Titel: De sandwich, een requiem
Auteur: A. F. Th. van der Heijden
Uitgeverij: Querido
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave: 1999
Druk: negende druk
Verwachtingen
Toen ik de titel las, dacht ik dat het verhaal uiteindelijk over een broodje (sandwich) ging. Verder verwachtte ik niet echt een spannend verhaal, vanwege de titel van het boek. Door de achterkanttekst werd het mij steeds minder duidelijk wat het verhaal nu met die sandwich te maken had.
Titelverklaring
Doordat Adrieen een roggebrood in de vorm van een sandwich krijgt herinnert hij de avond waar Karine hem vraagt om de sandwich af te maken. Karine ligt boven op Frank en ze wil dat Adrieen er bovenop komt liggen. Adrieen doet dit echter niet en weet daarom waarschijnlijk aan een vroege dood te ontsnappen.
Het onderwerp
Het onderwerp van de tekst is het verwerken van de dood. Als Adrieen hoort dat er twee vrienden van vroeger zijn overleden gaat hij op zoek naar een herinnering waar hij ze beide tegelijk tegenkomt. Het onderwerp vind ik niet zo interessant omdat ik er in het degelijks leven niet zo veel mee te maken heb. Ik vind dat het niet zo goed is uitgewerkt omdat je tijdens het lezen van het boek eigenlijk bent vergeten dat het om het verwerken van de dood gaat.
Gebeurtenissen
Begin februari 1979, dood van Karine. Ontmoeting met zijn moeder, hij hoort van dood van Frank, juli 1981. Het verhaal eindigt in november 1982, hij gaat naar de neuroloog en hij ziet opeens weer de gebeurtenis van de sandwich voor zich. Adrieen heeft twee jaar lang klachten. Terugblikken van 1968-1970, einde van zijn schooltijd. Het verhaal is niet echt spannend, maar het bevat maar weinig saaie stukken. Alleen het stuk over zijn ontmoeting met Karine vond ik saai. Vooral die toen ze al studeerde. Het verhaal bevat een vies stuk en dat is de herinnering aan de plasrozijnen, dat vond ik echt heel smerig. Je kan je opzich wel inleven met de hoofdpersoon. Ik denk dat het waar is wat hij zegt: iemand blijft na de dood slechts in leven voor zover hij in het bewustzijn van de overlevenden een plaats inneemt. Volgens mij gaan mensen ook pas echt dood, als er geen mensen meer zijn die aan ze denken. Doden blijven namelijk altijd leven in iemand gedachte.
Personages
De karaktereigenschappen van de hoofdpersoon zijn niet echt duidelijk beschreven, terwijl ik dat eigenlijk wel belangrijk vind. Zo kun je je namelijk beter inleven in het verhaal, omdat je ongeveer wel weet hoe de persoon denkt. Het gedrag van Karine keur ik af, omdat ze speelt met gevoelens. Ik vind haar een beetje gemeen. Volgens mij weet ze dat Adrieen haar leuk vind, maar toch gaat ze naar Frank. Maar tegelijkertijd laat ze Adrieen denken dat ze hem leuk vindt. Ik vind dat als je meerderen leuk vindt, je toch moet kiezen. En als je niet kunt kiezen, dan zou ik mezelf op de achtergrond houden. De personages reageren niet voorspelbaar. Helaas maakt dat voor mij het verhaal een beetje ingewikkeld.
Opbouw
De opbouw van het verhaal vind ik een beetje ingewikkeld omdat het niet chronologisch is. Omdat er veel dingen onduidelijk zijn, je weet niet wat je kunt verwachten, maakt dat het verhaal extra ingewikkeld.
Het verhaal is niet echt spannend, omdat er geen indrukwekkende dingen gebeuren. Eigenlijk is het hele verhaal een soort flashback, behalve op het eind. Dan spelen de dingen zich in het heden af. De opbouw van het verhaal past wel heel goed bij het onderwerp omdat het verhaal een terugblik is n.a.v het verwerken van de dood.
Het boek heeft me niet geboeid, omdat ik het verhaal een beetje saai vond. Er gebeurde eigenlijk niets spannends.
Taalgebruik
Het taalgebruik is een beetje moeilijk door de moeilijke woorden: blz.98: “Ik danste met mijn ontroerende hinkepink, die er het beste van maakte, maar eigenlijk wervelde ik rond met alles wat ik aan Karine haatte: heel die zogenaamde belangeloze ontfermkunst, ik bespotte Karines preoccupatie met de zielepieten.”
De verhouding tussen dialoog en beschrijvingen vind ik niet goed: er is te weinig dialoog, en er wordt veel te veel beschreven. De tekst leverde veel problemen op, omdat ik vaak niet van woorden de betekenis begreep.
Open plekken
De eerste open plek is natuurlijk de titel. Waar slaat ‘De sandwich’ nou weer op, en wat heeft dat met een requiem te maken? Het zijn nou niet echt twee dingen die bij elkaar horen.
De overige, ook de belangrijkste, open plek is eerst wat de ikpersoon, Adrien, nou precies wil met de dood van zijn 2 jeugdvrienden. En al snel wordt de vraag wat de herinnering nou toch zal zijn waar Karine en Frank samen in voorkomen. Nog steeds is de vraag wat dit nou met een sandwich te maken heeft en nu ook waarom Adrien zo graag die herinnering vinden wil.
De vraag wat het requiem inhoudt, wordt al vrij snel beantwoord, namelijk dat Adrien de twee doden een mooie gedachte wil geven.
Achter de vraag van de titel kom je pas helemaal op het einde achter. Ook achter het antwoord wat die ene herinnering zal zijn kom je pas op het laatst achter, hier heeft de titel uiteraard ook mee te maken, omdat de herinnering die sandwich is. En ook dan kom je erachter waarom Adrien dit wilde weten, namelijk omdat hij nu niet doodgaat en dat weet hij door die herinnering.
Samenvatting
Deel 1. De zwakste schakel. 5 hoofdstukken.
De laatste tijd las Adrien de rouwadvertenties, omdat hij er zich bewust van was dat hij ooit een keer dood zou gaan. Toen hij die advertenties aan het lezen was kwam hij een rouwadvertentie van Karine tegen. Hij had haar vroeger gekend. Hij gaat erover nadenken en bedenkt zich dan dat er mensen zijn die denken dat als zij sterven, de wereld vergaat. Daarom hoeven ze ook geen testament te maken. Zijn eigen idealisme was dat niet alleen hij maar iedereen die macht had. Toen hij later op staat liep, zag hij dat alles normaal verder ging, terwijl Karine er niet meer was. Twee en een half jaar later hoort hij van zijn moeder dat Frank Rastering is overleden. Adrien kende hem van vroeger. Dagen lang heeft hij toen geprobeerd om Frank en Karine samen in een gebeurtenis te plaatsen. Hij wist eigenlijk niet goed wat hij deed, was het een soort troost of een nagekomen rouwdienst. Hij vindt dat de dood betekenis geeft aan het leven en de herinneringen aan de overledenen creeren het hiernamaals. Adrien herinnert Frank als een jongen op hele dunne lange benen. Hij kwam altijd op de meest onmogelijke momenten aanwaaien. Frank had ook een keer een kettinkje aan zijn hand vast gemaakt, zodat het er nooit meer af kon. Iemand is een keer een uur bezig geweest om de zwakste schakel met de hand los te maken. Het is nog onbekend hoe Frank aan zijn einde is gekomen. Van een vriendin hoorde hij dat de politie hem gevonden had toen hij van 7 hoog naar beneden was gevallen.
Deel 2. De kinderbruiloft. 12 hoofdstukken.
Na de overlijdensadvertentie in de krant kwam Adrien de zus van Karine tegen. Ze nodigde hem uit om een keer langs te komen. Hierdoor herinnert hij zich weer hoe hij met Karine in aanraking is gekomen. Haar zus was het stuk van de school. Ze was dik opgemaakt en had heel wit haar. Ze ging altijd vergezeld van een soort schaduw, een lelijk meisje. Op een keer stapte ze op hem af en vroeg ze of hij een keer met haar zusje uit wilde. Toen hij toch naar Lucia was gegaan vertelde ze hem dat hij ouder is geworden. Lucia vertelt heel luchtig over de dood van Karine, terwijl Adrien er eigenlijk niet zoveel over wil horen. Hij heeft het er erg moeilijk mee. Karine heeft zelfmoord gepleegd, ze was al een tijdje zoek. De ouders van Lucia komen die middag ook. Haar vader ziet er slecht uit. Het was een hele tijd stil en Adrien dacht aan Karine. Hij vond het vooral walgelijk toen hij zich herinnerde dat hij met haar naar bed was geweest. Nu is ze dood, terwijl hij het intiemste van haar gekend heeft. Hij moest er bijna van kosten. Als Adrien Karine voor de eerste keer ophaalt heeft Lucia het over een kinderbruiloft, ze heeft twee jonge kinderen gekoppeld. De verhouding tussen Karine en Adrien verliep nogal stroef. Ze was, als ze samen uitgingen, constant bezig om de rest van de groep te helpen en ondersteunen. Karine vluchtte van Adrien weg, ze voelde zich te veel, ze had een minderwaardigheid complex. Adrien had een vriend Peter Roodakker die alles deed wat hij deed. Op een dag gaat Adrien met Karine en haar nieuwe vriend mee naar de verjaardag van Rudy, ze is een gehandicapt meisje en hij zoent met haar uit een soort van liefdesverdriet. Dit was het laatste waar hij Karine heeft gezien.
Deel 3. Kiliboe, kiliboe. 6 hoofdstukken.
Adrien herhaalt herinneringen vaak, omdat hij bang is dat hij ze vergeet. Toch is hij nog steeds bezig om Karine en Frank in een herinnering samen te zien. Hij wil een requiem. Hij denkt op een dag dat hij kanker heeft. Hij voelt zich steeds sneller moe en hij heeft nergens meer zin in. Hij begint ook al duizelig te worden maar durft niets tegen zijn vriendin Ouiesje te zeggen. Hij laat een EEG maken bij de dokter en moet over 10 dagen terug komen. Voordat hij weer naar de dokter gaat, gaat hij in een cafe wat eten, hij krijgt een roggebrood en sandwich (aanleiding) voor en plotseling herinnert hij zich iets. De herinnering komt waarschijnlijk ook voort uit een soort doodsangst (hij denkt dat hij kanker heeft), Karine en Frank zijn al dood, nu zal hij volgen.(rede) Karine houdt een feestje vanwege haar eindexamen. Daarna gaan ze nog ergens heen en dan ligt Frank op de grond, Karine heeft het koud en gaat boven op hem liggen. Later vraagt ze of Adrien er ook bovenop komt liggen als een soort Sandwich. Hij denkt dat dit de rede is dat hij nu niet dood gaat, omdat hij de sandwich niet heeft afgemaakt. Adrien gaat op vakantie met Dop, hij rijdt als een gek, verliest op een gegeven moment de macht over het stuur. Normaal gilt Adrien niet op zo'n moment, maar nu wel. Misschien is hij toch bang om dood te gaan.
Personages
Adrien:
Adrien is de schrijver persoonlijk in die naam. In het verhaal wil hij zijn
herinneringen ophalen en ordenen en verklaren waarom bepaalde dingen
juist gebeurd zijn.
Frank:
Frank is een vriend uit Adriens jeugd. Hij was in zijn jeugd altijd
nadrukkelijk aanwezig en kon op de meest onverwachte momenten binnen
komen vallen. Frank gebruikt ook drugs.
Karine:
Karine is een jeugdvriendin van Adrien, het was een poosje zijn vriendin,
dat was toen hij 15 jaar was. Karine had anorexia en heeft haar hele leven
geestelijke problemen gehad.
Nog andere personen in het boek waren:
Peter Roodakkers, dit was een vriend van Adrien.
Quiesje, dit was een vriendin van Adrien.
Gertrude, dit is een gehandicapt meisje.
Lucia, dit was de zus van Karine.
Tijd
Het boek is absoluut niet chronologisch, omdat het heden en verleden de hele tijd door elkaar heen gebruikt worden. Dat komt doordat Adrien een hele tijd herinneringen ophaalt, maar het verhaal begint in 1979 als hij de rouwadvertentie van Karine leest en eindigt in 1982. De fabel en sujet lopen dus niet chronologisch. De verteltijd is 167 pagina’s en de vertelde tijd is ongeveer 3 jaar. Er worden wel herinneringen opgehaald die verder teruggaan dan 3 jaar.
Structuur
Het verhaal bestaat uit 3 delen, met elk een aantal hoofdstukken. Het verhaal is wel aaneengesloten en er is een samenhang van de onderdelen, want alles draait om een herinnering van Frank, Karine en Adrien samen te vinden en dan komt hij uit op de Sandwich.
Het verhaal is opgebouwd uit een verhaallijn.
Het verhaal is Post Rem geschreven, want hij vertelt achteraf heel het verhaal.
Ruimte
Het verhaal speelt zich af in Amsterdam, maar in zijn herinneringen spelen Nijmegen en Eindhoven ook een grote rol.
Perspectief
De schrijver is zelf de verteller omdat het verhaal een autobiografie is. De vertelsituatie is de ikvertelsituatie.
Thematiek
Het eerste thema is het verwerken van de dood. Dat is de aanleiding waarom dit boek is gescheven. Een ander thema is intimiteit, dat komt vooral door de uiting van de relatie tussen Adrien en Karine. Nog een thema is aanwezigheid, hier spelen Karine en Frank een grote rol. Adrien voelt Karine haar aanwezigheid. En Frank is altijd op ongelegen tijden aanwezig.
Tekstfragmenten
(blz.30)
‘Vergeet het maar. Daar heb je Frank Rastering.’ Met zijn bekende zwaaiende gang, waarbij de voeten zover mogelijk, op het gevaar af zichzelf tegen de enkels te schoppen, naar binnen plaatste, kwam hij recht op mijn zomeravondgeluk af, om het achteloos in stukken te scheuren, de snippers over zijn schouders te werpen, met een nieuw voorstel te komen. Frank was bij mij de wekker van die hele speciale moeilijk hanteerbare driften, waar ik normaal zo goed het deksel wist op te houden.
Hier wordt verteld hoe Adrien tegen zijn vriend Frank aankijkt. Het is wel een vrien van hem, maar hier wordt duidelijk hoe vervelend Frank soms kan zijn, net op het verkeerde moment.
(blz.108)
‘Natuurlijk bleek bij het aantrekken van de cirkel nog genoeg levenswil in haar lijf om spartelend verraad te plegen aan haar vastberadenheid, en zo kon het haars ondanks gebeuren, dat een onsmakelijk gerochel haar gezucht van verlichting overstemde. Langzaam, stuiptrekkend als een vis aan de haak, werd Karine zichtbaar, maar om volledig zichtbaar te worden moest eerst al het leven uit haar weggevloeid zijn.’
Hier wordt de dood van Karine beschreven. Een beetje onsmakelijk, dat wel, maar indrukwekkend.
(blz.113)
‘Het heeft iets krentenkakkerigs, ik geef het toe. Als het om het verleden gaat ben ik op het maniakale af conservatief, en dan in de meest letterlijke en oppervlakkige betekenis van het woord.’
Adrien zegt hier iets over zichzelf, met een negatieve bijklank.
(blz.149)
‘Mooi is dat,’zei Frank. ‘Stank voor dank.’ Het is niet om jou hoor, Frank. Ik lig prima, alleen nu begint het van boven. Het komt niet meer van de grond, maar uit de lucht... Kan iemand.. ‘Adrien, als jij me nu van boven afdekt. Als een sandwich. Ja, jullie tweeen, Frank en jij, jullie moeten een sandwich van me maken.’
Dit stukje komt bijna aan het einde van het verhaal voor. Hierbij wordt de titel ook meteen verklaard.
Eindoordeel
Het verhaal vond ik moeilijk geschreven door het taalgebruik. Je leert op zich wel nieuwe woorden op deze manier, maar toch vond ik het storend. Doordat er geen chronologische volgorde in het verhaal aanwezig was, maakte het dit erg ingewikkeld. De niet-chronologische volgorde is wel goed gekozen, omdat het een soort terugblik moest aanduiden. Zo kon ik beter met de hoofdpersoon meekijken, als het ware. De titel vind ik wel een beetje vergezocht, vooral omdat het pas aan het eind duidelijk wordt waar die sandwich mee te maken heeft.
Kortom vond ik het verhaal ingewikkeld geschreven, en daardoor een beetje saai. Het is niet een aanrader om te lezen, vind ik.
Auteur: A. F. Th. van der Heijden
Uitgeverij: Querido
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave: 1999
Druk: negende druk
Verwachtingen
Toen ik de titel las, dacht ik dat het verhaal uiteindelijk over een broodje (sandwich) ging. Verder verwachtte ik niet echt een spannend verhaal, vanwege de titel van het boek. Door de achterkanttekst werd het mij steeds minder duidelijk wat het verhaal nu met die sandwich te maken had.
Titelverklaring
Doordat Adrieen een roggebrood in de vorm van een sandwich krijgt herinnert hij de avond waar Karine hem vraagt om de sandwich af te maken. Karine ligt boven op Frank en ze wil dat Adrieen er bovenop komt liggen. Adrieen doet dit echter niet en weet daarom waarschijnlijk aan een vroege dood te ontsnappen.
Het onderwerp van de tekst is het verwerken van de dood. Als Adrieen hoort dat er twee vrienden van vroeger zijn overleden gaat hij op zoek naar een herinnering waar hij ze beide tegelijk tegenkomt. Het onderwerp vind ik niet zo interessant omdat ik er in het degelijks leven niet zo veel mee te maken heb. Ik vind dat het niet zo goed is uitgewerkt omdat je tijdens het lezen van het boek eigenlijk bent vergeten dat het om het verwerken van de dood gaat.
Gebeurtenissen
Begin februari 1979, dood van Karine. Ontmoeting met zijn moeder, hij hoort van dood van Frank, juli 1981. Het verhaal eindigt in november 1982, hij gaat naar de neuroloog en hij ziet opeens weer de gebeurtenis van de sandwich voor zich. Adrieen heeft twee jaar lang klachten. Terugblikken van 1968-1970, einde van zijn schooltijd. Het verhaal is niet echt spannend, maar het bevat maar weinig saaie stukken. Alleen het stuk over zijn ontmoeting met Karine vond ik saai. Vooral die toen ze al studeerde. Het verhaal bevat een vies stuk en dat is de herinnering aan de plasrozijnen, dat vond ik echt heel smerig. Je kan je opzich wel inleven met de hoofdpersoon. Ik denk dat het waar is wat hij zegt: iemand blijft na de dood slechts in leven voor zover hij in het bewustzijn van de overlevenden een plaats inneemt. Volgens mij gaan mensen ook pas echt dood, als er geen mensen meer zijn die aan ze denken. Doden blijven namelijk altijd leven in iemand gedachte.
Personages
De karaktereigenschappen van de hoofdpersoon zijn niet echt duidelijk beschreven, terwijl ik dat eigenlijk wel belangrijk vind. Zo kun je je namelijk beter inleven in het verhaal, omdat je ongeveer wel weet hoe de persoon denkt. Het gedrag van Karine keur ik af, omdat ze speelt met gevoelens. Ik vind haar een beetje gemeen. Volgens mij weet ze dat Adrieen haar leuk vind, maar toch gaat ze naar Frank. Maar tegelijkertijd laat ze Adrieen denken dat ze hem leuk vindt. Ik vind dat als je meerderen leuk vindt, je toch moet kiezen. En als je niet kunt kiezen, dan zou ik mezelf op de achtergrond houden. De personages reageren niet voorspelbaar. Helaas maakt dat voor mij het verhaal een beetje ingewikkeld.
Opbouw
De opbouw van het verhaal vind ik een beetje ingewikkeld omdat het niet chronologisch is. Omdat er veel dingen onduidelijk zijn, je weet niet wat je kunt verwachten, maakt dat het verhaal extra ingewikkeld.
Het verhaal is niet echt spannend, omdat er geen indrukwekkende dingen gebeuren. Eigenlijk is het hele verhaal een soort flashback, behalve op het eind. Dan spelen de dingen zich in het heden af. De opbouw van het verhaal past wel heel goed bij het onderwerp omdat het verhaal een terugblik is n.a.v het verwerken van de dood.
Het boek heeft me niet geboeid, omdat ik het verhaal een beetje saai vond. Er gebeurde eigenlijk niets spannends.
Het taalgebruik is een beetje moeilijk door de moeilijke woorden: blz.98: “Ik danste met mijn ontroerende hinkepink, die er het beste van maakte, maar eigenlijk wervelde ik rond met alles wat ik aan Karine haatte: heel die zogenaamde belangeloze ontfermkunst, ik bespotte Karines preoccupatie met de zielepieten.”
De verhouding tussen dialoog en beschrijvingen vind ik niet goed: er is te weinig dialoog, en er wordt veel te veel beschreven. De tekst leverde veel problemen op, omdat ik vaak niet van woorden de betekenis begreep.
Open plekken
De eerste open plek is natuurlijk de titel. Waar slaat ‘De sandwich’ nou weer op, en wat heeft dat met een requiem te maken? Het zijn nou niet echt twee dingen die bij elkaar horen.
De overige, ook de belangrijkste, open plek is eerst wat de ikpersoon, Adrien, nou precies wil met de dood van zijn 2 jeugdvrienden. En al snel wordt de vraag wat de herinnering nou toch zal zijn waar Karine en Frank samen in voorkomen. Nog steeds is de vraag wat dit nou met een sandwich te maken heeft en nu ook waarom Adrien zo graag die herinnering vinden wil.
De vraag wat het requiem inhoudt, wordt al vrij snel beantwoord, namelijk dat Adrien de twee doden een mooie gedachte wil geven.
Achter de vraag van de titel kom je pas helemaal op het einde achter. Ook achter het antwoord wat die ene herinnering zal zijn kom je pas op het laatst achter, hier heeft de titel uiteraard ook mee te maken, omdat de herinnering die sandwich is. En ook dan kom je erachter waarom Adrien dit wilde weten, namelijk omdat hij nu niet doodgaat en dat weet hij door die herinnering.
Samenvatting
Deel 1. De zwakste schakel. 5 hoofdstukken.
De laatste tijd las Adrien de rouwadvertenties, omdat hij er zich bewust van was dat hij ooit een keer dood zou gaan. Toen hij die advertenties aan het lezen was kwam hij een rouwadvertentie van Karine tegen. Hij had haar vroeger gekend. Hij gaat erover nadenken en bedenkt zich dan dat er mensen zijn die denken dat als zij sterven, de wereld vergaat. Daarom hoeven ze ook geen testament te maken. Zijn eigen idealisme was dat niet alleen hij maar iedereen die macht had. Toen hij later op staat liep, zag hij dat alles normaal verder ging, terwijl Karine er niet meer was. Twee en een half jaar later hoort hij van zijn moeder dat Frank Rastering is overleden. Adrien kende hem van vroeger. Dagen lang heeft hij toen geprobeerd om Frank en Karine samen in een gebeurtenis te plaatsen. Hij wist eigenlijk niet goed wat hij deed, was het een soort troost of een nagekomen rouwdienst. Hij vindt dat de dood betekenis geeft aan het leven en de herinneringen aan de overledenen creeren het hiernamaals. Adrien herinnert Frank als een jongen op hele dunne lange benen. Hij kwam altijd op de meest onmogelijke momenten aanwaaien. Frank had ook een keer een kettinkje aan zijn hand vast gemaakt, zodat het er nooit meer af kon. Iemand is een keer een uur bezig geweest om de zwakste schakel met de hand los te maken. Het is nog onbekend hoe Frank aan zijn einde is gekomen. Van een vriendin hoorde hij dat de politie hem gevonden had toen hij van 7 hoog naar beneden was gevallen.
Na de overlijdensadvertentie in de krant kwam Adrien de zus van Karine tegen. Ze nodigde hem uit om een keer langs te komen. Hierdoor herinnert hij zich weer hoe hij met Karine in aanraking is gekomen. Haar zus was het stuk van de school. Ze was dik opgemaakt en had heel wit haar. Ze ging altijd vergezeld van een soort schaduw, een lelijk meisje. Op een keer stapte ze op hem af en vroeg ze of hij een keer met haar zusje uit wilde. Toen hij toch naar Lucia was gegaan vertelde ze hem dat hij ouder is geworden. Lucia vertelt heel luchtig over de dood van Karine, terwijl Adrien er eigenlijk niet zoveel over wil horen. Hij heeft het er erg moeilijk mee. Karine heeft zelfmoord gepleegd, ze was al een tijdje zoek. De ouders van Lucia komen die middag ook. Haar vader ziet er slecht uit. Het was een hele tijd stil en Adrien dacht aan Karine. Hij vond het vooral walgelijk toen hij zich herinnerde dat hij met haar naar bed was geweest. Nu is ze dood, terwijl hij het intiemste van haar gekend heeft. Hij moest er bijna van kosten. Als Adrien Karine voor de eerste keer ophaalt heeft Lucia het over een kinderbruiloft, ze heeft twee jonge kinderen gekoppeld. De verhouding tussen Karine en Adrien verliep nogal stroef. Ze was, als ze samen uitgingen, constant bezig om de rest van de groep te helpen en ondersteunen. Karine vluchtte van Adrien weg, ze voelde zich te veel, ze had een minderwaardigheid complex. Adrien had een vriend Peter Roodakker die alles deed wat hij deed. Op een dag gaat Adrien met Karine en haar nieuwe vriend mee naar de verjaardag van Rudy, ze is een gehandicapt meisje en hij zoent met haar uit een soort van liefdesverdriet. Dit was het laatste waar hij Karine heeft gezien.
Deel 3. Kiliboe, kiliboe. 6 hoofdstukken.
Adrien herhaalt herinneringen vaak, omdat hij bang is dat hij ze vergeet. Toch is hij nog steeds bezig om Karine en Frank in een herinnering samen te zien. Hij wil een requiem. Hij denkt op een dag dat hij kanker heeft. Hij voelt zich steeds sneller moe en hij heeft nergens meer zin in. Hij begint ook al duizelig te worden maar durft niets tegen zijn vriendin Ouiesje te zeggen. Hij laat een EEG maken bij de dokter en moet over 10 dagen terug komen. Voordat hij weer naar de dokter gaat, gaat hij in een cafe wat eten, hij krijgt een roggebrood en sandwich (aanleiding) voor en plotseling herinnert hij zich iets. De herinnering komt waarschijnlijk ook voort uit een soort doodsangst (hij denkt dat hij kanker heeft), Karine en Frank zijn al dood, nu zal hij volgen.(rede) Karine houdt een feestje vanwege haar eindexamen. Daarna gaan ze nog ergens heen en dan ligt Frank op de grond, Karine heeft het koud en gaat boven op hem liggen. Later vraagt ze of Adrien er ook bovenop komt liggen als een soort Sandwich. Hij denkt dat dit de rede is dat hij nu niet dood gaat, omdat hij de sandwich niet heeft afgemaakt. Adrien gaat op vakantie met Dop, hij rijdt als een gek, verliest op een gegeven moment de macht over het stuur. Normaal gilt Adrien niet op zo'n moment, maar nu wel. Misschien is hij toch bang om dood te gaan.
Personages
Adrien:
Adrien is de schrijver persoonlijk in die naam. In het verhaal wil hij zijn
herinneringen ophalen en ordenen en verklaren waarom bepaalde dingen
juist gebeurd zijn.
Frank:
Frank is een vriend uit Adriens jeugd. Hij was in zijn jeugd altijd
nadrukkelijk aanwezig en kon op de meest onverwachte momenten binnen
komen vallen. Frank gebruikt ook drugs.
Karine:
Karine is een jeugdvriendin van Adrien, het was een poosje zijn vriendin,
dat was toen hij 15 jaar was. Karine had anorexia en heeft haar hele leven
geestelijke problemen gehad.
Peter Roodakkers, dit was een vriend van Adrien.
Quiesje, dit was een vriendin van Adrien.
Gertrude, dit is een gehandicapt meisje.
Lucia, dit was de zus van Karine.
Tijd
Het boek is absoluut niet chronologisch, omdat het heden en verleden de hele tijd door elkaar heen gebruikt worden. Dat komt doordat Adrien een hele tijd herinneringen ophaalt, maar het verhaal begint in 1979 als hij de rouwadvertentie van Karine leest en eindigt in 1982. De fabel en sujet lopen dus niet chronologisch. De verteltijd is 167 pagina’s en de vertelde tijd is ongeveer 3 jaar. Er worden wel herinneringen opgehaald die verder teruggaan dan 3 jaar.
Structuur
Het verhaal bestaat uit 3 delen, met elk een aantal hoofdstukken. Het verhaal is wel aaneengesloten en er is een samenhang van de onderdelen, want alles draait om een herinnering van Frank, Karine en Adrien samen te vinden en dan komt hij uit op de Sandwich.
Het verhaal is opgebouwd uit een verhaallijn.
Het verhaal is Post Rem geschreven, want hij vertelt achteraf heel het verhaal.
Ruimte
Het verhaal speelt zich af in Amsterdam, maar in zijn herinneringen spelen Nijmegen en Eindhoven ook een grote rol.
Perspectief
De schrijver is zelf de verteller omdat het verhaal een autobiografie is. De vertelsituatie is de ikvertelsituatie.
Het eerste thema is het verwerken van de dood. Dat is de aanleiding waarom dit boek is gescheven. Een ander thema is intimiteit, dat komt vooral door de uiting van de relatie tussen Adrien en Karine. Nog een thema is aanwezigheid, hier spelen Karine en Frank een grote rol. Adrien voelt Karine haar aanwezigheid. En Frank is altijd op ongelegen tijden aanwezig.
Tekstfragmenten
(blz.30)
‘Vergeet het maar. Daar heb je Frank Rastering.’ Met zijn bekende zwaaiende gang, waarbij de voeten zover mogelijk, op het gevaar af zichzelf tegen de enkels te schoppen, naar binnen plaatste, kwam hij recht op mijn zomeravondgeluk af, om het achteloos in stukken te scheuren, de snippers over zijn schouders te werpen, met een nieuw voorstel te komen. Frank was bij mij de wekker van die hele speciale moeilijk hanteerbare driften, waar ik normaal zo goed het deksel wist op te houden.
Hier wordt verteld hoe Adrien tegen zijn vriend Frank aankijkt. Het is wel een vrien van hem, maar hier wordt duidelijk hoe vervelend Frank soms kan zijn, net op het verkeerde moment.
(blz.108)
‘Natuurlijk bleek bij het aantrekken van de cirkel nog genoeg levenswil in haar lijf om spartelend verraad te plegen aan haar vastberadenheid, en zo kon het haars ondanks gebeuren, dat een onsmakelijk gerochel haar gezucht van verlichting overstemde. Langzaam, stuiptrekkend als een vis aan de haak, werd Karine zichtbaar, maar om volledig zichtbaar te worden moest eerst al het leven uit haar weggevloeid zijn.’
Hier wordt de dood van Karine beschreven. Een beetje onsmakelijk, dat wel, maar indrukwekkend.
‘Het heeft iets krentenkakkerigs, ik geef het toe. Als het om het verleden gaat ben ik op het maniakale af conservatief, en dan in de meest letterlijke en oppervlakkige betekenis van het woord.’
Adrien zegt hier iets over zichzelf, met een negatieve bijklank.
(blz.149)
‘Mooi is dat,’zei Frank. ‘Stank voor dank.’ Het is niet om jou hoor, Frank. Ik lig prima, alleen nu begint het van boven. Het komt niet meer van de grond, maar uit de lucht... Kan iemand.. ‘Adrien, als jij me nu van boven afdekt. Als een sandwich. Ja, jullie tweeen, Frank en jij, jullie moeten een sandwich van me maken.’
Dit stukje komt bijna aan het einde van het verhaal voor. Hierbij wordt de titel ook meteen verklaard.
Eindoordeel
Het verhaal vond ik moeilijk geschreven door het taalgebruik. Je leert op zich wel nieuwe woorden op deze manier, maar toch vond ik het storend. Doordat er geen chronologische volgorde in het verhaal aanwezig was, maakte het dit erg ingewikkeld. De niet-chronologische volgorde is wel goed gekozen, omdat het een soort terugblik moest aanduiden. Zo kon ik beter met de hoofdpersoon meekijken, als het ware. De titel vind ik wel een beetje vergezocht, vooral omdat het pas aan het eind duidelijk wordt waar die sandwich mee te maken heeft.
Kortom vond ik het verhaal ingewikkeld geschreven, en daardoor een beetje saai. Het is niet een aanrader om te lezen, vind ik.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden