dak: ze rakelt de gehele geschiedenis met haar zus voor een volle zaal op. Ze vertelt dat ze over de rug van haar overleden zus het succes behaald heeft door zich te willen voordoen als haar zus. Dan stort ze in en wordt achter de schermen opgevangen. Na het feest gaat ze gedesillusioneerd naar huis, maar dan belt Tobian bij haar aan. Die komt de boel eens even goed "uitpraten". Eigenlijk reageert hij zijn woede op haar af door haar flink te neuken en daarna zonder een woord meer te wisselen weg te gaan.
Anna komt tot het inzicht dat ze er niet in geslaagd is zich van haar zus te ontdoen. Ook al is ze dood, ze zijn zussen voor het leven. Het was niet goed dat ze zich had willen voordoen als haar succesvolle zus. Dan staat Tobian opnieuw voor haar neus. Deze keer is hij heel lief voor haar en hij probeert haar uit de depressie waarin ze verkeert, te halen. Aldoor meent Anna haar zus Dahlia om haar heen te zien. Na zes dagen gaat ze weer eens naar buiten en denkt aan de laatste keer dat ze haar ouders heeft bezocht, vlak na het ongeluk. Dan besluit ze opnieuw bij haar ouders langs te gaan. Die zijn heel verbaasd haar te zien: haar moeder is aan het dementeren en denkt dat Anna Dahlia is. Anna wil nog een keer naar de kamer van haar zus en denkt daarbij terug aan de dingen die ze met de begrafenisonderneemster heeft geregeld. Daarna gaat Anna weer naar beneden en maakt het zonder veel woorden te zeggen weer goed met haar vader, die zich zorgen maakt om de toestand van haar moeder.
Ze doet daarna denkbeeldig verslag van de naderende bevalling, waarbij het ene kind zonder moeite ter wereld komt (zoals ruim dertig jaar geleden Dahlia) en het andere klem zit bij de schouder (zoals Anna).
"Al die tijd zou een engel met donkere haren en een doorzichtig witte huid over me waken. Ze zou er zijn wanneer het zover was." (slotzin)
Thema, motieven
Thema:
Als je een psychisch moeilijke jeugd hebt gehad, dan heeft dit invloed op het verdere verloop van je leven.
Motieven:
- Award: Anna wint de Lamp (een award voor een goede reclame), maar dan breekt ze. Ze rakelt haar hele verleden op en zegt dat ze succes heeft over de rug van haar overleden zus.
- Tobian: Tobian was al vanaf Anna’s jeugd iemand die ze heel erg leuk vond, maar toen had haar grote zus iets met hem. Toen maakte ze Anna alleen maar jaloers met hem. Omdat ze als een nieuw persoon het leven in gaat en wilt leven zoals haar zus neemt ze contact met hem op en wordt hij haar minnaar.
- Feesten: Vroeger was Anna best bescheiden, maar nu ze anders wilt gaan leven en een soort van voorbeeld neemt aan haar overleden zus, gaat ze van feest naar feest.
- Geboorte: Anna wordt zwanger van een tweeling. Ze neemt het besluit om alles totaal anders te doen dan haar moeder heeft gedaan. Ze zal alle aandacht eerlijk verdelen, zodat ze niet alles hoeven mee te maken wat zij wel heeft doorstaan.
Eigen mening
Een vlot leesboek
'Zus is heerlijk leesvoer! In twee avonden 'weggevreten'. Knap hoor. De schrijfster heeft zoveel te vertellen. Al die grappige spitsvondigheden, op elke bladzijde staan rake beschrijvingen. De schrijfstijl is lekker, niet sentimenteel maar stoer. Ik heb ervan genoten.' - Tamara Klopper, Cosmopolitan.
Tamara Klopper is snel door het boek gegaan en vindt het heerlijk leesvoer. Ikzelf kwam ook snel door het boek heen en daarom vind ik: Het boek Zus is een boek waar je gemakkelijk doorheen leest.
Ten eerste ligt het aan de gemakkelijke schrijfstijl die ze heeft. Het is de werkelijke taal die in het boek wordt gesproken met tussendoor mooie zinnen die iets toevoegen aan het boek. De gesprekken in het boek zijn niet langdradig maar juist erg vlot. Hierdoor lees je snel door het boek heen. Ook is het boek heel erg van nu en vindt je ook nieuwere woorden terug, zoals het drinken van martini mixjes.
