Floris ende Blancefloer door Diederic van Assenede

Samenvatting

Het boek gaat over Floris en Blancefloer, ze zijn samen aan het Spaanse koningshuis opgegroeid. Floris als zoon van de Spaanse, islamitische koning. Blancefloer als dochter van een christelijke dienares, voor de koningin. Al snel hadden ze samen een innige vriendschap die later overging in liefde. Toen de koning dit ontdekte, was hij woedend. Het mocht niet zo zijn dat zijn zoon later met een vrouw van een lagere afkomst zou trouwen. Hij verzon een plan om ze uit elkaar te halen en stuurde Floris daarom naar een andere school. Floris was daar droevig omdat Blancefloer niet bij hem was. Floris’ vader bedacht dat hij beter kon doen alsof Blancefloer dood was. Floris kwam weer naar huis en toen hij hoorde dat ze dood was, wou hij zelfmoord plegen. Maar ze was niet dood maar naar een markt gebracht om te verkopen. Zijn ouders konden het niet aanzien dat hij zelfmoord zou plegen, en toen hebben ze hem verteld dat ze was verkocht op de markt. Ze was naar Babylon gebracht als geschenk voor de emir. Floris reisde haar achterna en kwam erachter dat ze in een toren opgesloten zat. Hij bedacht een list en kon zo de toren inkomen. Ze ontmoetten elkaar weer en ze waren weer gelukkig.

Maar de emir verwachtte dat Blancefloer hem elke ochtend kwam dienen. Toen dit op een ochtend niet gebeurde ging hij naar de toren om te kijken. Daar zag hij Blancefloer en Floris samen in bed liggen. Hij was woedend dat hij zijn zwaard pakte en hun wou doden. Maar uiteindelijk kon hij dit niet en gaf ze een proces. Alle edelen werden het erover eens dat ze een marteldood verdienden. Maar de edelen en zelfs de emir waren ontroerd door hun liefde. De emir kon het niet meer over zijn hart verkrijgen om ze te doden. Floris en Blancefloer gingen terug naar het hof.

Personages

Floris is de zoon van de koning van Spanje, Hij is islamitisch en wordt later zelf koning. Zijn vader vindt dat hij een islamitische vrouw van een hoge stand moet vinden, en hij vindt Blancefloer te laag en bovendien is ze christelijk.

[ Floris was nog maar vijftien jaar, maar toch reeds een sterke, knappe jongenman. (Pagina 56)]

Hij was heel mooi en werd beschreven als de mooiste man die er bestond. Nadat hij Blancefloer had bevrijd en ze samen terug gingen naar het hof, trouwden ze en werd hij ook christelijk. Ze kregen een kind, Bertha met de Grote Voeten en zij kreeg een zoon, Karel de Grote. Zijn ouders waren overleden toen hij terugkwam, daarom werden hij en Blancefloer koning en koningin.

Blancefloer is de dochter van een christelijke vrouw. Haar moeder is terwijl ze zwanger was meegenomen na een veldtocht, haar vader was daarvoor al overleden. Haar moeder is de dienares van de koningin. Blancefloer is op dezelfde dag geboren als Floris en ze zijn samen opgegroeid. Ze leerden samen Latijn en konden zo de hele dag stiekem met elkaar praten, terwijl niemand anders dit begreep. Ook Blancefloer was heel erg mooi, je kon niet zeggen wie er mooier was, Floris of Blancefloer. [‘Niemand in deze vergadering zou kunnen uitmaken wie van de twee de mooiste was.’ (Pagina 56)]

De emir was de belangrijkste en rijkste man van heel Babylon hij had een toren vol met vrouwen die hem elke dag dienden. Elk jaar koos hij een vrouw uit de toren die zijn vrouw zou worden, na een jaar zou ze onthoofd worden en zou de emir een nieuwe vrouw kiezen. De emir had Blancefloer gekocht, hij had bedacht dat zij voor altijd zijn vrouw zou worden, maar eerst moest ze nog een jaar in de toren zitten. Toen hij ontdekte dat Blancefloer samen met Floris was, wou hij ze onthoofden, maar hij was zo ontroerd door hen, dat hij dit niet meer kon. Er werd een groot feest gevierd en de emir trouwde met iemand anders.

