God's gym door Leon de Winter

Naam schrijver: Leon de Winter
Titel: God’s Gym
Jaar van uitgave: 2002
Jaar van eerste uitgave: 2002
Plaats uitgave: Amsterdam
Plaats eerste uitgave: Amsterdam
Uitgever: De Bezige Bij
Uitgever eerste uigave: De Bezige Bij Samenvatting: Het boek begint met een proloog. Daarin beschrijft God (Godzilla) wat er precies is gebeurd; hoe het ongeluk tot stand is gekomen. Dat was een samenloop der omstandigheden. Op 22 december 2000 is Mirjam Koopman jarig. Zij woont samen met haar vader in Los Angeles (Amerika). Joop Koopman (een jood) schrijft voor de kost, vooral filmscripts. Hij was getrouwd met Ellen. Samen besloten ze naar Amerika te verhuizen om daar hun geluk te beproeven, maar na een paar jaar scheidden ze. Zij ging terug naar Nederland en hij bleef samen met Mirjam in Amerika. Die middag gaat Mirjam met haar vriendinnen lunchen. Wanneer zij weg is krijgt Joop een telefoontje van Philip; die vraagt of Joop even kan langskomen. Wanneer Joop bij hem is, vraagt Philip of hij undercover voor hem wil werken, voor de Mossad (de geheime Israëlische dienst). Om mee te werken moet hij ‘toevallig’ in contact komen met Omar, een Nederlandse Marokkaan, die ervan verdacht wordt een terrorist te zijn. Joop wil eigenlijk weigeren, maar dan krijgt hij opeens een minder leuk telefoontje. Zijn dochter ligt zwaar gewond in het ziekenhuis. Joop denkt eerst dat er een grap met hem uitgehaald wordt, maar gaat dan toch samen met Philip naar het ziekenhuis. Mirjam sterft dan ’s nachts aan haar verwondingen. In een roes stemt Joop ermee in dat haar hart als donorhart gaat dienen. Joop blijft dan dagen achter elkaar thuis, drinkend en rokend. Hij verzorgt zichzelf niet meer, hij wast niet meer, etc. Op een dag wordt er onverwachts bij Joop aangebeld, Erroll staat voor de deur. Erroll wordt ook wel God (Godzilla) genoemd, hij heeft namelijk een sportschool die God’s Gym heet. Hij is een grote, gespierde, zwarte neger. Joop wil hem eerst wegsturen, omdat Mirjam door God dood is gegaan. Mirjam zal achter op zijn motor, toen hij een motorongeluk kreeg. Joop liet hem toen eerst zijn woord doen. Hij kan hem niet vergeven dat Mirjam achter op zijn motor zal, maar laat hem toch binnen. God zegt dat hij alles over heeft voor Joop, hij wil zijn leven opgeven, omdat hij een leven heeft genomen. Hij heeft ook zijn sportschool verkocht om van dat geld een tempel te laten bouwen voor Mirjam en hij bekeert zich tot het Jodendom. God en Joop helpen elkaar door hun problemen heen. Door deze omstandigheden in Joop’s leven gaat hij in op het aanbod van Philip, dat doet hij voornamelijk voor het geld. Hij gaat dan werken voor een bedrijf, en gaat elke middag lunchen bij hetzelfde restaurant. Daar komt hij dan ook Omar tegen en komt in gesprek met hem. Omar wil een postorderbedrijf voor moslims op internet zetten en heeft veel vrienden die hacken. Omar en Joop krijgen dan een band met elkaar. Dan opeens als Joop ’s middags thuiskomt, staan Linda en Usso in de keuken. Linda was de nicht van Joop, ze waren vroeger verliefd op elkaar. Ze is bekeerd tot het boeddhisme en is met de monnik Usso in Amerika om geld te krijgen via fondsen voor een klooster in Tibet. Linda en Joop worden dan weer opnieuw verliefd op elkaar. Philip komt erachter dat de relatie tussen Joop en Omar niet zo is zoals hij gehoopt had. Joop zou Philip van alles op de hoogte moeten houden, maar dat doet deze niet. Plotseling krijgt Joop de drang om te weten wie het hard van zijn dochter nu heeft. Hij probeert erachter te komen, maar de familie van de draagster van Mirjam’s hart, wil zich niet kenbaar maken. Dan gaat Joop naar San Francisco. Linda zou daar ook zijn, ze wilde hem aan iemand voorstellen. Omar moest er toevallig ook zijn, dus ze rijden er samen heen. Omar wil zijn hele verhaal aan Joop vertellen, zodat Joop er een film van zou kunnen maken. Dan gaat ook Joop praten, en Omar zegt dat hij wel zal uitzoeken van wie het hart afkomstig is. In San Francisco krijgt hij te horen van Linda, Usso en een vriend van Linda, dat Usso eigenlijk een