De rugzak door Joke Verweerd

De rugzak A. Zakelijke gegevens
B. Samenvatting van de inhoud
C. Bespreking
D. Mening over het boek
E. Informatie over de auteur/autrice A. Zakelijke gegevens: 1. Titel: De rugzak
2. De naam van de schrijfster: Joke Verweerd
3. Het motto: wordt niet vermeld
4. De uitgever: Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer
5. De druk: Vierde druk
6. Het jaar van de eerste druk: 1997 B. Samenvatting van de inhoud: Jiska Uitenbogert en Wiebe (haar man) hebben een ongeluk gehad, waaraan Wiebe is overleden (flash back). Jiska is na dit ongeluk verhuisd naar een andere plaats. Ze huurt een gedeelte van de boerderij van mevrouw Salomons aan de rand van een dorp. Jiska werkt met veel plezier als kleuterjuf op een basisschool in een dorp. Ze probeert haar verleden weg te duwen, wat haar niet goed lukt. Op een dag komt er een stagiaire van de Pabo (Femke Buurmans). Als Femke Jiska’s klas binnenkomt, schrikt ze. “Wat lijkt Jiska – op het eerste oogopslag – veel op moeder!” Op moeder die al een paar maanden in coma ligt. Na een paar dagen is ze de schrik te boven en ze doet haar werk bij de kleuter uitstekend. Ze kan heel goed met deze kinderen omgaan; Jiska krijgt zelfs het idee dat zij de stagiaire is in plaats van Femke. Ook hoort ze welke liedjes ze met de kinderen zingt. Als ze aan haar vraagt hoe ze daaraan komt, zegt Femke dat ze dit zelf allemaal verzint. ’s Avonds bezoekt Femke haar moeder in het ziekenhuis. Haar moeder heeft een ongeluk gehad, die te maken heeft met het ongeluk van Jiska en Wiebe (zonder dat Femke dit van Jiska weet). Jiska denkt iets aan Femke te merken, alsof ze haar niet mag. Femke vertelt weinig over zichzelf en negeert Jiska zoveel mogelijk. Mevrouw Salomons besluit te gaan verhuizen, wat Jiska vreselijk vindt. Zij moet dat hoogst waarschijnlijk ook verhuizen. Op een dag wordt ze door Mevrouw Salomons geroepen, omdat ze te vertellen heeft dat ze waarschijnlijk mag blijven wonen. De waarschijnlijke koper komt het erg goed uit dat er onderhuur is, omdat die anders de hypotheek niet rond krijgt. En Jiska heeft geluk, want deze koper (Lieven Buurmans, de vader van Femke) koopt de boerderij. Maar als Jiska erachter komt dat het Lieven en Femke naast haar komen te wonen, denkt ze er toch over om te gaan verhuizen. Hoe kan ze ooit vertellen aan Buurmans dat het ongeluk haar schuld was! Zij had op dat moment niet tegen Wiebe moeten zeggen dat ze van hem weg ging. Als zij niets had gezegd, had Wiebe het ongeluk kunnen voorkomen. Toch besluit ze te blijven wonen. Op dat moment kunnen Femke en Jiska het veel beter met elkaar vinden; ze gaan zelfs als zussen met elkaar om. Als de vrouw van Lieven, de moeder van Femke overlijdt, zijn ze zijn helemaal overstuur. Ook Jiska. Haar verleden – dat ze zo ver mogelijk had weggestopt – komt weer boven. Ze gaat ook naar de begrafenis van mevrouw Buurmans, maar voordat ze hier naartoe gaat, gaat ze – voor het eerst – naar het graf van Wiebe. Op de begrafenis raakt de preek Jiska (ze had haar geloof en vertrouwen ook ver weg gestopt). Na deze begrafenis praten Lieven en Jiska veel over deze dingen, wat Lieven heel fijn vindt, omdat hij zijn gevoelens, gedachten e.d. niet meer samen met zijn vrouw kan delen. En Jiska vertelt dat zij hetzelfde heeft moeten meemaken (ze vertelt er niet bij dat dit hetzelfde ongeluk was). Femke en Erik (een collega) werken samen aan een musical. Erik schrijft teksten en Femke maakt daar liedjes bij. Ze oefenen vaak en Erik wordt verliefd op Femke. Het gaat steeds beter met Femke die verkering krijgt met Erik. Ook met Lieven, die een paar maanden in Zwitserland wil werken, om alles van zich af ze zetten. Als Jiska en Femke een keer samen zijn, vertelt Jiska Femke op welke manier ze met elkaar te maken hebben. Jiska denkt dat Femke kwaad zal worden, maar het tegenovergestelde blijkt. Femke blijft volhouden dat het ongeluk niet de schuld van Jiska is, maar dat het de schuld van haar moeder is, omdat haar moeder roekeloos was in rijden. Als Lieven daarna vanuit Zwitserland opbelt, wordt ook alles aan hem vertelt. Ze leren allemaal dat ze hun verdriet niet moet verstoppen, maar hun eigen rugzak voor God tot op de bodem leeg moeten halen.