Ten tweede is de opbouw van het boek erg goed gedaan. Het begint meteen met een duidelijk punt: Anna wil een nieuw leven beginnen. Het meteen neerzetten van dit punt zorgt meteen dat er vaart komt in het verhaal. Het is chronologisch verteld en daardoor hoef je niet na te denken over wat, wanneer gebeurt en ben je veel meer bij het verhaal betrokken. De flashbacks zijn steeds stukjes over haar jeugd en omdat er in de flashbacks ook daadwerkelijk iets gebeurt (niet alleen gepraat en gedachtes) lees je er snel doorheen. Zo doet Anna zelf haar arm tussen de deur om aandacht te krijgen en Anna schaamt zich kapot tijdens een optreden dat ze doet, omdat haar zus vele malen beter is.
Ook de thematiek wordt op de juiste manier gebracht. Het verhaal gaat voornamelijk om het nieuwe leven dat zij leid, maar toch zie je heel goed het thema (moeilijke jeugd) terugkomen door de flashbacks die ze heeft. Het thema komt zo heel direct over en niet langdradig. Als je in het verhaal al meteen leest over de hele jeugd, dan is het minder spannend dan wanneer je dit met flashbacks doet. En omdat je toch nieuwsgierig wordt naar haar jeugd lees je sneller door het boek heen.
Aan de andere kant is het niet zo een heel spannend boek. In het boek zijn er wel een aantal dingen waardoor je nieuwsgierig wordt om verder te lezen, zoals de relatie tussen Anna en Tobian en ook het feestleven. Toch mis ik een beetje de spanning tussen de verschillende personen. Er is alleen spanning tussen Anna en Dahlia en die is enkel in de flashbacks te voelen. Omdat er toch wat spanning mist lees je minder snel door het boek heen.
Kortom, het boek Zus is een boek waar je gemakkelijk doorheen leest omdat de schrijfstijl heel vlot is, het verhaal een goede opbouw heeft, de thematiek op een juiste manier wordt gebracht en het verhaal is erg realistisch. Wel is het zo dat er voor een deel aan spanning mist en dit zorgt ervoor dat je niet snel wilt verder lezen.
Structuurelementen
Spanning
Het boek is niet erg spannend en riep ook niet echt vragen bij mij op. Enkele vragen die ik wel had zijn: In hoeverre heeft haar jeugd invloed op haar huidige leven? En: Ze wil een totaal ander leven leiden, maar welk leven zal dat zijn?
In het boek wordt vooral de spanning opgebouwd doormiddel van het hoofdpersonage Anna. Het boek draait om de rivaliteit met haar zus, die nu nog invloed heeft op haar huidige leven. Vooral de emoties die ze heeft en de flashbacks over alle negatieve gedachten aan haar zus Dahlia zorgen dat er toch nog spanning komt in het boek. Ook het ik-perspectief zorgde dat ik meer werd betrokken bij het personage en ook alle emoties kon voelen.
Tijd
Het verhaal wordt op een chronologische wijze verteld. De opbouw is op een logische manier gedaan: Anna begint met een nieuwe start, wordt succesvol, krijgt een vriend, de druk van de nieuwe start wordt haar te veel en als laatste maakt ze het weer goed met haar familie. Geen vreemde opbouw dus. Het boek bestaat ook voor een flink deel uit flashbacks.
Deze flashbacks gaan over haar jeugd en de relatie tussen haar en haar tweelingzuster. De flashbacks krijgt ze in haar dromen of wanneer ze in haar huidige leven iets tegenkomt dat haar op een bepaalde (vrijwel altijd negatieve) manier herinnerd aan haar zus Dahlia. Er zijn geen flash-forwards in het boek. Enkel tussen het een-na-laatste en het laatste hoofdstuk is er tijdsverdichting. Het gaat hier om een periode van twee jaar.
De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is de 21e eeuw, want ergens in het boek heeft ze het over het leven in de tijd en de collega’s van Anna zijn homoseksueel en dat is ook iets van de tijd van nu. De verteltijd van het boek is 204 bladzijdes. De vertelde tijd beslaat een aantal weken, zonder de tijdsverdichting van twee jaar mee te rekenen. Het begint bij haar nieuwe start en eindigt wanneer haar band met de familie is hersteld.
