Wondermans eindspel door Willem Asman

Gebruikte editie voor het boekverslag Gebruikte druk: 1e Verschijningsdatum eerste druk: januari 2009
Aantal bladzijden: 356
Uitgegeven bij: Cargo (Bezige Bij) Beschrijving voorkant Op de gelige voorkant staan korenaren die door sprinkhanen worden aangevreten. Genre van het boek De uitgever noemt het een literaire thriller. Maar het is er één van een duidelijk ander genre dan die van bijv. Esther Verhoef, Saskia Noort, Simone van der Vlugt of Loes den Hollander. “Wondermans eindspel” is een duidelijk politiek getinte thriller. De aangeleverde flaptekst Oud-minister Jaap Vos keert terug naar Afrika als Speciaal Afgezant van de Verenigde Naties. Terug naar het land dat hij vijftien jaar geleden van de ondergang dacht te hebben gered. Nog één keer in de schijnwerpers, om zijn reputatie van Wonderman te redden. Want ondanks de belofte dat het ‘nooit weer’ zou gebeuren, zijn opnieuw miljoenen mensen op de vlucht, honderdduizenden vermoord, en haalt de internationale gemeenschap wederom de schouders op. In een ultieme poging regering en rebellen, daders en slachtoffers bij elkaar te brengen, raakt Jaap de regie over het machtsspel volledig kwijt. Hij speelt zijn laatste troef uit, een wanhoopsdaad die leidt tot een onverwacht weerzien met een bondgenote van vijftien jaar daarvoor. Is zij opnieuw Jaaps redding? Of is ze de voorbode van zijn ondergang? Titelverklaring Jaap Vos, de ex-minister, wordt vanwege zijn uitstekende diplomatieke capaciteiten in de wereld “Wonderman”genoemd. Vijftien jaar na dato krijgt hij de kans terug te keren naar zijn geliefde werelddeel Afrika waar hij zijn laatste spel zal kunnen spelen. Hij krijgt een week de tijd om zijn tegenstanders bij elkaar te krijgen in een spel van praten, onderhandelen, praten etc. Uiteindelijk blijkt dat hij zelf ook onderdeel van een veel groter machtspel is geweest. Zo wordt zijn opdracht niet alleen zijn eigen laatste spel, maar hij mag ook nog eens genieten van de behaalde winst. Dan trekt hij aan het einde van de thriller nog een keer zijn mond open in een zelfopofferende toespraak de wereld nog één keer de spelregels uit te leggen.
Structuur en/of verhaalopbouw De thriller is opgebouwd uit een proloog gevolgd door vijf delen. - Proloog De dag van de val - Deel 1 Twee weken eerder, onderverdeeld in 17 genummerde hoofdstukken - Deel 2 De rum (18 hoofdstukken) - Deel 3 De afdaling (14 hoofdstukken) - Deel 4 Ondergronds (12 hoofdstukken) - Deel 5 De dag van de val (13 hoofdstukken) De tekst van de proloog komt voor een gedeelte terug in deel 5 wanneer Jaap Vos en zijn bewaker Barad naar het vliegveld rijden. Het stuk heeft in de proloog dus de functie van een spanningwekker voor de lezer. De vertelde tijd is twee weken: één week voor deel 1 en één week voor de delen 2 t/m 5. Het verhaal wordt grotendeels chronologisch verteld. De voorgeschiedenis van Jaap Vos o.a. de zelfmoord van zijn dochter Lotte en het verhaal van 15 jaar daarvoor wordt mondjesmaat prijs gegeven aan de lezer. De schrijver hanteert veelvuldig het middel van de cliffhanger aan het einde van een deel of een hoofdstuk, waardoor de spanning wordt opgevoerd naar het volgende hoofdstuk. Hij hanteert bovendien een camera die heel vaak inzoomt op details, maar aan de andere kant een helikopterview biedt aan de lezer om te laten zien dat er sprake is van een macroprobleem in Afrika waar de inlandse bevolking steeds het slachtoffer wordt van binnenlandse en buitenlandse machtspelletjes. Gebruikt perspectief De verteller