Beschrijvingsopdracht
Motivatie van boekkeuze
Ik lees wel vaker boeken van Zwagerman, en deze had ik nog niet gelezen. Meestal zijn de boeken van Zwagerman heel mooi, en deze stond nog op de lijst ook. Daarom heb ik dit boek gekozen. Eerste persoonlijke reactie
Het boek was oppervlakkig, oninteressant, langdradig, smerig en vreemd. Het boek sloeg werkelijk nergens op. De hoofdpersoon was helemaal gek van prostitutie, en nam daarom maar verkering met een hoer. Zo onwerkelijk! En er zaten ook hoofdstukken bij wat zo smerig was, dat het bijna onder porno viel. Korte samenvatting
Simon, student Nederlands, begint een relatie met een hoer, Lizzie, en zij moeten zich uit de problemen werken, op het gebied van drugs, prostitutie en ex-vriendjes. Uiteindelijk gaan de twee uit elkaar maar zien elkaar op het eind weer. Ze geven nog steeds om elkaar maar willen niet verder. Het verhaal speelt zich af in Amsterdam en Nijmegen. Het boek beschrijft het nachtleven in de rosse buurten anno nu. Hieronder staat een langere samenvatting om meer duidelijkheid te scheppen in dit verslag

Lange Samenvatting
Simon Prins is al vanaf zijn vijftiende hoerenloper. Eerst in zijn woonplaats Alkmaar, later in Amsterdam, waar hij Nederlands gaat studeren. Hij vindt er een kamer vlakbij de 'rosse' Ruysdaalkade, waar hij vaak 's morgens vroeg rondhangt om te zien hoe het nachtleven ten einde loopt. Op een dag valt zijn oog op een bleek, spichtig meisje. Later komt hij bij haar aan en biedt zijn klandizie aan. Vanaf dat moment zien ze elkaar vaker. Aan de kade wordt zij Janice genoemd, op straat spreekt iemand haar met Sylvia aan, maar zelf stelt zij zich voor als Lizzie Rosenfeld. Ze studeert in Nijmegen en werkt hier een paar dagen per week om haar studie te kunnen betalen. Tegen de beroepscode in neemt zij hem mee naar huis. Nadat ze een gloeiend heet bad heeft genomen, stapt ze in bed. Simon mag bij haar komen, als hij zijn handen maar thuishoudt. Door Lizzie leert hij de wereld van de prostitutie van een andere kant kennen. Hij maakt kennis met haar collega's en hoort hun verhalen. Het blijkt, dat zich onder hun klanten ook televisiesterren bevinden. Lizzie houdt er een nogal ongebruikelijke manier van leven op na: slapen doet ze bijvoorbeeld zelden, snoepen des te meer. Ze leeft hoofdzakelijk van vitaminepreparaten. Hoewel hun relatie intiemer wordt, weigert zij met hem te vrijen. Voor vrienden en familie moet Lizzie's werk aan de Ruysdaalkade zorgvuldig worden verzwegen. Over haar jeugd laat zij ook tegenover Simon weinig los. Wel is duidelijk dat het geen leuke tijd is geweest. Er blijven meer vragen onbeantwoord: waar haalt zij bijvoorbeeld de tijd vandaan om te studeren en waar blijft het vele geld dat zij verdient? Ze wil wel kwijt dat ze twee keer eerder een vriendje heeft gehad: Jasper en Wesley. Ze wil echter niet zeggen wie de man in de groene Opel is, die haar steeds achtervolgt. Een lastige klant, dat is alles wat ze over hem loslaat. Op een dag vindt Simon een setje trouwfoto's. Het bruidspaar wordt gevormd door Lizzie en Jasper. Hij krijgt echter geen kans om tekst en uitleg te vragen, want ze komt doodziek binnenvallen. Ze smeekt hem weg te gaan. Bij de nachtapotheek haalt hij medicijnen, maar als hij daarmee terugkomt doet ze niet open. Pas na een week laat ze iets van zich horen. Ze belt hem op en vertelt dat ze in Nijmegen is. Via een collega komt hij erachter dat zij in werkelijkheid in de seksclub Yab Yum werkt. Het is evenmin waar dat ze maar drie dagen per week voor hoer speelt en in Nijmegen studeert. Ze werkt zes dagen in de week, 's nachts en soms ook overdag. Ze heeft hem voorgelogen