Laatste nacht door Els Florijn

Beoordeling 6.7
Foto van een scholier
Boekcover Laatste nacht
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 5e klas havo | 2391 woorden
  • 17 februari 2009
  • 100 keer beoordeeld
Cijfer 6.7
100 keer beoordeeld

Boek
Auteur
Els Florijn
Genre
Jeugdboek
Taal
Nederlands
Vak
Eerste uitgave
2003
Oorspronkelijke taal
Nederlands

Boekcover Laatste nacht
Shadow
Laatste nacht door Els Florijn
Shadow
B-deel
Samenvatting

Het begint allemaal met zijn ontmoeting in een boekwinkel met Martha. Zijn bezoek aan haar is de eerste bijzondere ervaring; zij woont als 18-jarige op zichzelf in een groot huis en meteen laat ze Steven weten dat hij niet in haar rijkdom zal delen. Contact met haar ouders heeft ze niet en de eerste kennismaking met zijn ouders verloopt zeer stroef. Stevens verliefdheid is heel sterk, en ondanks de tegensprekingen van zijn moeder, trouwen ze zeer snel. Ze krijgen twee kinderen, maar hun relatie blijft er één op een afstand. Steven doet nog aardige dingen voor Martha, maar dat wordt niet altijd in dank afgenomen. Als hij een week vrijneemt voordat de baby komt zegt Martha dat ze het wel alleen afkan. Op zijn werk is dan ook te merken dat hij niet helemaal lekker in zijn vel zit. En de invaller van Rita, Anna, ziet dat, en ze gaan een aantal keren lunchen met elkaar. Na een paar dagen is ze weer verdwenen, en Steven gaat weer door met zijn leven met Martha. Hij is niet vreemdgegaan, vind hij. Als de kinderen nog heel klein zijn, krijgt Martha te horen dat ze kanker heeft en dat haar leven ten einde loopt. Voordat ze sterft laat ze haar man beloven dat hij nooit met een ander zal trouwen. Dit belooft hij, maar blijft nog z’n leven lang knagen. Hij begint een nieuw leven, in een nieuw huis, in een nieuwe woonplaats. Alex en zijn vader gaan allebei een eigen weg en diepgaand contact met de ander komt nauwelijks tot stand. In hun nieuwe woonplaats komen ze ook in aanraking met Judith, een gelovig meisje. Vooral Alex & Sari hebben het fijn bij haar. Ze krijgen bij haar een veilig gevoel en Judith maakt hun bekend met het geloof. Maar als Steven vindt dat Judith te dichtbij komt, verhuizen ze weer. Dit wordt niet in dank afgenomen door Alex & Sari. Als Steven een verzoeningspoging wil doen door samen met Alex op vakantie te gaan, komt in plaats van de verbroedering de verbittering hard naar boven. Alex is voor de vakantie naar de moeder van Steven geweest en heeft daaraan vragen overgehouden. Door die vragen begint Steven ook meer van zijn vrouw te begrijpen. Een vraag die Alex had is waarom Steven nooit had verteld dat Alexander (halfbroer Martha) zijn vader was, en niet Steven. Dit had Steven echter nooit geweten. De vakantie wordt voortijdig afgebroken.
Ook als hij de brief weer aan het schrijven is, vallen sommige puzzelstukjes op z’n plaats. Hij kijkt terug op zijn hele leven, en als hij dat allemaal ziet begrijpt hij het. Zijn vrouw heeft nooit van hem gehouden en Alex is zijn eigen zoon niet eens. De brief van Steven is nu het laatste middel. Maar als hij hem op de bus heeft gedaan, beseft Steven dat hij het adres op de envelop vergeten is.

Titelverklaring

Het boek heet laatste nacht en dat komt doordat je op het einde van het boek er eindelijk achterkomt waarom het zo heet. Het is namelijk zo, dat met de laatste nacht, de laatste nacht van Martha wordt bedoeld. Tenminste dat denk ik. In die laatste nacht van Martha is veel gebeurd. Steven moest beloven dat hij nooit meer met iemand zou gaan trouwen, en zo had zij voor altijd nog de grip op hem. De laatste nacht is voor hem fataal geweest, want eigenlijk had hij daarna geen leven meer. In ieder geval niet het leven wat hij zich had voorgesteld met een liefhebbende vrouw, die hij zich altijd kon herinneren, of bij zich had.