C. Bespreking: 1. Titelverklaring: Iedereen draagt in hun leven een last met zich mee, wat je zo veel mogelijk weg wil stoppen. Zo draag je in je leven als het ware een rugzak mee, waarin je alles zo ver mogelijk weg wilt stoppen. 2. Motto: Wordt niet vermeld. 3. Genre: Psychologische roman 4. Probleem: a. Welk probleem wordt er aan de orde gesteld? Dat Jiska het verdriet over Wiebe met zich meedraagt. b. Wordt het probleem opgelost? Ja. c. Zo ja, hoe wordt het probleem opgelost? Jiska leert dat ze het verdriet niet weg moeten stoppen, maar hun rugzak voor God tot op de bodem leeg moeten halen. Ze leert er dus mee leven. 5. Soort begin en einde: a. Heeft het boek een inleiding of zit je meteen midden in het verhaal? Je zit meteen midden in het verhaal: Ze hield zichzelf steeds voor dat er ergere dingen waren. Aan deze zin weet je dat er al een gebeurtenis aan is voorafgegaan. b. Heeft het boek een gesloten of een open einde? Een gesloten einde, want het gaat steeds beter met Jiska en ze leert dat ze haar rugzak moet leeghalen voor God.
6. Spanning: a. Zit er spanning in het boek en hoe wordt die spanning erin gehouden? Ja, er zit heel af en toe wat spanning in (eigenlijk veel meer ingrijpend), bijv. bij het overlijden van mevrouw Buurmans. b. Geef in eigen woorden een spannend gedeelte van het boek weer. De telefoon gaat. Lieven schrikt op uit zijn diepe slaap. Hij hoort vaag de telefoon rinkelen, maar wil verder slapen. Als het geluid aan blijft houden schiet hij overeind. Dat is de telefoon! Nee, niet nu! Jet, niet nu! “Buurmans,” zei hij. Het was het ziekenhuis. Het ging niet goed met zijn vrouw. Ze had hoge koorsts en waarschijnlijk longontsteking. “Ik kom eraan”. Hij snelt naar Femke. ‘Femke!’ zei hij. ‘Kom snel! We moeten naar mam…!’ Ze reden snel. Toen ze bij het ziekenhuis aankwamen, snelden ze naar de kamer waar Jet lag. ‘Zou ze nog leven?’ Gelukkig, dat nog wel. Kort nadat ze afscheid genomen hadden, overleed ze. 7. Personen: a. Noem de hoofdpersoon en beschrijf van haar het uiterlijk, het
karakter, de leeftijd en de omgeving waarin ze opgroeit en leeft. Jiska: Uiterlijk: tenger figuur, blond haar tussen kort en lang in. Karakter: in het begin gesloten en onzeker, later opener en zekerder van zichzelf. Leeftijd: ± 30 jaar. Omgeving waarin ze opgroeit en leeft: in de flash backs wordt duidelijk dat ze eerst met Wiebe in een flat heeft gewoond en na de dood van Wiebe is verhuisd naar het platteland aan de rand van een dorp. b. Hoe is de invloed op de andere personen? Jiska heeft na de dood nog veel verdriet over Wiebe. Ook heeft Jiska een hele goede band met Lieven en Femke. c. Verandert zij in de loop van het verhaal? Ja. d. Hoe dan? In het begin van het boek is ze heel gesloten en steeds in conflict
met zichzelf en met God. Later ontdekt ze dat ze zichzelf en haar omgeving voor de gek houdt als je niet uitkomt voor je gevoelens. 8. Tijd: a. Wanneer speelt het verhaal zich af? Dat is niet in het boek vermeld, maar ik denk in de 20e eeuw. b. Hoeveel tijd zit er tussen het begin en het eind van het boek? 1 à 1,5 jaar
c. Is het verhaal volgens tijdsvolgorde verteld? Meestal wel, maar omdat er 2 hoofdpersonen zijn, gebeuren er vaak ook dingen tegelijkertijd. Dan wordt dit achter elkaar verteld. Ook staan er soms flash backs in. d. Staan er ook flash backs in? Ja. e. Beschrijf die flash backs. Omdat er heel veel flash backs in staan, samengevat: alle flash backs gingen over het huwelijk van Wiebe en Jiska en het auto-ongeluk.
