Het woud der verwachting door Hella S. Haasse

Titel; Het woud der verwachting
Schrijver; Hella Haasse
Jaar v uitgave; 1949
Aantal pagina’s; 798 Korte samenvatting; Het boek gaat over het leven van Charles D’Orléans, een franse hertog. Het boek gaat van zijn geboorte tot zijn dood. Het beschrijft alles wat er gebeurd in zijn leven, alle politieke intriges aan het franse hof, de gebeurtenissen van de frans-engelse oorlog, en de engelse ballingsschap van hem. Lange samenvatting; Het boek begint in 1394, bij zijn geboorte. Hij wordt dan ten doop gedragen door de (geestelijk gestoorde) koning, zijn broer (en de vader van charles) Louis, de oom Philippe (hertog van bourgogne, en de hertogen van Berry en bourbon. De moeder is er niet bij, vanwege de middeleeuwse gewoontes. Als de koning bij haar op kraambezoek gaat blijkt hoe gestord hij is, hij is heel kinderlijk, en kent zijn eigen vrouw niet eens. De koningin is een heel intelligente vrouw, die in de zwaktetijden van de koning (want hij heeft ook heldere momenten) de regering op zich neemt, en dat niet door anderne laat doen. Ze doet dat natuurlijk ook voor haar eigen belangen, om deze te krijgen in een tijd vna slepende oorlog, haar zwake echtgenoot, zwakke kinderen, en de hertogen die elkaar voortduren in de haren zitten. Charles is een kind da niet zo van wapens houdt, maar enorm verzot is op boeken. Al voordat hij kan lezen fantaseerd hij erover. Voor zijn wapenlessen doet hij niet meer dan nodig is. Het blijkt ook dat de vader vna Charles een typische middeleeuwse edelman is, hoffelijk, charmant, dichter, maar ook iemand die vaak met allerlei hofmeisjes bezig is. Dat resulteert ook in de geboorte vna een bastaard, die vervolgens ook bij de huize Orleans wordt opgevoed. Het kind, Dunois, is trouw aan het huis Orleans, en is, in tegensteling tot Charles, wel een goede krijgsman. De vader van Charles sterft vroeg door verraad van de andere hertogen, en het volk denkt dat hij en zijn familie duivelskunstenaars waren, goddelozen. Dit is ook nog erg omdat de vader van Valentine (charles’ moeder) ook wordt verdacht van dat soort praktijken. Sinds die tijd, is Charles het hoofd van het huis Orleans. Hij is praktisch nog een kind. Hij trouwt met Isabel (een nicht), en wordt vader als hij vijftien is. Hij weet ttotaal niet wat hij ermee aanmoet, en hij is erg verlegen. Isabelle is ouder dan hem en is al eens getrouwd geweest met de koning van Engeland, die nu dood is. Ze rouwt nog steeds om hem. Ze sterft bij de geboorte van het eerste kind. Ondertussen verarmt Orleans ook, en er worden dingen (land, spullen) verkocht. Hij trouwt opnieuw, met Bonne, en dit keer is er wel liefde. Kort erop is er echter een grote veldslag, tussen de fransen en de engelsen. De Fransen doen alles nog op de oude manier en voorschriften, die enorm onpraktisch zijn, en waarmee geen oorlog meer te winnen valt. Deze veldslag wordt dan ook jammerlijk verloren, en Chares wordt door de engelsen gevangen genomen en naar engeland over gebracht. Hier zal hij de komende 25 jaren van zijn leven doorbrengen. De engelsen eisen een hele hoge som voor hem en zijn broers die er ook zitten. Charles eist dat zijn broers erst vrijgekocht worden. Daarna is Orleans compleet verarmd. Vele landerijen zijn al verkocht, alle kostbare spullen ook. Hij krijgt nog berichten van Frankrijk door sluipberichtjes, zoals briefjes in een hondenvacht en gecodeerde berichten. Zo weet hij bijvoorbeeld van de maagd van Orleans, Jeanne d’arc. Zijn half broer vecht aan haar zijde, en maakt zo haar overwinningen en verlies mee. Het is schrapen om nog meer geld bij elkaar te krijgen. Uiteindelijk, met hulp van anderen, krijgen ze het geld. Charles is ondertussen een oude man. Zijn politieke rol, die hij nooit heeft gehad, is uitgespeeld. Bonne is dood gegaan, levend in een klooster. Zijn dochter is ook al dood. Zijn naam (en dat van zn vader) wordt weer hersteld, er ligt geen blaam meer op het huis van Oleans. Opnieuw wordt er een huwelijk gearrengeerd, tussen hem en Marie van Kleef. Marie is een jonge vrouw en ze moet erst niks van Charles hebben. Ze werpt zich eerst in een hoop feestjes, vaarten en andere bezigheden. Charles laat haar gewoon haar gang gaan. Hij heeft wel een zekere medelijden met haar. Later pas gaan ze meer met elkaar praten en begrijpen ze elkaar beter. Dan wordt er ook een dochtertje geboren. Charles is helemaal ermee in de wolken. Nog later komt er zelfs een zoontje, waarmee er ook een erfgenaam is. Kort erop sterft Charles. Het laatste wat hij ziet is dat hij door een woud loopt, en mensen van zijn verleden ziet. En uiteindelijk, ziet hij het licht waar hij zijn hele leven naar zicht, en werpt zich dol van vreugde erin.
