Julia door Rhijnvis Feith

Titel: Julia
Auteur: Rhijnvis Feith
Uitgeverij: Martinus Nijhoff
Plaats van uitgave: ’s-Gravenhage
Jaartal eerste druk: 1783
Jaartal gelezen druk: 1982 (vernieuwde uitgave)
Aantal bladzijden: 241 bladzijden

Noteer, nog voor je gaat lezen, de verwachtingen die je nu over dit boek hebt.

Het boek lijkt me ouderwets en daarom wat saai, omdat het vrij oud Nederlands is en daarom ook moeilijk te begrijpen. De uitgave die ik gelezen heb is opnieuw uitgegeven en van inleiding, aantekeningen en bijlagen voorzien door J.J. Kloek en A.N. Paasman. Omdat hele moeilijk te begrijpen woorden waren uitgelegd, leek het me wel te doen.

Ik vind dit verhaal:

Apart, omdat de hoofdpersonen, Julia en Eduard, in een heel andere wereld leven dan wij nu. Het is moeilijk om me te verplaatsen in hun, en daarom vind ik de keuzes die ze maken apart. Ze gaan uit elkaar, omdat hun liefde dan sterker zou worden. Nu zou niemand uit elkaar gaan om die reden.

Waar gaat het verhaal volgens jou over? M.a.w. wat is het eigenlijke onderwerp, het thema?

Het verhaal gaat over de ware liefde tussen Julia en Eduard.

Ben je het (on)eens met de keuzes van de hoofdpersonen? Leg uit. Neem alleen de voor het verhaal belangrijkste keuzes.

Omdat Julia van haar vader niet mag trouwen met Eduard besluit ze dat het het beste is om uit elkaar te gaan. Dan wordt hun liefde voor elkaar sterker en zal die eeuwig voortduren. Ik zou nooit uit elkaar gaan als je op elkaar verliefd bent, want dan wordt je alleen maar ongelukkig.
De liefde op aarde is minder belangrijk dan de liefde die ze hebben als Julia en Eduard elkaar weer in de hemel zien. Ze leven op aarde al naar de dood toe. Dat is hun enige hoop. Wij leven hier op aarde voor het hier en nu. Wat na het leven op aarde komt weten wij niet zeker. Ik denk wel dat we naar de hemel gaan en dat we elkaar dan weer terug zien. Maar je weet niet of je elkaar dan nog herkent en of je dan nog op elkaar verliefd bent. Misschien begin je in de hemel wel een heel nieuw leven.
Ook ben ik het eens met de keuze van Eduard die hij maakt als Julia dood is. Hij gaat zich afzonderen en gaat eigenlijk dood van verdriet. Ik zou verder leven en de positieve dingen van het leven proberen vast te houden.

Fabel – Geef in maximaal 15 zinnen en in chronologische volgorde het verhaal weer (dat is de fabel van het werk).

Julia en Eduard ontmoeten elkaar op in het midden van het woud. Het is liefde op het eerste gezicht. Julia en Eduard ontmoeten elkaar nog een paar keer in het woud. Dan hoort Eduard dat Julia’s vader hun huwelijk verbied. Julia en Eduard ontmoeten elkaar nog een keer. Dan verzoekt Julia Eduard om haar te verlaten. Eduard vertrekt en verlangt naar Julia. Ze schrijven een paarbrieven naar elkaar over hun gemis. Dan ontmoet Eduard Werther. Ze vertellen elkaar over hun leven en worden vrienden. Uiteindelijk pleegt Werther zelfmoord, omdat hij erg verlangt naar het hiernamaals waar hij zijn overleden liefde weer zal zien. Hierna schrijven Julia en Eduard nog een paar brieven. Dan hoort hij dat de vader van Julia hun liefde toestaat. Eduard gaat terug, maar Julia is dood als hij aankomt. Hij gaat zich afzonderen en verbreekt het contact met zijn vriend Alcestes.

Genre – tot welk soort verhaal (genre) kun je het door jou gelezen boek rekenen? Er kunnen ook mengvormen zijn. Beargumenteer altijd je antwoord.

Het genre van Julia is liefdesroman. Het verhaal gaat over de liefde tussen Julia en Eduard. Hun liefde wordt niet geaccepteerd door de vader van Julia. De godsdienst speelt ook een belangrijke rol in dit boek. Volgens Julia is het leven op aarde een voorbereiding op het leven in het hiernamaals. God bepaalt volgens haar ook het lot van de mensen. Eduard moet nog volmaakt worden op aarde. Na de dood van Julia richt hij zich ook volledig tot God en de maan. De maan is hier een vertrouwelinge, bij wie hij zijn hart kan uitstorten. De maan wordt ook vergeleken met God, Julia en Julia als engel van God.