Thema

In het boek draait het vooral om het huwelijk van Steven en Martha en de belofte die Steven aan Martha heeft gedaan. Het huwelijk verliep niet echt soepel, en de liefde voor beiden was er ook niet. Tenminste, dat kan je niet in het boek lezen. Ook draait, nadat Steven de belofte aan Martha heeft gemaakt, zijn leven om die belofte. Het thema kan dus ook zijn belofte maakt schuld. Die belofte beheerst zijn leven, en hij gaat er ook langzaam aan kapot. Zijn vrouw, die zijn vrouw niet genoemd wil worden, heeft hem in haar macht. Een voorbeeld dat hij zich aan de belofte houdt is dat hij verhuist als hij een nieuwe liefde ontmoet.

Verklaring van motto / motto’s

Het motto in het boek is: ‘Wij verlangen naar de waarheid, en vinden in onszelf slechts onzekerheid.’ De verklaring hierbij is: Dat Steven hierdoor dichter bij zijn zoon Alex te komen, door hem een brief te schrijven. Hij is op zoek naar de waarheid, en gaat daardoor terug op zijn leven kijken. Maar alles wat hij tegenkomt, levert bij hem wel onzekerheid op.

Motieven

- Brief: de brief is een leidraad in het verhaal. Ook de flashbacks sluiten goed aan bij de brief. De aanleiding voor het verhaal is ook dat Steven een brief gaat schrijven aan zijn zoon, Alex. De brief neemt een belangrijke plaats in, in het boek, want daarin kom je ook tot een portret. Je ziet dan wat er in hem leeft, en langzamerhand, door de flashbacks en de brief komt hij tot de waarheid, die overigens niet in het boek staat, maar de lezer zelf moet oplossen.
- Kinderbijbel: deze herinnert Steven aan zijn kinderjaren. Judith, zijn huidige buurvrouw, bouwt een goede band op met Stevens kinderen, na de dood van Martha. De kinderbijbel herinnert Steven dus aan de tijd, waarin hij nog wel geloofde en vaak naar zijn opa ging om verhalen aan te horen. Verhalen over bijbelse figuren. Dat vond hij erg fijn. De kinderbijbel neemt ook een belangrijke plaats in, in het leven van Alex. Hij komt hierdoor ook tot geloof, maar is nog wel zoekende.
- Huwelijk: dit beheerst ook heel Stevens leven. Vooral na de belofte die hij aan haar sterfbed heeft gemaakt. Het huwelijk was voor Steven gebaseerd op liefde, maar voor Martha was het alleen maar dat zij dan niet meer eenzaam zou zijn. De belofte die Steven maakte, heeft ook gevolgen. En daar is hij maar al te bewust van als hij weer verliefd wordt.

Vertelsituatie

Alles wordt gezien via de ogen van Steven. Zoals in het artikel van het Reformatorisch Dagblad staat: Soms heb je de neiging om Steven eens flink door elkaar te rammelen en te zeggen: „Doe toch niet zo simpel, man, vecht je eruit en práát gewoon.” Je kunt duidelijk zien hoe Steven in het leven staat, en hoe hij over het leven denkt. Ook lees je niet veel over Alex, over zijn opvattingen. Alles wordt bekeken vanuit Steven.

Tijd

Het boek is in 2003 verschenen, en het speelt ongeveer ook in die tijd af. Er staat niet echt een tijd in het boek genoemd. Er komen actuele problemen in voor, zoals een scheve vader-zoon relatie, trouwen om dan van de eenzaamheid verlost te zijn. Dat zijn ook problemen die in nu in onze samenleving leven.
De tijd in het boek is wat moeilijk te bepalen, door de vele flashbacks. Maar Steven gaat op een gegeven moment op vakantie met Alex, dat is dan wel al een aantal jaren geleden, waar Steven dan nu, nu hij de brief schrijft, op terug kijkt. Ook is de brief in een niet zo lange tijd geschreven.

Ruimte

Het boek heeft veel flashbacks, en daardoor is het wat moeilijk om te bepalen waar het verhaal zich afspeelt. De vakantie die hij samen met Alex heeft doorgebracht, was in Engeland. Maar een ander groot deel van het verhaal speelt zich af in Nederland. Steven woonde met zijn gezinnetje in Nederland. Maar hij is wel een aantal keer verhuisd.

Verhaalfiguren

Steven: hij is de hoofdpersoon van het verhaal. Hij is getrouwd met Martha, en nadat Martha overleden is, moet hij zijn 2 kinderen opvoeden. In dit boek kijkt hij terug op zijn leven en komt hij er achter wat Martha hem eigenlijk heeft aangedaan. Hij is een stil persoon, maar wil met een goede wil.
Martha: zij is getrouwd met Steven, omdat ze van de eenzaamheid af wil zijn. Ze heeft nooit echt van hem gehouden. Op 25-jarige leeftijd sterft ze aan de gevolgen van kanker, en laat haar man achter met 2 kinderen. Ze had een groot huis en veel geld, maar daar heeft Steven nooit wat van gezien na haar dood. Dat moest in de familie blijven.
Alexander: hij is de halfbroer van Martha. Na haar dood krijgt hij alles wat van haar was, dat wil zeggen haar huis en haar geld. Ook blijkt later in het boek dat hij de vader is van Alex, maar of dat echt zo is, wordt niet verteld. Wel komt er de vergelijking met hem, en blijkt dat Alex toch wel veel op Alexander lijkt.
Alex: zoon van Steven, of toch niet? Hij zoekt naar de zin van het leven, en krijgt ook het evangelie te horen via Judith. Dat wil hij aannemen, want zoals ook al in mijn citaten staat, vindt hij dat de levensovertuiging die Steven heeft, leeg.
Sari: dochter van Steven. Je vindt niet veel informatie over haar, maar wel dat ze heel goed haar eigen weg kan gaan als Steven en Alex op vakantie gaan.
Judith: dat is de buurvrouw van Steven. Zij vertelt de kinderen over Jezus, een overtuigd christen dus. Ze komt heel aardig over, en Steven laat haar, haar eigen weg gaan. Later verhuizen Steven, Alex & Sari, omdat Steven haar niet meer kan uitstaan. Maar als aan het eind, Alex na een vakantie van de roltrap sprong, is zij degene die Alex weer opzoekt.
Moeder van Steven: zij vertelt Alex over wie haar echte vader is, en dat roept bij Alex vragen op. Steven ziet het echter als verraad. Dat zijn moeder het laatste wat hij nog had, ook kapot wil maken.
Anna: een collega van Steven, waar hij, toen Martha in het ziekenhuis lag, zijn verhaal kwijt kon. Steven heeft enkele keren met haar de lunch genuttigd. Ze was echter een invaller, en na een paar dagen was ze ook weer weg.

Taalgebruik

In het boek heb je verschillende situaties. Je leest soms de gedachten van Steven, soms de flashbacks die Steven heeft, en soms de gedeelten van een brief van Steven aan Alex. Het taalgebruik is niet echt moeilijk, er worden geen moeilijke woorden gebruikt. Wel is het opvallend dat Els soms zinnen gebruikt die blijven haken. Een voorbeeld is: Wie niet gekend wordt, wordt ook niet vergeten. Ken je mij? Dit is de laatste zin van de brief van Steven aan Alex. Verder lopen de brief en de flashbacks die Steven schrijft en heeft goed in elkaar over.

Bronvermelding

Samenvatting (deels), motto, vertelsituatie, taalgebruik: artikel Reformatorisch Dagblad, d.d. 10-12-2003. Titel van het artikel: Steven biedt de lezer inzicht, geen uitzicht.
Samenvatting (deels), titelverklaring, ruimte, tijd, verhaalfiguren: zelf
Biografische gegevens: Reformatorisch Dagblad, d.d. 11-01-2006. Titel van het artikel: De schrijver. Ook heb ik het interview uit het vrouwenblad Eva erbij gebruikt, d.d. december 2005.