Over Charles D’Orléans; Hij is vrij uitzonderlijk als een edelman. Hij houdt niet van die machtsworstelingen, die dagelijks plaatsvinden. Hij houdt wel van rust, lezen, muziek, en vooral dichten; hij is een goed dichter. Dat wordt echter niet van hem verwacht, zeker niet in de tijden van oorlog. Hij doet wel mee met de andere edelmannen, maar niet van harte. Over Louis D’Orléans; Hij is de vader van Charles, en een dominante, maar beminnelijke man. Hij kan goed dichten, maar houdt zich daar niet zo mee bezig als zijn zoon dat later zal doen. Hij is ook een charmeur, hij houdt zich vaak bezig met het versieren van hofmeisjes. Op een gegeven moment raakt hij bezeten van een hofmeisje, dat heel erg kuis is. Hij probeert haar op alle manieren te verleiden, en probeert zelfs duivelse dingen (een ring die drie dagen in dem ond van een gehangene heeft gezeten). Wanneer zij eindelijk zwicht, resulteerd dat in de geboorte van een bastaard, die van belang zal zijn voor de huize Orléans. Valentine Visconti; Vrouw van Louis, en moeder van Charles. Ze komt van italië, en er wordt gefluisterd dat haar vader een duivelskunstenaar is. Ze is erg kunstzinning. Ze verzorgt ook de bastaard van haar man later, en houdt wel van dat kind. Charles, de koning Hij is erg zwak van gestel, en lijdt aan zwakzinnigheid. Af en toe is er wel een kleine periode van helderheid, waarin hij dan probeert te overzien wat er in de tussentijd is gebeurd en nog wat orde op zaken stelt. In die periodes is hij ook vaak depressief, hij weet niet wat hij moet doen. Zijn vrouw, en de edelen, proberen hem op de meest vreemde wijzen te genezen, en allerlei vreemde raad wordt gegeven door haast nog vreemdere geneesheren. Iseabeau; Zij is de vrouw van de koning van Frankrijk. Ze is een zeer intelligente vrouw, en neemt meestal de regering waar wanneer de koning weer in een periode van waanzin vekreerd. Ze is verbitterd dat hij haar meestal niet herkend, maar de vrouw van zijn broer bijvoorbeeld wel. Ze handelt ook vaak met eigen belang, ze ziet goed in wat ook goed is voor haar, en hoe ze haar macht kan uitbreiden, zoals bijvoorbeeld via de kroonprins, de dauphin.
Plaats/tijd context; Het verhaal speelt zich in de middeleeuwen tijdesn de lange Frans-engelse oorlog, aan de kant van Frankrijk. Het grootste deel speelt zich af tussen de adel. Die had het toen, en vooral in Frankrijk, het alleen voor het zeggen. In die tijd was er nergens echt rust en orde. Er was niet echt een regering, de franse adel maakt ook veel voor zichzelf uit, en regeerden weer over hun eigen gebieden. Vandaar dat er ook veel ruzie was onderling in het land, wat in dit boek heel erg duidelijk uitkomt. Het kleine volk heeft niks te zeggen, en heeft er vaak sterk onder te lijden, door de belastingen, rooftroepen, veldslagen, armoede, honger, en dergelijke. De adel heeft dan ook het liefst niks met het volk te maken. Stijl; Het boek is vooral uit Charles oogpunt beschreven- zijn blik op de wereld, zijn gevoelens en gedachten. Daardoor is het ook een personelijk beeld, en zie je ook levensvragen door het verhaal komen- een persoon die zoekt wat hij is, betekent, een identiteit zoekt. Daardoor is dit in de eerste plaats een roman over een persoon geworden, en vormt de plaats en tijd, met de gebeurtnissen, een soort van achtergrond. Verklaring titel; Het woud der verwachting komt, chronologisch gezien, eerst van een gedicht van Louis D’Orléans. We komen dit beeld voor het eerst tegen in een gedicht dat vooraf gaat aan een hoofdstuk, van Charles D’Orléans. Dit beeld komt ook heel duidelijk terug aan het einde van het boek, waarin Charles in een soort vna laatste droom eindelijk de uitweg vindt van dat woud. Geschiedenis van boek; Het boek werd in 1948 voor het eerst uitgegeven. Het was de eerste historische roman van Hella Haasse. Haar eerste bedoeling was om een toneelstuk te schrijven over het leven van de franse hertog Chales D’Orlèans. De middeleeuwen boeiden haar al in haar jeugd, en ze had toen zijn gedichten ontdekt. De eerste versie die ze schreef was in 1944, en het was in dialoogvorm. Het was een gesprek en dichtwedstrijd tussen Orlèans en Francois villon. Ze ging door met dit werk, en schreef een tweedelige roman, waarin ze dit deel verwerkte. Het boek is opgedragen aan haar gestorven dochter Chrisje. Geschiedenis van Hella Haasse; Ze