Personages – Geef een typering van het uiterlijk en karakter van de belangrijkste personages. Geef per personage aan of het een type of een karakter is. Wat hebben de personages met elkaar te maken? Welke rol spelen de belangrijkste personages in het verhaal? Welke normen en waarden willen zij uitdragen?
De enige personages die voorkomen in het verhaal zijn: Julia, Eduard, Alcestes, Werther. De vader en moeder van Julia worden ook nog genoemd, maar daar zijn geen namen van bekent. Eduard schrijft brieven naar zijn vriend Alcestes, verder weet je ook niks over hem. Werther is de vriend van Eduard. Werther heeft zijn liefde verloren. Zijn enige hoop is haar weer te zien in het hiernamaals. Hij gaat uiteindelijk ook dood van verdriet. Alcestes, Werther en Julia zijn types. Eduard is een karakter, je weet het meest over hem omdat hij de brieven schrijft die je leest, op drie na die Julia geschreven heeft aan Eduard. De normen en waarden die in dit boek worden beschreven hebben allemaal te maken met liefde in betrekking met de godsdienst. De liefde tussen Julia en Eduard wordt op verschillende manieren getest.

Perspectief – Welke vertelstandpunten worden gehanteerd? Met welk doel? Als er sprake is van een bepaald perspectief (bv. Ik of hij / zij), wie is die persoon dan? Wat voor invloed heeft dit perspectief op het verhaal volgens jou?

In het boek Julia word het ik-perspectief gebruikt. Dit komt doordat er brieven worden geschreven. Je leest 15 brieven die Eduard geschreven heeft en drie brieven die Julia geschreven heeft.

Tijd – Wat is de verteltijd? Wat is de vertelde tijd? Wordt het verhaal chronologisch verteld, of juist niet? Is er sprake van flash-backs of flash-forwards? Leg uit! Waarom zijn die tijdselementen voor het begrijpen belangrijk? In welke tijd speelt het verhaal zich af?
De verteltijd van Julia is 241 pagina’s. Het verhaal zelf heeft een verteltijd van 157 pagina’s. de vertelde tijd is lastig vast te stellen, omdat het boek bestaat uit brieffragmenten die niet gedateerd zijn. Verder worden er vage tijdsaanduidingen gegeven in het boek. De vertelde tijd is waarschijnlijk een jaar. Het verhaal wordt wel chronologisch verteld. In de brieven word soms wel geschreven over eerdere gebeurtenissen, maar die heb je niet al eerder gelezen. De eeuwigheid is een belangrijk begrip in Julia.
Er is geen sprake van flash-backs en flash-forwards. Je leest allemaal brieven waar enige tijd tussen zit. De brieven lopen chronologisch. Er zijn wel tijdsprongen in het verhaal. Alleen de belangrijkste momenten worden in een brief of brieffragment beschreven. Na Julia’s dood duurt het enige maanden voordat Eduard weer een brief schrijft naar Alcestes.
Het verhaal speelt zich af in de tijd dat het ook geschreven is.

Ruimte – waar speelt het verhaal zich af? Denk niet alleen aan plaatsen, maar ook aan het milieu waarin de hoofdpersonen zich bevinden. Beschrijf daarna minimaal twee voor het verhaal belangrijke ruimtes (plaatsen). Waarom zijn ze belangrijk voor een goed begrip van het verhaal?
Er worden niet veel aanwijzingen over plaatsen gegeven in het boek. Eduard reist naar het verre Noorden, maar waar dat is is niet duidelijk. Hun sociale omstandigheden zijn ook niet bekend. Ze geloven wel heel sterk in God. De ruimtes waar het verhaal zich af speelt, zijn belangrijk voor de sfeer. Eduard gaat bijvoorbeeld naar het dennenbos om beter te kunnen mediteren, daar ontmoet hij ook Julia. De grafkelder en het kerkhof zijn plaatsen waarbij je denkt aan sterven. Eduard bezoekt na Julia’s dood ’s nachts het kerkhof om beter over de dood en het leven na de dood na te denken. Na Julia’s dood trekt Eduard in een somber vervallen gebouw. Dit sluit precies aan bij de stemming van Eduard.
Ook wordt er niet een samenleving uit de 18e eeuw besproken. Er wordt alleen gesproken over de ‘samenleving’ die Julia en Eduard samen vormen, alles draait om hun relatie.
In dit verhaal zijn de plaatsen waar het verhaal zich afspeelt dus niet van belang, maar de stemming en sfeer die de plaatsen hebben en geven zijn belangrijk. De speelruimte is voornamelijk een belangenruimte. (term uit de romantheorie, gelezen in het boek zelf)

Thema – Formuleer het thema, ondersteun je keuze d.m.v gegevens die je ontleent aan de ruimte, tijd, personages, fabel en perspectief.

