Saartje Tadema door Thea Beckman

Uitgever: Lemniscaat. Jaar van uitgave: 1998. Omslagontwerper: Jan Wesseling. Aantal pagina’s: 191. B. Inhoud. Het verhaal gaat over het weesmeisje Saartje. Ze is 7 jaar en wil zoveel mogelijk leren, alleen is er in de school bijna geen leermateriaal, waardoor het al snel saai wordt. In het weeshuis zeggen de regentessen dat ze ondankbaar is, omdat ze te veel vragen stelt. Daarom kan ze niet wachten tot ze eindelijk de kans krijgt het weeshuis te verlaten. Het verhaal speelt zich af in Amsterdam. In het begin alleen maar in het Burgerweeshuis aan de Kalverstraat, maar later ook in de Herberg-op-het-IJ, wat ook in Amsterdam is. Het verhaal speelt in 1712. Dat weet ik doordat het op de achterkant van het boek staat, maar je kan het ook merken aan bijvoorbeeld hoe streng ze waren. Men vond dat weesmeisjes niks mochten vragen, want ze hadden al geluk dat ze in het weeshuis mochten wonen. Op een dag moet Saartje in haar eentje een boodschap doen (ze had al wel eens vaker een boodschap gedaan, maar nog nooit in haar eentje). Als ze door de grote stad loopt ziet ze haar kans en gaat naar een herberg. Na een tijdje te hebben staan twijfelen besluit Saartje, zonder het te vragen aan de regentessen, naar een baantje te vragen. Ze wordt daar aangenomen, maar voordat ze echt mag gaan werken, moet ze eerst toestemming hebben van de regentessen. De herberg heeft bij het weeshuis niet zo’n goede naam, omdat er nog wel eens dronken mensen komen overnachten. De regentessen hebben veel liever dat de weesmeisjes bij hen in het weeshuis komen werken, waardoor het erg moeilijk wordt om ze over te halen. Maar uiteindelijk na veel beloftes en veel gezeur lukt het haar en de baas van de herberg de regentessen over te halen, Saartje mag in de herberg werken. In de herberg wordt ze verliefd op een Friese man, waar ze later mee trouwt. C. Personen. Saartje Tadema is een meisje van (als ze naar het weeshuis gebracht wordt) 7 jaar. Toen ze nog thuis woonde, woonde ze bij haar moeder Sijtje, haar broer Dirk die bijna 11 jaar oud was en haar broertje Kobus die 2,5 jaar was. Haar vader was omgekomen door een ongeluk. Doordat haar moeder ziek was en altijd in bed moest liggen, moest Saartje voor Kobus (die ze Kobbeltje noemde) zorgen. Hierdoor kon ze al veel dingen zoals: koken, naaien en wassen. Ook werd ze daardoor erg bezorgd. Toen ook haar moeder overleed, moesten Saartje en Dirk naar een weeshuis. Dirk werd in het jongenstehuis geplaatst en Saartje in het kindertehuis. Ze was heel erg blij dat ze naar school mocht, want ze was erg leergierig. Maar toen ze in de school was, viel het erg tegen. Er waren maar een paar boeken en die waren om te leren schrijven, terwijl Saartje dat al kon. Als ze daarover vragen stelde of ging klagen, vonden de regentessen dat ze ongehoorzaam en brutaal was en dat ze veel te veel zeurde. Saartje was ook iemand die altijd bleef doordrammen, waardoor ze ook dikwijls op haar kop kreeg. Auke was een schipper uit Friesland. Hij had lichtblond haar en blauwe ogen. Hij was een vaste klant van de Herberg-op-het-IJ. Na elke verre reis kwam hij een tijdje in de herberg slapen. Hij zat dan de hele dag aan een tafeltje samen met een paar andere schippers. Hij was ook goed bevriend met de herbergier. Vanaf de eerste keer dat hij Saartje zag mocht hij haar al. Toen hij de achternaam van Saartje hoorde mocht hij haar al helemaal. Tadema was namelijk een Friese naam. Saartjes grootvader was een Fries, waardoor ze een Friese achternaam had. Auke had natuurlijk ook een Friese achternaam, dus ze hadden al 1 ding gemeen. Maar dat was niet het enige, want beiden hielden ze van het water. Dat was de reden dat Auke altijd naar de Herberg-op-het-IJ ging, want dat stond pal aan de zee. Ook was dit de reden geweest van Saartje om juist naar deze herberg te gaan. De regentessen waren de baas in het meisjestehuis, waar Saartje vanaf haar elfde jaar in zat. In het kindertehuis waren ook regentessen. De regentessen zelf wilden niet dat zij regentes werden genoemd, maar moeder. In het begin was het altijd voor de kinderen nogal gek om een vreemde moeder te noemen, maar dat wende vanzelf. De regentessen vonden altijd dat weeskinderen niet mochten klagen of zich verzetten, want zij vonden dat weeskinderen maar blij moesten zijn dat iemand hen nog wilde hebben. Ze vonden zichzelf altijd het beste en weeskinderen waren maar arme kinderen die niets voor stelden. Ook vonden ze zichzelf goed, omdat ze dit werk wilden doen voor die arme kinderen, terwijl ze het alleen maar deden omdat het goed verdiende. Bijna alle regentessen waren wel rijk. D. Relatie met de werkelijkheid. Ik denk dat de schrijver wil laten zien hoe het vroeger was in Nederland. Dat ze heel erg streng waren in de weeshuizen en dat kroegen en herbergen volgens veel mensen eigenlijk heel slecht waren. Dat ze vonden dat weeskinderen niks voorstelden en dat ze daarom maar gehoorzaam moesten zijn. Veel mensen kwamen toen om door reizen met schepen, zoals bij de Verenigde Oost-Indische Compagnie. E. Mening. Ik vond het een leuk boek en niet saai, in tegenstelling tot de andere twee boeken over historische verhalen die ik al gelezen heb. Op sommige stukken was het zelfs wel spannend, bijvoorbeeld toen de regentes een reactie moest geven op het feit dat Saartje in een herberg wilde gaan werken. Ik vond Saartje het aardigst, omdat zij probeerde om iedereen gelukkig te maken en al met weinig heel gelukkig was. Ik vond de regentessen het minst aardig omdat ze vonden dat ze zelf het allerbeste waren en anderen niets voorstelden. Ik kon het beste meeleven met Saartje, omdat er van haar zevende tot haar negentiende wordt geschreven wat ze voelt en wat ze vindt.