Opstand door Anke de Vries

A. Zakelijke gegevens Titel: ‘Opstand!’ Auteur: Anke de Vries
Uitgeverij: Lemniscaat
Jaar van verschijnen: 1988 B. Over de keuze van het boek Dit boek heb ik gekozen omdat ik het een prachtig verhaal vind en omdat het niet moeilijk zal zijn er een verslag van te maken. Ik weet al wat over de schrijfster en dat heeft mijn keuze ook beïnvloed. C. Eerste persoonlijke reactie Het boek is mooi omdat de gebeurtenissen heel mooi beschreven zijn. Ook is het een werkelijk boek, je merkt tijdens lezen dat het echt gebeurd is. Het verhaal heeft me aan het denken gezet omdat ik nog nooit iets over zo’n ramp gelezen heb. Samenvatting In 1907 zijn er in de Midi, een streek in Zuid-Frankrijk, veel wijnboeren. Doordat de druifluis een aantal jaar geleden de hele oogst verwoest heeft wordt er goedkope wijn ingevoerd. De mensen raken aan de goedkope wijn gewend. Een aantal jaar later lukt het de boeren weer goede wijn te maken. Toch blijft men de goedkope wijn invoeren en daardoor moeten de boeren de prijzen van hun wijn laten zakken. Zo gaan er heel wat boeren failliet en worden er veel arbeiders ontslagen. Ook Gérard, de neef én beste vriend van Thomas, wordt ontslagen. Gérard trekt naar Lyon, om daar werk te zoeken. Thomas, de hoofdpersoon, vindt het jammer dat zijn neef vertrekt, maar blijft zelf in Argeliers wonen. In Argeliers gebeurt de ene ramp na de andere. Er wordt honger geleden en er worden mensen ziek. Antoine Mazet, een goede wijnboer die ook geen werk meer heeft, raakt zo in paniek dat hij zijn eigen boerderij in de brand steekt. Antoine en zijn zoontje Jaques komen om bij deze brand. Het hele dorp is geschrokken en de kinderen en vrouw van Antoine worden ondergebracht bij verschillende gezinnen. Zo neemt Thomas Sonia mee. Na een tijdje komt Thomas Sandrine tegen. Sandrine woont samen met haar moeder in een huis en zij verbouwen als enigen in de streek groente en fruit. Sandrine neemt Sonia mee en Sonia gaat bij haar in huis wonen. Doordat Sonia gek op Thomas is zien Sandrine en Thomas elkaar vaak. Langzamerhand worden Thomas en Sandrine verliefd. Marcelin Albert, een caféhouder en acteur in Argeliers, vindt dat de streek in opstand moet komen. Thomas, dokter Senty, Elie en nog een paar andere mensen uit de omgeving staan geheel achter het besluit van Marcelin. Zij vinden allemaal dat de streek genoeg geleden heeft. Marcelin Albert organiseert verschillende bijeenkomsten. De groep aanhangers wordt, tot verbazing van Marcelin en Thomas, steeds groter. Op een dag gaan ze naar de burgemeester Ferroul. Ferroul stuurt hen weg maar na een tweede actie sluit Ferroul zich toch bij Marcelin Albert aan. Ferroul heeft hele andere ideeën over de opstand. Hij stelt een ultimatum tegen minister Clemenceau op. Marcelin Albert vindt het maar niks. Hij wil juist iets bereiken zonder dat er geweld en politiek aan de pas komt. Clemenceau laat niets horen en Ferroul gaat staken. Alles loopt uit de hand, de bevolking wordt steeds ruiger en er ontstaan gevechten. De regering zet het leger in en wil Marcelin oppakken. Marcelin vlucht maar de andere leden melden zich wel aan bij de gevangenis en worden opgesloten. Ondertussen zoekt Thomas zijn neef Gérard in Narbonne op. Gérard zit daar in het leger. Als Thomas hier aankomt ontstaat er een groot gevecht. Het leger grijpt in en Thomas ziet hoe zijn neef Gérard plotseling wordt neergeschoten. Thomas wordt in zijn schouder geschoten en krijgt een steen naar zijn hoofd gegooid. Sandrine, die dit van te voren had aangevoeld komt ook naar Narbonne, maar is net te laat. Ze zoekt Thomas in het ziekenhuis op. Marcelin Albert zit al een tijdje verborgen in de kerktoren. Opeens besluit hij Clemenceau op te zoeken. Als hij daar aankomt krijgt hij hem te spreken. Hij probeert de minister te overtuigen van de armoede. Het lijkt te lukken en Marcelin gaat weer terug naar Argeliers. Intussen licht Clemenceau de journalisten in en verdraait het verhaal. Als Marcelin Albert weer in Argeliers aankomt wordt hij aangevallen door de bevolking, die de krant hebben gelezen. Ze vinden hem een verrader. Thomas grijpt samen met Rooie Berthe, een erg aardige dikke vroedvrouw uit Argeliers, in. Rooie Berthe maakt de bevolking duidelijk dat het een misverstand is en iedereen gaat akkoord. Marcelin gaat terug naar huis en daar krijgt hij van de moeder van Sandrine groente en fruit. Hij ziet in dat er ook andere dingen te verbouwen zijn dan alleen druiven. Ondanks alles voert Clemenceau toch een wet in tegen het invoeren van de goedkope wijn. Als hij dit eerder had gedaan had hij een hoop ellende kunnen besparen.
