De ontsnapping door Heleen van Royen

Boekverslag Nederlands Heleen van Royen
De ontsnapping
Amsterdam, 2006 (2004) Motto: "De hond zingt in zijn slaap". "De sterren lijken weer een huilerige ballade, en iedere avond stemmen de honden hun gebarsten violen. Ik geef het verdriet geen ruimte, laat het niet dichterbij komen. Duizend meter sneeuw op mijn hart." Dit stuk komt uit een bundel van een Finse dichter, Sirkka Turkka. Verder in het boek wordt er nog een keer een stuk van de schrijver gebruikt. Als Julia bij het sterfbed van haar broer zit, wil hij heel graag dat ze dat stuk voorleest. De tekst uit het stukje heeft niet heel veel gemeen met het boek zelf. Misschien betekend het wel dat ze helemaal is vastgelopen in haar relatie. In het boek spreekt ze over een muur om haar hart, je de zin “sneeuw om mijn hart” daarmee kunnen vergelijken. Er is nog een motto. “Acting is not very hard, The most important things
Are to be able to laugh and cry. If I have to cry, I think of my sex life

And if I have to laugh, Well I think of my sex life” Dit motto heeft te maken met het seks leven van Juia. Ze is er helemaal niet tevreden over. Volgens haar is ze na de geboorte van haar kinderen niet meer bevredigd, dit komt mede doordat haar man een ontzetten kleine penis heft, micropenis, door haar genoemd. Opdracht: Voor Ton. Ik denk dat de schrijfster met Ton haar man bedoeld. Niet dat zij haar man ook zo zou zien, maar haar bedoeling is misschien wel om duidelijk te maken dat ze juist heel blij is met haar gezin. Korte samenvatting: Julia heeft genoeg van haar saaie leven, ze besluit te vluchten naar het buitenland. Daar ontmoet ze Romeo, die in het echt een andere naam heeft. Julia is helemaal in de wolken en heeft het erg naar haar zin. In Portugal leert ze hoe ze haar jeugdtrauma over het verliezen van haar broer kan verwerken. Dankzij alle goede dingen die ze vind in Portugal, leert Julia weer te genieten. Toch mist ze haar eigen kinderen, ze besluit weer terug te keren. Dan komt ze tot de conclusie dat ze er misschien wel helmaal niet goed aan heeft gedaan om te vluchten. Thema: Het hoofdthema is ontsnappen, het hele boek draait om de ontsnapping. De subthema’s die tijdens de ontsnapping ter sprake komen zijn: liefde, vrijheid en ook wel twijfel. Een ander belangrijk thema is verwerking, tijdens de ontsnapping van Julia verwerkt ze steeds meer van de dood van haar broer. Idee: Doordat de schrijver je zo goed laat inleven in de hoofdpersoon, Julia, word je helmaal meegesleurd in de saaie, gewone levensleur die Julia meemaakt. Zo begrijp je helemaal waarom ze weg wil. Iedereen heeft wel eens zo’n moment waarop je denkt en nu ga ik het anders aan pakken. Door dit boek en de dingen die Julia meemaakt snap je dat het niet altijd relatief is om te zeggen dat je ook echt weg wilt lopen. Het idee van de schrijver is dus dat je niet altijd maar voor je problemen kunt weg lopen, want het hoeft helemaal niet zo te zijn dat je het daarmee oplost. Titelverklaring: Dit boek gaat over een vrouw, Julia, die het gewone leven zat is. Ze houd nog wel van haar man en kinderen, maar ze vind haar leven te eentonig. Dan besluit ze weg te vluchten. Ze ontsnapt, ze ontsnapt aan haar saaie, gewone leven. Daarom is de titel van het boek “de ontsnapping” Het verdere verhaal in het boek gaat namelijk over alles wat er gebeurd tijdens de ontsnapping.