omdat ze bang was dat hij anders bij haar weg zou gaan. Lizzie neemt zelf weer contact met hem op. Ze weet dat hij inmiddels op de hoogte is van de ware feiten over haar leven en belooft hem de rest verder zelf te vertellen. Zo gebeurt het. Ze werkt inderdaad zes dagen per week als prostituée, in Yab Yum en aan de Ruysdaalkade. Een adres in Nijmegen heeft zij al jaren niet meer. Ze is al vroeg van huis weggelopen omdat haar ouders veel te hoge eisen aan haar stelden. Het leven thuis was hard en onrechtvaardig. Toen ze de deur uit was, had ze Jasper leren kennen. Op zijn advies had zij zich bij een escortbureau aangemeld, hij had haar later ook bij Yab Yum geïntroduceerd. Met het geld dat zij verdiende kon hij zijn vele materiële behoeften bevredigen. Omdat hij het wilde waren ze na een tijd getrouwd, omdat zij het wilde uiteindelijk weer gescheiden. Jasper was woedend geweest en was haar blijven lastigvallen, totdat de bedrijfsleider van Yab Yum een paar jongens van een boksschool op hem af had gestuurd. Om voorgoed van hem af te zijn, maakte zij iedere maand achthonderd gulden op zijn rekening over. Na twee jaar was ze bij Yab Yum weggegaan om voor zichzelf te beginnen. Toen had ze Wesley ontmoet. Hij studeerde aan de Rietveldacademie en had haar op een dag negenduizend gulden te leen gevraagd om een atelier over te nemen. Nadat ze hem het geld gegeven had, was hij spoorloos verdwenen. Eén keer had zij hem nog teruggezien, als discjockey in een Amsterdamse tent. Zij had het niet gewaagd naar hem toe te gaan. Lizzie's verhaal brengt Simon behoorlijk van zijn stuk. Dagenlang ligt hij met migraine op bed. Hij wil nog meer informatie, meer details vooral. In iedere man ziet hij plotseling een hoerenloper. Hij begint Lizzie te schaduwen. Op een avond vertelt ze hem dat ze gebroken heeft met alle escortclubs waar ze stond ingeschreven. Financieel betekent dat een flinke aderlating. In deze tijd wordt ze ziek. Ze krijgt klachten van uiteenlopende aard, maar een diagnose is niet te stellen. De man in de groene Opel volgt haar nog steeds, ondanks dat zij haar werkzaamheden heeft ingekrompen. Ten slotte poeiert zij hem op aandringen van Simon af. Op een dag staat Jasper op de stoep. Simon maakt wat moeilijk kennis met hem en laat hem vervolgens met Lizzie alleen. 's Avonds maken zij ruzie omdat hij haar ervan verdenkt hem te hebben gebruikt om Jasper af te schrikken. In de weken voor Kerstmis wordt hun relatie intiemer. Ze blijven de hele dag thuis en zijn alleen nog met elkaar bezig. Ook nu komt het niet tot vrijen. Lizzie lijdt namelijk aan vaginisme. Aan hun gevoelens voor elkaar verandert dat echter niets. Na de feestdagen, die ze in de familiekring doorbrengen, begint Simon haar opnieuw te schaduwen. Zo ontdekt hij dat zij voor controle naar het CAD gaat: Lizzie is verslaafd. Als hij haar met zijn ontdekking confronteert, blijkt zij niet van plan te zijn haar verslaving te ontkennen. Ze stelt hem zelfs voor mee te gaan naar de psycholoog die haar begeleidt, Martin van Doorn. Hij vertelt dat Lizzie 'polygebruiktster' is geweest maar intussen al enige tijd clean is. Zij is de enige van zijn cliënten die nog niet is teruggevallen. Simon vindt in haar spullen een aantal hoge rekeningen die nog betaald moeten worden. Aanmaningen zijn er ook. Het gaat om een gezamenlijke schuld van vele duizenden guldens. Via het CAD krijgt zij een lening, Simon peutert bij zijn ouders zeshonderd gulden los en na enige moeite verzekert zij zich van een bijstandsuitkering, maar dat levert nog niet genoeg op om alle schulden te betalen. Daarom stelt zij voor bij hem in te trekken. Als het lukt ongezien