Ereprijs door Jan Siebelink

1.

Auteur: Jan G. Siebelink
Titel: Ereprijs
Uitgever: Meulenhoff, Amsterdam
Eerste druk: 1987

2.

Genre: Psychologische roman

3.

Ik heb dit boek gekozen omdat ik hoorde dat Jan Siebelink wel een goede schrijver was. En dit was het eerste boek dat ik van hem tegenkwam.

4.

Verwachting: Het leek me een makkelijk boek omdat het dun was en een beetje saai verhaal. Waarin de climax al heel snel kwam en daarna het rest van het verhaal maar langdradig zou zijn. Maar dat viel me mee, ik vind eigenlijk dat er nauwelijks een climax in zin. Maar toch vind ik het boek wel leuk. Het heeft een grappig perspectief, doordat je het ziet door de ogen van een ‘alwetende-ik’ persoon.

5.

Samenvatting:
Het boek gaat over een beginnend leraar Frans, Oscar Kristelijn genaamd. Hij komt de eerste dag op een nieuwe school, waar hij al vanaf het begin tegen Ralf opkijkt. Ralf is doctorandus en Oscar niet en Kristelijn vindt dat heel wat. Hij gaat ook weer verder studeren om dat ook te bereiken. Iets later lukt dat hem ook en nu hoort hij definitief tot de gevestigde orde op de school "Willem de Zwijger". Zijn vrouw is ondertussen lid geworden van de vereniging van de partners van de docenten. Zij vindt het in het begin wel leuk, maar later niet meer. Oscar gaat na een tijdje van zijn Gereformeerde geloof af, omdat hij in tegenstelling tot vroeger nooit meer in de kerk komt. Als hij een lerares wie hij de dag ervoor naar huis heeft gebracht en hem had proberen te verleiden, aan de kant zet en haar de volgende dag op school wil aanraken, begint zij te schreeuwen, waarna Oscar in een diep psychologisch gat valt. Dit wordt nog versterkt, omdat hij begint te twijfelen aan het halen van zijn doctoraal. Hij gaat niet meer naar de wekelijkse volleybalavonden, gaat niet meer met andere docenten om en blijft in de pauzes in de klas zitten of loopt door de gangen. Er gaat het gerucht dat hij de lerares lastig heeft gevallen.
Opeens verandert dit. Hij begint weer tegen iedereen te praten en wordt heel vrolijk. Niemand vertrouwt het helemaal en dit blijkt ook gegrond, want Oscar houdt op met lesgeven en gaat doen wat hij al een hele tijd van plan was, namelijk een bloemenkraam opstarten. Hiermee eindigt het boek, met alleen nog de mededeling, dat Oscar het nog steeds naar zijn zin heeft.

6.

Perspectief: Je ziet het verhaal door een ‘alwetende-ik’. Hij vertelt over Oscar als ‘jij’. Vertellers-perspectief dus.

7.
Belangrijkste personen:
Oscar Kristelijn
Zeer ambitieus; wil alsmaar hogerop. Ook kijkt hij op tegen hoger opgeleiden. Oscar weet precies wat hij wil, maar is toch ook besluiteloos. Aan het begin van het boek is hij overtuigd gereformeerde, in het midden gaat hij helemaal van het geloof af, om aan het eind hier weer op terug te komen. Hij is getrouwd met Laura, en heeft 2 kinderen. En is in her verhaal twee keer bijna vreemd gegaan, maar besefte toch op het laatste moment dat hij meer van Laura hield.

Ralf Vollard
Aardige, kale man, wil overal bijhoren en bijzijn. Hecht veel waarde aan het oordeel van Oscar. Oscar gaat het naar mate het verhaal vordert, steeds minder waarderen. Oscar en Ralf zien tegen elkaar op, zonder dat ze het eigenlijk doorhebben. Ze ontmoeten elkaar al gelijk als hij op school is. Ze blijven niet het hele verhaal vrienden.

Laura Kristelijn
Mooie vrouw van rond de dertig, met blond haar en blauwe ogen. Ze laat alles een beetje over zich heenkomen. Heeft qua karakter een ondergeschikte rol in het verhaal. Oscar en zij zijn getrouwd. Hun relatie is goed, maar er zit niet veel vaart meer in.

