Het oude nieuws van deze tijden door Herman Brusselmans

Titel Het oude nieuws van deze tijden Schrijver Herman Brusselmans Uitgeverij Prometheus Eerste druk 1994 Aantal pagina's 170 Het onderwerp (thema) Het verhaal gaat over een wereldvreemde man die, om zich niet geheel af te zonderen, een hond koopt. Hij raakt al snel gehecht aan de hond, die hij Speedy noemt. Hij wordt verliefd op zijn buurvrouw Linda. Maar wanner hij haar tienerdochter Katia ontmoet, denkt hij zijn ware liefde te hebben gevonden. Hij fantaseert veel over haar. Het verhaal gaat dan ook over de liefde van X, zoals hij zich aan Speedy voorstelt, op Katia. Dit is erg gewaagd voor een boek, want het komt in de buurt van serieuze zaken als kinderporno, maar zo ver gaat zelfs Brusselmans niet. Hoewel Katia hem wel versiert en hij zelfs de kans krijgt om haar te kussen, weigert hij daartoe. Het onderwerp is echter wel interessant omdat het zo uitzonderlijk is, Brusselmans bezit ook de kunst om over iets volkomen nutteloos, toch heel boeiend te vertellen. Het onderwerp ligt toch wel een beetje buiten mijn belevingswereld omdat ik nog niet zo oud ben om het zelf mee te maken. De gebeurtenissen (intrige, plot) Dit boek bevat uitzonderlijke gebeurtenissen, ze zijn best gewaagd. De belangrijkste is denk ik toch wel wanneer X Katia ontmoet. Deze gebeurtenis wordt uitvoerig beschreven, maar het leukste ervan is dat het gebeurt tijdens een andere (belangrijke) gebeurtenis, namelijk wanneer X intiem met Linda wordt en haar dronken voert (om zo seks met haar te hebben). Wanneer Katia dan binnenkomt heeft hij daar geen zin meer in. Vanaf deze gebeurtenis gaat X veel denken, vooral aan Katia. Dus dit is denk ik wel de belangrijkste gebeurtenis. Toeval speelt bij deze twee opeenvolgende gebeurtenissen een grote rol, want zo heeft hij Katia ontmoet. De gebeurtenissen zijn redelijk reëel beschreven, met andere woorden, je zou jezelf goed in de hoofdpersoon kunnen plaatsen, ik wel tenminste. Dit heeft Brusselmans gedaan door zijn gedachten uitvoerig te beschrijven, zodat je precies weet wat er gaande is, dit komt mede doordat X een intelligent persoon is (hij leest elke dag trouw de Van Dale). Het verhaal is dan ook niet onwaarschijnlijk. Immers, het gebeurt wel meer dat iets dichtbij is, maar toch verschrikkelijk ver, namelijk de liefde bedrijven met Katia in dit geval. De gebeurtenissen hebben me wel enigszins aan het denken gezet, omdat het onderwerp toch anders is dan wat je in het dagelijks leven meemaakt. Tussen de gebeurtenissen door gebeurt er niet veel, de auteur beschrijft dan veel hoe hij oude kranten haalt voor Speedy om zijn behoefte op te doen. X denkt namelijk dat Speedy een intelligent beest is. Verder beschrijft Brusselmans veel wanneer hij (een boterham met kaas) eet, soms zelfs een chocotoff, maar alleen als hij iets te vieren heeft. Een ieder zou verwachten dat dit de eerste keer nog tamelijk boeiend zou zijn, maar de tweede keer al saai. Brusselmans gebruikt hier echter een gave, namelijk deze gebeurtenissen boeiend te vertellen. Hoe hij dat doet is me een raadsel, maar het is wel knap vind ik.