reïncarnatie van de opa van Joop is. Joop wil het eerst niet geloven. Dan zegt die vriend van Linda dat er nog een grote som geld op een bank staat, dat van zijn opa was en wat nu aan Joop toebehoort. Joop zet dan zijn handtekening onder het formulier. Tussendoor krijgt hij nog een telefoontje van een hacker die voor Omar werkt en hij zegt Joop wie het hart van Mirjam heeft. Dan komt Philip naar Joop toe. Hij vertelt hem dat ze hem zijn gevolgd en afgeluisterd hebben. Joop krijgt ook te horen dat het meisje in bescherming staat bij Philip en dat zij dus op een andere plaats woont en een andere achternaam heeft. Philip zegt Joop dat hij Omar een tijdje niet zal kunnen zien (hij zal dus vermoord worden). Philip zorgt dan voor een ontmoeting met het meisje dat Mirjam’s hart draagt. Joop is er in de tussentijd ook achter gekomen dat hij heeft ondertekend niet om het geld te krijgen, maar juist om er afstand van te doen. Linda en Usso waren oplichters. Linda had ook een relatie met iemand anders. Als Joop weer thuis is, praat hij met God over alles wat er is gebeurd. Het boek eindigt met een epiloog waarin God verder verteld over de mensen die op 22 december 2000 met het ongeluk te maken hebben gehad. Beschrijving van het medium: Het is een boek.
Historische plaatsing: Het verhaal speelt zich af in 2000. Beschrijving van het werk binnen het oeuvre van de auteur: In al zijn boeken worden zoektochten ondernomen, naar de eigen (joodse) identiteit, de oorsprong en de vader. Deze zoektochten van de hoofdpersoon komen vaak voort uit onvrede met hun legen en schijnbaal doelloze leven. Met hun (literaire) tochten proberen ze orde aan te brengen in de chaos en zo hun angst voor stilstand en de dood te bezweren. Dat zie je ook heel duidelijk terugkeren in dit boek. Joop is joods, hij kijkt ook altijd naar zijn geloof en is het niet eens met andere geloven. Joop heeft problemen met de dood van zijn dochter, daardoor raakt hij helemaal in verval. Maar dan gaat hij naar het andere extreme en gaat in op het aanbod van Philip. Het is eigenlijk het zoeken naar de oorsprong en het leren leven met de joodse identiteit. Beschrijving van de personages: Joop Koopman: Hij is de hoofdpersoon van het boek. Joop is geboren in Nederland en is toen samen met zijn vrouw Ellen naar Amerika verhuisd. Joop en Ellen kregen een kind, maar gingen toen uiteen. Joop bleef toen samen met zijn dochter in Amerika wonen, waar hij verder schrijft. Door de dood van zijn dochter staat zijn hele leven op zijn kop. Joop is een rond karakter. Mirjam Koopman: Zij is de dochter van Joop en Ellen. Mirjam is een knappe jonge vrouw. Aan het begin van het boek is ze jarig, ze wordt 17. Voor haar verjaardag zou ze gaan lunchen met haar vriendinnen, maar krijgt daarbij een dodelijk motorongeluk. Mirjam is een type. Philip: Philip is een Joodse man. Hij werkt bij de Israëlische geheime dienst, de Mossad. Hij en Joop waren vroeger goede vrienden. Nu komt hij terug om Joop een gunst te vragen, die Joop door zijn omstandigheden aanneemt. Uiteindelijk vertelt Philip Joop de waarheid over de harttransplantatie van Mirjam. Hij is een type. Erroll Washington: Erroll is de eigenaar van God’s Gym. Hij wordt God (Godzilla) genoemd. Hij is een neger. Mirjam zat bij hem achterop toen ze het ongeluk kregen. God gaat naar Joop toe en zegt hem dat hij zijn hele leven voor Joop opoffert omdat hij het leven van Mirjam heeft ontnomen. Joop en God hebben veel steun van elkaar. Hij is een type maar heeft ook veel weg van een rond karakter. Linda: Linda is een nicht van Joop. Vroeger kwam ze bij hem in huis wonen en ze ontmaagden elkaar. Toen werd ze weggestuurd. Ze is ziek geworden en zegt dat ze door zich te bekeren tot het boeddhisme beter is geworden. Ze krijgt nog een tijdje een relatie met Joop, maar uiteindelijk belazert ze hem. Omar van Lieshout: Hij is een jonge Nederlander die Joop moet uithoren van Philip. Maar na een paar keer gepraat te hebben, krijgen Joop en Omar een band met elkaar. Omar vertelt Joop heel veel van zichzelf. Uiteindelijk wordt Omar (denk ik) vermoord door