Personages: Julia, is de hoofdpersoon uit het boek. Het is een doodnormale huisvrouw, ze is moeder van twee kinderen (Roos en Jim) en ze leeft iedere dag in hetzelfde ritme. Julia doet zich erg zeker voor maar is in werkelijkheid erg onzeker. Ze laat zich tijdens haar ontsnapping helemaal ombouwen en geniet van haar nieuwe lichaam. Verder leer je Julia erg goed kennen door het beschrijven van haar gevoelens, ze kan enorm woedend zijn, maar ook poeslief. Een andere belangrijke persoon in Romeo, hij is de man die Julia tegenkomt in portugal. Het is een elegante donker gekleurde man met een groot charisma. Met zijn uiterlijk en vuile trucjes weet hij vrouwen te verlijden. In het gewone leven is hij hoer wat Julia natuurlijk erg nieuwsgierig maakt. Wat in dit boek ook een grote rol speelt is de lengte van Romeo’s penis. Durende het verhaal kom je erachter dat Romeo helemaal niet zo’n charmante man is, hij is niet eerlijk en gebruikt Julia op een volkomen gemene manier. Jimmy, de broer van Julia is ook een zeer belangrijke persoon. Jimmy is op zijn negentiende overleden aan kanker. Zijn dood is Julia erg goed bijgebleven, en dat is niet zo vreemd aangezien Julia een grote rol heeft gehad bij zijn definitieve dood. Toen jummy nog leefde was het een mooie jongen. Hij was vol goedheid en kon bijna iedereen waarderen, behalve zijn eigen vader. In het boek wordt ik hier nog mooi overingespeeld. Jimmy staat Julia bij tijdens haar ontsnapping, zo voelt Julia zich niet zo alleen. Dankzij Jimmy’s verschijning weet Julia dat ze haar grote geheim los kan laten. Opbouw: Het boek is verdeeld over drie delen, alledrie bestaan ze weer uit verschillende hoofdstukken. Ieder deel heeft een bepaalde belangrijke gebeurtenis en thema. Deel 1 gaat vooral over, hoe Julia het thuis heeft, wat ze wil, waar ze naar toe gaat. Deel 2 is een soort inleiding van haar intrede in Portugal, dat vervolgt wordt door bepaalde gebeurtenissen. Het laatste deel gaat over het hoogtepunt dat Julia meemaakt (haar “lover” Romeo), ze verwerkt hier haar jeugdtrauma en denkt na over haar toekomst, hoe ze nu verder wilt leven. Er wordt vrijwel het hele boek door in een chronologische volgorde geschreven, er zitten aan paar flashbacks in. Dat is bijvoorbeeld wanneer Julia over haar broer schrijft. Twee hoofdstukken zijn geheel een flashback, hierin schrijft Julia over de laatste minuten van haar broer. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is het heden. Deze gebeurtenis zou morgen kunnen beginnen, bij wijze van spreken. Perspectief: Het boek is geschreven in een ik-perspectief. Je leest het boek door de ogen van Julia, de hoofdpersoon. Bijna het hele boek door wordt een onvoltooid tegenwoordige tijd gebruikt, behalve als Julia over haar broer verteld in een brief. Ruimte: Belangrijke ruimtes in dit boek zijn onder anderen de villa van Julia in Portugal. Hier ontmoet ze personen zoals de dwergen en ook haar minaar Romeo. Verder geeft het huis een vertrouwelijke maar toch ook gespannen sfeer. Julia voelt zich er helemaal thuis en gaandeweg het boek door ga je je er steeds meer thuis voelen door alle persoonlijke gebeurtenissen die er plaats vinden. Toch blijft alles wat Julia daar doet een groot “geheim” daardoor blijft er een soort spanning in het verhaal. Een andere ruimte die voor het verhaal erg belangrijk is, is de auto van Jimmy, de overleden broer. Na zijn overlijden heeft de auto lange tijd in de garage van Julia’s vader gestaan. Als Julia met de auto wegrijd vindt hier de eerste ontmoeting met Jimmy plaats. De auto geeft een erg ontspannen gevoel, het is erg vertrouwelijk en Julia herleeft helemaal haar jeugd weer. Toch ben je steeds op je hoede voor iets onverwachts, want Jimmy’s verschijning is er schokkend. Symboliek: Romeo, de minaar van Julia heet niet voor niets Romeo. Deze naam sluit ontzetten mooi aan op het verhaal romeo en Julia van Shakespeare. Een mooi liefdes stel. De muur om julia’s hart zoals zij deze benoemt staat symbolisch voor het feit dat Julia zich zo gevangen voelt in haar situatie als moeder/huisvrouw. De verbouwing van haar lichaam is een teken van ontevvredenheid en onzekerheid van Julia zelf. Ze vlucht hiermee in een nieuw leven. Herhaling: er zijncontstant herhalingen in het verhaal, zo denkt Julia steeds weer terug aan haar heugdtrauma met haar broer. Steeds opnieuw wordt ze weer geconfronteerd aan dat gene waar zij zo van in de war raakte. Wat ook opvalt is het opvallend herhalen van haar slechte seksleven. Julia schuift al haar problemen af op haar man en gezin. Later in het boek begrijpt ze dat zij er niets aan konden doen.
Mening: Originaliteit: Dit boek is een orgineel verhaal. Het zou in werkelijkheid gedeeltelijk waargebeurd kunnen zijn. Een grote vlucht kan heel goed. Wat minder realistisch is, is het verhaal van Julia’s broer die overlijd. Relevantie: Wat ik erg knap vind is dat dit boek geen enkele situatie heeft die onbelangrijk is voor het boek. Wanneer er een scene zou worden weggelaten zou het boek niet mee kloppen. Stijl: Het is een boek dat met populair taalgebruik is geschreven. Er worden woorden gebruikt die in het allerdaagse leven ook gebruitk zouden kunnen worden. Verder is Heleen van Royen ook te herkennen aan veelvuldig gebruik van het beschrijven van gevoelens en en gebeurtenissen. Mening: Tijdens het lezen van dit boek vond ik het allemaal een beetje te voorspelbaar. Het was meer een roman verhaal dan nederlandse literatuur. Wel vond ik de gebeurtenissen die beschreven werden heel realistisch gebracht. Er waren wat langdradige stukken tussen, de beschrijving van ruimtes waren erg uitgebreid, maar dat kon niet worden weggelaten. Het mooiste stuk vond ik de reis naar het vliegveld waarin Julia contact maakt met de geest van haar broer. Haar gevoel wordt zo mooi beschreven dat ik er kippenvel van kreeg.