te verhuizen, zullen de eigenaars van het pand waar zij woont en bij wie zij ook een grote schuld heeft, haar nooit meer vinden. Jasper helpt met het overbrengen van de grote stukken. Na de verhuizing blijft Lizzie de hele dag binnen uit angst op straat een van de schuldeisers tegen te komen. Simon hervat zijn studie en sluit vriendschap met een tweedejaars, Nico Weuling. Om 's nachts niet door haar slapeloosheid gehinderd te worden, gaat hij in de woonkamer slapen; studeren doet hij meestal bij Nico. Op een avond belt zij hem daar op. Ze is helemaal overstuur, want Jasper is bij haar en neemt alle CD's mee. Simon haast zich naar huis, maar halverwege komt hij Jasper al tegen. In de tram grijpt hij hem in zijn kraag. De bestuurder waarschuwt de politie en zo zitten ze een tijdje later met z'n drieën op het bureau: Simon, Lizzie en Jasper. Na te zijn verhoord mogen ze weer gaan. Er lijkt dan rust in Lizzie's leven te komen. Ze durft de straat weer op, slaapt een groot deel van de nacht en rekent af met haar vreetbuien. Soms gaan ze er samen op uit. Voor het eerst kan zij weer vrijen. Dan krijgt Simon het idee op zoek te gaat naar Wesley om de negenduizend gulden van Lizzie terug te vragen. Ze ontmoeten elkaar in een café. Het verhaal dat Wesley over zijn relatie met Lizzie vertelt, wijkt echter nogal af van het hare. Niet hij zou er destijds vandoor zijn gegaan maar zij! Het geld heeft hij nog steeds, zij kan het zo krijgen. Met die negenduizend gulden denkt Simon een groot deel van haar schulden te kunnen afbetalen, maar Lizzie geeft het een andere bestemming: zij betaalt de dealers bij wie zij nog schulden heeft. Ze weet, dat ze daarmee een levensgevaarlijke fout maakt, want zij zullen haar niet meer met rust laten. Een van hen is de man in de groene Opel. Hij krijgt nog veertigduizend gulden van haar en laat haar daarom niet met rust. Ze wil een tijdje onderduiken en bezweert Simon niet naar haar op zoek te gaan. Enkele dagen later staat de man van de Opel op stoep, met twee van zijn vrienden. Ze vragen naar Lizzie, doorzoeken de woning en maken Simon duidelijk dat hij hen niet voor de gek moet houden. Hierna duikt hij ook onder. Na een paar dagen gaat hij echter al weer naar Amsterdam terug. Lizzie belt hem op om te vertellen dat ze veilig is. Dan maakt hij een afspraak met Martin van Doorn. Misschien kan die hem meer over haar vertellen. Van Doorn vertelt dat Lizzie waarschijnlijk aan pseudologica fantastica lijdt en haar levensverhaal grotendeels heeft verzonnen. Hij drukt Simon op het hart haar nooit met haar leugens te confronteren, want dat zou haar behandeling ernstig schaden. Maar Simon is diep beledigd. Hij neemt daarom niet op als zij hem 's avonds belt. Wanneer zij van haar onderduikadres terugkomt, kan hij zich niet goed houden en gooit haar alles voor de voeten wat hij van Martin van Doorn heeft gehoord. Ze is teleurgesteld door zijn wantrouwen, maar nu hij meer weet, wil zij hem ook de laatste details wel vertellen. Het blijkt dat zij een tijdlang als doorvoerstation in de heroïnehandel heeft gefungeerd. Op een dag is zij echter beetgenomen en nu wordt ze door gedupeerde dealers gezocht. Hoewel haar in feite geen schuld treft, is het gebruikelijk dat zij wel voor de gevolgen opdraait. Ze wil nu eerst proberen die veertigduizend gulden bij elkaar te sparen. Ze gaat dus weer terug in 'het leven' en daarna gaat ze naar haar tante in Nijmegen. Simon begint dan een relatie met Josje Leenhart, familie van Nico Weuling. Zij helpt hem de herinnering aan Lizzie naar de achtergrond te verdrijven en weer orde in zijn leven te brengen. In Januari gaat het echter mis. Hij móet Lizzie zien en maakt telefonisch een afspraak met haar. Als ze elkaar op het station van Nijmegen ontmoeten, valt hem meteen op dat ze er anders uitziet, normaler. Ze studeert nu Nederlands en heeft ook een nieuwe vriend. Ze bekent dat ze nog steeds veel van hem houdt, maar na alles wat er tussen hen is gebeurd, wil zij niet meer terug. De laatste sneltrein brengt hem weer naar Amsterdam. Even overweegt hij om zich per taxi naar Yab Yum te laten brengen, maar uiteindelijk gaat hij toch gewoon naar huis. Over de schrijver
Joost Zwagerman is geboren op 18 november 1963 in Alkmaar. Zijn volledige naam is Johannes Jacobus Willebrordus Zwagerman. Hij groeide op in een progressief-katholiek milieu, waarin zowel de ouders als de ooms en tantes in het onderwijs werkzaam zijn. Na tien jaar krijgt Joost een broertje, tot die tijd was hij enig kind. Met schrijven begon hij thuis, met zijn eigen tijdschrift "Zwagergids", het was geschreven op multoblaadjes en had vier lezers, pa, ma, oom en tante. Op de middelbare school deed Joost eerst drie jaar Atheneum en daarna Havo. Hij werkte daar jarenlang enthousiast mee aan de schoolkrant. Na de middelbare school gaat Zwagerman naar de pedagogische academie. Als hij dat heeft gehaald, besluit hij Nederlands te gaan studeren in Amsterdam - dit komt ook terug in het boek Vals licht waar Simon Prins Nederlands studeert in Amsterdam - en toen schreef hij allerlei verhalen voor in tijdschriften. De belangrijkste boeken in de korte loopbaan van Joost Zwagerman zijn "De houdgreep", "Gimmick" en dus "Vals licht". Maar, Joost Zwagerman schreef ook nog poëzie, zoals de bundels "Langs de doofpot", "Maximaal" en "De ziekte van jij". "Maximaal" verscheen in 1988 en is geschreven samen met Arthur Lava, Pieter Boskma en Tom Lanoye. In 1994 verscheen "De buitenvrouw" en ter gelegenheid van de boekenweek van 1996 verscheen "Tomaatsj". (met dank aan www.scholieren.com voor de informatie over Joost Zwagerman) Verdiepingsopdracht
Vals licht is een zogenaamde personele roman. De gebeurtenissen worden verteld in de derde persoon vanuit één romanpersonage. Het perspectief ligt bijna het gehele verhaal bij Simon. Via Simon kom je dan ook Lizzie's gedachten te weten. In het begin creëert het boek ook veel open plekken, maar die worden later in het boek weer opgevuld. Je leert door zo'n eenzijdig perspectief het verhaal maar van één kant kennen en dus is er steeds onzekerheid en kan er steeds een ander licht op de feiten schijnen. Er is een passage waar je beide kanten van het verhaal te weten komt, dat is wanneer Simon Wesley ondervraagt in het café, daar blijkt dat Lizzie een heel ander verhaal verteld dan dat Wesley doet. De belangrijkste open plek is niet echt een open plek. Je weet niet of lizzie wel de waarhied verteld, dat creëert een soort onzekerheid en dat maakt het boek ook spannender. Het is een verhaal met een gesloten einde, immers; alle spanningen zijn weg, Lizzie zit veilig in Nijmegen en Simon gaat verder met Josje Leenhart
Een verklaring voor de titel van het boek, Vals licht, is dat er steeds een ander licht op de zaak schijnt, maar dat licht is geen goed licht, vals, want het blijkt dat die feiten niet goed waren. Leeservaring
Onderwerp
Het thema van dit boek is de harde wereld van de straat met als contrast het 'romantische' verhaal van Lizzie en Simon. Lizzie en Simon proberen een normale relatie te hebben, maar dat is onmogelijk door de harde wereld van de prostitutie en drugs waarin Lizzie verzeild is geraakt. Normaal gesproken spreekt dit thema mij erg aan. Maar vreemd genoeg, in dit boek niet! Van alle gebeurtenissen wordt een grote heisa gemaakt, terwijl sommige gebeurtenissen helemaal niet zo erg zijn. Over dit onderwerp heb ik al wel eens nagedacht. Ik lees vaker dit soort boeken. Het ligt ver buiten mijn leventje, dus daarom spreekt het me zo aan. Ze zeggen allemaal wel hoe erg het is in de derde wereld. Maar in zo’n rijke maatschappij als dit, en je beleeft hetgeen wat in het boek beschreven wordt, dan is dat minstens zo aangrijpend voor je. Dit boek heeft me geen andere visie over de prostitutie meegegeven. Ik wist al langer dat je prostitutie niet voor je plezier doet, maar uit noodzaak. Ik vond de uitwerking van dit boek bar slecht. Het perspectief sprak me totaal niet aan en het geheel werd erg oppervlakkig beschreven. Ik zou ook wel willen weten hoe Lizzie over Simon dacht. Maar dat kwam je haast niet te weten. De gebeurtenissen
De belangrijkste gebeurtenis in het boek is dat Simon en Lizzie verkering krijgen. Als dat niet was gebeurd, zou er verder ook niets gebeuren tussen de twee hoofdpersonen, dus volgens mij is dat het belangrijkste. De nadruk ligt vooral op de gevoelens van de hoofdpersonages, want qua gebeurtenissen is het boek niet veel soeps. In het boek worden te weinig gebeurtenissen beschreven. Het boek boeide mij tot bladzijde twee, en toen niet meer. Het is dat ik te weinig tijd had om een ander boek te halen, maar anders had ik het boek al lang opzij gelegd. Het verband tussen de gebeurtenissen is moeilijk te verklaren. Drugsdealers, ex-vriendjes, hoerenlopers en pooiers, het loopt allemaal door elkaar. De gebeurtenissen vind ik aangrijpend. Als een mens dit zou meemaken zou hij er dood bij neer vallen. Ik vind het aangrijpend om te lezen hoe de hoofdpersonages hun eigen graf graven. De gebeurtenis die de meeste indruk op me maakte is dat Lizzie steeds leugens verteld en zich er steeds weet uit te praten. Dat vind ik prachtig om te lezen. Gebeurtenissen in dit boek hebben me niet aan het denken gezet. Ik lees vaker van dit soort boeken en ik denk er al niet meer bij na. De sfeer in het boek is depressief. Ik word er zelf ook heel erg chagrijnig van dus ik lees dit boek nooit weer. In het verhaal hoefde ik weinig aan en in te vullen. De leugens van Lizzie waren soms lastig omdat ik dan dacht dat het boek niet klopte. Dit boek kon me absoluut niet boeien, ik moest me er vanaf het begin doorheen worstelen. Op een bepaald moment werd het boek spannender maar de spanning was er daarna vlug weer af. Dit ben ik niet gewend van Zwagerman, dus ik twijfel of dit wel door hem geschreven is. Personages

Ik zou voor geen goud op Lizzie of Simon willen lijken. Simon, op zijn 15e al hoerenloper, vind ik een asociale sjonnie die wegloopt voor zijn problemen. Op Lizzie zou ik ook niet willen lijken. Zij graaft haar eigen graf door leugens te vertellen en drugs te gebruiken. Ik kan me niet verplaatsen in de personages. Zij zijn heel anders dan mij. De hoofdpersonages weten op sluwe wijze
te overleven in de grote stad en ze lopen weg voor problemen. Ik verafschuw het dat de hoofdpersonages weg lopen voor problemen. Dat ze zich makkelijk laten beïnvloeden door iedereen. Bijna alle dingen die de hoofdpersonages doen zijn onaanvaardbaar. Van Simon kom je het meest te weten. Alles wordt in zijn perspectief beschreven. Ik houd niet van deze manier van schrijven. Ik wil ook wat te weten komen over Lizzie en over alle drugsdealers en ex-vriendjes. Bouw