Philip. Omar is een rond karakter. Bijzonderheden ten aanzien van ruimte en tijd en voorbeelden van hoe de sfeer of spanning is gegeven: Het verhaal speelt zich vooral af in Los Angeles (Amerika). Een paar keer (in flash backs) speelt het zich af in Nederland en ook een keer in San Francisco. Het verhaal speelt zich af in het jaar 2000 en is dus heel erg modern en normaal als je kijkt vanuit onze ogen. Het verhaal duurt tussen een half jaar en een jaar. Het is chronologisch verteld, maar er komen wel regelmatig flash backs voor. Een van de belangrijkste flash backs is die waarin Joop terugdenkt aan de keer dat hij erachter kwam dat Ellen vreemd ging. Wat ik vind dat de spanning weghaalt, is de proloog. Je weet al wat er gaat gebeuren. Dat zorgt natuurlijk ook wel weer voor wat spanning, want je weet niet hoe het gaat gebeuren. De grootste spanning wordt gewekt door alle dingen die gaan gebeuren: Mirjam gaat dood, waar is het hart? Wat krijgt Joop van Omar te horen? Waar gaat het geld heen? Wat doet Philip met Omar? En zo zijn er nog veel meer vragen. Maar het minder leuke aan dit boek is, dat je niet op alle vragen antwoord krijgt. Je krijgt te horen hoe het ongeluk heeft kunnen gebeuren, maar dat weet je al vanuit de proloog en je weet wie het hart heeft gekregen. Informatie over de auteur: Leon de Winter ('s-Hertogenbosch, 1954) groeide op in een orthodox-joods gezin. Na de afronding van het gymnasium vertrok hij in 1974 naar Amsterdam, waar hij ging studeren aan de filmacademie, een opleiding waar hij zware kritiek op uitoefende. In 1978 verliet De Winter de academie dan ook zonder er eindexamen te hebben gedaan. Hij maakte televisiefilms met Seegers en Van de Velde, zoals bijvoorbeeld `Junkieverdriet', en `De (ver)wording van de jongere Dürer', waar De Winter ook een roman op zou baseren. Het grote literaire succes begon met Zoeken naar Eileen W., verfilmd door Rudolf van den Berg. In 1982 kwam Vertraagde roman uit, een boek dat op zichzelf gelezen kan worden, maar ook een soort voorstudie is van het in 1986 verschenen Kaplan. In Kaplan is de hoofdpersoon, zoals vaker bij De Winter, zelf een schrijver, die op zoek gaat naar waarheden over geboorte, liefde en dood.
Eigen leeservaring: Het is een heel apart boek. Je merkt er duidelijk dat het een modern boek is, aan het taalgebruik en de apparaten die gebruikten. Het is niet het soort boek dat ik gewend ben, ik ben een ouder boek gewend met ouder taalgebruik. Dat zijn de boeken die wij altijd moesten lezen. Dit boek is me redelijk goed bevallen. Het was geen moeilijk boek en er gebeuren redelijk veel dingen in, daardoor wil je graag doorlezen. Maar op het einde was het toch wel wat frustrerend, omdat je op heel veel dingen geen antwoord krijgt. Dat vond ik wel irritant aan het boek. Het verhaal in het boek was ook mooi weergegeven; een vader die zijn dochter verliest. Ik denk alleen wel dat het voor honderd procent fictie is, omdat een vader die zijn dochter verliest nooit zo zou reageren op bijvoorbeeld de hulp van de ‘dader’, maar ook niet op de dingen die hem worden aangeboden. Ik kan me wel voorstellen dat je van streek bent en gekke dingen gaat toen, maar dat was wel redelijk ver gezocht. Bijzonderheden ten aanzien van het taalgebruik: Er zijn niet echt opvallende dingen ten aanzien van het taalgebruik. De taal die gebruikt wordt in het boek is redelijk makkelijk. Er komen wel soms Engelse woorden in het verhaal voor (als hij met God of met de serveerster praat bijvoorbeeld). Overige opmerkingen en opvallende zaken: Joop Koopman verliest zijn dochter, en krijgt dan hulp van God. Dat is een dubbelzinnig idee, want hij krijgt hulp van een man die Godzilla heet. Maar je kunt het ook zien alsof hij hulp krijgt van De God. Want die verzacht het leiden en helpt de mensen. In het boek komt veel godsdienst voor: Joods, Islamitisch, etc. Wat ook nog opvallend aan het boek is, is het perspectief. Je kunt zeggen dat het een alwetende verteller is, maar hij geeft redelijk goed de gedachten van Joop weer. Maar personen beschrijft hij niet vanuit de ogen van Joop.