De tijd

Het verhaal vindt plaats rond het jaar 715, in de middeleeuwen. Wanneer het afspeelt staat niet in het verhaal, maar er staat dat in het jaar 711 de Arabieren Spanje veroverden, en in het verhaal is Floris vader de Spaanse, Arabische koning. Ook staat er in het verhaal dat de dochter van Floris en Blancefloer, Bertha met de grote voeten, en dat zij in 783 is gestorven. [Zijn vrouw schonk hem een dochter van wie we eerst iets meer moeten vertellen. Ze heette Bertha met de Grote Voeten en trouwde later met de machtige koning Pepijn. Ze kregen een kind waar veel over te vertellen zou zijn: het was Karel de Grote, die zoveel burchten bedwong. (Pagina 62)]

De tijd is best belangrijk voor het verhaal, de Arabieren dus rond die tijd Spanje hebben veroverd, en ook voor het nageslacht is het belangrijk, want Floris en Blancefloer zouden de grootouders zijn van Karel de Grote, als het verhaal zich in een andere tijd zou hebben afgespeeld, dan zou dat niet mogelijk zijn geweest.

Het verhaal duurt zo’n vijftien jaar, eerst lees je over rond de tijd als ze geboren worden, dan als ze vijf jaar zijn en het grootste deel speelt zich af als ze vijftien jaar zijn.

De plaats/ruimte

Het verhaal speelt zich eerst af in Spanje, waar Floris en Blancefloer aan het hof opgroeiden. Daarna gaat Floris naar een school in Montoro, een andere plaats in Spanje.

Maar het grootste deel van het verhaal speelt zich af in Babylon, aan het begin van het verhaal staat bij een toelichting vermeld, dat dit echter niet echt Babylon hoeft te zijn, want hiermee werd bedoelden ze vaak een willekeurige oosterse stad. De stad is perfect rond gemaakt, en in het midden staat een toren waarin Blancefloer en 140 andere vrouwen wonen.

De opbouw

Het verhaal is chronologisch opgebouwd, maar er zijn wel flashforwards:

[Ze waren ervan overtuigd dat ze hem nooit meer zouden zien. En hun vrees zou werkelijkheid worden, want ze zagen hem nooit meer terug. (Pagina 29)]

[Hij wist nog niet hoeveel spijt hij daar later van zou krijgen. (Pagina 46)]

Hier wordt eigenlijk al iets gezegd over wat er later gaat gebeuren en daardoor wordt je nieuwsgierig.

Het verhaal begint echt bij het begin, want ze vertellen eerst hoe het komt dat Blancefloer en Floris samen zijn opgegroeid en wat er daarvoor nog is gebeurd wat ook belangrijk is voor het verhaal. Het verhaal heeft een gesloten einde, want Floris en Blancefloer gaan weer terug naar hun land, het is een soort happy end, want er wordt niemand vermoord en in plaats daarvan komt er een groot feest. Ook vertellen ze in het kort wat er daarna gebeurd en dat ze de grootouders van Karel de Grote zijn.

Vertelstandpunt

Het is een auctoriale verteller. [Toe luister naar mij. (Pagina 9)]

Dit zegt de verteller, hierdoor wordt het al heel duidelijk dat dit een auctoriale verteller is, want hij zegt dat je moet luisteren, omdat hij een verhaal gaat vertellen.

[Ze waren ervan overtuigd dat ze hem nooit meer zouden zien. En hun vrees zou werkelijkheid worden, want ze zagen hem nooit meer terug. (Pagina 29)]

Hieraan kan je ook zien dat dit een auctoriale verteller is, want hij weet al meer en hierbij zegt hij dat hij het al weet, maar je weet zelf nog niet wat er gaat gebeuren.

Je kunt bij zo’n verteller, minder gevoelens weten, maar je krijgt er wel meer een beeld van en dit wordt ook meer omschreven hoe ze eruit zien, en zo weet je alsnog dat Floris en Blancefloer allebei erg ongelukkig zijn. Bij een andere verteller had je meer gevoelens geweten, maar op deze manier is het zo ook al goed.

Thema en motieven

Het thema is liefde omdat Floris en Blancefloer zo erg op elkaar verliefd zijn dat ze nooit zonder elkaar kunnen en heel ongelukkig zijn als dit wel zo is. [En nog voor ze vijf jaar oud waren, werden ze recht in het hart geraakt door de pijl der liefde. Die pijl deed zijn werk uitstekend, want ze werden allebei even verliefd. (Pagina 13)]

Floris heeft er heel veel voor over om weer bij zijn geliefde te zijn en wil zelfs zelfmoord plegen als hij denkt dat zij dood is. Hun liefde is zo mooi dat alle edelen er ontroerd van raken.

Titel / ondertitel

De titel Floris ende Blancefloer slaat op de twee hoofdpersonen, over wie het verhaal gaat. Ik denk dat er ende in plaats van en staat omdat het vooral om Floris gaat, en dat hij Blancefloer komt redden. Ende is de oude vorm van en.

Betekenis / mening

Het onderwerp vond ik niet zo heel erg interessant, het is een verhaal over liefde en heldhaftigheid en daardoor wist ik eigenlijk al hoe het af zou lopen en dat alles weer goed zou komen. Het onderwerp werd uitvoerig beschreven. Meerdere keren werd er verteld hoe verliefd ze wel niet waren, dat ze niet zonder elkaar konden en dat ze liever dood wouden zijn, dan zonder elkaar. Veel diepgang had het echter niet, het ging elke keer een beetje over hetzelfde.

Ik heb veel films over dit onderwerp gezien, hoewel de meeste in het heden afspelen en niet in de Middeleeuwen. Je weet eigenlijk al hoe het af gaat lopen en wat er uiteindelijk gaat gebeuren. Het is ook een beetje sprookjesachtig, de prins en het meisje.

De gebeurtenissen zijn het belangrijkst van het verhaal, Floris beleeft avonturen om zijn geliefde Blancefloer te redden en zo met haar te kunnen trouwen. De gedachtes en gevoelens worden niet veel beschreven, het echt om wat er gebeurt en wat daar dan weer op volgt. De gebeurtenissen waren toevallig, er waren veel mannen die Floris beloofden te helpen en dit ook allemaal deden, terwijl dit bijna onmogelijk was. Ze beloofden hem trouw en kwamen dit ook na. Toch lukten al deze gebeurtenissen en ging alles net goed. Ik vond de afloop nog best wel verrassend, ik zou namelijk niet zo snel denken dat een emir, de meest machtige man van de stad, heel erg ontroerd zou zijn van een verliefd stelletje. Hij laat Blancefloer zomaar gaan, terwijl hij haar voor veel geld gekocht heeft. Toch was ik blij dat het zou was afgelopen, want ik hou namelijk van een ‘happy end’.

De personen kwamen niet echt op mij over, omdat ze overal beschreven waren als de meest knappe personen die er bestonden en veel dingen deden die bijna onmogelijk waren om te doen. Omdat ze onecht waren ben ik er ook niet echt door beïnvloed.

Van Floris waarderde ik het dat hij zoveel over had voor zijn geliefde. Allebei wilden ze sterven voor de ander, dat vind ik een hele mooie eigenschap, alleen was het wel zo dat ze allebei het eerste wilden sterven, zodat ze hoefden te zien hoe de ander zou sterven. Dit maakte hun wel weer egoïstisch.

De opbouw was vrij makkelijk in elkaar gezet, eerst kwam er een voorstukje, hoe Blancefloer en Floris samen kwamen, en daarna was het in de tegenwoordige tijd. Ik vond het verhaal niet heel erg spannend, dit kwam vooral doordat je de afloop wel kon raden, het was voorspelbaar. Want de meeste boeken uit de middeleeuwen lopen af met een goed eind waar de dappere ridder de mooiste vrouw krijgt en dat ze nog lang en gelukkig leefden. Ik wist dus ook al dat Floris en Blancefloer samen zouden komen.