De bouw is hartstikke makkelijk. Het verhaal is een grote flashback verteld in chronologische volgorde. Het is wel lastig dat alle personages door elkaar heen lopen en soms niet meer weet over wie men het heeft. Het verhaal komt heel erg langzaam op gang. Daarom boeit het verhaal me niet. Het verhaal gaat over stadsleven, dat is snel, waarom wordt het dan niet snel beschreven? Het verhaal heeft duidelijk een lijn, die van Simon. Het is zo vervelend om te lezen hoe Simon zich voelt, of Simon blij is, of Simon verdrietig is en hoe Simon was in zijn jeugd. Ik vind Simon een raar mannetje. Ik zou gegarandeerd ruzie met hem hebben als ik dit verknipte personage zou kennen. De bouw van het verhaal moet veel hectischer. Net zoals een stad. Het stadsleven loopt in een hoog tempo door. Allemaal leventjes door elkaar heen. Maar het boek lijkt meer op een groeiende plant. Iedere week wordt de plant een centimeter langer. Je hebt een duidelijke lijn, dat is het groeien van de plant. Het is saai om naar te kijken. Met deze plant kun je het slaapverwekkende boek van Zwagerman vergelijken. Het eind is net zoals het boek. Lekker zwak. Ik vind dat het boek een heel flauw eind heeft. Er gaat niemand dood, er wordt niemand blij, het probleem wordt niet opgelost. Nee, ze hebben nu allebei een ander leventje, houden nog wel van elkaar maar willen niet met elkaar verder…. Het perspectief van het boek, de kijk op het stadsleven door Simon, past totaal niet bij het verhaal. Simon is een raar, mensenschuw mannetje die met niemand wat te maken wil hebben. Terwijl het stadsleven lekker hectisch hoort te zijn. Taalgebruik
De tekst is heel makkelijk te lezen. Niet veel moeilijke woorden en in de jongerentaal. Het mooie aan het taalgebruik in dit boek is dat alles in de jongerentaal is geschreven. Dat leest lekker makkelijk. Als of een vriend je een verhaal vertelt. (meestal vertellen mijn vrienden boeiender) Er was in het boek veel te weinig dialoog. Dat komt ook omdat het maar om twee personen draait. Het zijn al van die stille types, dus praten ze ook lekker weineg, wat leidt tot een supersaai verhaal. De manier van vertellen is lekker vaag. Het verhaal wordt in Simons’ perspectief beschreven. Die jongen denkt veel te veel. Je moet je door al zijn verknipte gedachtes heen worstelen, smachtend naar een fatsoenlijk dialoogje. Het taalgebruik past wel bij het onderwerp, maar absoluut niet bij de personages. De personages praatten niet, dus het boek is veel te dik. Evaluatieopdracht
Mijn oordeel over het boek luidt als volgt. Ik snap niet, hoe een schrijver van Zwagermans’ niveau het voor elkaar heeft gekregen, zo’n saai, oppervlakkig en smerig boek te schrijven. Het boek met als thema: stadsleven, prostitutie en drugs, zou een vlot spannend boek moeten worden, met veel verschillende personages. Maar Zwagerman haalde er twee zwakke, zielige persoontjes bij, en schreef het volgens een volkomen belachelijk perspectief, door de ogen van Simon, de meest zielige persoon wat ooit in de grote stad heeft rondgelopen. Kortom, ik heb nog nooit zo’n zwak, zielig, futloos boek gelezen als dit. Het boek maakt dit thema tot schande. Ik vond de verdiepingsopdracht aardig moeilijk. Ik moest bij iedere vraag heel diep nadenken tot ik tot een conclusie kwam. Ik kwam niet echt problemen tegen. Alleen wist ik niets over Zwagerman te vertellen dus dat heb ik maar van internet gehaald. Hopelijk vindt u dit niet erg. Een ander probleem was de samenvatting. Ik vond de ene te kort, en de ander te lang. Daarom heb ik ze er allebei in gezet
Ik heb door het uitvoeren van de verdiepingsopdracht wel een beter inzicht in het boek gekregen. Ik kwam ineens tot de conclusie dat de stijl hoe het boek geschreven was, niet overeen kwam met het thema. Het klikte niet. Ik heb niet iets specifieks geleerd van de verdiepingsopdracht., Ik vind lezen voor je eindexamen ook aardig nutteloos. Maar het hoort erbij…