werd op 2 februari 1918 geboren in Batavia. Zij is dochter van de concertpianiste Katharina Diehm Winzenhöhler en Willem Hendrik Haasse, die in Nederlandsch-Indië de belastingontduiking bestreed. In 1920 vertrekt het gezin Haasse voor een twee jaar durend verlof naar Nederland. Op 4 oktober 1921 wordt Willem Hendrik Johannes geboren. In 1922 keert de familie terug naar Indië, naar Soerabaja. Hier gaat Hella S. Haasse naar de kleuterschool en als zij zes jaar is naar een katholieke lagere school waar zij les krijgt van de nonnen. In 1924 wordt haar moeder ziek en moet opgenomen worden in een sanatorium in Davos. Zij neemt de kinderen mee naar Europa. Hella woont bij haar moeders moeder in Heemstede en vervolgens in een kinderpension in Baarn. In 1928 is de moeder hersteld van haar ziekte en zij steken weer over naar Nederlandsch-Indië. Na een jaar Bandoeng en een kort verblijf in Buitenzorg, verhuist het gezin naar Batavia, waar Hella naar het lyceum gaat. Daar wordt haar liefde voor de Nederlandse literatuur gestimuleerd. Het zijn vooral de Nederlandse dichters die tot de verbeelding spraken: Slauerhoff, Roland Holst. Na het eindexamen in 1938 vertrekt ze naar Nederland om aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam Scandinavische Talen en Letteren te gaan studeren. De bedoeling is dat het gezin in 1940 in Nederland herenigd zal worden, maar door het uitbreken van de oorlog verloopt alles anders. De ouders worden tijdens de Japanse bezetting van Nederlandsch-Indië geïnterneerd en pas in 1946 zien zij in Nederland hun dochter, inmiddels getrouwd, terug. In 1941 beëindigt zij haar studie Scandinavische Talen en Letteren en doet toelatingsexamen voor de Toneelschool in Amsterdam. In 1943 doet ze eindexamen aan de Toneelschool en speelt in een aantal voorstellingen. Na haar huwelijk met mr. Jan van Lelyveld in 1944 beëindigt Hella S. Haasse haar professionele toneelactiviteiten. Wel blijft ze teksten schrijven voor het zomercabaret van het Centraal Toneel-gezelschap. Ze schrijft ook voor Wim Sonnevelds cabaret en na de oorlog voor dat van Cor Ruys. Op 11 november 1944 wordt het eerste kind van Jan van Lelyveld en Hella Haasse geboren. Het meisje, Chrisje, zal in april 1947 overlijden. Oeroeg verschijnt anoniem ter gelegenheid van de Boekenweek van 1948. Lezers mogen raden wie de auteur is. In het najaar van 1993 wordt de verfilming van Oeroeg uitgebracht, onder regie van Hans Hylkema. Na de verschijning van Oeroeg volgt een lange lijst literaire produkties. Op 15 december 1947 wordt Ellen Justine geboren, op 8 maart 1951 wordt dochter Marina geboren. In augustus 1981 verhuist Haasse met haar man naar het Franse plaatsje Saint-Witz, vlak bij Parijs. In december ontvangt ze de Constantijn Huygens-prijs voor haar gehele oeuvre. Op 26 juni wordt op het Muiderslot aan Hella Haasse de P.C. Hooftprijs (proza) 1983 uitgereikt. toegekend voor haar gehele oeuvre. Op 25 maart 1988 wordt ze aan de Rijksuniversiteit Utrecht gehuldigd met een Eredocotoraat in de Letteren. Ze werkt mee aan Beatrix, Koningin, een groot televisieportret voor de NOS, dat op 29 april wordt uitgezonden. In augustus 1990 keren Haasse en haar echtgenoot terug naar Nederland. In mei 1991 wordt haar het erelidmaatschap van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde toegekend. In april 1992 ontvangt zij uit handen van koningin Beatrix de Eremedaille in Goud voor Kunst en Wetenschap in de Huisorde van Oranje. In maart 1994 verscheen het Boekenweekgeschenk Transit
Eigen mening; Het boek is heel mooi, het gaat ook heel erg over de gevoelswereld en leefwereld van de hoofdpersoon, en er wordt heel kleurrijk beschreven. Er zijn veel details beschreven, en ze zijn niet allemaal relevant voor het verhaal. Ze dragen vaak wel bij aan de sfeer. Het maakt het verhaal echter. De leefwereld sprak mij ook aan, de decadentie, en de soms verwrongen personelijkheden van de adel. Het maakt het boek ook wel interssant. Het verhaal is ook heel treurig; heel veel dingen die gebeuren in het leven van Charles zijn verdrietig, personen waarvan hij houdt sterven, hijzelf is vaak het slachtoffer vna politieke spelletjes en hij zit een groot gedeelte van zijn leven gevangen. Toch blijft hij overeind staan, en krijg je niet het idee dat hij totaal verwoest wordt. Er zit dus ook veel levenskracht erin.