Biografische gegevens

Els Florijn (1982) is nog maar net begonnen met schrijven. Haar eerste verhaal schreef ze toen ze in groep 4 zat. Zij had een schriftje waarin ze verhaaltjes schreef. Op de middelbare school schreef ze 2 multomappen vol met zwaar pathetische verhalen. Het was niet raar dat ze schreef, haar opa had verschillende boeken gepubliceerd en zo ook haar vader. Maar haar opa en vader waren niet alleen schrijver, ze waren ook leraar. En dat is Els ook geworden. Ze is nu onderwijzeres op een basisschool in Rhenen. Maar eigenlijk had ze liever Nederlands willen studeren. Toen ze een jaar of twaalf was ontdekte ze de boeken van de Amerikaans-joodse schrijver Chaim Potok. Door Potok is ze met andere ogen naar verhalen gaan kijken. Op haar 17e schreef ze haar eerste verhaal voor de bundel ‘Op weg naar Bethlehem.’ Ze was op dat moment helemaal niet van plan om schrijfster te worden. Pas toen ze in 2002 de RD-verhalenwedstrijd had gewonnen, begon ze daar serieus over na te denken. De prijs die ze won was onder andere de begeleiding van de uitgeverij waar Beppy werkte. Beppy kende ze via haar vader, en die had ook al een aantal stukken gelezen van haar. ‘Tussen mijn stapels papieren vond ik het idee terug waarop dit boek is gebaseerd, het idee van Steven en zijn vrouw Martha op haar sterbed een vérstrekkende belofte doet. Zo is het begonnen, al is het resultaat uiteindelijk heel anders geworden dan ik eerst dacht.’
Ondanks haar jeugdige leeftijd gaat Els Florijn grote levensvragen niet uit de weg. ‘Ik denk dat verbeelding belangrijker is dan levenservaring,’ vermoedt ze. ‘In de personages uit mijn verhaal zit veel minder an mezelf. Ik construeer die karakters, en dan schrijft het verhaal bijna zichzelf. Ik hoorde een keer een schrijfster zeggen: Als ik ’s nachts wakker wordt, weet ik soms niet of ik naast m’n man lig of naast een van mijn romanfiguren. Dat vind ik echt heel vreemd, bij mij blijven het toch papieren personages.’
Florijn ervaart het schrijven een klein beetje als een missie. ‘Dat is wel een zwaar woord, maar ik wil wel graag iets uitdragen, die noodzaak voel ik ook. Het liefst wil ik iets schrijven dat aantrekkelijk is voor de gemiddelde christelijke lezer, maar dat ook de wat kritischer lezer aan het denken zet.’
In het vrouwenblad Eva stond een klein interview met Els Florijn. Hier beantwoord ze de vraag wat voor haar het allerleukste is aan schrijven. Haar antwoord: Ik weet niet of er iets allerleukst is. Soms denk ik: het is meer een noodzaak. Op een gegeven moment een verhaal in haar hoofd opgebouwd, een hoofdpersoon verzonnen, prachtige scènes bedacht en dan moet het op papier. Dat is juist het meest weerbarstige van schrijven. Die frustratie als iets gewoon niet zo in woorden uitgedrukt wil worden als ik dat voel of bedoel! En dan ook nog al die dingen waar je aan moet denken: een goede plot, uitgewerkte karakters, je verhaallijnen vasthouden… Maar het gevoel als het je wél lukt om op te schrijven wat je bedoelt, voelt, gedacht hebt, dat is geweldig. Dat is de moeite van het ploeteren en schrappen ruimschoots waard.’
(cursief gedrukte delen zijn de gedachten van Els Florijn zelf, uit het krantenartikel van het R.D. Het laatste cursief gedrukte gedeelte komt uit het vrouwenblad Eva.

Haar boeken:
- Laatste Nacht (2003)
- Schaduw van een wolf (2005)
- Help, een spin in de klas! (2006)

REACTIES

D.

D.

egt slegt man fet slegt gedaan man is egt nie goet

6 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.