Ziekzoekers door Anne-Gine Goemans

Zakelijke gegevens Eerste druk: maart 2007
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 286
Uitgever: De Geus, Amsterdam Gegevens voorkant Op de kleurrijk gestreepte cover staan drie afbeeldingen van tulpen. Toepasselijk omdat de roman over de bollenstreek gaat. Genre “Ziekzoekers”is een psychologische roman met kenmerken van een familieroman. Mijn mening Op zich vertelt Anne-Gine Goemans een goed opgebouwd en lekker leesbaar verhaal. Maar er zijn in de roman te veel dingen die niet kloppen: zie daarvoor hieronder in de analyse bij de tijdfouten. En wanneer er zoveel gegevens niet kloppen (zo zou de roman zelfs in 2015 spelen!) verliest het verhaal zijn geloofwaardigheid. Dat doet afbreuk aan de roman: hoe hilarisch hij ook bedoeld zou kunnen zijn. De redactie van de roman zou veel beter uitgevoerd moeten zijn. Niettemin kunnen scholieren (en zeker die uit de bollenstreek) wel plezier aan de roman kunnen beleven wanneer ze over de problemen die hieronder verder worden uitgewerkt willen heen lezen, want zoals gezegd leest het verhaal wel vlot weg. Je moet dan wel eerst de structuur van heden en verleden onder de knie hebben, maar dat mag voor een moderne lezer anno 2007 geen probleem zijn. De roman krijgt van mij een waardering van 2 punten. De flaptekst Ziekzoekers is een opwindende, scherp geschreven en vernuftig in elkaar gestoken roman over een familiebedrijf in de Bollenstreek. Waar die streek doorgaans een traditioneel decor biedt, laat Goemans de oer-Hollandse omgeving zien als een rauwe en eigentijdse plek. De verhoudingen in de familie Zeevoet - in heden en verleden, in Nederland en Amerika - komen door wilde plannen en het grote geld onder druk te staan. ‘Ogenschijnlijk gaat het om een traditionele omgeving, een beetje oud-Hollands. Lieflijk, onschuldig. Maar in werkelijkheid is het een broeierig gebied dat vol zit met krankzinnige verhalen, diep familieleed en grootscheeps bedrog. En het contrast wordt des te scherper als je dat afzet tegen die miljoenen keurig in rijen neergezette bloemen.’ Motto en opdracht Er is geen motto. Wel is het boek opgedragen aan:
Liesbeth Tel, mijn moeder. Structuur en verhaalopbouw De roman is opgebouwd uit 42 hoofdstukken. Deze hebben soms een verschillende verteller en ze zijn bovendien niet chronologische gerangschikt. Er zijn enkele verhaaldraden: het Nu van het verhaal,(zie onder hoofdstukje tijd) de periode dat Vera Verkerk na de oorlog bollenreizigster was en de periode dat zij twee kinderen had die ze toch min of meer (zeker emotioneel) verwaarloosde. In de periode van het verkopen van tulpenbollen aan Amerikaanse klanten praten we over de periode van 1950 tot in ieder geval 1967. Daar ontmoet ze Max Zeevoet met wie ze trouwt en van wie twee kinderen heeft. Haar zoon Roelof neemt in het verhaal-Nu het bollenbedrijf van zijn naar Amerika geëmigreerde vader over en brengt de roman tot het einde. Zijn vader ziet alles met lede ogen aan in Amerika en besluit zelfs naar Nederland te komen, maar hij vertrekt ook weer naar Amerika. Perspectief Er zijn diverse personale vertellers. In het verhaal- Nu is dat vooral Roelof Zeevoet, de 42-jarige zoon van Max Zeevoet en Vera Verkerk. Ook zijn vader Max Zeevoet is een personale verteller die in Amerika met zijn tweede vrouw Levina de loopbaan van zijn zoon en het bedrijf van hem in de gaten houdt. In het verleden is vooral Vera Verkerk een personale verteller: we reizen met haar mee naar Amerika en zien hoe ze haar echtgenoot Max Zeevoet leert kennen. Ook lezen we hoe het met haar in het huwelijk met Max vergaat. In die verhaallijn is ook Roelof af en toe een verteller. Titelverklaring “Ziekzoekers”zijn de mensen in de bollenstreek die er door hun deskundigheid in slagen om zieke bollen in een oogklap te herkennen. Bij het bollen weken komen namelijk nogal wat ziektes voor en de jonge Roelof moet ze van zijn vader allemaal leren kennen. ‘Roelof, jij bent de zoeker van ziek! Jij bent de man met de scherpe blik! Mis jij één zieke bol, dan ben je verantwoordelijk voor een compleet geruïneerde oogst.’ In het bloemencorso maakt het bedrijf Zeevoet in het verhaal-Nu ook een praalwagen met een enorme afbeelding van een ziekzoeker. Maar de titel gaat natuurlijk ook wat dieper. Roelof heeft op den duur toch wel door dat er mensen om hem heen lopen die niet het beste voor hebben met de bloemencultuur in de bollenstreek. Die de boel “verzieken.” Ook daar moet hij de man met de scherpe blik zijn, die de wantoestanden op het spoor is. Aan het einde ontdekt hij toch een paar dingen en hij neemt dan ook een flink besluit.
Tijd en decor Het decor levert nog de minste problemen op. Het is gelegen in de bollenstreek van Zuid-Holland. (Hillegom, Bennebroek) De streek is natuurlijk heel herkenbaar in beeld gebracht met bollenkwekerijen, de Keukenhof, de bloemencorso’s, toeristen etc.. Amerika is ook stereotyp in beeld met een op het eerste gezicht wat oppervlakkige cultuur en zijn claimcultuur wat letselschade betreft. Goemans heeft het erg moeilijk gehad met de tijd en m.i. maakt ze daarin een paar belangrijke fouten. Enkele feiten op een rijtje. De 20-jarige Vera Verkerk gaat in maart 1950 geheel alleen naar Amerika om daar bollenreizigster te worden. (Ho 6 blz. 35) Zij is namelijk in 1930 geboren. In een andere flashback vertelt ze van de ontmoeting met de Ierse Larry O Leary. Dat was op een donderdagavond in 1965 (blz. 77) Twee jaar later ontmoet ze Larry opnieuw: het is dan dus 1967 (blz. 94) Bij die ontmoeting is Max Zeevoer met wie ze enkele dagen later voor het eerst uitgaat. Er staat dan vermeld op blz. 98: “ Pas zesentwintig jaar en nu al een man van de wereld. Max moet dus in 1941 geboren zijn. Twee keer wordt in de roman nadrukkelijk vermeld dat Max 74 jaar is.(blz. 110) Dat betekent dat de roman zich zou afspelen in 2015. Dat is op zich al bizar. Dan zou Roelof die 42 jaar oud is, geboren zijn in 1973. Op zich is dat niet zo gek, wanneer Vera Max in 1967 ontmoet en het huwelijk enige tijd kinderloos is geweest. Roelofs zusje is vijf jaar jonger (dus 37) en moet dan geboren zijn in 1978. Hoewel het op zich niet onmogelijk is dat het verhaal – Nu in 2015 speelt, is dat op zichzelf gezien natuurlijk opmerkelijk. Wanneer dat jaartal juist is, kloppen er een aantal dingen niet. Het vierjarige zoontje van Roelof, Koen, vraagt om een Play Station. Anno 2007 is Playstation 3 al uit. En in het verhaal-Nu rijdt de negervriend van Max in Amerika in de nieuwste BMW 530d en dat model werd in 2005 door BMW gelanceerd. Dat lijkt er dus weer op dat de gebeurtenissen in 2005 zouden spelen. Maar Goemans maakt meer fouten met de tijd. Vera arriveert in maart 1950 in de States. Op blz. 75 staat dat ze na acht jaar reizen gewend is om te dineren. Dat wordt verteld wanneer ze met een andere bollenman Pam Flink dineert. Acht jaar is ook logischer dan bijna achttien jaar dat werk doen zonder mannen te ontmoeten, maar het diner met Pam Flink is wel in 1967 (blz. 94) Dat lijkt dus