Bouw (compositie, structuur, samenhang) Het verhaal is opgebouwd uit vier delen die elk een dag beschrijven, namelijk 21 februari 1994, 30 maart 1994, 10 mei 1994 en 28 mei 1994. De eerste dag begint gelijk met een belangrijke gebeurtenis, want dit is de dag dat X Speedy koopt: " Vandaag heb ik een hond gekocht. Het is een prachtig, klein dier met een intelligente blik. Ik koos hem uit een nest van vier. Tegen de drie overblijvende prevelde ik enige onverstaanbare woorden, als in een zegening die diende te rusten op de verdere gang van hun leven en, later, hun dood". Dit is het begin van het boek. De opbouw van het boek is niet moeilijk, omdat de gebeurtenissen logisch uit elkaar voortkomen, er worden ook weinig tot geen flashbacks verteld, alleen over zijn overleden moeder, dus dat speelt ook een rol. Hoewel je zou verwachten dat sommige stukken saai zijn, bijvoorbeeld wanneer X thuis is en een boterham eet, beschrijft de auteur alles toch uiterst interessant. Het slot is tegelijkertijd zielig zowel als grof; Katia vermoordt namelijk Speedy omdat ze X niet kan krijgen, dit is zielig als je weet hoeveel X gehecht is geraakt aan Speedy. Het kan opgevat worden als een van de weinige redenen voor X om te leven. Het is grof (maar ook humoristisch) omdat X Katia op de stoep ziet zitten met een bebloed mes in haar handen, de laatste zin gaat als volgt: "Wel wist ik dat de toekomst van Katia er niet prettig uitzag". Dit is weliswaar een open einde, maar ook weer niet, want je hoeft geen genie te zijn om in te zien dat X Katia gaat mishandelen en wellicht vermoorden. Het slot vond ik wel fantastisch, misschien komt dat omdat ik meer van een 'unhappy-end' hou, dan van een happy-end. Het verhaal wordt chronologisch verteld, maar maakt wel tijdsprongen, het beslaat ongeveer 3 maanden waarvan vier dagen beschreven worden. De personages De enige persoon die echt voor me ging leven was X, omdat de auteur veel gedachten en gevoelens van hem beschrijft. Dit doet hij naar mijn mening, omdat de karakter X een weerspiegeling van hemzelf of zijn gedachten is. De andere hoofdpersonen kom je maar oppervlakkig te kennen, zoals Linda en haar dochter Katia. Linda komt eerst over als een zeer grof persoon, maar wanneer ze bij X binnenkomt, blijkt ze een zeer aardig persoon te zijn. Katia daarentegen lijkt eerst een goed en aardig persoon, maar ontpopt zich als een kwaad en zelfingenomen kreng. De personages reageren af en toe wel raar, bijvoorbeeld, je leest dat X het halve boek door zit te fantaseren over hem en Katia, wanneer hij dan eindelijk de kans krijgt om met haar naar bed te gaan, past hij. Dit is erg onverwacht, misschien valt het te verklaren met het feit dat X het bij zijn fantasieën wil houden, om zo de werkelijkheid niet te verpesten. Dat vind ik wel sympathiek van X, Katia daarentegen vind ik zeer onpersoonlijk en onsympathiek. Want als zij haar zin niet krijgt (X dus) wordt ze erg agressief, schreeuwt en rent weg. Dat is een teken dat ze slecht tegen haar verlies kan, dit komt zeer sterk tot uiting wanneer ze Speedy doodt. Toch zou ik hetzelfde als X gedaan hebben in deze situatie, omdat het tegen mijn principes ingaat. Het taalgebruik (stijl) Er werden redelijk veel moeilijke woorden gebruikt, maar dat vind ik niet zo erg. In tegendeel, ik vind het leuk als de auteur moeilijke woorden gebruikt, die toch makkelijk zijn op te maken uit de context. Misschien (en dit zal wel raar klinken) komt dit doordat het mij een gevoel geeft dat ik niet dom ben. Helemaal leuk vind ik het als X grove en sarcastische opmerkingen plaatst waarin hij veel moeilijke woorden gebruikt, een voorbeeld, dit gebeurt op een feestje wanneer X praat met een snobistische vrouw: "Foutgeblondeerde wijven met hangtieten worden