is de ongeveer 65-jarige ex-minister, ex-diplomaat sociaal- democraat Jaap Vos. Onwillekeurig moet je bij zijn karakter denken aan ex-minister Jan Pronk. Diens gedrevenheid lijkt ook een karaktertrek van Jaap Vos die meer aandacht heeft gehad voor de wereld dan voor zijn eigen gezin. Triest gevolg is daarvan de zelfmoord van zijn dochter Lotte. Jaap Vos is een personale verteller (wiens gedachten en gevoelend we dus van binnenuit leren kennen) en hij vertelt in de o.t.t. De tijd van het verhaal Het is een actueel verhaal: er wordt enkele keren gesproken over George Bush, Tony Blair, 09/11 en op blz. 345 staat dat een project gereed is in 2007. We zitten derhalve op de grens tussen 2007 en 2008. De plaats van handeling De locatie is een fictief Afrikaans land, waar een burgeroorlog heeft gewoed en weer is opgelaaid. Het is dus geen bestaand land, zegt Asman in zijn nawoord en verantwoording. Opdracht Het is opgedragen aan Peter Hemels : “Dance like a dervish.” Motto Het Engelstalige motto is van John le Carré, met wie Asman overigens in recensies wordt vergeleken. For as long there are bullies and liars and madman in the world
Your chosen profession is perfectly secure. “ Letterlijk :” Zolang de beulen, de leugenaars en de dwazen in de wereld blijven, is je gekozen beroep volkomen zeker. “ Oftewel je zult altijd het onrecht moeten blijven bekampen.
Samenvatting van de inhoud - Proloog De dag van de val
Jaap Vos rijdt met zijn Israëlische veiligheidsman Barad (ex-Mossad) naar het vliegveld. Uit de dialoog blijkt dat Jaap Vos een bepaalde strijd verloren heeft. De kans die hij heeft gekregen is niet verzilverd. - Deel 1 Twee weken eerder
Twee weken eerder krijgt Jaap Vos een uitnodiging om bij de VN in New York te komen: Koffi Annan wil hem spreken. Vijftien jaar geleden is Vos bemiddelaar geweest in een groot conflict in Afrika, waarmee hij de bijnaam Wonderman heeft veroverd. Maar het akkoord is tenslotte weer verbroken en de partijen zijn weer aan een burgeroorlog begonnen. Een rebellenleider (Lomo) staat op het punt de oude president (onder Vos aangesteld) af te zetten. Maar de burgerbevolking is eigenlijk weer de dupe natuurlijk. Intussen is er wel wat gebeurd in het privé-leven van Jaap Vos. Hij heeft in zijn politieke en diplomatieke carrière veel tijd aan de buitenwereld besteed en veel minder aan zijn gezin. Een van zijn twee dochters Lotte heeft een einde aan haar leven gemaakt (polsen doorgesneden) en zijn vrouw Greet heeft een echtscheiding aangevraagd. Niettemin hebben ze contact met elkaar. Jaap Vos is ook minister geweest maar nu door zijn politieke partij (PvdA) op een zijspoor beland. Toch is de uitnodiging een grote eer voor Jaap Vos en hij pakt zijn koffers. In New York krijgt hij eerst een soort screening door een ambtenaar Chen, alvorens hij met de Secretaris-Generaal Annan mag spreken. Hij krijgt een week de tijd (zitting Veiligheidsraad) om een oplossing voor het land te zoeken. Hij krijgt eigenlijk een tweede kans na vijftien jaar. De dreiging is groot, want de Fransen driegen zich terug te trekken en de bevolking aan haar lot over te laten. De diplomatie van Wonderman kan misschien nog redding brengen. Vervelend is dat hij struikelt en een vinger breekt, die hij eenmaal terug in Nederland meteen laat behandelen. Hij wordt geopereerd, maar kan zijn rechterhand nauwelijks gebruiken. Greet komt hem feliciteren, maar ze is tegelijkertijd bang dat hij gevaar loopt. Dan vertrekt hij vrijwel meteen naar Afrika via Parijs. In het vliegtuig ontmoet hij een Amerikaan Tom Bishof. Die werkt zogenaamd voor een bedrijf, maar Jaap doorziet de boel en denkt dat hij van de CIA is. Tom geeft hem een kaartje in geval van nood. Wanneer hij de vliegtuigtrap afloopt, is het chaos. Een andere bemiddelaar, de bloedmooie Johansson, is verdwenen, al rust er een embargo via de pers op deze zaak. - Deel 2 De run