weer niet logisch. In het tweede hoofdstuk staat vermeld dat het horloge dat Vera droeg, 31 jaar geleden is stil blijven staan. Dat blijkt later op de dag te zijn dat haar debiele broer Leo is aangereden door een trein. Toen heeft ze haar horloge stil gezet. Maar Roelof is 42 jaar en 31 jaar geleden zou hij dus 11 jaar zijn geweest. Dat klopt niet met andere tijdgegevens. Leo is in een inrichting gestopt, nadat hij Roelof als baby in de wasmachine heeft willen stoppen. In de inrichting heeft hij structuur leren kennen. Op blz. 272 staat dat zij al 14 jaar die structuur van Leo kende. Dan moet Max dus al veertien jaar zijn geweest. Nog meer fouten. Wanneer Maud zeven jaar is (blz. 214) gaan ze met de vijf jaar oudere Roelof en de oppasser Lucas met haar moeder naar het strand. Haar moeder heeft een verhouding met Lucas. Wanneer Maud in 1978 geboren is (moeder moet dan al 48 jaar zijn, eigenlijk te oud om moeder te worden!) en nergens wordt gerept over een oudere vrouw die zwanger is, is Vera op dat moment dus al 55 jaar. Maar Roelof zegt een paar bladzijden eerder (blz. 210) : “Hoewel Vera al in de veertig was, zag ze er goed uit.” Wanner je van iemand zegt dat zij al in de veertig is, heb je het over iemand van ongeveer 42, 43 jaar. Een andere vreemde zak is ook dat op de eerste bladzijde (7) wordt verteld dat vader Max Zeevoet op zijn 74e met pensioen gaat (dat is de dag waarop het verhaal begint) en later al zeven jaar met zijn vrouw Levina in Amerika getrouwd is. Kortom, met de gegevens over de tijd is Anne-Gine Goemans heel erg slordig omgesprongen. Waarom zijn deze fouten er niet door de redactrice uitgehaald? Samenvatting van de inhoud Er zijn enkele verhaallijnen met de tijd, die in de roman niet-chronologisch worden verteld. In dit boekverslag worden de gebeurtenissen in de volgorde van de tijd weergegeven. Het verleden Vera Verkerk is in 1930 geboren: haar debiele broer Leo zeven jaar later. Eerst denkt Vera dat zij schuldig is aan de hersenbeschadigingen van Leo, omdat ze na één dag met hem is gaan rijden over hobbelige wegen terwijl hij in haar poppenwagen lag. Ze heeft altijd een zwak voor haar debiele broer gehouden. Ze houdt o.a. tegen dat hij in zijn jeugd in een inrichting wordt opgenomen. In 1950 vertrekt Vera geheel alleen op een vrachtboot naar Amerika om daar bollen te gaan verkopen. Ze wordt opgevangen door een oom en tante, maar haar oom kan niet met zijn vingers van haar afblijven. Dan besluit ze het alleen verder uit te zoeken en ze wordt een gewiekste zakenvrouw die veel succes heeft in Amerika. In 1965 ontmoet ze de Ier Larry O Leary die er ( zo hoort ze van diens vrouw) vreemde gewoonten op nahoudt: hij kleedt zich het liefst in vrouwenkleren. Twee jaar later ontmoet ze Larry opnieuw nu in gezelschap van Max Zeevoet. Ze is heel wat ouder dan Max en heeft na de eerste seksuele ervaringen met hem het idee dat deze man haar d’r vrijheid kan laten behouden. Dat gaat echter mis wanneer ze twee kinderen krijgt: eerst Roelof en vijf jaar daarna Maud. Haar broertje Leo heeft ze inmiddels in huis genomen: hij doet vreemde dingen: hij kan heel goed in glazen spuwen en hij wil graag ’s nachts de wc doortrekken. Wanneer hij de baby Roelof in de wasmachine heeft gestopt, moet hij wel naar een inrichting. (DeHartenberg in Bennebroek) Daar bezoekt ze hem trouw. Eigenlijk heeft ze meer aandacht voor de debiele broer dan voor haar kinderen. Zo gaat ze niet mee naar de sportwedstrijden van Roelof. Vera leeft inmiddels gescheiden van Max: zelfs heeft ze een verhouding met een bewaarder van de Hartenberg (Lucas, een antimilitarist met gewetensbezwaren) achter de rug. Toen Roelof elf (of veertien) jaar oud was [zie hierboven onder tijdfouten] was Leo in de inrichting weggelopen. Hij was weer naar de spoorlijn gegaan en was door een trein gegrepen. Leo was heel zijn leven al een fanaat wat betreft zijn hobby van en kennis over locomotieven. Het werd enerzijds een trieste, anderzijds een hilarische begrafenis. De andere debielen en mongolen uit de inrichting hadden passende liedjes en toespraken gehouden. Twintig jaar geleden is er ook nog iets gebeurd. Vera wilde niet mee naar de toneelvoorstelling op school waarbij Maud de hoofdrol van Cleopatra speelt. Het is de dag dat Maud later de tuin vernielt, omdat ze boos naar het huis van Vera is gegaan en denkt dat Vera boven staat en zich schuil houdt voor haar. Dat blijkt later Larry die op bezoek was (in vrouwenkleren) te zijn geweest. Die dag is Maud het huis uit gegaan en is er nooit meer in teruggekeerd. Het verhaal-Nu Roelof Zeevoet heeft teveel gedronken: hij heeft de zaak van zijn vader overgenomen. Die is 74 jaar en heeft in ene lange toespraak het werk neergelegd. Roelof is gescheiden van zijn vrouw Laura bij wie hij een zoontje Koen heeft en hij belandt met zijn oude auto in een gevaarlijke situatie boven een sloot. Hij belt vanaf die plek en midden in de nacht zijn ex-vrouw, maar die vindt het wel best . Hij weet zich later zelf te redden en gaat naar zijn moeder Vera die in de buurt woont en hij mag daar precies zes weken verblijven. Roelof is eigenlijk een beetje mislukte zoon van zijn succesvolle vader Max die met een tweede egoïstische vrouw Levina naar Amerika is geëmigreerd. Die vrouw is enigszins racistisch ingesteld en Max heeft juist een negervriend met wie hij omgaat. Hij neemt ook nog niet direct afstand van het bedrijf want via de mail van een oud- werknemer wordt hij op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in Nederland. Hij heeft eigenlijk spijt van de ontwikkelingen van vroeger: zijn vrouw Levina is een leeghoofd in tegenstelling tot zijn eerste vrouw Vera. Hij heeft er af en toe wel spijt van dat hij niet bij haar gebleven is. Hij denkt nogal vaak aan Nederland. Daar lijken in het bedrijf enkele mensen een nieuwe koers te willen varen (o.a. bedrijfsleider Jos Nuiten, die het Zen-principe in het bedrijf brengt) en ook Roelof krijgt op een bepaald moment toch wel aardige ideeën om de bollenstreek te promoten. Hij wil het bedrijf een moderne uitstraling geven. Zo heeft hij een goed idee als hoofdsponsor van het jaarlijkse bloemencorso voor het thema van het nieuwe jaar: de Italiaanse opera, een idee dat goed aanslaat. Hij zelf wil een gigantische praalwagen met een ziekzoeker presenteren. Ook wil hij de bollenstreek promoten door het idee van Panorama Bollenstreek te introduceren. Dit idee dat gebaseerd is op Panorama Mesdag moet worden uitgevoerd door twee huisschilders die een zestig meter breed panorama over de bollenstreek moeten schilderen. Dat levert nogal wat publiciteit op in de regionale pers. Bovendien is zijn vriend Dick in het eetcafé een lijn begonnen die te maken heeft met het eten van bloembollen: bijvoorbeeld door ze te serveren met een leverschotel. Zijn vader in Amerika (op de hoogte gehouden via de mail) vindt het allemaal maar niks. Wanneer de poes van zijn twintig jaar jongere vrouw Levina weggelopen is en hij helpt zoeken naar het dier dat hem overigens niets interesseert, komt hij in het huis terecht van twee aardige oude Amerikanen die vogelspinnen houden. De bak met vogelspinnen valt op Max en die heeft daardoor zijn heup gebroken. De andere ziekte die hij heeft, moet daardoor even wachten met de behandeling. Levina ziet met hulp van een letseladvocaat de dollars op haar afkomen en stelt het oudere echtpaar aansprakelijk voor de schade (een bedrag van 1 miljoen dollar.) Max is nauwelijks van de operatie aan zijn heup hersteld of hij boekt een vlucht naar Holland. Hij wil de boel daardoor nog zien te redden. Daar ziet hij voor het eerst sinds lange tijd zijn dochter Maud weer en hij trekt met haar op. In Hillegom heeft Roelof intussen te kampen met een flink aantal problemen: zijn werknemers willen niet doen wat hij wil (Jos Nuiten) de Chinese hond van zijn moeder is flink ziek(zij wil hem laten afmaken, maar Roelof ontfermt zich over hem en diens voorhuidontsteking) de huisschilders willen steeds meer geld zien om hun panorama af te maken, zijn zoontje Koen lijkt meer op te hebben met de nieuwe vriend van zijn moeder dan met zijn eigen vader. Op dat moment lijkt Roelof toch het meeste op een “loser”. Hij heeft er eigenlijk spijt van dat de mooie Laura hem ontglipt is en later blijkt waarom dat zo gegaan is: hij heeft Laura door zijn vreemdgaan een geslachtsziekte overgedragen. Daardoor is ze ook nadien onvruchtbaar gebleken en dat neemt ze hem verder heel erg kwalijk. Maar er komt via een beleggingsmaatschappij ook een nieuwe vrouw (Maria Baudin) in Roelofs leven. Ze weet hem te strikken voor een aandeel in de beleggingsmaatschappij Flora en hij krijgt 10 % commissie wanneer hij nieuwe klanten kan aanbrengen. Dat kan hij o.a. doen met een zeer rijke Japanse connectie. Maria lijkt een gewillig konijntje, maar ze is een femme fatale die zich later ook aanbiedt aan een jonge projectontwikkelaar. Max Zeevoet is intussen in Nederland, maar hij barst van de pijn in zijn geopereerde heup. Hij moet veel pijnstillers slikken en ontmoet eindelijk zijn dochter Maud. Hij neemt op een avond de zieke hond van Vera mee naar zijn hotelkamer. Hij kan ’s nachts niet tegen het gejank van de hond en geeft hem eerst valium en daarna morfine. De Chinese hond sterft een pijnloze dood. Twee dagen later vertrekt Max naar Amerika: hij heeft noodtelefoontjes gekregen van het oudere Amerikaanse echtpaar dat een claim van negenhonderdduizend dollaar aan hem moet betalen. Levina heeft dat met haar advocaat afgedwongen. (dat is overigens wel heel snel gegaan allemaal) Max die geen geldzoeker is, schaamt zich dood en belooft dat de Amerikanen het geld zullen terugkrijgen. Hij wil een projectontwikkelaar de kans geven zijn bedrijf op te kopen en van dat geld de Amerikanen terugbetalen.. Deze Jean Jansen komt samen met Maria Baudin met Roelof in contact en het lijkt net alsof Roelof op zijn aanbod wil ingaan. Hij ziet dat Maria nu net zo geilt op Jean als ze eerst op hem deed. Intussen installeert hij ook een spioncamera in een ruimte in zijn bedrijf om enkele werknemers te kunnen betrappen: zo betrapt hij een wat oudere man die zijn vrouw verloren is, op masturbatie en hij heeft opnamen van Jean Jansen, Jos Nuiten en Maria die een triootje in de archiefruimte hebben gemaakt. Maud opent de eerste tentoonstelling van het Panorama Bollenstreek. De helft van het schilderij is immers af. Daarop is de teloorgang van de bollenstreek met zijn projectontwikkelaars al een beetje zichtbaar. Dan maakt Maud ook bekend dat de grond van Zeevoet verkocht is aan de Stichting Ziekzoekers & Rentmeesters. De stichting wordt gesponsord door Flora’s beleggingsmaatschappij en is in handen van Roelof. Het is een laatste streek van Roelof die toch wel alles doorzien heeft en de beleggingsmaatschappij van Maria als gebakken lucht heeft beschouwd. Hij heeft de opname van het triootje in de lade van zijn bureau gelegd en hij vertelt telefonisch aan Maud dat hij op het punt staat te vertrekken naar het buitenland. Maud zegt dat hij vliegangst heeft, maar Roelof zegt dat hij daar wel over heen is. Hij hanteert eindelijk de grote verdwijntruc. Vroeger speelde hij graag goochelaartje voor zijn zusje. Eigenlijk is hij hen allemaal te slim af. Maud staat nog oog in oog met haar moeder die ze twintig jaar niet gezien heeft. Thematiek Het verhaal gaat over de loser van een zoon die uiteindelijk toch wel weer door heeft hoe de wereld in elkaar steekt. Zijn succesvolle vader Max Zeevoet heeft met hulp van zijn vrouw Vera een machtig bedrijf opgebouwd, waar hij tot op hoge leeftijd de scepter zwaait. Op de eerste bladzijde heeft hij afscheid genomen bij zijn pensioen (74 jaar) maar later kan hij in Amerika (waarheen hij is geëmigreerd) het bedrijf toch niet loslaten. Zoals zo vaak heeft een vader zijn zoon niet in staat geacht het bedrijf over te nemen. Roelof blijkt ook in eerste instantie een loser te zijn: hij leeft gescheiden van zijn vrouw Laura die hij naast een kind ook een gonorroe heeft bezorgd. Hij rijdt op de avond van het pensioen van zijn vader in de sloot en moet daarna in ieder geval een week of zes bij zijn moeder inwonen. Intussen begint hij eigen ideeën te koesteren voor een nieuwe kijk op de zaak: bloemencorso, nieuwe verpakkingen, Panorama Bollenstreek, de consumptie van tulpenbollen. Zaken die zijn traditioneel ingestelde vader niet zo ziet zitten en vanuit Amerika becommentarieert. Intussen is Roelof natuurlijk ook enigszins genetisch belast: net als zijn vader heeft hij er spijt van om gescheiden van zijn vrouw te leven. Max heeft er spijt van dat hij met de oppervlakkige en op geld beluste Levina is getrouwd. Dat is ook de tweede lijn in het verhaal: het wel en wee van de bollenfamilies Verkerk en Zeevoet. Vera is op 20-jarige leeftijd naar Amerika gegaan: ze heeft zich bevrijd uit het milieu van de bollenstreek, heeft zich verlost van een oom met losse handjes onder haar rok en heeft een succesvolle carrière als zakenvrouw opgebouwd. In Amerika ontmoet ze de jongere Max en ze vermoedt dat ze bij hem zijn vrijheid zal behouden. Maar dat lukt alleen in de eerste jaren wanneer ze nog gene kinderen heeft. De komst van Roelof en Maud heeft haar vrijheid ingeperkt en ze besteedt emotioneel gezien weinig aandacht aan de kinderen. Dat doet ze veel meer aan haar debiele broer Leo die zeven jaar na haar is geboren en over wie ze zich schuldig voelt en hem dan ook overdreven beschermt. Maar het is natuurlijk wel vreemd dat zij Leo ook in de steek laat wanneer ze naar Amerika afreist. Later neemt ze de debiele broer toch in huis, zeer tegen de zin in van Max. Maar als Leo Roelof als baby in de wasmachine wil stoppen, moet hij naar een inrichting. Daar blijft hij tot zijn dood, 31 jaar voor het verhaal-Nu. Gaandeweg lijkt Roelof zich aan de druk van zijn vader te ontworstelen. Die komt nog wel naar Amerika om het belachelijke idee van het Panorama af te schieten, maar Max gaat toch al weer snel terug naar zijn vrouw. Vandaar probeert hij zijn bedrijf aan een projectontwikkelaar te verkopen, maar