verondersteld in gezelschap hun bek te houden. Zeker als ze zulke paardentanden hebben als jij. Neem een klontje suiker en ga ergens een steeple-chase rennen, dan zijn we alvast van jou af." Dit voorbeeld geeft misschien niet goed weer dat de schrijver moeilijke woorden gebruikt, maar wel dat hij op de juiste tijden bijzonder grof kan zijn. Een ander voorbeeld daarvan is wanneer X in zijn auto (een Toyota Supra) rijdt (wat hij trouwens ook niet vaak doet) en bijna een fietser aanrijdt omdat hij zit te dromen. De fietser steekt zijn middelvinger op, waarop X antwoord dat hij hem zal weten te vinden, dat hij naar zijn huis zal gaan en het in de brand zal steken. De fietser schrikt hiervan en rijdt snel weg. Naast veel beschrijvingen bevat het verhaal redelijk veel dialogen, vooral tussen X en Speedy, dit klinkt misschien raar, omdat Speedy natuurlijk niet praat. Maar X praat bijzonder veel tegen hem. Hij probeert hem ook van alles te leren. Eigenlijk zijn het dus monologen. De beschrijvingen geven je een goed beeld van de situatie, dit is ook nodig want er vindt een groot tijdsbestek plaats waarover weinig wordt verteld gezien het hele tijdsbestek. Er wordt naar mijn mening veel aandacht besteed aan het weergeven van gedachten en gevoelens van de personen. Dat is ook wel nodig, want anders kan je de handelingen van de personen niet echt goed begrijpen, en dan raak je uit het verhaal. Er wordt naar mijn mening niet meer of minder beeldspraak gebruikt dan in een ander gewoon boek. Dit is echter wel makkelijker te lezen. Ik vond het een echt leuk boek om te lezen en mijn cijfer zou een 9+ zijn. Ik ga ook zeker meer boeken van Brusselmans lezen. Samenvatting X is een wereldvreemde man, hij koopt een hondje dat hij Speedy noemt om zo niet geheel van de wereld te vervreemden. Hij begint gelijk een uitvoerig gesprek met het beestje (in z'n eentje) en probeert hem van alles te leren, waaronder het langste woord uit de Van Dale (zandzeepsodemineraalwatersteenstralen) en dat hij op een krant moet poepen (die hij nog moet kopen), waarop Speedy het tapijt onderpiest. Niet lang daarna ontmoet hij zijn buurvrouw Linda, wanneer hij haar vraagt of ze misschien oude kranten heeft. Ze doet bijzonder kattig en grof tegen hem en X neemt dan ook snel afscheid. Later komt Linda bij hem thuis om zich te verontschuldigen, X raakt bevriend met haar en probeert haar dronken te voeren omdat hij misschien wel meer van haar wil. Op dat moment is hij verliefd op haar...totdat Katia binnenkomt, zij is de tienerdochter van Linda en zodra X haar ziet, denkt hij de ware te hebben gevonden. Nadat ze weg zijn (Linda was al een eind weg) hoopt X dat hij Katia snel weer ziet. Dit gebeurt ook en tot zijn verbazing verleidt Katia X, in plaats van andersom. Ze komt erg aardig en lief over, dit komt doordat ze Speedy erg lief vindt. Dat is erg belangrijk voor X. Later (in het volgende deel) gaat X lunchen met Linda en haar vriend, Majoor Mark Verduyn. Ook komt Katia af en toe bij hem langs, tot ze op een dag probeert X zover te krijgen, dat hij haar kust. Dit ziet ze als een uitdaging, omdat ze veel vriendjes heeft gehad. Als X echter te graag wil, wijst ze hem af en rent verschrikt weg, op dat moment lijkt X in te zien dat hij gebruikt wordt. Maar Katia probeert het later echter nog een keer, dit keer is X echter degene die weigert, waarop Katia woedend wordt en scheldend wegrent. Later (in het laatste deel) gaat X naar een feestje van Linda en haar vriend. Hij zegt bijzonder weinig en irriteert zich aan haar vrienden. Verder is hij met zijn gedachten bij Katia, die later binnenkomt met een vriendje, dat niet van haar af kan blijven. Dit doet ze om X jaloers te maken, wanneer X naar de WC gaat, gaat Katia hem achterna en dringt zich