Engelen van het asfalt door Ineke Holtwijk

Uitgeverij: Lemniscaat, Rotterdam 1995

Samenvatting:

Als de moeder van de dertienjarige Braziliaanse jongen Alex dos Santos overlijdt, wordt hij door zijn stiefvader het huis uit gezet. Hij pakt wat kleren bij elkaar en vertrekt naar de hoofdstad Rio de Janeiro. In een park brengt hij in de open lucht een angstige nacht door.
De volgende dag ontmoet hij de straartjongen Robson. Alex trekt een tijdje met hem op en leert allerlei trucjes van hem om aan eten en drinken te komen. Lang duurt de vriendschap niet, want Robson krijgt onderdak bij Vera, die hem adopteert.
Alex is nu weer alleen en voelt zich de eenzaamste mens op de wereld. Hij voelt zich als Robinson Crusoe uit het beroemde verhaal en besluit zich voortaan Crusoe te noemen.

Na een paar angstige avonturen ontmoet Alex het zestienjarige meisje Duda, die samen met een groep jongens op straat woont. Via Duda komt Alex met deze groep in contact. De kindergroep noemt zich Engelen van het Asfalt en staat onder leiding van Duda’s negentienjarige vriend Roy. Verder maken er deel van uit: de zestienjarige snuif, de dertienjarige peer en de veertienjarige grote mond. Na de kennismaking sluit Alex zich bij de groep aan. Het is veiliger om ‘s avond bij een groepje te slapen. De engelen van de Asfalt verwachten van Alex dat hij, net als zij, uit stelen gaat, maar dat vindt hij heel moeilijk. In het begin durft hij het niet, maar op den duur zit er iets anders op. Ze zouden hem anders uit de groep zetten. Aan het snuiven en cocaïne weigert hij echter absoluut aan mee te doen. Wel verricht hij steeds gevaarlijker karweitjes, zoals het transporteren van drugs vanuit de levensgevaarlijke sloppenwijk. Daarbij staat hij doodsangst uit. Daarna beperkt hij zich vooral tot stelen en burgers onder bedreigingen geld afhandig te maken.
Op een dag treedt een andere groep straatkinderen op klaarlichte dag agressief op tegen nietsvermoedende burgers. Dat is het sein voor de politie om strenger op te gaan treden. Ook komt na het geweld van de straatkinderen de televisie in actie. De engelen van het Asfalt worden geïnterviewd, maar hun verhalen worden in de uitzending verdraaid. Daar zijn ze vreselijk kwaad over.
Kort daarop wordt Duda opgepakt bij een winkeldiefstal en in een meisjes gevangenis geplaatst. Omdat straatkinderen net in de belangstelling staan, verschijnt ze in een reportage. Een rijke hoteleigenaar biedt aan Duda te helpen door haar werk en onderdak te geven.
De achtergebleven jongens worden door een gemaskerde politie agenten opgepakt en zwaar mishandelt. Zij dreigen de jongens te zullen doodschieten, als ze niet ingaan op hun voorstel voor het uit stelen te gaan. De jongens slagen erin om te ontsnappen.
De jongens kunnen nu niet meer aan hun vertrouwde plein in de stad terugkeren, want daar verkeren ze in levensgevaar. De agenten zullen zeker terugkomen en hun dreigementen uitvoeren. De jongens verhuizen naar een buitenwijk, maar daar is te weinig volk op de been om ongemerkt te kunnen stelen en roven. Bovendien begint de buurt zich na een tijdje tegen de aanwezigheid van de straatjongens te verzetten.
Roy komt op het idee om naar een boerderij van een tante van hem te vertrekken. Dat is echter ver weg, in een andere provincie, en ze hebben geld nodig voor treinkaartjes. Volgens Roy kunnen ze het snelst aan geld komen door een bus te overvallen. Hij zorgt voor wapens en het plan wordt uitgevoerd.
Bij de overval gaat het echter helemaal mis. Roy komt om het leven en Alex kan op het nippertje ontsnappen.

Die nacht neemt Alex dat hij zo niet langer kan leven. Hij zal de volgende dag zelfmoord plegen door de zee in te lopen. De volgende ochtend komt hij echter op de pier bij de baai terecht, Het plekje waar hij de afgelopen tijd naartoe ging om zijn problemen te overdenken. Op de pier barst hij in huilen uit. Plotseling verschijnt Duda. Zij heeft in de krant gezien dat haar vriend Roy omgekomen is en vermoedde dat Alex de weggevluchte jongen was. Ze was er bijna zeker van dat Alex op de pier zou zitten. Als Alex een tijdje heeft kunnen uit huilen bij Duda, vraagt hij of Robinson Crusoe gered werd of dood ging. Volgens Duda bracht hij het er levend vanaf.
In een korte ‘naschrift’’ vertelt de schrijfster dat Alex echt bestaat en dat na deze gebeurtenis in een opvanghuis is terechtgekomen. Hij heeft een baantje en gaat naar school.