uiteindelijk is Roelof toch degenen die alles doorzien heeft (o.a. de nieuwe vrouw in zijn leven Maria Baudin en de op geld beluste macho Jean Jansen.) Hij draait tenslotte zijn tegenstanders en zijn vader ene loer en vertrekt met onbekende bestemming vanaf Schiphol. Zelfs zijn vliegangst heeft hij overwonnen. Een aantal belangrijke motieven in deze roman, die mijns inziens toch een wat onwaarschijnlijk karakter heeft: - vader-zoonrelatie - vreemdgaan - moeder-kindrelatie (o.a. Maud en Vera) - de zingeving van het leven - carrière maken in het bedrijf van je vader - list en bedrog (de tulpenhandel) - echtscheiding - schuldgevoelens - de gehandicapte broer en zijn dood - verwaarlozing door de moeder - jaloezie - de cultuur in de bollenstreek - de relatie tot werknemers - de femme fatale (Maria) Interview met de schrijfster over de totstandkoming van de roman. Bron: website: uitgeverij De Geus. Een liefde voor schaftkeetjes en bollenschuren ‘Ik groeide op aan de rand van de Bollenstreek, in Heemstede. Tussen de bollenboeren en de bloeiende velden in het voorjaar. Eens per jaar kwam de bloemencorso langs ons huis. Mijn vader had samen met zijn broer een drukkerij in Hillegom. Ze maakten bloembollenverpakkingen. In de zomer hielpen m’n zus en ik wel eens mee in de fabriek. Daar stond een stokoude machine die zakjes perforeerde. Een hele simpele handeling, een paar gaatjes in een zakje, maar mijn opa had er al een fortuin mee gemaakt. Nog steeds spuugt die machine elke dag bergen zakjes uit. Dat vind ik fascinerend. Net als dat ik het fascinerend vind dat leeftijdsgenoten zelden naar de Bollenstreek gaan. De hele wereld komt er, maar voor veel Nederlanders blijft het een oubollige ansichtkaart. Aanvankelijk wilde ik een journalistiek boek schrijven over de Bollenstreek. Ik ging op zoek naar bollenadel, een rijk familiebedrijf dat al decennialang in de streek zit. Ik sprak met boeren, exporteurs en kwekers over hun vak, het pionieren, de eerste bollenreizigers en de ontwikkelingen in de streek. Ze vertelden dat veel grond in handen is van vastgoedondernemingen en verzekeringsmaatschappijen en dat het een kwestie van tijd is voordat de velden worden volgebouwd. Ik las over de grootscheepse beleggingsfraudezaak in tulpenbollen. Fascinerende verhalen. Dat vond ook De Geus waarmee ik contact had gezocht. De uitgeverij suggereerde om in plaats van non-fictie een roman te schrijven. In het begin was de overstap naar fictie lastig. Als journalist ben ik gewend op zoek te gaan naar feiten en me daar ook tijdens het schrijven aan te houden. Alles wilde ik checken. Ik reed bijvoorbeeld de route van de bloemencorso van Noordwijk naar Haarlem en noteerde waar welke boom stond. In de loop van het proces ben ik steeds meer gaan loslaten, al die feitjes en weetjes zaten mijn schrijven in de weg. Het blokkeerde me. Toen ik mezelf niet meer afvroeg ‘mag dit wel?’en ‘kan dat wel?’ vond ik het schrijven van fictie een bevrijding. Ik mag iedereen laten zeggen en doen wat ik wil. Dat is heel fijn. Neemt niet weg dat ik veel controleer. In Ziekzoekers staan er bloembollen op de menukaart zoals amaryllissoep en terrines van narcissenbollen. Ik vraag dan wel na bij het gifcentrum welke fysieke reacties deze bloembollen na consumptie teweeg brengen, maar vervolgens doe ik er niets mee. Mijn drijfveer om dit boek te schrijven komt voort uit betrokkenheid met het Nederlandse landschap. Iemand die ik interviewde noemde de streek een natuurreservaat. Zo ver wil ik niet