Het taalgebruik was erg makkelijk en duidelijk, er waren weinig lange zinnen en je las er makkelijk door heen. Ik kende ook alle woorden en namen van plaatsen en personen werden voorin het boek uitgelegd, zodat je ook wist over wie of wat het ging. Er waren niet veel dialogen in het verhaal, er was een alwetende verteller en heb je niet veel dialogen. Er waren juist ook veel gebeurtenissen, in plaats van dialogen.

Verwerkingsopdracht Historisch boek

1. Met welk genre heb je te maken (tragedie, briefroman, historische roman, etc.); aan welke kenmerken kun je dat zien?

Je hebt te maken met een hoofse ridderroman, dit kan je weten omdat Floris vader de koning is een ze wonen in een groot paleis in Spanje, dus aan het hof. En het is een ridderroman omdat Floris als een ridder opzoek gaat naar Blancefloer en haar dan redt, hij is de held in het verhaal en maar niet opgeleidt als een ridder maar aan het hof en toch heeft hij natuurlijk alle vechterskunsten die je zou moeten bezitten als een ridder.

De hoofsheid komt aan orde als het om de liefde gaat, de emir is zo ontroerd van hoe Floris en Blancefloer samen zijn, dat hij het ineens niet meer erg vind dat ze gaan trouwen en dat de emir iemand anders kiest. Ook komt aan de orde hoe je als eerlijke ridder te werk gaat en dat de mensen dingen die ze beloven nakomen.

[De poortwachter nam de beker verheugd in ontvangst en beloofde dat hij graag alles voor Floris wilde doen wat deze hem vroeg. (Pagina 46)]

2. In welke literaire stroming kun je het boek plaatsen? Typerende kenmerken licht je toe door middel van citaten en/of voorbeelden uit het boek.

Denk hierbij aan speciaal taal- of stijlgebruik, aan vormkenmerken en aan de filosofie of het gedachtegoed van die tijd.

Het is een Oosterse ridderroman, dit weet je omdat het Floris de zoon is van een islamitische koning en ze reizen naar verschillende Oosterse plaatsen, zoals Babylon.

Er worden ook veel namen van personen en plaatsen beschreven, die vooral in het Oosten voorkomen. Deze worden voorin het boek beschreven, zodat je weet wie het zijn. Bij Oosterse ridderromans, is alleen een heldhaftige ridder niet genoeg, meestal zit hier ook nog een liefde in die het verhaal heel belangrijk is. Bij Floris ende Blancefloer is dit zo, want Floris wil alles doen om bij Blancefloer te kunnen zijn. Het verhaal heeft een ‘happy end’, wat belangrijk is in de Middeleeuwen en dan ook veel voorkomt, de ridder heeft het meisje gered en ze leefden nog lang en gelukkig.

Hoewel dit een Oosterse ridderroman is, laat Floris zich bekeren tot het christendom en ook staat er aan het einde van het verhaal, Amen.

3. In hoeverre is het probleem of de situatie die beschreven worden in het boek, nog actueel: zou iets dergelijks zich in onze tijd nog steeds zo kunnen afspelen?

Dit probleem zou in onze tijd totaal niet kunnen afspelen, er worden namelijk geen mensen meer op de markt verkocht. Wel gebeurt het nog vaak dat liefde door ouders of naaste familie verboden wordt, waardoor er geheime affaires ontstaan, die tot ruzie kunnen leiden. Hier hebben meestal niet veel personen mee te maken, en degene die het verboden heeft, gaat ook niet zo ver om de personen te vermoorden.

4. Hoe heb je het gevonden om een boek van zo lange tijd geleden te lezen? Licht je antwoord toe.

Ik heb eigenlijk helemaal niet zo het idee gehad dat dit boek eigenlijk al zo oud is, dit komt natuurlijk ook door de kaft en dat het niet in Middelnederlands staat, maar als iemand hier nu een boek over zou maken dan zou ik ook zo geloven dat het van deze tijd is. Ik weet dan wel dat hij niet in deze tijd af speelt, maar het zou wel in deze tijd bedacht kunnen zijn.