A. Samenvatting. B. Verhaalanalyse. 1a. Titel. Montyn. De titel is de achternaam van de hoofdpersoon van het boek, Jan Montyn. Het boek beschrijft een deel
van zijn leven. 2. Motto. HET WERELDGEBEUREN speelde zich af op een toneel dat onmetelijk ver verwijderd was, voorbij Utrecht, voorbij Amsterdam. Van die wereld was je gescheiden door een onvoorstelbare kloof, een reis van dagen. Dat maakte de angst voor oorlog tot iets onwezenlijks. Daarvoor moest je immers helemaal naar Finland, naar Polen? –Maar op een schitterende voorjaarsmorgen bleek ook het omgekeerde mogelijk. Het wereldgebeuren ondernam die onvoorstelbare reis. Om vijf uur ‘s ochtends werden we gewekt door het gebrom van vliegt. Het was de tiende mei van het jaar 1940. Het motto is een beschrijving van de oorlog zoals Jan die beleefde toen er in Nederland nog geen oorlog was. Toen de oorlog kwam ervaarde Jan het als iets heel onwezenlijks, zoals Jan de oorlog ervaart, zo beschrijft het motto het. 3. Genre. Biografische oorlogsroman. 4. Personages. Hoofdpersonen: Jan Montyn. Hij is geboren in 1924, in Oudewater. Daar groeit hij ook op, in een streng gelovig gezin. De onrustige Jan voelt zich er niet thuis en als de oorlog aanbreekt gaat hij in dienst, om zijn thuis te ontvluchten. Het oorlogsleven aan het front sloopt hem lichamelijk, maat vooral geestelijk en jarenlang vindt hij nergens rust en kan hij alleen maar leven met spanningen. Hij voelt zich nergens thuis, niet in het leger en niet in Oudewater. Tenslotte gaat Jan te onder aan de oorlog en onderneemt een zelfmoordpoging. Maar hij komt er weer bovenop er weer bovenop en probeert een zo normaal mogelijk leven te gaan leiden. Hein. Hij ontmoette jan tijdens hun tijd bij een jeugdorganisatie en ze worden vrienden. Hein wil, net als Jan, graag bij de Marine. Hein voelt zich daar veel beter thuis dan Jan en is wat zelfverzekerder. In koerland sterft Hein bij een granaatinslag in de loopgraven. Bijpersoon: Dokter Schneider. Hij is marine-arts en redt Jan als het gewondenschip waarop Jan zwaargewond vervoerd wordt, dreigt te zinken. Ook sleept Schneider jan door zijn herstel heen. Het wordt niet duidelijk waarom Schneider juist zoveel zorg aan Jan besteedt. 5. Tijd. -Het verhaal speelt in de Tweede wereldoorlog en in de jaren daarna. -In totaal verlopen er ongeveer 40 jaren. Van Jans jeugd totaan de geboorte van zijn dochter. -Het verhaal verloopt chronologisch, er zijn flashbacks naar zijn leven tussen 1957 en 1976 in het laatste hoofdstuk. -Er zijn een aantal sprongen in de tijd. Die zitten allemaal na Jans militaire tijd. 6. Vertelsituatie. Jan is de ik-verteller. Hij vertelt het verhaal. 7.Ruimte. -Het verhaal speelt zich af op verschillende plaatsen, eerst in Oudewater, dan op verschillende frontterreinen (in Koerland, aan de Oder, in Korea), op zee, in Amsterdam en in Frankrijk. -Vooral de frontterreinen zijn belangrijk, omdat die hebben gezorgd voor alle geestelijke problemen waar jan mee te maken heeft. Oudewater is ook belangrijk, omdat dat het contrast vormt met de frontterreinen. 8. Opbouw. Het verhaal begint in medias res, als Jan praat met een Amerikaan over zijn oorlogservaringen. De climax ligt op het moment van de opname in de inrichting. Dan neemt Jans leven een ommekeer en weet hij beter om te gaan met al zijn ervaringen. 9. Thema en motieven. Het thema is hoe een vrijheidslievend mens bijna als vanzelfsprekend verzeild raakt in het voor hem onbekende natuurverschijnsel oorlog. Motieven: Getallen. De regelmaat van het waken en het slapen in de loopgraven komt steeds weer terug en ook telt Jan als hij denkt dat het gewondentransport voor de tweede keer schipbreuk zal gaan lijden. De blik van herkenning tussen alle mensen die aan het front hebben gevochten. Onrust en behoeft aan spanning, waardoor Jan zich in Oudewater niet meer thuis voelt en weer gaat vechten. 10. Bedoeling. Kooiman heeft na een aantal gesprekken met Jan Montyn diens levensverhaal beschreven in dit boek. De bedoeling van dit boek is het levensverhaal van Jan Montyn beschrijven

11. Taal. -Het taalgebruik is niet moeilijk, het boek leest, vooral tijdens frontbeschrijvingen, als een jongensboek. -Het boek bevat niet zoveel dialoog, het bevat meer beschrijvingen. C. Mening. Ik hou helemaal niet van Tweede wereld-oorlogsboeken en ik had ook niet zoveel zin om dit boek te gaan lezen. Maar het boek viel me niet heel erg tegen. De beschrijvingen aan het front waren heel levendig, ik kon goed meeleven met Jan en zijn onwetendheid over de oorlog en waarom hij vocht kwam goed naar voren. Ook werd de zinloosheid van de oorlog en de angst van de soldaten goed beschreven. Na de oorlogsbeschrijvingen verloor ik de grip op het verhaal soms even, het was me niet helemaal duidelijk wat nu flashback en wat heden was. Toen ik het boek uit had, heb ik dat nog eens nagelezen en toen snapte ik het wel. Ik vond de dood van Hein wel voorspelbaar, meestal gebeurt er zoiets in dit soort boeken. Over het algemeen vond ik dit wel een goed boek. Bronvermelding. Nederlands uittrekselpocket. E. Datum. 23 oktober 1998