Het perspectief dat gedurende het hele verhaal wordt gebruikt is het ik-perspectief. De ik persoon is in dit boek de 30-jarige Anna Woud. Het gaat hier om een objectief perspectief en dat komt duidelijk naar voren door de felle mening die Anna heeft. Die felle mening heeft ze voornamelijk over haar overleden zus Dahlia. Dit komt, omdat ze op een jongere leeftijd een echte rivaliteit voelde met haar zus. Die zus werd als kind veel meer verwent dan zij en kreeg heel erg veel aandacht. Een aantal voorbeelden over die rivaliteit zijn een muziekact, waarin Dahlia het veel beter doet dan Anna en Anna doet express haar hand pijn Ook zie je gedurende het boek vaak het woord “ik” dat natuurlijk ook het ik-perspectief aangeeft.
Het ik-perspectief heeft een erg sterk effect. Hierdoor zie je erg goed wat Anna allemaal heeft meegemaakt in haar leven en dan vooral in haar jeugd. Je begint door de manier van vertellen (in de flashbacks over haar jeugd) ook een soort van rivaliteit en jaloezie te voelen en dit draagt erg bij aan de intensiteit van het verhaal.
Figuren
In het verhaal zijn er een aantal belangrijke personages:
Anna:
Zij is de hoofdpersoon in het verhaal. Ze veranderd gedurende het verhaal heel erg. Ze heeft namelijk op 30-jarige leeftijd besloten om alles eens helemaal anders te doen. Ze vindt een nieuwe baan en rakelt een oude liefde op. Ze is een heel sociale persoon en kan het goed vinden met vrijwel iedereen. Ook leeft ze erg vrij: Ze doet wat ze wilt en gaat vaak naar feestjes waarbij ook de drank komt kijken. Maar eigenlijk is dit niet helemaal de persoon die ze werkelijk is. Wanneer ze een award ontvangt slaat ze eigenlijk door en verteld alles over de rivaliteit met haar zus en heeft dan pas door dat ze eigenlijk de persoon werd die haar zus was. Aan het einde beseft ze dat ze gewoon moet zijn wie ze is. Het is dus zeker een open figuur, omdat ze meerdere veranderingen ondergaat.
Tobian:
Tobian is de minnaar van Anna en in het boek staat Tobian vooral bekend om zijn seksuele daden met Anna. Hij is een open figuur. In het begin is hij er enkel voor de seks, maar later wanneer hij er achter komt hoe het mentaal met Anna gaat wordt hij meer zorgzamer en wordt het meer een liefdesrelatie. Die blijft lang goed gaan want na twee jaar zijn ze nog steeds bij elkaar.
Tom:
Tom is de eigenaar van T.O.M, het bedrijf waar Anna gaat werken. Hij is homofiel en wordt ook werkelijk zo neergezet in het boek. Het is echt het stereotype van een homo en leeft erg vrij. Ook hij is erg sociaal en wordt goede vrienden met Anna. Het is dus een gesloten figuur.
Bob:
Bob werkt ook in het bedrijf van Tom. Hij is ook homofiel. In het begin loopt het niet helemaal perfect tussen hem en Tom, maar de komst van Anna brengt daar verandering in. Waarschijnlijk konden ze het niet helemaal goed vinden omdat ze beiden erg op elkaar lijken.
Ik vind de keuze om Anna en Tobian een open figuur te laten wezen erg goed. Vooral bij Anna is dit erg belangrijk, omdat je ziet wat een moeilijke jeugd met iemand kan doen en ook zie je goed hoe ze heel iemand anders probeert te zijn. Als ze een gesloten figuur was zou het thema (de rivaliteit in haar jeugd) helemaal niet goed naar voren komen. De veranderingen bij Tobian zijn eigenlijk het gevolg van de veranderingen bij Anna. Tom en Bob zijn niet erg belangrijk in het verhaal, en zijn er alleen om de vrijheid van Amsterdam te versterken en het vrije leven dat Anna leidt te versterken. Een verandering in hun karakter is ook niet nodig.
Ruimte
Het verhaal speelt zich af in Amsterdam. In het boek wordt goed duidelijk gemaakt dat het echt om het stadse leven gaat. Overdag wordt er hard gewerkt en is iedereen bezig met werken en ’s avonds wordt er gefeest. Het verhaal speelt zich op verschillende plekken af in Amsterdam: restaurants, op het werk, op een gala, op verschillen feesten en ook bij Tobian thuis, en bij Anna thuis.
De ruimte kun je zien als een soort van symbolisch motief, omdat het boek de verandering van Anna weergeeft. Ze doet zich heel vlot en leuk voor, net zoals haar zus altijd was. Amsterdam staat ook voor het drukke en vlotte leven dat mensen er leiden, dus heer zie je wel een overeenkomst tussen de ruimte en het personage.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden