De val door Marga Minco

Titel De Val Samenvatting Een joodse vrouw, genaamd Frieda Borgstein, woont in een bejaardentehuis. In WO II zijn haar man en kinderen opgepakt. De man van Frieda had voor de oorlog een kantoor. Toen de Duitsers Nederland bezet hadden, wilden Frieda en haar gezin naar Zwitserland vluchten. Hein Kessels zou hun naar Zwitserland brengen. Toen het gezin in de gang klaarstond om te vertrekken ging Frieda nog even een vestje halen voor haar dochter. Boven treuzelde ze even en toen hoorde ze mannenstemmen in de gang, rende naar beneden, struikelde en viel. Toen ze in de gang kwam waren ze al weg. Sinds die dag heeft ze haar verjaardag niet meer gevierd. Ze denkt nu liever terug aan de laatste keer dat ze haar verjaardag met haar gezin had gevierd. Ze heeft al die tijd heel bewust met de doden geleefd. Ze wilde nooit de stad verlaten waar haar gezin had gewoond. Daarom wil ze ook niet hertrouwen. Als ze gaat wandelen neemt ze een portret van haar man mee. Maar al dit maakt haar niet tot een negatieve vrouw, ze houdt van het beginnen van elke dag. Er is eigenlijk maar een mens aan wie Frieda haar vertrouwen schenkt: Ben Abels, de klusjesman van het bejaardentehuis. In 1938 kwam hij als zeventienjarige jongen bij de man van Frieda op kantoor werken. Hij overleefde de kampen, vluchtte de wereld rond totdat hij ergens zijn kampbeul tegenkwam en keerde terug naar Nederland. De gebouwen tegenover het bejaardentehuis zijn op de stadsverwarming aangesloten. De gemeentewerklui Baltus en Verstrijen moeten het door de buizen verwarmde grondwater uit de putten pompen. Zij hebben niet erg veel zin in hun werk. Baltus is een luilak en Verstrijen kan de moeilijkheden die hij thuis heeft niet van zich afzetten. Als Baltus bij een open put geen veiligheidshekken zet, gebeurt het ongeluk. Om dat Frieda nu 85 jaar wordt wil ze het toch wel een keer vieren. Ze heeft een sterke wil en is gewend om haar eigen dingen te doen. Daarom gaar ze er zelf op uit om inkopen te doen voor haar verjaardag. Door de sterke wind en de kou kan ze niet goed zien en val in de put. Ben Abels heeft tijdens het ongeluk een man van de gemeente herkend als Hein Kessels. Na het ongeluk heeft hij met veel moeite een gesprek kunnen regelen. Hein vertelt dat hij bij het ophalen van Frieda en haar gezin waarschijnlijk gevolgd was door de SD. Na de begrafenis van Frieda moet Ben denken aan wat Hein gezegd had: "Misschien reed die auto daar zomaar op de kade, misschien roken ze lont omdat ze me zo hard zagen fietsen en bleven ze me daarom volgen. Stel dat ik , zes minuten later, op de afgesproken tijd aan de deur was gekomen wie weet waren zij dan allang voorbij geweest.". thema de vereenzaming van mensen die de oorlog overleefden en in het heden leven met de herinnering aan gedeporteerde familieleden.
genre epiek personages Frieda Borgstein, Ben Abels, Hein Kessles, Baltus, Verstrijen, Van Straten, Hijmans, menneer Marks. tijd rond 1980