Overloop door Thijs Kramer

De titel van het boek is Overloop, en de auteur is Thijs Kramer. Ik heb dit boek gekozen omdat het stukje op de achterkant mij wel aansprak en het me leuk leek om eens een satire te lezen. Dat het een satire is stond vermeld op de achterzijde van het boek.

Rutger Impand is een taalpsycholoog van in de dertig. Hij leeft nog steeds op zijn stinkende studentenkamertje en teert op een bijstandsuitkering. Zijn bezigheden zijn het verzamelen van metaforen en het dagelijks doorpluizen van de contactadvertentie “Vrouw zoekt man” in de Volkskrant. Op een dag reageert hij in een opwelling op een van de advertenties, en bied zichzelf in zijn reactie aan als een publicist met veel vrienden en een ruime interesse. De waarheid is echter anders, en om toch nog een beetje aan het verhaal in zijn brief te voldoen schrijft hij een artikel over een door hem verzonnen afwijking, RSS, die betrekking heeft op stotteren.
Zijn leven gaat aan het rollen doordat het artikel meer uitlokt dan hij eigenlijk verwacht had. Hij wordt geïnterviewd en krijgt ineens een baan aangeboden in een taalinstituut om RSS te onderzoeken. Van een relatie met Eva, de vrouw van de contactadvertentie, is niets geworden. Echter krijgt hij een relatie met de intelligente journaliste Janine.
Ondertussen is hij erg bezig zijn leugens waar te maken, hij gaat op een whisky proef club opdat hij een hobby heeft, en leert daar Jorn kennen. Jorn en hij zijn vanaf dat moment ‘vrienden’. Via Jorn leert hij meer mensen kennen en zo breidt hij zijn netwerk uit.
Alles lijkt goed te gaan totdat zijn moeder ten tonele komt en de waarheid lijkt te onthullen. Dit gebeurt op zijn verjaardag, wanneer Jorn en Janine zijn moeder op het feest uitgenodigd hebben. Rutger heeft zijn moeder al lang niet meer gesproken, en zijn moeder is dan ook erg verbaasd dat hij zo’n ander leven gekregen heeft. Hij woonde ondertussen al een hele poos bij Janine in en hij had Janine verteld dat hij zelf geen huis meer had omdat hij er bij zijn vorige vriendin uitgezet was. Hij bezat echter nog steeds zijn studenten flat, die Jorn tijdelijk ingetrokken was. Rutger’s moeder had al herhaaldelijk naar de studentenflat gebeld en toen telkens Jorn aan de telefoon gekregen. Zo hadden deze twee een goede band gekregen doordat ze al veel telefoon gesprekken gevoerd hadden.
Gelukkig voor Rutger waren net de eieren gaar op het moment dat zijn moeder over zijn studentenflat wilde beginnen en was hij uit deze benarde situatie gered. Zijn leugens werden niet ontdekt en Rutger was veilig.

Tussen dit verhaal door lees je telkens stukjes over zijn jeugd:
Toen hij op een gewone dag op school zat, werd deze ineens als gijzel object gebruikt. Mannen in lange zwarte jassen met geweren kwamen zijn klas bewaken en spraken in een voor hem onverstaanbare taal tegen elkaar. De gijzeling was bedoeld als actie tegen de oorlog die woedde op de Molukken, en waarin Nederland de tegen partij van deze mannen steunde. Tijdens de gijzeling moesten de kinderen helemaal stil zijn. Na een tijdje kregen ze hamburgers van de Mc Donalds, en s avonds gingen ze met z’n alle slapen in de gymzaal. Rutger was heel erg bang, maar niet alleen voor de mannen. Hij zou in zijn broek gaan plassen, en hij wist niet hou hij dat op zou moeten lossen. Als ze met z’n alle in de gymzaal liggen word er ineens een inval van buitenaf gedaan. Alle molukkers worden neer geschoten, en ook Rutgers leraar. Als hij buiten komt staan daar alle ouders van de kinderen te wachten. Hij gaat met zijn ouders mee naar huis, maar er wordt niet over de gijzeling gepraat. Rutger had graag gewild dat zijn ouders hem hielpen om het te verwerken maar ze lieten hem alleen. Dit blijft hij hen verwijten.

