Jolien lijkt als enige ‘normaal’ te functioneren; ze probeert vaak de ruzies tussen de andere gezinsleden te sussen en ongemerkt is zij eigenlijk de bindende factor in het gezin. Toch ontloopt ook zij haar portie problemen niet. Ze heeft een vriend die haar eerst aan de kant zet, omdat hij zijn ex weer terug wil en een paar dagen wordt ze zelfs in elkaar gebeukt. Maar die heeft spijt en wil Jolien later terug, maar die is gelukkig niet van gisteren.

Astrid komt erachter dat Björn wel degelijk de vrouw in de snackbar heeft gekend die bij haar een bruidsjurk had gekocht en die vermoord is gevonden. Ook vindt ze de zegelring van Gina in een keukenlade. Al ze haar zoon daarmee confronteert, bekent hij dat hij een verhouding met deze oudere vrouw heeft gehad. Wanneer ze met hem praat, vertelt hij dat hij nog steeds moeite heeft met het overlijden van zijn zusje. Hij was toen 23 en zij 5.

Maar de verdenkingen gaan steeds verder: via een uitzending op tv ziet ze hoe de man gekleed was die de kinderen in een park heeft vermoord. Ze vindt die kleren in haar huis. Björn begraaft ze en verbrandt ze dan: hij geeft zijn moeder ook opdracht andere kinderkleren (een jurkje, sokken, een slipje) te laten verdwijnen. Wanneer Charles naar Amerika is vertrokken voor familiebezoek, krijgt Astrid na een gesprek met Björn steeds meer argwaan: hij blijkt over daderinformatie te beschikken. Hij zegt ook dat hij naar Emmen is geweest en contact heeft de moeder van Astrid.
Dan maakt ook Astrid de reis naar Emmen, maar haar buurman Vanboven zegt haar dat haar moeder een jaar daarvoor aan kanker is overleden. Dan begrijpt ze ineens wat er is gebeurd. Vanboven heeft namelijk dezelfde ogen als Björn. Toen ze 17 was, is ze op een avondje verkracht door de buurman en later bleek ze zwanger te zijn. Haar moeder (die zelf iets ad met de buurman, want haar man was al jaren daarvoor overleden)  daar  niet op in en zegt dat ze het kind moet beschouwen als een “troostkind.”

In Weesp is intussen ook het lijk gevonden van Sietske (de nieuwe hulp die teveel van Björn wist) en Björn bekent deze moorden. Hij wilde liever nooit geboren worden en kreeg een geweldige hekel aan zijn nieuwe zusje. Hij heeft haar dan ook opgestookt de weg over te steken toen dat eigenlijk niet kon. Dat is een klap voor Astrid. Björn vertrekt maar wordt in zijn stamcafé toegetakeld.  Hij wordt thuisgebracht en is dronken. Astrid legt hem op de kamer en de volgende dag is hij dood. Hij is allergisch voor wespen en hij is in de nacht  door een wesp gestoken. Het hor dat hem moest beschermen, staat niet voor het raam. Aan de lezer bekent Astrid dat zij het hor heeft weggehaald. Ze is verantwoordelijk voor zijn dood, maar ze heeft hem ook beschermd, omdat hij nu niet wordt opgepakt en veroordeeld. Er zijn immers geen bewijzen. Het geld van Gina dat toch crimineel geld is, wordt besteed aan de opleiding van Jolien.

De ik-hoofdstukken (de opnamen via de mobiele telefoon voor Astrids moeder) wist ze uit haar digitaal geheugen. Daarin bekent ze ook de moord op buurman Vanboven. Ze is naar Emmen gereden en heeft hem gewurgd.
Dat is de inhoud van de proloog, waarin ze heeft aangegeven dat er iets belangrijks staat te gebeuren.

Titelverklaring
De titel wordt letterlijk één keer geciteerd.  In haar jeugd is de hoofdfiguur Astrid zwanger geraakt door (zoals later in het verhaal blijkt) door een verkrachting van haar oudere buurman. Wanneer ze aan haar moeder dat opbiecht, antwoordt die dat ze het kind dan maar moet beschouwen als een “troostkind.” (blz. 300) Bjorn blijkt dat echter later allesbehalve te zijn: het is geen troostkind maar een zorgenkind.

Genre
Psychologische thriller
Whodunit   

Uitgewerkte thematiek en motieven
In deze thriller komen  weer veel motieven terug die al veel eerder een rol hebben gespeeld in andere boeken van Loes den Hollander. In dit opzicht blijft ze zich gewoon herhalen.
De gebruikte motieven zijn:
-          Moord: whodunit: er worden enkele moorden gepleegd. De grote vraag is eerst: wie heeft die gepleegd, de vervolgvraag wordt: waarom heeft Bjorn zich schuldig gemaakt aan de misdaden?
-          moeder-dochterverhouding.
Dit motief komt veel voor in de boeken van Loes den Hollander. In een ander boekverslag heb ik me als eens afgevraagd of dit een oorzaak heeft in haar eigen relatie met haar moeder. De moeder is in deze thriller lid van de Jehova Getuigen en  kent weinig liefde voor haar kind. Er mag weinig en dat leidt tot een relatie met Charles, met wie ze naar bed gaat. Ze wordt zwanger (van de buurman) en ook met dat bericht kan ze niet bij haar moeder terecht. Ze wordt verstoten uit de gemeenschap van de gelovigen. De moeder verbreekt de band met Astrid. Die spreekt 28 jaar later in haar mobiele telefoon waarmee ze opnamen maakt hoe de relatie met haar moeder is geweest.
-          geloof en geloofswaanzin.
Al eerder is dit een thema geweest in een boek van Loes den Hollander, nl. in “Broeinest”. Het betrof daar het streng christelijke milieu, nu is de sekte van de Jehova Getuigen aan de buurt. De sekte kent weinig liefde voor de leden en wie zich niet aan de strenge regel houdt, wordt buiten de sekte gezet en die persoon wordt het erg lastig gemaakt. (geëxcommuniceerd) . Dat geeft het verhaal wel enige diepgang.
-          moeder-zoonverhouding: Björn is het troostkind geworden, maar vanaf het begin blijkt het een zorgenkind te zijn met een gebruiksaanwijzing. Hij doet veel dingen die niet door de beugel kunnen en hij wordt vooral door zijn moeder beschermd. Het lijkt bijna wel op een Oedipusrelatie, gezien vanuit de moeder. Ze wil haar kind tegenover alles en iedereen beschermen,. Het gevolg is dat hij 28 jaar oud nog thuis woont. Zijn vader vindt dat het tijd wordt dat hij de deur uitgaat. Aan het einde van de thriller blijkt dat moeder Astrid ook schuldig is aan de dood van Björn. Ze haalt met opzet een hor voor het raam weg, waardoor hij door een wesp gestoken kan worden en aan de hyperreactie sterft. Ook voor een arrestatie met alle nadelige gevolgen heeft deze moeder Bjorn zo behoed. Je kunt ook teveel moederliefde tonen.
-          Wraak: dit motief speelt een grote rol. Björn neemt wraak op iedereen die hem maar dwars zit: Gina, Rita, Sietske. Uiteindelijk neemt ook Astrid wraak op de buurman die haar heeft verkracht. Ze wurgt hem.
-          Jaloezie: Björn is erg jaloers op zijn zusje Meike, dat een echt nakomertje is. Hij doet alles om haar het leven zuur te maken en is verantwoordelijk voor haar dood bij het oversteken
-        Psychische afwijking. Björn is slachtoffer van het verleden.
-        Schuldgevoel: Astrid loopt met schuldgevoelens rond.  Seriemoordenaar: Björn is verantwoordelijk voor de dood van enkele vrouwen en twee kinderen
-        Familiebetrekkingen: door de ingewikkelde karakterstructuur van Björn en het verleden van moeder Astrid zijn de onderlinge  betrekkingen in het gezin Van Velzen ingewikkeld en er vallen nogal eens harde woorden in felle ruzies.

Structuur en perspectief.
Het boek begint zoals vrijwel alle thrillers van Den Hollander met een proloog. Daarin gaat de personale vertelster (die je dan nog niet kent) iets doen wat ze eigenlijk niet van plan is. Maar het is wel iets gewelddadigs. Het is de bedoeling dat deze poloog de spanning opwekt bij de lezers: er staat iets vreselijks te gebeuren.
Daarna  wordt het verhaal opgebouwd in precies 100 hoofdstukken. De meeste daarvan hebben een personale vertelster, nl. Astrid van Velzen, de 46-jarige echtgenote van Charles. We leren haar gedachten en gevoelens kennen. De personale vertelster vertelt overwegend in de o.t.t.
Een aantal hoofdstukken (ongeveer om de vijf hoofdstukken) vertelt deze Astrid echter in de ik-vorm. Zij gaat dan naar haar zolder en spreekt in haar mobiele telefoon tot haar moeder. Zo kan ze haar verleden ontrafelen, d.i. aan de lezer bekend maken. Later wordt duidelijk dat ze daarmee begonnen is, toen haar moeder overleden was, zonder dat ze dat op dat ogenblik wist. Aan het einde van het verhaal wist ze de gesprekken van haar telefoon. Er staat namelijk belastende informatie op over haar betrokkenheid in de dood van haar zoon.  De stukken van de ik-verteller doorbreken vaak de chronologische volgorde van het verhaal, omdat ze de relatie met haar moeder en het geloof onthullen. Ook deze verteller vertelt voornamelijk in de o.t.t.  

De tijd en het decor van de handeling
Zoals gebruikelijk in al haar thrillers geeft de schrijfster nauwelijks data en jaartallen prijs. Wel weten we dat het begin van de thriller zich in de maand juni afspeelt. De vertelde tijd van de eerste hoofdstukken valt binnen een maand. Daarin worden veel feiten gepropt. Nadat de dood van Björn beschreven is, komt er veel tijdverdichting voor en wordt er een jaar kort samengevat in de laatste hoofdstukken. In dat jaar wordt de buurman door Astrid om het leven gebracht. Er wordt nergens een jaartal genoemd, maar uit wat impliciete tekstgegevens (er is een economische crisis, de terugval op de huizenmarkt) kan de lezer opmaken dat het een actueel verhaal is.

Het decor wordt deze keer wel onthuld. Het verleden en een klein deel van het heden speelt in het Drentse Emmen. Astrid gaat er in het boek één keer naar terug, maar hoort van de buurman die haar vroeger heeft verkracht, dat haar moeder een jaar ervoor gestorven is aan kanker.
Zelf woont Astrid met haar gezin in Weesp.

De stijl
Het is de bekende huis-, tuin -en keukenstijl van de schrijfster. In al haar thrillers komt die op hetzelfde neer. Veel details van gewone dagelijkse dingen. Het is de stijl van de oestrogeenthriller. ( de typisch vrouwelijke variant van een spannend boek)  De spanningsopbouw wordt vaak aan het einde van een overigens altijd kort hoofdstuk (3 à 4 bladzijden) met een cliffhanger bevestigd.

Slotzin
“Hij is altijd bij me.”
(Deze zin betreft haar zoon Bjorn, wanneer ze de buurman aankondigt dat ze hem wil bezoeken) Op dat moment is Bjorn dood, maar ze leeft nog iedere dag met hem in haar hoofd.

Beoordeling Scholieren.com
Loes den Hollander  schrijft sinds 2007 ongeveer twee thrillers per jaar. In het begin waren die (vond ik tenminste) best spannend. Ik was zelfs enthousiast over “Broeinest”. Maar er kwamen daarna thrillers die steeds weer over hetzelfde gingen en herhalingen lijken me altijd een truc van een uitgever om  het commerciële succes te continueren. Loes den Hollander heeft een grote schare fanatieke aanhangers, die nauwelijks kritiek op de schrijfster leveren.  Lever je wel kritiek  in recensies, dan word je door de uitgever (Karakter) geëxcommuniceerd. Je krijgt dan namelijk geen recensie-exemplaren meer. Ook de schrijfster kan slecht tegen kritiek (auteurs  lijken soms net topvoetballers). Toch ben ik de boeken van Loes den Holander blijven volgen om ze voor deze site te blijven beoordelen. Er worden namelijk veel boeken van haar verkocht
Dit boek behoort m.i. tot één van de betere. Het haalt niet meer het niveau van “Broeinest”,  maar het is zeker beter dan de laatste twee thrillers (o.a. Glansrol)
Op Crimezone (de best belezen website voor thrillers) is de  waardering drie sterren van de mogelijke vijf. Er wordt over weinig spanning gesproken. “De aanwijzingen die de lezer in het verhaal voorgeschoteld krijgt, zijn niet echt subtiel of verkapt weergegeven. Dit neemt uiteraard een deel van de spanning weg, maar toch zijn er nog een paar onverwachte ontwikkelingen en onthullingen die je als lezer niet direct aan zag komen. Dit zorgt ervoor dat niet het hele verhaal ál te voorspelbaar is. Troostkind ademt alleen maar negativisme uit, en maakt duidelijk dat moederliefde voor een groot dilemma kan zorgen.”(Diana Wienholds op 17 mei 2012) 