Jaap Vos maakt kennis met zijn staf. De veiligheidsofficier heet Barad en is van Israëlische afkomst (ex-Mossad) Er is een inlandse tolk Bruce, een betrouwbare Ierse diplomaat en hij krijgt ook twee Franse lijfwachten, die het klappen van de zweep kennen. Ook heeft hij een perschef Cathy. Hij heeft maar een korte periode en zijn doel is de rebellenleider Lomo en de president Alexandre binnen enkele dagen aan de onderhandelingstafel te krijgen. Alexandre is de president die Jaap Vos in het verleden in het zadel heeft geholpen, maar hij is nu zelf in de fout gegaan met o.a. verrijking en corruptie. Een naaste medewerker die Jaap goed kent (U’kambo) is de derde partij, maar hij is overgelopen naar de rebellen sinds hij ruzie heeft met Alexandre. De vierde partij is een man die zich Le Philosophe noemt en met eenvoudige doch symbolische verhalen de bevolking beïnvloedt. Hij blijkt banden met Al Qaida te hebben. Lomo heeft de macht in handen en Jaap woont een toespraak in een overvol stadion bij. Lomo houdt een erg opruiend verhaal en de beschuldiging die Lomo uit, gaat ook naar de VN. Ternauwernood weet Jaap aan de woedende menigte te ontsnappen o.a,. dankzij zijn lijfwachten. In het publiek meent hij iemand gezien te hebben die hem bekend voorkomt van vroeger: een jonge vrouw. Op een persconferentie geeft Jaap aan dat hij met alle partijen om de tafel wil zitten en dat is nieuws, want daar zit dus ook een terrorist bij. Dat valt niet goed in de VS, omdat CNN een belachelijke rapportage ervan maakt, met een opgestoken middelvinger (vanwege zijn verwonding van Jaap) Bard verzorgt inmiddels de vinger van Jaap en later zal blijken dat dit niet zonder opzet is. Dan wil Jaap met Alexandre gaan praten, maar wanneer hij met veel ceremonieel ontvangen is, merkt hij dat hij slechts met een dubbelganger van doen heeft. ’s Avonds krijgt hij bezoek van de vrouw die hij in het stadion meent gezien te hebben en die hij van 15 jaar geleden kent. Het was toen een foto van haar op de cover van The Times die de wereld heeft doen wakker schudden. Wanner hij haar wil nalopen, valt de deur achter hem dicht en is hij eigenlijk wel in gevaar. Barad helpt hem ook hier uit de netelige situatie. - Deel 3 De afdaling Ze hebben maar weinig tijd (a.s. zaterdag vergadert de Veiligheidsraad) en de volgende dag gaat Jaap met zijn staf naar de bergen om de rebellenleider uit te nodigen voor de onderhandelingen. Het is een moeizame tocht die niet zonder gevaar is. Wanneer ze bij de rebellen komen, mogen alleen Bruce en één bewaker mee. Maar mobiele telefoons zijn verboden. Hij wordt eerst ontvangen door vijf functionarissen/krijgsheren die niet veel te vertellen hebben. Het schiet niet op totdat U’kambo, Jaaps oude vriend, verschijnt. Jaap die na de dood van zijn dochter een alcoholprobleem heeft gehad, kan de welkomstdrank (pastis) nu zeker niet afslaan. U’kambo wordt daarna cynisch over de onderhandelingen met A;lexandre. Vijftien jaar geleden had Wonderman het voor elkaar: het beroemde akkoord op Mount Oyo: het ging in het begin ook goed, maar kort daarna begon Alexandre onder druk van zijn staf dezelfde dingen te doen als zijn voorganger. Dan wordt het spel omgedraaid en beschuldigt Alexandre U’kambo van corruptie. Dat was zijn moment om over te lopen naar Lomo. Jaap wil hem er echter bij hebben bij de onderhandelingen. U’kambo weigert eerst maar na een ultieme poging van Jaap stemt hij toch in. Daarna vertrekken ze. Onderweg lijkt het alsof een bewaker toch een mobiel bij zich heeft gehad en Jaap wordt laaiend. Er komen namelijk heli’s over en die bombarderen het kamp. Zal U’kambo de aanslag overleven? Onderweg worden ze overvallen door een zandstorm en ze verblijven in een redelijk luxe hotel. - Deel 4 De afdaling (12 hoofdstukken) Jaap en Barad en de andere leden rijden weer met de UN-landrover naar de hoofdstad. Onderweg heeft Jaap telefonisch contact met de president, maar dan ineens wordt de verbinding verbroken. Er wordt geschoten en Jaap denkt dat de president vermoord is. Ze rijden verder en komen in een platgebrand dorp een massagraf tegen met allemaal lijken ook van kinderen. Zelfs Barad moet ervan kotsen. Ook vinden ze de doorzeefde wagen van onderhandelaarster Johansson, maar nog steeds geen teken van haar. Terug in de hoofdstad wil Jaap met iedereen bellen, maar Lomo krijgt hij niet aan de lijn. Er worden hem foto’s bezorgd met een dode president erop, maar hij doorziet dat het nepfoto’s zijn. Hij weet eigenlijk geen uitweg meer en hij doet een laatste beroep op Tom Bishof. Die weet voor hem contact te leggen met de president (die nu wel aan de onderhandelingen wil beginnen, mits hij een vrijgeleide krijgt: enkeltje naar Parijs) Ook weet Bishof het adres van :Le Philosophe met wie Jaap immers ook wil praten. Via een ondergronds gangenstelsel komt hij op een plek vanwaar hij wordt vervoerd naar het huis van Le Philosophe, eigenlijk een beminnelijke man. Maar dan komt diens dochter binnen en dat is de bewuste vrouw (het kind) van 15 jaar geleden. Ze is rancuneus en blijkt ook nog blind te zijn. Ze is woedend op Jaap. Ze doet hem steeds denken aan zijn eigen dochter Lotte. Dat belooft weinig goed voor Jaap, die ineens een dreun op zijn schouder voelt en valt. - Deel 5 De dag van de val
Wanner hij bijkomt, is Barad bij hem. Die heeft hem opgepakt nadat het huis van de Filosoof onder vuur was genomen. Hij vertelt ook dat de gehele staf van Jaap bij rellen van de rebellen omgekomen is. Maar eindelijk komt de aap uit de mouw. Barad heeft een GPS-chip in de verpakking rondom de verwonde vinger van Jaap aangebracht, zodat die altijd wist waar hij zich bevond. “Nood breekt wetten.” is zijn excuus Er is heel wat gebeurd zonder dat Wonderman het wist: hij is gewoon pion geweest in een machtsspel van CIA en Mossad, waarbij de onderhandelaarster Johansson (die helemaal niet verdwenen was) ook haar rol heeft kunnen spelen. Het is haar gelukt Lomo en Alexandre aan tafel te krijgen en Jaap is dus alleen maar gebruikt. De Filosoof is opgepakt en iedereen is blij (ook de VN en de VS) Jaap niet: hij heeft een geweldige kater. Barad noemt hem ook de Don Quichot van de wereldpolitiek: tegen beter weten in windmolens bevechten. Hij rijdt met Barad naar het vliegveld, opdat hij kan terugkeren naar Nederland. Hij wordt met alle eer ontvangen: er is een groep mensen die denkt dat het Wonderman weer gelukt is. Hij belt naar Greet. Tijdens het gesprek ziet hij de dochter van de Filosoof. Hij vraagt haar wat er gebeurd is: eerst was alles goed geweest, maar daarna was de situatie in haar land weer als vanouds geweest. Ze wilde vluchten naar Europa, met haar dochtertje Sophie, maar die was tijdens de reis gestorven. Ze was overmand door schuldgevoelens en had zich de ogen uitgestoken. Nu wil ze voorkomen dat er weer zo’n bestand wordt afgesloten. Ze heeft een staaf dynamiet bij zich om Lomo en Alexandre te doden. Het akkoord wordt echter niet gesloten op het vliegveld, maar bij de oude vulkaan. Daar kan ze niet naar toe en Jaap belooft dat hij haar taak zal overnemen. Inderdaad lijkt het erop alsof Jaap de dynamiet zal gebruiken om het akkoord te laten ontploffen. Bij de vulkaan wordt hij ontvangen door de mooie Johansson. Ze geeft hem ook alle eer. Ze stelt hem aan de pers voor al de Wonderman. Dan gaat Jaap Vos toch speechen. Hij besluit te vertellen van zijn fouten maar van zijn goede bedoelingen. Hij wilde wel de mensheid redden. Mensen zullen minder moeten geloven in hun eigen gelijk. Het lijkt iets op een eerherstel, maar vooral door Wondermans eigen eindspel: met de waarheid op de proppen komen voor de gehele wereld. Daarna besluit hij meteen Greet te gaan bellen. Thema, motieven en interpretatie In deze politieke thriller draait het allemaal om macht en de spelletjes die met macht gespeeld kunnen worden. Door deze machtstructuren worden idealistische mensen uiteindelijk de dupe. Vijftien jaar geleden heeft Vos de oorlogvoerende partijen om de tafel gekregen en hij dacht dat hij het land gered had, maar de nieuwe machtshebbers doen na enkele jaren al weer snel wat de oude deden: zichzelf verrijken en corruptie. Het gaat daarom weer fout en Jaap heeft altijd gehoopt dat hij als Miracle man nog een keer een kans zou krijgen. Dat gebeurt en hij is erg blij. Opvallend is wel dat hij door zijn eigen sociaal-democratische partij niet eens wordt gefeliciteerd. Daar is hij al aan de kant geschoven. Ook op privé-gebied is Jaap niet erg geslaagd. Zijn eigen dochter Lotte heeft de polsen doorgesneden, hij heeft zelf een alcoholprobleem gehad en zijn vrouw leeft apart van hem. Toch gaat de idealist aan zijn mission impossible beginnen, inderdaad als een Don Quichot. Het lukt hem dan ook niet de strijdende partijen bij elkaar te brengen. Oude banden tussen mensen stellen niets voor, want mensen worden gekenmerkt door eigen belang. Dan blijkt uiteindelijk dat hij toch min of meer het slachtoffer is geworden van een machtig eindspel waarin de CIA en de Mossad een rol hebben gespeeld: voor de buitenwereld krijgt hij nog wel de “credits” maar de echte onderhandelaar is de mooie vrouw Johansson geweest. Hij beseft ook dat het zijn laatste spelletje is geweest en houdt nog één keer een oprechte toespraak, waarin hij de wereld nog een advies geeft. Ach, de lezer weet wel beter, zolang het Afrikaanse continent de speelbal blijft van grootmachten als de VS, Rusland en misschien in de toekomst China, zoland machthebbers op eigen gewin uitzijn, zal er geen oplossing komen in dat continent. De reiniging zal van binnen uit moeten komen. Daarbij blijft Jaap Vos in ieder geval moreel de overwinnaar. Hij kan met opgeheven hoofd terugreizen naar Nederland al zal het zijn desillusie niet wegnemen. Gaandeweg komt hij er ook als vader achter dat hij toch gefaald heeft in de rol van beschermer van zijn kinderen: hij heeft Lotte niet van de dood kunnen weghouden. Jaap Vos is geen familiemens, dat blijkt uit de scène met de kinderen van Susanne: hij is niet echt een “opa.” De motieven voor je leesdossier op een rijtje gezet: - Macht en politieke machtspellen (VS , eigen partij, rebellen contra regering) - Het geloof in idealen - Desillusie - Vader-dochterverhouding - Familiebetrekkingen - Alcoholprobleem - Het weerzien met bekenden - Corruptie - Burgeroorlog in Afrika - Dood en verderf onder een bevolking zaaien (De onschuldigen gestraft) Waardering scholieren.com “Wondermans actie” is een heel ander soort literaire thriller dan we de laatste jaren gewend zijn. Het is geen psychologische verhaal over vrouwen en hun relatieproblemen. Nee, het is een harde politiek thriller over de machten die de wereld beheersen. Daarmee wordt het boek meteen op een hoger niveau geplaatst. Individuen zijn eigenlijk bij voorbaat gedoemd het onderspit te delven en ze zijn een speelbal in de handen van de ware machtigen. Het knappe van het verhaal is dat Asman zijn Don Quichot moreel overeind kan houden. Eigenlijk is het daarmee geen thriller die aan een politieroman doet denken (zoals Baantjer ze schreef) Een sterk punt zijn ook de dialogen die ter zake zijn en de snelheid in de roman niettemin hoog houden. Ook het taalgebruik is verzorgd. In recensies wordt hij nogal eens vergeleken met John le Carré, wat ik niet goed kan beoordelen. Wel durf ik te stellen dat een leerling die Asman op zijn lijst mag zetten van zijn docent een volwaardig literair boek leest. Ik waardeer deze thriller dan ook met 3 punten op een havo-lijst en 2 op een vwo-lijst. Ik ben wel van mening dat jongens het boek waarschijnlijk wat meer zullen waarderen dan meisjes. Ook lijkt het me een voordeel wanneer je een Maatschappijprofiel hebt gekozen. Het volgen van een vak als geschiedenis en/of aardrijkskunde helpt het boek beter begrijpen.
Recensies Op zijn eigen website maakt de schrijver gewag van enkele lovende recensies. 'Met Wondermans eindspel stelt Willem Asman zich prominent kandidaat voor alle Gouden Stroppen en Diamanten Kogels die er in de Lage Landen te winnen zijn. Wondermans eindspel is het voorlopig hoogtepunt in een zich razendsnel ontwikkelende schrijverscarrière. Een onafgebroken duikeling van spannende elementen, van onzekerheid, van plotwendingen en van grote verrassingen. Het heeft een rijke thematiek, round characters en de stijl waarin het is geschreven is formidabel. Zowel in zijn beschrijvingen als in de handeling hanteert Asman namelijk een staccato dat neigt naar literair pointillisme. Asman lokt zijn lezers dichterbij om de details te onderscheiden en dwingt ze vervolgens weer op afstand om het verband te zien. De grote vraag is eigenlijk of dit literaire boek nog wel een thriller is. Een politiek angehauchte roman die zich op VN-niveau afspeelt, dat kan toch zeker geen whodunnit zijn? Nee, dat is het zeker niet en vrijwel alle andere clichés van het genre ontbreken ook. Wondermans eindspel heeft meer gemeen met Teheran, een zwanenzang van F. Springer dan met Grisham of Baantjer.' NRC Gert Jan de Vries op 20 januari 2009
In Trouw Harriët Salm op 24 januari 2009: Knap is allereerst Asmans beschrijving van het optreden van de internationale gemeenschap. Naïviteit kun je de schrijver niet verwijten. Knap is ook de manier waarop Jaap Vos is getekend. Als een moderne Don Quichot die niet van opgeven weet. Op een bizarre en tegelijk aangrijpende manier wordt Jaap Vos met zijn verleden geconfronteerd. Wat een verademing na al dat psycho-gebabbel van eigen thrillerbodem: eindelijk weer eens een lekker spannend boek dat ook nog eens echt ergens over gaat.' Kees de Bree op
www.crimezone. nl (20 januari 2009) ' Wondermans eindspel is even schrijnend als spannend, intens en intelligent. Asman toont zich een groot kenner van de politieke mechanismen, met een fabuleus inzicht in machtsverhoudingen. Zijn beschrijving van hoofdrolspeler Jaap Vos is magistraal. Wondermans eindspel doet denken aan de prachtige boeken van Graham Greene, John Le Carré en Robert Harris. Asman is een rasverteller, hij schrijft uitermate beeldend en invoelend, met een taalgebruik dat tot in de puntjes verzorgd is. Zijn dialogen zijn loepzuiver. Het verhaal raast voort met een grote diepgang. Een uitermate knap geschreven boek dat verontwaardiging oproept en tot nadenken stemt. Een boek op hoog niveau, van internationale allure. Asman behoort tot de absolute top.' 'Asman heeft een opvallend uitgekristalliseerde stijl. In elke zin zit wel een slimmigheidje verstopt. Het doet denken aan John le Carré, doorspekt met Hollandse branie. Ook de cadans is prettig. Van spannende jeeptochten gaat het naar overpeinzingen over het failliet van Afrika, van bomgordels naar een reflectie over de merites van het gezinsleven. Afrika redden heeft zo zijn prijs. Wondermans eindspel is misschien meer literair dan spannend. Het maakt nieuwsgierig of Asman ook dat andere kan: het schrijven van een volbloed roman.' beweert Irene start in Elsevier op 24 januari 2009. 'Als een schrijver een fictief politiek drama laat plaatsvinden in deze tijd, met bekende hedendaagse politici en herkenbare situaties, maakt hij het zich niet gemakkelijk. Immers, om geloofwaardig te zijn dienen de gebeurtenissen en karakters niet te veel af te wijken van de realiteit zoals de lezer die kent. Die controleerbaarheid van feiten stelt hoge eisen aan het verhaal. Niet iedere auteur is tot zo'n prestatie in staat. John le Carré slaagde daar heel goed in met zijn boek over Afrika, De luistervink (2006), en nu levert auteur Willem Asman met Wondermans eindspel een actuele politieke thriller af van vergelijkbaar niveau.' (Dagblad van het Noorden) Raadpleeg voor nog meer recensies de site van Willem Asman: http://www.willemasman.com/Boeken/WondermansEindspel/pers.aspx Over de schrijver en zijn eerder gepubliceerde werk Bron: website schrijver
Willem Asman (1959, Amsterdam) behaalde in 1978 zijn diploma Atheneum B aan het Montessori Lyceum, studeerde een blauwe maandag Nederlands, deed toelatingsexamen voor de toneelschool, en studeerde in 1985 af aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam. Gedurende vijftien jaar was hij werkzaam bij Oracle Corporation, het op een na grootste softwarebedrijf ter wereld. Hij is oprichter en eigenaar van een adviesbureau voor change management en communicatie. Samen met Paul Joosten ontwikkelt en verzorgt hij workshops Storytelling in Business (www.dutopia.nl). Sinds najaar 2008 is Willem Asman voorzitter van het GNM, het Genootschap voor Nederlandstalige Misdaadauteurs. Het woord ‘Ik ben mijn leven lang al in de ban van het woord, in geschreven en gesproken vorm. Van jongs af aan zag ik mijn vader opstaan, tegen zijn glas tikken, en telkens voelde ik dat magische moment van verwachting, van stilte rond de tafel. Thuis was het woord in overvloed aanwezig – boeken en platen. Lang voor ik het begreep citeerde ik woord voor woord Wim Kan, Seth Gaaikema, Ivo de Wijs, en later Sjef van Oekel. Tot Neerlands Hoop alles vóór en na hen overrompelde. Nog steeds raakt de stem van Bram (‘Het is een wedstrijd’). En sla ik met bewondering Freeks voortdurende bevlogen worsteling gade tussen dominee, nar, boegbeeld tegen wil en dank. Ik vind het overigens boeiender als hij op zoek is; wanneer hij denkt het te hebben gevonden, verslapt mijn aandacht (en weet ik het beter – dat zegt trouwens iets over mij, niet over hem). Al luisterend, imiteren, leerde ik over ritme, timing, stiltes.’ Lezen ‘Schrijven is ook lezen, afkijken, uitproberen. Door Rob van Dijk ben ik op het Montessori Titaantjes gaan lezen, Nooit meer slapen en Lampo’s De komst van Joachim Stiller. Door Het behouden huis en de Revisormaffia heb ik lange tijd gedacht dat het pas ‘een echt boek’ is als er zoveel mogelijk onbegrijpelijke Nabokovmussen van de daken vallen. Van mijn middelbare schooltijd herinner ik me van mijn eigen hand dan ook vooral overmoedige pogingen tot korte verhalen: geen kop, geen staart, vol overdadige symboliek en misplaatste woordspeligheid. Recent pas ben ik serieuzer gaan lezen. Ik leg boeken niet meer na dertig pagina’s weg, maar wil begrijpen waarom ik het “niks” vind. Het is leerzaam en confronterend – een vergrootglas op mijn eigen blinde vlekken.’ Engelstalig ‘Voor mijn plezier – in mijn idee destijds nog iets heel anders dan ‘een echt boek’ – las ik lange tijd voornamelijk Engelstalig. We waren lid van de ECI, dus Konsaliks kwamen ook voorbij, maar al snel ontdekte ik op de boekenplanken Maclean, Chandler, Sanders, McBain, later Clavell, Parker, Hillerman, Leonard, Grisham, Crichton, de korte verhalen van Cain, Poe, Dahl. Nog steeds sla ik geen Forsyth of Le Carré over. De openingsscènes van Bonfire of the Vanities: verpletterend.’ King ‘Stephen King raakt en inspireert me zeer direct en zeer persoonlijk op bijna elke pagina die ik van hem lees, zelfs als het verhaal rammelt of het onderwerp me niet aanspreekt. On writing is meer dan een leerboek voor mij.’ Hollywood… ‘Ik ben een Hollywood-adept. Ik ben opgegroeid met Star Wars en Indiana Jones. Tegelijk gruwel ik haat-liefdevol van de dark side van de VS, zoals blootgelegd door de geniale dwarsligger/manipulator Michael Moore.' … maar Hollywood met een twist ‘Soms word ik moe van mezelf. Waarom altijd die chaos, in elke zin een slimmigheidje. Waarom kan ik niet ‘gewoon’ schrijven over een superheld die de wereld redt, of over een samenzwering van duistere machtige mannen? Waarom ben ik niet lang genoeg geboeid door beeldschone sidekicks en morsige smerissen? Waarom blijf ik mythes tegenkomen, hoe banaal de scène ook is waarin ik mijn hoofdrolspelers laat acteren? Als ik een hoofdstuk begin met een doodgewoon persoon, dan is het in alinea twee al ‘de mensheid’, in het volgende hoofdstuk een andere planeet, en binnen twintig pagina’s tweeduizend jaar geleden. Hoe zit dat toch in mijn hoofd? Waar komen ze vandaan, die verbanden tussen grote gebeurtenissen, de grote vragen van macht en onmacht, schuld en onschuld, dader en slachtoffer, oorzaak en gevolg, leugen en waarheid, maar dan omgekeerd. Het is een voortdurend gevecht tussen mezelf juist wel of juist niet serieus nemen.’ Begin en einde ‘Einde en begin – is er een verschil? – zijn bij mij tot het allerlaatste moment in beweging. Een deadline helpt, bijna letterlijk, een verbod. Wanneer zet ik de finale punt? vind ik nog niet zo eenvoudig. Overigens ben ik een sucker voor een hoopvol einde: mijn hoofdpersonen mogen worstelen, maar ze moeten wel boven komen. Toch lijken ze het liefst met open ogen, vanuit de beste bedoelingen en met volle overtuiging precies het tegenovergestelde te bereiken van wat ze nastreven.’ Hét idee is een sprookje ‘Het romantische beeld van schrijven als wachten op het Eureka-moment, de briljante ingeving, en dan hopla aan de slag op je zolderkamertje, bestaat wat mij betreft niet. In mijn ervaring zitten die ideeën vooraf me voornamelijk in de weg.’
Andere boeken: De Cassandra Paradox
Brittanica