voor de derde keer bij hem op. Als X dan weer nee zegt, gaat ze weg en keert niet meer terug naar de woonkamer, maar vraagt of ze alvast bij X mag slapen tot het feest over is. Ongeveer een half uur daarna gaat X naar huis, wanneer hij voor zijn flat komt, ziet hij zijn deur openstaan. Al vermoedend wat er gaande is loopt hij naar binnen waar hij Speedy in een plas bloed ziet liggen. Dit maakt hem woedend, omdat Speedy zijn enige houvast was met de wereld. Als hij door het raam naar buiten kijkt ziet hij op de stoep Katia zitten...met een bebloed mes in haar handen. Ze kijkt hem aan, en hij haar. Het boek eindigt open, maar toch ook niet met de zin: "Wel wist ik dat de toekomst van Katia er niet prettig uitzag." Titel, ondertitel en motto De enige verklaring die ik zie in de titel is dat X oude kranten haalt voor Speedy om zijn behoefte op te doen. Hij leest zelf geen kranten meer omdat hij vindt dat er oud nieuws in staat. Hiervan geeft hij door het gehele boek een voorbeeld, namelijk door middel van een reeks moorden op jonge meisjes. Af en toe als hij kranten koopt leest hij ze eerst, dan ziet hij berichten over moorden. Dit gaat een paar maanden door, hij vindt het dan ook oud nieuws en interesseert zich er matig voor. De titel zelf is een dubbele tegenstelling, omdat nieuws niet oud is, en oud niet van deze tijden. Er is geen ondertitel, maar wel een motto, nl:
"Love like blood" Milk the Bishop Genre Het genre is (in grote lijnen) een roman, meer gedetailleerd zou ik zeggen dat het een psychologische roman is. Thema en motief Het thema's zijn de liefde van een oudere man voor een jong meisje; moorden op jonge meisjes; de relaties van X met zijn buren en vrienden; een meisje in een schoenenwinkel en als laatste zijn moeder. Het eerste thema lijkt me vrij logisch, namelijk X' verliefdheid op Katia. Het tweede thema gaat over een aantal moorden die zijn gepleegd en die Linda en Mark moeten oplossen. Het derde thema omvat de vriendschap met Linda en, later, haar ex-man Mark Verduyn, zijn buurman Maurice en zijn vrouw Gusta. Het vierde thema gaat over een meisje dat in een schoenenwinkel werkt, waar X eens een paar sloffen heeft gekocht voor Speedy. Toen zij ze pakte bleek dat het twee rechtersloffen waren. Zij verontschuldigd zich daartoe en begint te huilen, waarop X medelijden met haar krijgt. Dit komt omdat zij hem doet denken aan zijn overleden moeder. Het vijfde thema staat in verbinding met het vierde, want het meisje doet X denken aan zijn moeder. Hij is duidelijk verdrietig daarover en denkt veel terug aan haar, dat zijn ook de enige flash-backs. De motieven zijn liefde, hebzucht, jaloersheid, wraak en humor op een sarcastische manier. Personages Er zijn vier hoofdpersonages: X: Hij is de hoofdpersoon van het boek. Hij noemt zichzelf X tegenover zijn hond Speedy, want hij wil niet dat Speedy hem kent als oom of pappa of baasje, dat vindt hij afgezaagd. X is een bijna werkloze alleenstaande taalkundige, die na een leven vol alcohol, sigaretten, vrouwen en motorrijden, zijn dagen slijt in een zelfgekozen eenzaamheid, zonder enige vorm van opwinding. Speedy: Hij is de hond van X. Speedy is een prachtig, klein dier met een intelligente blik. X houdt veel van hem, en Speedy geeft liefde en genegenheid terug. Dit 'personage' wordt niet verder uitgediept.
Luitenant Linda van Meersel: Zij is de buurvrouw van X en moeder van Katia. Ze is gescheiden van haar man, een majoor bij de politie, die ze stiekem nog ontmoet. Ze is, in tegenstelling tot haar dochter, aardig. Katia: Zij is een kwaadaardig iemand. In het begin is ze heel aardig, maar dan wordt ze een echte feeks. Katia probeert X rond haar vinger te winden, gewoon omdat ze er een kick van krijgt. Ze is ook erg egoïstisch en verwend.