Om het plot naar een goed einde te brengen, wordt er door Den Hollander vaak een toevlucht genomen tot toeval of ongeloofwaardige feiten. (In dit boek is dit de dodelijke wespensteek)
Loes heeft vaak een deus ex machina nodig om het verhaal af te maken. Wie niet te kritisch is, vindt dat meestal  “een verpletterend einde.”
Tenslotte zou ik nog willen opmerken dat “Troostkind”eigenlijk meer een roman is dan een echte thriller. Je weet als lezer al heel snel dat Bjorn de dader van de gepleegde moorden is, want er is gewoon geen andere mogelijkheid. Er is geen ander personage dat in aanmerking komt.  Maar ja, een literaire thriller verkoopt  op de vliegvelden naar zonniger oorden nu eenmaal beter en in tijdens van crisis kun je het een uitgever niet kwalijk nemen als hij zijn Hollandse melkkoetje tot het uiterste exploiteert. Niet voor niets staat op dit boek een sticker met de  aankondiging dat er meer dan 600.000 boeken van de schrijfster zijn verkocht. Ik besef wel dat ik ook met deze recensie niet terugkeer op de mailinglijst van Karakter.
De amusementswaarde voor scholieren die van oestrogeenthrillers (meisjes dus) is ruim voldoende. Ik zou het boek als docent alleen toestaan op mavo- en havolijsten.  Dan zou de waardering twee punten kunnen zijn. Mag je het van je docent Nederlands toch voor het vwo lezen, dan hou ik het op één punt. Maar mijn mening is dat ook dit boek “te licht is” voor een vwo-eindexamen.

Beoordeling Scholieren.com
Loes den Hollander  schrijft sinds 2007 ongeveer twee thrillers per jaar. In het begin waren die (vond ik tenminste) best spannend. Ik was zelfs enthousiast over “Broeinest”. Maar er kwamen daarna thrillers die steeds weer over hetzelfde gingen en herhalingen lijken me altijd een truc van een uitgever om  het commerciële succes te continueren. Loes den Hollander heeft een grote schare fanatieke aanhangers, die nauwelijks kritiek op de schrijfster leveren.  Lever je wel kritiek  in recensies, dan word je door de uitgever (Karakter) geëxcommuniceerd. Je krijgt dan namelijk geen recensie-exemplaren meer. Ook de schrijfster kan slecht tegen kritiek (auteurs  lijken soms net topvoetballers). Toch ben ik de boeken van Loes den Holander blijven volgen om ze voor deze site te blijven beoordelen. Er worden namelijk veel boeken van haar verkocht
Dit boek behoort m.i. tot één van de betere. Het haalt niet meer het niveau van “Broeinest”,  maar het is zeker beter dan de laatste twee thrillers (o.a. Glansrol)
Op Crimezone (de best belezen website voor thrillers) is de  waardering drie sterren van de mogelijke vijf. Er wordt over weinig spanning gesproken. “De aanwijzingen die de lezer in het verhaal voorgeschoteld krijgt, zijn niet echt subtiel of verkapt weergegeven. Dit neemt uiteraard een deel van de spanning weg, maar toch zijn er nog een paar onverwachte ontwikkelingen en onthullingen die je als lezer niet direct aan zag komen. Dit zorgt ervoor dat niet het hele verhaal ál te voorspelbaar is. Troostkind ademt alleen maar negativisme uit, en maakt duidelijk dat moederliefde voor een groot dilemma kan zorgen.”(Diana Wienholds op 17 mei 2012) 

Om het plot naar een goed einde te brengen, wordt er door Den Hollander vaak een toevlucht genomen tot toeval of ongeloofwaardige feiten. (In dit boek is dit de dodelijke wespensteek)
Loes heeft vaak een deus ex machina nodig om het verhaal af te maken. Wie niet te kritisch is, vindt dat meestal  “een verpletterend einde.”
Tenslotte zou ik nog willen opmerken dat “Troostkind”eigenlijk meer een roman is dan een echte thriller. Je weet als lezer al heel snel dat Bjorn de dader van de gepleegde moorden is, want er is gewoon geen andere mogelijkheid. Er is geen ander personage dat in aanmerking komt.  Maar ja, een literaire thriller verkoopt  op de vliegvelden naar zonniger oorden nu eenmaal beter en in tijdens van crisis kun je het een uitgever niet kwalijk nemen als hij zijn Hollandse melkkoetje tot het uiterste exploiteert. Niet voor niets staat op dit boek een sticker met de  aankondiging dat er meer dan 600.000 boeken van de schrijfster zijn verkocht. Ik besef wel dat ik ook met deze recensie niet terugkeer op de mailinglijst van Karakter.
De amusementswaarde voor scholieren die van oestrogeenthrillers (meisjes dus) is ruim voldoende. Ik zou het boek als docent alleen toestaan op mavo- en havolijsten.  Dan zou de waardering twee punten kunnen zijn. Mag je het van je docent Nederlands toch voor het vwo lezen, dan hou ik het op één punt. Maar mijn mening is dat ook dit boek “te licht is” voor een vwo-eindexamen.

Recensies
De beste site voor recensies van thriller is Crimezone. Daar staat ook een recensie van dit boek.
http://www.crimezone.nl/web/Thriller/9789045201160_Troostkind.htm
http://www.vrouwenthrillers.nl/index.php?page=boekopisbn&isbn=9789045201160

Bronnen
website van de auteur.
www.loesdenhollander.nl