Het thema van Julia is liefde en godsdienst. Het hele boek draait om de liefdesrelatie tussen Julia en Eduard. Deze ware liefde is door God bepaalt en Hij bepaalt ook wanneer ze elkaar ontmoeten en wat er verder met hen gebeurd. Julia en Eduard geloven dat hun liefde voortduurt tot in de eeuwigheid en daar leven ze ook voor. Eduard gaat zich afzonderen en wacht ook op de dood. Dan zal hij Julia weer zien in het hiernamaals bij God.

Hoe is volgens jou de structuur van het verhaal opgebouwd?

Het verhaal is een briefroman, dat bestaat uit allemaal brieffragmenten en brieven. De structuur wordt dus opgebouwd uit allemaal brieven die je leest. Er zit steeds enige tijd tussen de brieven. Julia schrijft drie brieven naar Eduard en Eduard schrijft 15 brieven, waarvan zeven brieven aan Julia, acht aan Alcestes en één aan de Maan. Hij schrijft een brief naar de maan waarbij de maan fungeert als vertrouwelinge. De maan wordt vergeleken met Julia en God.

Bestudeer de literaire geschiedenis waarin dit werk thuis hoort en geef een bespreking waarbij je de eventuele periode / stroming waartoe het werk of de schrijver behoort, de voorafgaande en de komende betrekt. Wees kritisch, niet elk boek of elke schrijver past probleemloos in de periode / tijd / stroming waartoe het zou moeten behoren. Kijk hiervoor naar het jaartal van de eerste druk én kijk of de schrijver tot een bepaal de groep / stroming / richting behoort.
Stroming aan het eind van de 18e eeuw : het sentimentele of het sentimentalisme. Feith zelf zegt dat het boek Julia bij deze stroming behoort. Julia is dan ook het beste voorbeeld van de Nederlandse literatuur die bij deze stroming hoort. “Volgens Feith wordt sentimentele literatuur gekenmerkt door twee eigenschappen. In de eerste plaats drukt de schrijver er zijn eigen gewaarwordingen in uit, dat wil zeggen hij heeft het geschrevene zelf doorleefd en ervaren. In de tweede plaats uit de auteur zich in een stijl die meer tot het hart en de verbeeldingskracht van de schrijver spreekt dan tot zijn verstand.” (http://coo.let.rug.nl/magazijn/linkpagina's/literatuur/feith.htm#Julia)
Het boek is een briefroman, maar het heeft niet alle elementen van een briefroman. Feith schrijft niet over zoekgeraakte brieven of te laat bezorgde brieven. Ook schrijft hij niks over een woedend handschrift of het martiaal waarop geschreven wordt. Door de brieven zijn de personages zelf aan het woord en kunnen ze hun gevoelens opschrijven.

Schrijf een korte biografie van de schrijver. Gebruik de gegevens die voor het door jou gelezen boek van belang zijn. Gebruik hiervoor minimaal 3 bronnen en maak daarvan jouw eigen samenvatting.
Rhijnvis Feith werd geboren in Zwolle in 1753. hij was enigst kind uit een welgesteld gezin. Hij kreeg eerst thuis les en ging daarna naar school. Hij begon in 1769 te studeren aan de universiteit in Leiden. Hij wilde geen jurist worden en kreeg een baan op het kantoor van zijn vader. Hij trouwde in 1772 en kreeg acht kinderen. Tijdens zijn huwelijk begon Feith met dichten. Hij kreeg een aantal ereprijzen van dichtgenootschappen zoals in 1781 voor het boek ‘Verhandeling over het heldendicht’. Aan het eind van de jaren tachtig, begin jaren negentig schrijft hij persoonlijkere gedichten. Na zijn 71e verjaardag overlijd Feith in 1824.

Bronnen:

- Het boek zelf
- http://www.nederlands.nl/biografie.php?naam=Rhijnvis+Feith
- http://coo.let.rug.nl/magazijn/linkpagina's/literatuur/feith.htm

Schrijf een sensatieartikel voor het weekblad Privé waarin je uitvoerig ingaat op de relatie tussen de twee personages uit het boek.