9. Verteller: a. Is de verteller een ik-persoon, een hij/zij-persoon of vertelt de verteller over iemand anders? Een hij/zij-persoon
b. Leg dat uit! Voorbeeld: het boek begint zo: ‘Ze hield zichzelf steeds voor dat er ergere dingen waren. Ze had een huis en ze had werk’. 10. Ruimte: a. Op welke plaatsen speelt het verhaal zich voornamelijk af? - Op school. - Thuis (bij de boerderij) - In het ziekenhuis. b. In welke ruimtes speelt het verhaal zich af? - In het ziekenhuis in de kamer van Jet Buurmans - Op school in de klas, personeelsruimte en in de gymzaal - In de huiskamer van Jiska - In de huiskamer van Lieven en Femke
c. Heeft de omgeving invloed op de gebeurtenissen? Ja, het ziekenhuis omdat Jet daar lag. De boerderij: de vroegere woning van de ouders van Jet. De school: de werkplaats van Jiska en Femke. 11. Bedoeling of boodschap: a. Heeft de autrice een bedoeling met dit verhaal? Ja. b. Welke bedoeling? Dat je al je problemen bij God neer mag leggen. c. Heeft dit verhaal je aan het denken gezet? Ja. d. Hoe dan? Daar laat ik mij niet over uit.
12. Taal: a. Wat vind je van het taalgebruik? Gewoon. Af en toe wel wat moeilijke woorden. b. Staan er veel beschrijvingen in? Nee. c. Staan er veel (twee)gesprekken in? Ja, heel veel. De belangrijkste: Jiska Uitenbogert – Wiebe Biesterfeldt (in flash backs) Jiska Uitenbogert – Lieven Buurmans
Jiska Uitenbogert – Femke Buurmans
Femke Buurmans – Lieven Buurmans
Femke Buurmans – Jet Buurmans
Lieven Buurmans – Jet Buurmans D. Mening over het boek: Hoe vind je het verhaal? 1. Interessant/realistisch, omdat echt alles wel echt gebeurd kan wezen uit dit boek. 2. Af en toe langdradig, omdat je soms al in het voren wist wat er waarschijnlijk komen zou. 3. Christelijk, omdat er vaak gebeden wordt. 4. Ingrijpend, omdat bijv. Jet overleed. 5. Ook vond ik het heel mooi dat er niets over de levensbeschrijving van Jet werd beschreven, behalve dat ze in coma lag, maar dat ze wel heel veel met het verhaal te maken had. E. Informatie over de autrice: 1. Wanneer is Joke Verweerd geboren? In 1954
2. Is Joke Verweerd nog in leven? Ja. 3. Welk werk doet Joke Verweerd naast het schrijven van boeken of leeft zij daarvan? Ze is sinds 1997 voorzitter van de protestants-christelijke auteursvereniging ‘Schrijversonderwijs’. 4. Is Joke Verweerd getrouwd? Ja. 5. Met wie? ? 6. Hoe ziet haar gezin eruit? 1 zoon (28 jaar) en 1 dochter (25 jaar). 7. Welk soort boeken schrijft Joke Verweerd vooral? Romans 8. Welke bedoeling of boodschap heeft Joke Verweerd? ? 9. Heeft Joke Verweerd prijzen behaald met bepaalde boeken? Ja, met ‘De wintertuin’. 10. Probeer een plaatje op te zoeken van Joke Verweerd.