De titel van het boek geeft aan wat Rutger in dit boek met zijn leven doet. Hij loopt als het ware over van zijn eenzame leventje op zijn studenten kamer naar een leven vol vrienden, een vrouw, en een mooi huis. De titel zou ook nog kunnen slaan op de wenteltrappen van zijn vader. Ze hadden de trappen al gemetseld, maar de overloop moest nog komen. En uiteindelijk zijn alleen de 2 trappen blijven staan en van de rest is niets gekomen.
Het boek heeft geen ondertittel.

Het thema van het boek is: Al liegend je eigen toekomst maken.
Het motief in het boek is dat Rutger eigenlijk liever terug in zijn schulp zou willen kruipen waar hij zich veilig voelt. Hij heeft nu wel een leven wat in zijn ogen perfect zou zijn, hij heeft zich er in gewrongen, maar weet niet of hij dit eigenlijk wel wil.

De personages die een belangrijke rol spelen in het boek zijn:
-Rutger Impand, de taalpsycholoog.
-Eva, de vrouw van de contact advertentie. Een vrouw die voordoet alsof ze een leven vol vriende en vreugde heeft, maar dit eigenlijk helemaal niet heeft. Ze scharrelt maar wat in het rond met allerlei verschillende mannen waarvan ze er veel heeft leren kennen door contact advertenties.
-Janine van Lelystad, een journaliste voor de Volkskrant. Een hele aardige vrouw met een druk leven en een mooi huis. Zij en Rutger beginnen een relatie nadat Rutger eerst 2 maanden in haar huis heeft gezeten tijdens haar afwezigheid doordat ze op vakantie was. Ze lijkt iets door te hebben van de leugens van Rutger als hij telkens maar niets wil vertellen over zijn ouders en over vroeger. Later gaat ze wel akkoord met het verhaal wat hij haar verteld over zijn jeugd en de rede waarom hij geen goed contact onderhoud met zijn ouders.
-Jorn, een soort zwerver die zich uit elke situatie lijkt te kunnen redden door zijn praatjes. Hij neemt intrek in Rutgers studentenflat en komt in contact met Rutgers moeder nadat die meerdere malen naar de studentenflat gebeld had om Rutger te spreken. Zij onderhouden een goed contact, en Jorn zorgt er uiteindelijk ook voor dat de moeder van Rutger op zijn verjaardag komt.

De historische tijd waarin het verhaal afspeelt is het heden, en het verhaal speelt zich af in Nederland, in Utrecht. Plekken in Utrecht waar zich dingen afspelen in het verhaal zijn: de studentenkamer, Janine’s huis, de kroeg, de whisky proefclub en het taalinstituut. In de jeugd van Rutger speelt het verhaal zich af op school of thuis.

De tijd die verstrijkt tijdens het verhaal is ongeveer een half jaar tijdens zijn volwassen periode, en ook ongeveer een half jaar tijdens zijn jeugd.
Het perspectief van waaruit het verhaal verteld word is van uit de ikpersoon.

Wat ik leuk vond aan het verhaal was de verandering in het gedrag van Rutger terwijl zijn innerlijk eigenlijk vrij gelijk bleef. Je merkte dat dit niet altijd lekker liep want zijn gedrag ging in tegen zijn karakter. Wat ik wel jammer vond aan het verhaal was dat zijn geheim hem uiteindelijk geen moeilijkheden heeft opgeleverd, maar dat hij er telkens net mee weg kon komen.

Ik heb nog niet eerder een boek gelezen waarin een dergelijk geval wordt beschreven. Wel komt het vaak in films terug dat mensen zich voordoen als iemand anders. Ik zou me alleen geen specifieke gevallen kunnen herinneren.

Het thema van het boek is niet herkenbaar voor mij, en het heeft me ook niet erg aan het denken gezet.
Het taalgebruik vond ik erg begrijpelijk. Ik heb geen last gehad van moeilijke woorden of uitdrukkingen en de zinsopbouw was ook niet al te moeilijk.

Mijn eindoordeel over het boek:
Ik vond het een erg leuk boek. Het feit dat het een satire was vond ik leuk. De woordkeuze en zinsopbouw was begrijpelijk en leuk om te lezen. En het verhaal bleef boeiend tot op het einde. Wat ik wel minder vond was het slot van het verhaal, dit doordat het verhaal toch wel de illusie gewekt had dat er nog iets zou komen, maar dat kwam niet. Ik zou het boek aanraden aan anderen om te lezen omdat het niet te lang is, makkelijk weg leest en nog leuk is ook.