1 Zakelijke Gegevens a) Auteur: Connie Palmen
b) De Wetten, Prometheus, Amsterdam, 1991, 193 blz. (eerste druk 1991), 193 bladzijden
c) Genre: Psychologische Roman, Bildungs Roman 2 Eerste Reactie a) Keuze
Ik zag dit boek al vaker bij ons in de kast staan, maar ik had het nog nooit gelezen. Maar laatst besloot ik toch eens te gaan kijken wat er achter zo’n saaie titel voor verhaal kon zitten. Ik was benieuwd of het echt zo’n serieus, zakelijk boek was als ik dacht. b) Inhoud
Ik vond het een boeiend boek. Het was op een afwisselende manier geschreven. In de zeven hoofdstukken ging het verhaal in zekere zin op een ander onderwerp over al hoewel het wel bij de hoofdlijnen blijft. Wat mij ook heel erg aanspreekt is dat het op zo’n manier geschreven is dat je het gevoel krijgt dat het aan jou persoonlijk verteld wordt. Hierdoor voel je je meer betrokken bij het verhaal.
3 Verdieping a) Samenvatting
Het verhaal wordt verteld door Marie Deniet. Aan het begin van het boek is zij 25 en studeert zij filosofie in Amsterdam. Aan het eind van het boek is zij 30, afgestudeerd en sluit zij haar behandeling bij een psycholoog af. Naast Marie komen er nog zeven andere belangrijke personen voor. Elk hoofdstuk gaat over een andere man die een belangrijke rol speelde in haar leven. Het boek begint met de astroloog Miel van Eysden, daarna volgen de epilepticus Daniël Daalmeyer, de filosoof Guido De WaeterLinck, de priester Clemens Brandt, de fysicus Hugo Morland, de kunstenaar Lucas Asbeek en tot slot de psychiater, dokter Daalmeyer, die inderdaad ook de vader van
Daniël is. Gedurende het verhaal is Marie opzoek naar de wetten van het leven. Ze denkt dat deze wetten gemaakt zijn door de mannen en dat alleen zij ze begrijpen. In elk hoofdstuk, bij elke man leert ze weer wat meer over zichzelf. Aan het eind van het verhaal heeft Marie waarschijnlijk een heleboel over zichzelf geleerd. Maar ik denk dat ze ook wat kwijtgeraakt is. Voor mijn gevoel was ze aan het begin van het boek een stuk zelfverzekerder en werd ze in de loop van het boek bijna afhankelijk van andere mensen, van de mannen in haar leven. Het thema van het boek is denk ik de zelfontplooiing van Marie, de weg die zij volgt in de zes jaar van haar leven die beschreven worden, om zichzelf te ontdekken en ook om de wetten van het leven te leren. De veranderingen die Marie door maakt staan centraal in dit boek. b) Onderzoek van de verhaaltechniek
1. Het verhaal wordt verteld in een ik-perspectief, daardoor krijg je heel sterk het gevoel persoonlijk aangesproken te worden. 2. Gedurende het verhaal verstrijkt 6 jaar; al die tijd woont de hoofdpersoon in Amsterdam. 3. De verhaalfiguren zijn in dit boek belangrijk. Elk van hen is gebaseerd op een bepaald karakter, waar Marie uiteindelijk wat van leert. c) Op zoek naar de thematiek *Wat zijn de hoofdgedachten (het thema)? Zoals ik in de samenvatting ook al zei, denk ik dat het thema van dit boek de verandering is die Marie doormaakt. Het verhaal draait om de weg die zij volgt en wat zij leert van de dingen die zij meemaakt. Ook een belangrijke rol in het boek speelt de drang van Marie om nieuwe dingen te leren. Theorieën van mensen met een andere opvatting dan zij neemt ze in zich op om nooit meer te vergeten. Achterop het boek wordt ook nog iets gezegd over het thema: -Behalve als een reeks ongewone liefdesgeschiedenissen is ‘de wetten’ te lezen als een Bildungsroman, die de heldin uiteindelijk de rust brengt van een eigen, niet te interpreteren noodlot.- In deze omschrijving kan ik mij ook goed vinden. Aan het begin van het verhaal is Marie nog opzoek naar het ‘betere’. Ze blijft er van uitgaan dat haar leven op dat moment veel beter kan en ze wil ook steeds blijven veranderen. Aan het eind van het boek heeft zij geleerd het leven te nemen zoals het is. *Welke tekstgedeelten en motieven zijn typerend voor dat thema? In het volgende stukje, een deel van een gesprek tussen Lucas (de kunstenaar) en Marie, komt volgens mij heel goed naar voren dat Marie geen genoegen neemt met haar leven zoals het nu is: “‘Nee, liefste, jij bent mij goed genoeg. Ik wil je gelukkig maken. Volgens mij ben jij zelf degene die wil veranderen.’ ‘Ja, ik wil nog steeds veranderen. Waarom eigenlijk?’ ‘Omdat jij jezelf niet goed genoeg vindt en er naar verlangt om goed te zijn.’ *Wat is het verband tussen de titel en het thema? In het verhaal zoekt Marie naar de wetten van het leven. Het lijkt mij duidelijk dat het boek hiernaar vernoemd is. d) Plaats in de Literatuurgeschiedenis *Wanneer is het werk voor het eerst gepubliceerd? Het boek werd in 1991 voor het eerst uitgebracht. *Wat weet je van de schrijver? Connie Palmen werd geboren op 25 november 1955 te Sint Odilienberg, een kloosterdorp vlakbij Roermond. Als kind wilde zij non of, liever nog, priester worden, maar het verblijf op een nonnenschool maakte een eind aan haar geloof en zij koos op de middelbare school voor literatuur en filosofie. Na een opleiding pedagogie te hebben gevolgd in Roermond, ging Palmen, 22 jaar oud, naar Amsterdam om filosofie en neerlandistiek te studeren. Zij sloot haar studie af met een scriptie over Socrates. In 1986 studeerde zij cum laude af als neerlandica met een scriptie over In Nederland van Cees Nooteboom. Nog tijdens haar studie publiceerde Palmen enkele korte verhalen in De Held en Optima. In 1991 verscheen haar debuutroman De wetten, waarmee zij op slag beroemd werd. In vijf jaar tijd beleefde het boek ruim twintig drukken met een oplage van meer dan 170 000 exemplaren. Vanwege dit enorme succes kreeg Palmen een Gouden Ezelsoor, de prijs voor het best verkochte boek. Vertalingen van de roman verschenen onder meer in het Engels, Frans, Duits en Italiaans. Vervolgens gaf zij een essay uit onder de titel Het weerzinwekkende lot van de oude filosoof Socrates (1992). Met De vriendschap publiceerde Palmen in 1995 haar tweede roman, die eveneens een bestseller bleek te zijn. Het boek werd bovendien bekroond met de Trouw Literatuurprijs, de lezersprijs van het Vlaamse tijdschrift Humo en de AKO literatuurprijs. Maar het verschijnen van de roman werd overschaduwd door het plotselinge overlijden van Ischa Meijer, haar geliefde. Haar derde roman, I.M. gaat over Ischa Meijer. Haar status als succesauteur bevestigde Palmen opnieuw in 1996 toen zij met Adriaan van Dis volle zalen trok tijdens hun literaire tournee door Vlaanderen en Nederland. In hoeverre is dit werk typerend voor de schrijver? Aangezien ik (nog) geen andere boeken van Palmen heb gelezen, kan ik deze vraag niet beantwoorden. 4 Beoordeling Eigenlijk ben ik over het hele boek erg positief. Er waren geen gedeeltes waar ik moeilijk doorheen kwam, omdat het verschrikkelijk saai was. Alleen het laatste hoofdstuk vond ik moeilijker lezen. Ik vond de hoofdstukken over de astroloog, de epilepticus en de kunstenaar het boeiendst. Vooral het ‘verhaal’ over de astroloog sprak mij erg aan, maar dit komt denk ik vooral omdat ik zelf ook erg geïnteresseerd ben in astrologie. Ik kan geen boek of film bedenken waarmee ik dit verhaal zou kunnen vergelijken. Ik heb nog nauwelijks boeken gelezen met dezelfde (psychologische) strekking. Al hoewel ik het in eerste instantie niet verwacht had, sprak het thema mij erg aan. Voor ik begon met lezen verwachtte ik een saai, serieus boek, maar dit leek absoluut niet waar. Ik vond het verhaal dat Marie Deniet aan je verteld erg boeiend. Het taalgebruik vind ik niet altijd even makkelijk, maar zeker wel goed te begrijpen. Ook vind ik de gebruikte schrijfstijl heel goed bij het verhaal zelf passen. Kortom, ik vind ‘de Wetten’ echt het lezen waard. Ik vind het dan ook echt een aanrader voor mensen die zich interesseren voor de gedachtes en beweegredenen van mensen. Het is namelijk wel belangrijk dat je daarin geïnteresseerd bent, maar dat is met elk onderwerp wel het geval. Daarnaast vind ik het ook zeker een aanrader voor mensen die voor Nederlands nog moeten lezen. Het verhaal leest makkelijk weg en al zijn er wel wat ‘diepzinnigere’ passages, over het algemeen is het verhaal goed te begrijpen.