gaan, want je wilt niet weten wat er aan bestrijdingsmiddelen in de grond zit. Toch gaat het om een uniek gebied dat je nergens ter wereld vindt. De oude schaftkeetjes en de bollenschuren zijn cultureel erfgoed. Het is zonde als dat moet wijken voor nieuwbouw, bedrijfsterreinen of landingsbanen. Wie het boek leest zal mijn boodschap er niet direct uithalen. En het is zeer zeker geen streekroman, eerder een soort dirty realism. Ziekzoekers wil vooral een hilarisch familiedrama zijn waarin de zoon en zijn ouders een hoofdrol spelen. De relaties zijn behoorlijk verziekt en dat wordt alleen maar erger als de zoon het bedrijf van zijn vader overneemt. Roelof Zeevoet wil het oubollige imago veranderen. Het corso moet hipper, verpakkingen krijgen een ander uiterlijk, het eten van bloembollen wordt een trend. Kortom: de streek gaat op de schop en dat allemaal tegen de zin van de vader. Van alle personages is de moeder, Vera Verkerk, mij het meest dierbaar. Van een eigenzinnige en zelfstandige jonge vrouw die de wereld intrekt als bollenreiziger verandert ze in een eigenaardige moeder die vlucht voor de verantwoordelijkheid voor haar kinderen. Ondertussen worstelt ze met een enorm schuldgevoel over haar geestelijk gehandicapte broer. Zij is mijn meest complexe personage. Mijn literaire voorbeelden zijn onder meer Annie Proulx, Tom Wolfe, Paul Auster en John Fante. Het boek FUP van Jim Dodge heb ik altijd binnen handbereik. ‘Johnny Zeven Manen was naast opa zelf de enige die ooit een slok Ouwe Doodsrochel had genomen zonder met zijn ogen te knipperen’. Ja, van zo’n zin knap ik erg op. Ziekzoekers schreef ik naast mijn journalistieke werk en het moederschap over eerst twee en toen drie kinderen. Een groot deel van de research en het schrijven deed ik in de avonduren en in vakanties. Naarmate het materiaal omvangrijker werd nam ik ook een paar dagen in de week ervoor vrij. Dat was best zwaar, ja. Maar juist door de komst van mijn kinderen had ik de drang om Ziekzoekers te schrijven. Ik wil niet dat als zij groot zijn, heel Nederland geasfalteerd is. Ik hoop dat er dan nog steeds schaftkeetjes, tulpenvelden en treurwilgen zijn. Maar tegelijkertijd schrijf ik ook vooral om een gezond tegenwicht te bieden voor luiers, broodtrommels en zwemlessen. Zeker met kinderen moet je een eigen wereld creëren waarin je je regelmatig kunt terugtrekken. Anders ga je ten onder in de babypoep.’ Recensies Er zijn nog geen recensies beschikbaar. Over de schrijver Anne-Gine Goemans (1971) is journaliste en moeder van drie kinderen. Ze werkt onder meer voor Volkskrant Magazine en geeft les bij het Centrum voor Communicatie & Journalistiek in Utrecht. Ze groeide op aan de rand van de Bollenstreek waar haar familie een bedrijf runde dat bloembollenverpakkingen fabriceerde. Aanvankelijk was Anne-Gine helemaal niet van plan een roman te schrijven. Ze wilde, trouw aan haar vakgebied, een journalistiek boek schrijven over de teloorgang van de bollenstreek, waar projectontwikkelaars de overhand krijgen over de traditionele bollenkwekers. Maar er was niet alleen dat. Er was ook een grote fraudezaak, en er was haar eigen verbondenheid met de streek. En er was de liefde voor schrijvers als Annie Proulx, die zo feilloos hun enorme hoeveelheid research weten te verwerken in meeslepende verhalen over karakteristieke mensen. Een voorliefde die Anne-Gine’s eigen stijl en gedachten over haar verhaal steeds meer richting fictie stuurden Bibliografie “Ziekzoekers”is de debuutroman van Goemans.