Op een zomerse avond loopt Eduard door het dennenbos. Het bos is altijd rustig en duister. Diep in gedachte verzonken bereikte hij het midden van het woud. Het werd lichter en Eduard kwam bij een open plek aan. Opeens zag hij een beeldschone vrouw. Zo perfect, ze leek wel een Engel van God. Ze had heldere blauwe ogen en haar bruine haarlokken dansten op haar sneeuwwitte hals. Haar naam is Julia. Eduard was op slag verliefd op haar. Hun harten bonkten hard toen ze elkaar in de ogen keken. Er waren geen woorden voor nodig, dit was de ware liefde. Hand in hand liepen ze het bos uit.
Een tijd later ontmoetten Julia en Eduard elkaar opnieuw in het bos. Eduard stond al een tijdje te wachten toen Julia aangerend kwam. Eduard was bang geworden dat Julia niet meer zou komen en begon bijna te huilen. Julia zag het en zei: “Jij bent de enige voor mij, Eduard, voor jou alleen klopt mijn hart”.
Julia vertelt thuis van haar liefde voor Eduard, maar haar vader stemt er niet mee in. Als Eduard dit hoort wordt hij heel erg verdrietig.
Eduard ontmoette Julia weer in het dennenbos. Haar gezicht werd beschenen door het maanlicht. Hun liefde werd steeds maar sterker. Maar op een dag kreeg Eduard een brief van Julia waarin stond dat Eduard haar moest verlaten. Dan zou hun liefde zo sterk worden dat het tot de eeuwigheid zou rijken. Eduard doet wat Julia vraagt en vertrekt naar het verre Noorden. Dag en nacht denkt hij aan Julia. Ze schrijven wel brieven naar elkaar, maar hij mist haar zo erg dat zijn hart bijna breekt. Dan komt de mooiste brief van zijn leven. Julia schrijft dat haar vader toestemming heeft gegeven voor het huwelijk. Eduard gaat zo snel mogelijk terug naar zijn geliefde. O, wat verlangt hij ernaar om haar weer te zien en in zijn armen te nemen.
Maar als hij aankomt is er een begrafenis bezig. Voorop loopt Julia’s vader. De angst slaat toe. “Wie is er overleden?” vraagt Eduard aan een voorbijganger? Een treurige stem noemt de naam Julia. Dit is de ergste straf van God die hij kan krijgen. Hij moet doorleven zonder Julia. Zijn wereld stort in en Eduard besluit naar een vervallen gebouw te gaan om daar te wachten op het einde van zijn tijd. Dan pas zal hij Julia weer zien en kan hij weer gelukkig zijn.

Na het lezen vind ik dit boek (bijvoorbeeld waardevol, leerzaan, onthullend, afstotend, walgelijk enz.) Leg ook uit waarom dat zo is.

Ik vind dit boek verrassend omdat de hoofdpersonen in dit verhaal een heel andere mening hebben over de liefde en hoe je de eeuwige liefde kan krijgen. Ze denken heel anders dan wij nu doen. Ik vind het verrassend dat Julia en Eduard elkaar verlaten omdat de vader van Julia verbied te trouwen. Nu zou zoiets nooit voorkomen in onze cultuur.

Neem de zin over en vul aan: ik begrijp dit verhaal (totaal niet; niet; wel; helemaal). Leg uit waarom dit voor jou zo is.
Ik begrijp dit verhaal helemaal. Het is wel vrij lastig te lezen omdat het ouderwetse Nederlands is. Woorden zijn vaak anders geschreven en ze hebben een heel andere manier van aanspreken. Doordat de vertaling van de meest moeilijke woorden erbij staat, is dit boek wel te lezen. Er zit ook een heleboel informatie bij waardoor je het boek beter begrijpt. Als deze informatie er allemaal niet bij zou zitten werd het een stuk lastiger om te lezen.

Kijk nog een naar opdracht 2 (dat ene woord). Ben je geneigd na het maken van dit leesverslag een andere mening te geven? Zo ja: welke? Zo nee: waarom niet?
Ik vind het nog steeds een apart verhaal, gewoon omdat dit niet voorkomt in onze tijd. Maar als je denkt vanuit die tijd dan is het een vrij normaal verhaal. Dit zou dan wel vaker voorkomen. Rhijnvis Feith schreef dit verhaal ook om de mensen wat te leren.