Leeservaring Het onderwerp Voordat ik het boek ging lezen sprak het onderwerp mij helemaal niet aan. Toch ben ik het gaan lezen omdat ik geen ander boek meer had dat ik kon gebruiken voor een leesverslag. Ik ben blij dat ik het boek ben gaan lezen, omdat ik het heel mooi vind. Ik heb nooit eerder over dit onderwerp nagedacht, dat komt vooral omdat ik er nog nooit iets over gehoord had. Het verhaal heeft me dus ook geen andere kant laten zien. Door het lezen van het boek ben ik meer over de wijnboeren en opstand te weten gekomen. Ik had verwacht dat het onderwerp veel saaier uitgewerkt zou worden, maar dat was niet het geval. Ik vond het verrassend dat de gebeurtenissen zo mooi werden beschreven. De gebeurtenissen Het verhaal bevat voldoende gebeurtenissen om het te blijven boeien en de gebeurtenissen komen logisch uit elkaar voort. De dood van Antoine Mazet en zijn zoon heeft de meeste indruk op mij gemaakt omdat het niet vaak voorkomt dat iemand uit paniek zijn huis laat afbranden én erbij omkomt. De personages De eigenschap van Rooie Berthe bewonder ik omdat zij zo aardig en erg behulpzaam is. Alle personages gingen voor mij leven en lijken op echte mensen. Zo kon ik mij goed in het verhaal inleven. Van Thomas kom je het meeste te weten. Dit is genoeg om zijn gedrag te kunnen begrijpen. De personen reageren vrij voorspelbaar, dit is eigenlijk best jammer. Als het anders geweest zou zijn, had het verhaal een hele andere draai gekregen. De opbouw Het verhaal is spannend doordat er vrij veel open plekken zijn. Het verhaal is ontzettend boeiend doordat er steeds een nieuwe gebeurtenis komt wanneer de andere gebeurtenissen wat saaier worden. De bouw is erg simpel, er zijn geen terugblikken. Dat maakt het verhaal makkelijker om te begrijpen. Het taalgebruik Het verhaal is niet lastig om te lezen, ik ben geen moeilijke zinnen of moeilijke woorden tegengekomen. De taal waarin het boek geschreven is past minder goed bij de personages doordat zij in 1907 leven en de taal van deze tijd is. Maar wanneer dit verandert zou worden, zou het boek moeilijk leesbaar zijn. F. Verwerkingsopdracht (nr. 18) De volgende titels passen goed bij het verhaal: - ‘Eindelijk actie’, omdat het even duurt voordat Marcelin Albert genoeg mensen achter zich heeft staan zodat er actie ondernomen kan worden. - ‘Streek op stelten’, omdat de hele streek ‘op z’n kop’ staat en alles uit de hand loopt wanneer men gaat protesteren tegen de invoer van de goedkope wijn. -‘Op hol geslagen wijnboeren’, omdat de wijnboeren zo boos zijn dat er heel wat dingen anders lopen dan gehoopt was. Zo overlijden er een aantal mensen zonder dat dat de bedoeling was en ontstaan er gevechten. - ‘Van de ene ramp komt de andere’, omdat de druifluis de oorzaak was van het invoeren van de goedkope wijn, en doordat er goedkope wijn ingevoerd werd ontstond er armoede. Doordat er armoede was ging men actie voeren en dit kostte een aantal mensen -waaronder Gérard- het leven.
G. Over Anke de Vries Anke de Vries is in 1936 in Sellingen (Groningen) geboren. Haar jeugd bracht zij door op de Veluwe. Na haar middelbare schoolopleiding in Ede ging ze reizen, o.a. naar Frankrijk en Griekenland. Anke de Vries trouwde met een Fransman en woonde na
haar huwelijk een aantal jaren in het buitenland waaronder Pakistan. Sinds 1963 woont zij met haar gezin in Den Haag. Haar echtgenoot moedigde Anke de Vries aan om te gaan schrijven. Ze volgde een cursus creatief schrijven en dat verliep zo succesvol dat ze direct daarna haar eerste boek ‘De vleugels van Wouter Pannekoek’ schreef. Dit boek verscheen in 1972 en werd geïllustreerd door haar man. Anke de Vries schrijft vooral realistische boeken en meestal spelen ze zich af in Frankrijk of Den Haag. Dit komt doordat Anke de Vries beide locaties goed kent. De boekbesprekers vinden de boeken van de Vries in het algemeen interessant. Andere boeken van Anke de Vries: - ‘De vleugels van Wouter Pannekoek’ (1972) - ‘Het geheim van Mories Besjoer’ (1975) - ‘Belledonne Kamer 16’ (1977) - ‘Bij ons in de straat’ (1978) - ‘Wedden dat ik durf!’ (1979) - ‘Weg uit het verleden’ (1982) - ‘Medeplichtig’ (1985) - ‘De Blauwe Reus’ (1986) - ‘Het keteldier en andere verhalen’ (1988) - ‘Kladwerk’ (1990) - ‘Blauwe plekken’ (1992) - ‘Fausto Koppie’ (1994, kinderboekenweekgeschenk) - ‘Mijn olifant kan bijna alles’ (1995) - ‘Memo zwijgt’ (1996) De boeken van Anke de Vries zijn in 9 talen vertaald.