8.

Thema: veranderen van mensen waarbij je het niet verwacht.
Oscar verandert in het verhaal wanneer je het niet verwacht. En hetzelfde geld voor Ralf.

9.

Motief:
Het opzien van Oscar tegen Ralf
Omdat het hele boek doet Oscar onderdanig tegen Ralf.
De ambitie van Oscar
Het hele boek gaat over hoe Oscar hogerop probeert te komen.
De blijvende liefde tussen Oscar en Laura
Oscar wordt meerdere keren in het boek verleid, maar toch besefte hij nog op tijd dat hij Laura belangrijker vond.

10.

Titelverklaring: Met ereprijs wordt Oscars doel bedoeld; het doctoraal halen. De ereprijs is ook een plantje, wat te maken heeft met dat Oscar een bloemenkraam opricht op het einde van het verhaal. Net als zijn vader vroeger had.

11.

Plaats/Ruimte: Het speelt zich af in de middelgrote provinciestad E.. Dat dicht bij de bossen ligt. De naam wordt niet verder genoemd. Het speelt zich verder voor een groot gedeelte af in het Willem de Zwijger college.

12.

Tijd: De tijd, waarin zich dit afspeelt zal in de jaren '70 zijn. Er wordt nog getypt met een typmachine. En omdat er wordt teruggekeken vanuit 1986 en omdat er muziek van Simon & Garfunkel wordt gedraaid bij iemand, die modern was

13.

Sfeer: Er zijn nauwelijks sfeerbeschrijvingen te vinden.

14.

Er wordt ongeveer over 2 jaar verteld. Oscar komt op het college en ongeveer een jaar later houd hij er al mee op en begint een bloemenzaak.

15.

Het verhaal begint wanneer de ‘alwetende-ik’ verteld tegen andere personen uit het verhaal wat er is gebeurd in het kort. En een bladzijde verder begint het verhaal met de eerste dag na de zomervakantie.

16.

Jan Geurt Siebelink: geboren in 1938 te Velp; groeide op in een streng gereformeerd milieu; studeerde na de MULO en de Rijkskweekschool Frans in Leiden; werd in 1969 leraar Frans in Ede.
Zijn werken o.a.
‘ Nachtschade’ (1975),
Een lust voor het oog (1977),
Weerloos (1978),
En joeg de vossen door het staande koren (1982),
Koning cophetua en het bedelmeisje (1983),
Met afgewend hoofd (1986),
Ereprijs (1987),
De overkant van de rivier (1990),
Hartje zomer (1991).
Essays: De reptiele geest (1981),
Sneller dan het hart (1991).
Siebelinks werk kenmerkt zich door een realistische, herkenbare laag met daaronder een ‘ideeënlaag’ (veel kan symbolisch geïnterpreteerd worden). Na 1978 verschuift het accent in Siebelinks werk van symboliek naar psychologie.

17.

Nee, dit was het eerste boek dat ik heb gelezen van hem.

18.

Een leuk stukje vond ik waarin verteld werd hoe Oscar boos werd omdat er geen stoel voor hem was. Daarin merkte je echt dat Oscar anders was dan je verwachte.
Het minst prettigste deel in het boek vond ik het stuk dat Oscar op het feest was van Ralf. Omdat dat een beetje rommelig beschreven was. En ik het pas begreep na het nog een keer over gelezen te hebben.

19.

Kan je dit boek vergelijken met een ander boek, zo ja, met welke waarom?
Ik ken geen ander boek die hierop lijkt. Dus, nee.

20.

Recensie:
Een beetje crazy is het verhaal wel, maar net als voor het docentencorps van het Willem de Zwijger College te E., middelgrote provinciestad in de nabijheid van bossen, is ook voor de lezer de leraar Oscar Kristelijn onvergetelijk.
-Diny Schouten in Vrij Nederland - www.feutsj.nl

Ik vind deze recensie wel gelijk hebben. Je gaat meeleven met Oscar en het is wat raar geschreven. Maar dat maakt het juist apart.