Het einde van later door Greetje van den Berg

Iets over de auteur:

Greetje van den Berg werd op 13 augustus 1959 in Zwolle geboren als jongste dochter in een gezin met vier kinderen. Ze groeide daar op, trouwde en verhuisde in 1983 met haar man en zoon naar Emmeloord in de Noordoostpolder.

In 1986 kwam haar dochter ter wereld. In hetzelfde jaar trad ze bij de gemeente Noordoostpolder in dienst.

In 1985 verscheen haar eerste boek in de Witte Ravenserie van uitgeverij West Friesland, getiteld: 'Gouden bergen in Tirol '. Haar volgende boek, 'Het leven tegemoet' verscheen in 1989 bij Zomer & Keuning.

Vanaf 1993 is ze zich fulltime met het schrijven gaan bezighouden. In september 2001 is 'Onzichtbare draden', haar 21e roman, verschenen.

In haar boeken staan mensen centraal. Gewone mensen met hun zorgen, hun relaties, hun problemen. Zelf zegt ze nieuwsgierig te zijn naar de drijfveren van de mens. Waarom is een mens zoals hij is, waarom doet hij zoals hij doet? Waarom rijdt een mens door na een ongeluk, hoe ga je om met een familielid dat Alzheimer heeft, wat heeft het voor impact op je gezin als je kind drugs gebruikt? Voor elk boek verricht ze veel research, een belangrijk, maar ook heel interessant onderdeel van het schrijven van een roman.

Haar werk komt voort uit een christelijke levensvisie. Het ligt er niet 'bovenop', maar zoals het geloof deel uitmaakt van haar leven, zo maakt het ook deel uit van haar boeken.

Schrijven is belangrijk voor Greetje. Zoals ze ooit zelf in een interview zei: 'Het is bijna net zo vanzelfsprekend als ademhalen. Schrijven kleurt mijn leven.’

Samenvatting:

Christa, Katja, Ante, Marcus en Jildou zijn een vriendengroep die altijd samen uitgaan naar the Outsider een plaatselijke discotheek. Christa en Ante hebben samen wat gehad. Toen Christa in de discotheek met een andere jongen danste werd Ante jaloers en trok haar weg. Ante zei tegen Christa dat hij nog steeds van haar hield, en wou dat Christa dat ook deed maar Christa deed dat niet. Toen de disco ging sluiten gingen ze met z’n alle naar huis. Christa zou die avond iedereen naar huis brengen met de auto. Ante was vervelend zoals hij wel vaker was als hij te veel had gedronken. Ze kregen onderweg een ongeluk waarbij Ante en Katja om het leven kwamen. Christa had een gescheurde mild, een paar gebroken ribben en een gekneusde arm. Marcus was zwaar gewond, maar buiten levensgevaar en Jildou had op een paar schaafwonden na niks ernstigs. Toen Christa en Marcus nog in het ziekenhuis lagen waren Ante en Katja al begraven. Christa wist niet wat er precies gebeurt was en hoe het kwam dat ze een ongeluk hadden gehad. Christa nam alle schuld op haar omdat zij gereden had. Toen Christa uit het ziekenhuis was, wilde ze niet met haar ouders erover praten. Ze ging naar de buren, de ouders van Katja. De moeder verweet haar niks, en ging haar als een nieuwe vriendin zien, zoals ze uiteindelijk ook bij Katja had gedaan in plaats van haar dochter. Ze gaf Christa een suggestie om een opleiding te gaan volgen die Katja ook ooit had gedaan, als een soort herdenking aan Katja. Christa voelde een de suggestie als een plicht waar ze niet onder uitkwam. De ouders van Christa vonden dat de moeder van Katja net deed of Christa Katja kwam vervangen. Ze vertelde dit Christa ook, maar Christa wou dit niet onder ogen zien. Dit was niet het enige probleem, meneer Boonstra de vader van Ante verweet Christa het dat Ante nu dood was. Hij zei dat ze een moordenaar was en dat moordenaars niet ongestraft bleven. Dit maakte Christa bang. Hij belde haar af en toe, en stuurde vaak smsjes met de tekst: moordenaars blijven niet ongestraft. Christa had ondertussen ook weer contact met Marcus en Jildou gezocht al vond ze dit heel erg moeilijk. Marcus wilde dat ze samen met hem naar de plek ging waar het ongeluk is gebeurd, om zo te proberen de herinneringen weer naar boven te halen, waardoor het ongeluk nou precies gebeurd was. Eerst wou Christa dit niet maar uiteindelijk ging ze toch met hem mee. Bij Christa kwam alles weer naar boven. Ante was die avond vervelend geweest, hij had haar heel erg hard op haar schouder geslagen, zonder dat hij daar zelf van bewust was. Bij Christa was het helemaal doorgestraald naar haar arm, en zo was ze de macht van het stuur kwijtgeraakt. Katja en Ante hadden geen gordel om gehad. Later bleek dat Jildou dit allemaal al lang wist, alleen dat ze het niet durfde te vertellen, omdat ze haar broer wou beschermen.
Christa was zich langzaam bewust geworden dat ze Katja niet kon vervangen, en heeft het hier met de moeder van Katja over gehad. Zij had zelf helemaal niet door dat ze zich zo gedroeg. Ook met meneer Boonstra had ze nog steeds problemen, hij verweet haar nog steeds alles en toen hij te horen kreeg dat door Ante eigenlijk het ongeluk is veroorzaakt flipte hij helemaal. Hij wou het niet geloven, en later is hij in een psychiatrische inrichting opgenomen. De moeder van Katja legde niet langer meer beslag op Christa en Christa is uiteindelijk verhuisd naar Leiden om daar een nieuw leven te starten.

Personages:

Christa:
Ze is de hoofdpersoon uit het boek. Ze is een volwassen meisje. Ze heeft verkering gehad met Ante. Maar doordat ante haar gevoelens te veel kwetste is het mis gegaan. Ze vindt zichzelf niet knap, en vond zichzelf altijd te dik. Naar het ongeluk is ze flink vermagerd. Ze gaf zichzelf telkens de schuld van het ongeluk, maar aan het eind van het verhaal ziet ze in dat zij niet de gene is die het ongeluk heeft veroorzaakt maar Ante.

Ante:
Hij was altijd het oogappeltje van zijn vader. Zijn vader had het perfecte beeld voor hem in gedachte en hij moest zich daar aan aanpassen. Hij protesteerde hier fel tegen. Zijn vader en hij hadden vaak ruzie. Hij heeft verkering gehad met Christa en nadat het uit was, voelde hij nog steeds wat voor haar. Christa wou het rustig aan weer proberen maar op die avond dat ze dat hadden afgesproken overleed Ante bij het auto-ongeluk. Ante was vrij egoïstisch, dit had hij van zijn vader geërfd.

Marcus:
Marcus kon altijd goed met Christa praten. Na het ongeluk, moest hij opnieuw leren lopen, en flink herstellen. Marcus was gek op Christa alleen wist Christa dit niet.

Jildou:
Jildou was het zusje van Ante. Ze is later bij de vriendenclub gekomen. Voor het ongeluk was ze nog goede vrienden met Christa. Na het ongeluk was dit een stuk minder. Dit kwam niet doordat Christa achter het stuur zat, maar het liep gewoon niet meer. Jildou volgde een opleiding en liep stage in een hotel.

Katja:
Ze was de beste vriendin van Christa. Ze komt om bij het auto-ongeluk.

Anja:
Anja is de moeder van Katja. Anja heeft niet zo’n beste relatie met haar man. Hier sprak ze altijd over met Katja. Ze zag Katja dan ook meer als een vriendin dan als een dochter. Ze had het zwaar toen Katja overleden was. Maar vond het fijn dat Christa telkens langskwam, ze zag haar als haar ‘nieuwe vriendin’.

Renze Boonstra:
Hij is de vader van Ante. Hij was altijd erg gesteld op Ante, hij was zijn oogappel. Toen Ante overleed bij het ongeluk gaf hij Christa de schuld. Hij belde haar op en stuurde haar smsjes. Hij ging elke dag wel 4 keer naar het graf van Ante. Er was daar een kaars die moest blijven branden. Die kaars stond symbool voor ‘het leven van Ante’. Zolang die kaars bleef branden zou Ante blijven leven. Meneer Boonstra werd langzaam gek, en is ook opgenomen in een psychiatrische inrichting.

Eigen mening:

Ik vind het onderwerp van het verhaal, een goed onderwerp om over te schrijven. Het is een duidelijk geschreven boek, alleen vind ik het af en toe een beetje langdradig. Dit komt omdat er in sommige stukjes totaal geen spanning zit. Het verhaal is wel duidelijk geschreven. Het boek is makkelijk te lezen. Het is een heel realistisch verhaal, omdat het in het echt precies zo zou kunnen gebeuren. De gevoelens van de personages worden goed beschreven, en kun je je dus goed inleven. In dit boek word er nog wel echt wat aan het geloof gedaan, je leest over het geloof niet zo heel veel, maar wel dat ze naar de kerk gaan en dergelijke. De hoeveelheid personages wat nu in het boek voorkomt, vind ik precies goed. Het zijn er niet te veel en niet te weinig. Het is niet zo dat je vergeet wie het zijn, want ze worden ook redelijk vaak herhaald.