Sil de strandjutter door Cor Bruijn

Algemeen

Titelbeschrijving: Sil de Strandjutter

Auteur: Cor Bruijn

Uitgever: Callenbach B.V. - Nijkerk

Druk: Staat er niet in

Jaar van uitgave: 1990

Genre:
Het is een streekroman. De schrijver geeft je een beeld, van wat er op het eiland afspeelde. In zo’n streekroman zit geen diepere betekenis. Doordat je het boek leest, weet je hoe het er aan toe gaat op Terschelling; zoals dat strandjutten, veel mannen/jongens doen dat! Strandjutter is dus een veelvoorkomen beroep op Terschelling.

Auteur

… Informatie …
Cor de Bruijn werd op 7 mei 1883 geboren, te Wormerveer. Hij was de oudste thuis, van 10 kinderen. Zijn vader was een kruidenier en zijn moeder was gewoon een huisvrouw. Tot zijn 17e jaar, bleef Cor in de Zaanstreek wonen, maar verhuisde daarna naar Hilversum. Hij bleef een Zaankanter in hart en nieren, en daar lag ook zijn inspiratiebron. Ondanks dat, schreef hij ook aan aantal boeken, die zich afspeelden in Lapland en Terschelling. Maar toch komt er altijd weer dezelfde weidsheid in terug, als in zijn boeken over de Zaanstreek.


Cornelis werd onderwijzer, en van 1906 – 1916, was Cor als leider verbonden aan de Humanitaire School in Laren. Daarna werd hij nog hoofde van de Hilversumse Schoolvereniging. Daarnaast was Cor Bruijn ook erg belangrijk geweest voor de onderwijsvernieuwingen in de jaren 20 en 30.

In 1942 nam Cornelis pensioen, in verband met gezondheidsredenen. Hij richtte zich toen volledig op het schrijven en werkte op een vast programma. Hij vond een aantal literaire prijzen, voor zijn werk en in 1943 kreeg hij de prijs van het Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, die hij niet heeft aanvaard. 1955 won hij de prijs van het beste kinderboek Lasse Länte, die hij wel heeft aanvaard. Hij bleef schrijven, totdat hij ziek werd. Hij voelde zich hierdoor zelfs nutteloos, als hij niets op papier gezet kreeg. 1 jaar heeft hij verbeten tegen zijn ziekte gevochten, maar ondanks stierf hij op 95 jarig leeftijd te Hilversum.

(via Google en dan intoetsen: Cor de Bruijn en dan de derde link)

Cor Bruijn heeft zoveel boeken geschreven, dat ik er een paar uitgezocht heb:
• Muziekmeester Adriaan (1931)
• De zaadsjouwers (1933)
• Een zakkennaaier grijpt naar het geluk (1935)
• Koentje van Kattenburg (1937)
• De overgang van Dieuwertje Stam (1938)
• Sil, de strandjutter (1940)
• Arjen (1943)
Voor kinderen heeft hij onder andere het volgende geschreven:
• De oorlog. Vertellingen voor oudere kinderen (1909)
• Langs den Waterkant. Een half jaar uit het leven van een Hollandschen jongen (1917)
• Keteltje in de Lorzie (1921)
• Keteltje in het veerhuis (1922)
• Het vonkende vuur (1924)

Over welke thema’s hij schreef, kon ik niet vinden. Deze informatie heb ik gevonden op: http://www.stats.schrijversinfo.nl/bruijncor.html

… Denken…
De schrijver heeft met niet aan het denken gezet. Ik ben niet anders gaan denken over strandjutters. In het boek zijn er meningen verdeeld over strandjutters, maar ik kan niet eens zijn met die mensen. Omdat ik gewoon geen oordeel over ze heb!

…Bedoeling…
Ik kon uit het boek, niet echt een bedoeling van de schrijver vinden. Ik denk dat hij ons wil laten zien, hoe het op Terschelling er aan toe gaat en is. En dat vond ik best interessant.

…Titelverklaring…
In het boek is Sil de hoofdpersoon, en aangezien hij Strandjutter is, heet het boek gewoon Sil de Strandjutter!

…Minisamenvatting…
Sil Droeviger, heeft 2 zonen, maar red op een nacht een meisje van een boot. Zij wordt Lobke genoemd; Sils Lobke Swede. Sil word gauw driftig, en nadat Wietse ruzie met hem gehad heeft, loopt Wietse weg. Hij gaat op zee en zo af en toe ontvangen ze een brief van Wietse. Jelle is meidengek en is weg van Lobke. Lobke echter weet haar gevoelens niet voor Jelle. Nadat Sil Jelle betrapt heeft bij Lobke, loopt Jelle weg. Die nacht is er een schipbreuk, en Jelle wil die mensen redden, wat niet lukt. Hierdoor overlijd hijzelf. Sil rouwt diep, omdat hij nu geen zonen meer heeft en verft alle luiken zwart. Als Wietse terugkomt, is Lobke heel blij. Haar gevoelens voor hem en andersom komen weer naar boven. Een poosje later gaan ze trouwen, en Sil moet zich er bij neer leggen, en krijgt er vrede mee.

…Thema…
Het thema van dit boek is: Liefde. Jelle en Wietse zijn allebei verliefd op Lobke. Sil kan hier moeilijk mee omgaan, dus de familie relaties zijn hier in dit boek, een belangrijk thema.


Tijd en Ruimte

…Tijd…
Het boek speelt zich af rond 1940 denk ik, want de eerste uitgave was in 1940.

…Tijdsduur…
Het verhaal begint in november, maar het jaartal is niet vermeld. Rond 1900-1940, want ze hadden nog geen elektriciteit. Lobke is in het begin rond 3 jaar en aan het einde van het verhaal moet ze iets van 25 zijn. Leeftijden zijn niet vermeld, dus ik heb het geschat.

…Tijdsprongen…
Er zit af en toe een flashback in het verhaal. Bijvoorbeeld: Als Lobke aan het strand zit en terug denkt aan het moment dat ze gered werd door Sil. Dat ze eerst een vreemd taaltje sprak, volgens Jaakje. Ze dacht bijvoorbeeld, of haar eigen vader, als die nog leefde ook zo’n stijfkop was als Sil. Zulke dingen, en dat zijn toch absoluut flashbacks vind ik!

…Plaats…
Het verhaal speelt zich het hele verhaal af, op het eiland Terschelling.

…Chronologie…
Het verhaal is chronologisch verteld, met een enkele flashback.

Personen

…Hoofdpersoon…
Sil is vooral hét hoofdpersoon. Lobke speelt ook een belangrijke rol in het verhaal.
- Sil is de vader van het gezin, en hij heeft veel te beslissen en te verduren.
- Lobke is het meisje dat gered werd door Sil, en vaak in het verhaal is zij het middelpunt. Zo komt ze tussen Sil en Jelle als die ruzie hebben. Ook is ze een beetje vreemd; bijvoorbeeld als een jongens haar wil zoenen, weigert zij dat. Een ander meisje zal zoiets graag geaccepteerd hebben.

Het uiterlijk en karakter van Sil:

Hij wil altijd zijn zin hebben. Wat hij wil moet ook gebeuren, gebeurd dat niet dan doet hij dingen waar hij later spijt van krijgt. Hij kan tegen iedereen op, behalve tegen Lobke, omdat hij zoveel van haar houd. Als zij iets wil, dan kan hij gewoon niet weigeren. Meestal is zijn antwoord dan: “je doet maar m’n famke”. Sil heeft er grote moeite mee, dat zijn kinderen zelfstandig worden. Hij is fors gebouwd en sterk. Vaak probeert hij het van de zee te winnen.

Het uiterlijk en karakter van Lobke:
Lobke is erg eerlijk en weet niet altijd goed raad met zichzelf. Ook heeft ze er een hekel aan, als haar vader zich niet kan beheersen. Ze is knap om te zien, blond en erg slank. Ze houd niet van jongens, als de haar proberen te versieren. Ze is vooral een mensenkenner. Ze weet onder andere, wat Wietse wil en denkt.

…Alle personen…
Ik weet van het gezin van Sil Droeviger wel alles. Andere personen, zoals Maam, Aike en Ane India weet ik lang niet zoveel.

Weet ik wel veel van: Weet ik niet veel van:
Sil en Jaakje Droeviger Maam
Jelle Aike
Wietse Ane India
Lobke

… Persoonsbeschrijving…
Ik ga Wietse beschrijven. Hij spreekt mij erg aan, omdat hij zo doet wat híjzelf wil!
Wietse is erg vriendelijk, laat alles eerst over zich heenkomen en doet net alsof het hem allemaal niets kan schelen, maar laat dan ook merken dat hij naar de zee wil, zonder toestemming te vragen. Hij is wat minder breed dan Jelle (die lijkt veel op zijn vader) maar doordat hij zeeman word, veranderd dat.

…Het verhaal/vertelperspectief/werkelijkheid…

…Perspectief…
Het is een duidelijk hij/zijverhaal, want je volgt het verhaal vanuit meerdere personen.


…Beeldrijk…
Dit boek is erg beeldrijk verteld, want er ís een film van gemaakt. Ik heb hem zelf nog nooit gezien, maar nadat ik dit boek gelezen heb, lijkt het me zeer aantrekkelijk om die film te kijken. Als je het boek leest, dan zie je het al zo voor je gebeuren.

…Ongeloofwaardig…
Ik vind niets in het boek ongeloofwaardig. Dit boek is gewoon ‘in het echt’ verteld!!!

…Werkelijkheid…
Ik vind het boek vooral realistisch geschreven, maar toch is het ook een klein beetje fantasievol. Maar ik geloof wel, dat het er zo aan toe gaat op Terschelling. In principe kan ik er nu maar één aan toe voegen; het is gewoon realistisch!

…Samenvatting…

Sil Droeviger is strandjutter op Terschelling, en als de mietbrenger op een nacht verteld, dat er een schip vastgelopen is op de klippen, gaat hij er op uit. Hij redt daar en meisje van 2, of 3 jaar oud van dat schip, en de moeder ervan is overleden. Hij neemt haar mee naar zijn huis, en Jaakje voed het op. Het kind groeit op tussen de beide zonen van Sil; Jelle en Wietse, en is al gauw een echt Terschellingse kind. In het begin brabbelt ze nogal vreemde woorden, wat Zweeds moet voorstellen. Ze wordt Lobke genoemd, en andere mensen van het eiland noemen haar: Sils Lobke Swede. Wietse loopt weg, als hij 16 jaar is en ruzie heeft gehad met zijn vader. Vroeger heeft hij tegen Lobke gezegd dat hij naar de zee wou, en nu is hij daar ook heen gegaan. Wietse gaat met Anders ( een jongen uit het dorp) mee op een boot. Hij stuurt wel brieven naar huis, maar Sil wil geen brieven terug sturen. Daarom stuurt Lobke hem een brief. Ondertussen zit Jelle achter de meisjes aan. Hij is nu 18 en is een echte meidengek. Hij ‘speelt’ met Maam, van Gert en Nien. Iedereen denkt dat het wat worden zal, maar dat is niet zo. Hij gaat op een dag met Lobke naar het strand. Ze gaan naar de bosplaat en dan merken ze dat het vloed word, ze kunnen niet meer terug. Lobke trekt haar bovenrokken uit, en probeert samen met Jelle zo thuis te komen. Maar halverwege verstuikt ze haar enkel, en dan beveelt Jelle haar dat ze haar armen om zijn nek moet leggen en dat hij haar dan zo verder zou dragen. Als Sil eraan komt, zie hij net dat Jelle haar zoent ‘om haar warm te houden’. Na deze gebeurtenis, sluipt Jelle de slaapkamer van Lobke binnen. Ze worden betrapt en Sil is heel boos. Daarom beveelt hij Jelle om in het hooi te slapen. Maar dat is ook nog niet alles; Als Jelle terug komt in de nacht, sleept hij Lobke mee naar het hooi en kan daar met zijn vingers niet van haar afblijven. Lobke gaat heel hard gillen en dan komt Sil eraan. Hij is zo ontzettend kwaad op Jelle, en ook Jelle loopt weg. In diezelfde nacht, word Sil weer gewekt door de mietbrenger. Er is weer een schip vastgelopen, en als hij op het strand komt ziet hij dat iemand bezig is de drenkelingen te redden. Hij ziet dat Jelle het is, en hij juicht omdat het zo goed gaat. Maar dan opeens valt Jelle van zijn paar en valt achterover in het water en verdrinkt. Het lichaam spoelt even later aan, en Sil neemt het verslagen mee naar huis. Hij is heel verdrietig en verft alle luiken zwart. Hij kan het allemaal niet meer aan, en zo gaan ze door het leven. Als Lobke op een dag terug komt van een boodschap, zie ze daar 2 zeeluimannen aankomen. Ze kan niet goed zien wie het zijn. Maar tot haar blijdschap ziet ze dat de ene Wietse is!!! Dolblij neemt ze hem meer naar huis, waar hij huilend verwelkomd word door zijn ouders. Wietse heeft onlangs al te horen gekregen dat Jelle overleden is, en belooft ook om niet meer naar de zee terug te gaan. Sil word langzaamaan weer vrolijk en Wietse helpt hem flink. Totdat Lobke van iemand hoort dat Maam zwanger is van Jelle. Wietse, die dit ook al gehoord heen besluit om er wat aan te gaan doen, en gaat met de ouders van Maam praten. Deze mopperen constant maar over Jelle, maar dan roept Wietse Maam er ook bij. Hij zegt dat hij dan maar met Maam moet trouwen, omdat het kind wel de naam Droeviger moet krijgen als het van Jelle is. Bij deze woorden barst Maam in huilen uit, en stamelt dat het kind van Aike is en echt niet van Jelle. Aike, de vriend van Jelle, is zeeman en word naar huis geroepen. Hij trouwt met Maam en Wietse is erg opgelucht. Dán beseft Wietse pas dat hij al die tijd van Lobke hield. Ook Lobke beseft dat ze van Wietse houdt en besluiten (tot grote tevredenheid van Sil en Jaakje) om te gaan trouwen.

…Eigen mening…

…Christelijk…
Aan de ene kant wel, omdat hij wel over Heere en God heeft. Maar aan de andere ook weer niet. Hij gebruikt nogal eens een lelijk woord of vloek. Hij zou wel geen strengchristelijke man zijn, maar ook niet té licht denkend. Gewoon tussen in, zeg maar.


…Bijbelse boodschap…
Ik kan geen keuze of zoiets dergelijks vinden, waar rekening gehouden is met God.

…Sfeer…
De sfeer in het boek was gezellig. Maar sommige momenten kon je de sfeer ook ‘spannend’ noemen.

…Treffen…
Mij heeft de dood van Jelle het diepst getroffen. Ik vond dat zo emotioneel, vooral toen Sil met de dode Jelle naar huis kwam en Jaakje het moest vertellen. Ik kreeg op dat moment zelf ook tranen.

…Gevoel…
Het geeft mij een gevoel van…gevoeligheid. Veel onderwerpen in het verhaal treffen je gewoon, en dat is heel gevoelig. Zoals dat toen Sil met Lobke thuiskwam, de dood van Jelle. Bij de ene gebeurtenis krijg je een gevoel van liefde en warmte bij het andere onderwerp krijg je een gevoel van verdriet. Het is een beetje verschillend.