De kroongetuige door Maarten 't Hart

Beoordeling 6.7
Foto van een scholier
Boekcover De kroongetuige
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 6e klas vwo | 4787 woorden
  • 23 maart 2003
  • 24 keer beoordeeld
Cijfer 6.7
24 keer beoordeeld

Boek
Auteur
Maarten 't Hart
Lezen voor de lijst
Niveau 2 (15-18 jaar)Lezen voor de lijst Niveau 2 (15-18 jaar)
Genre
Thriller & Detective
Liefdesroman
Taal
Nederlands
Vak
Eerste uitgave
januari 1983
Pagina's
212
Geschikt voor
bovenbouw havo/vwo
Punten
3 uit 5
Oorspronkelijke taal
Nederlands
Literaire thema's
Liefdesrelatie: problemen,
Misdaad: moord: whodunit,
Moord

Boekcover De kroongetuige
Shadow

In het interview met Bibeb van september 1979 vertelde Maarten ’t Hart dat hij werkte aan een misdaadroman. Nu, ruim drie jaar later, is het werk voltooid. Hoewel de oorspronkelijke opzet gehandhaafd bleef, is De kroongetuige in de eerste plaats een roman over (vergeefse) liefde, over jaloezie en over een huwelijk dat wordt bedreigd door kinderloosheid.

Pas i…

In het interview met Bibeb van september 1979 vertelde Maarten ’t Hart dat hij werkte aan een misdaadroman. Nu, ruim drie jaar later, is het werk voltooid. Hoewel de oorspron…

De kroongetuige door Maarten 't Hart
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

Complete titelbeschrijving

Titel: De kroongetuige
Naam van de auteur: Maarten ‘t Hart
Plaats en jaar van uitgave: Wolters-Noordhoff, Groningen 2000
Druk: onbekend
Jaar van eerste uitgave: 1983

Tekstbeleving
Eerste persoonlijke reactie

De indruk die het boek vooral op me heeft achtergelaten is verrast. Ik sta versteld van hoe het boek geëindigd is. Nooit in het hele boek heb ik zo’n slot verwacht. De vraag gedurende het boek was namelijk wie Jenny Fortuyn vermoord had en niet of Jenny wel vermoord was. Er was namelijk ook geen enkele reden om eraan te twijfelen of Jenny dood was. Thomas zei wel almaar dat hij Jenny niet vermoord had, maar echt geloven deed ik hem niet. Toen Leonie met het bewijs aankwam van de ratten, dat die nooit een heel mens op zouden kunnen eten, was ik ook niet voldoende overtuigd; Thomas zou vele andere manieren kunnen hebben gebruikt om van Jenny’s lijk af te komen. Achteraf gezien zou het nog steeds logisch zijn als Thomas Jenny zou hebben vermoord. Het is trouwens niet eens duidelijk of Jenny wel of niet dood is. Misschien heeft Thomas Jenny toch wel vermoord.

Uitgewerkte persoonlijk reactie

Het boek gaat over de vermeende moord van Thomas op Jenny Fortuyn. Jenny een jong, mooi meisje die op een avond Thomas, een onhandige jongen die op een laboratorium werkt, afwijst terwijl een aantal mensen toekijkt. Jenny loopt naar haar huis en het is in het begin niet duidelijk of Thomas haar wel of niet achtervolgt. Een aantal dagen later staat de politie op de stoep met de mededeling dat Jenny verdwenen is. Een aantal weken verder wordt Thomas opgepakt op verdenking van moord. Als Thomas in de cel zit, gaat zijn vrouw Leonie op onderzoek uit. Gedurende het boek ontdekt ze steeds meer en de ontknoping is (kort gezegd) dat Jenny niet eens dood is. In het begin was het wel even moeilijk om alles te volgen en om er met mijn gedachten bij te blijven, maar dat vernaderde snel. Voor ik het wist, zat ik er middenin. Op het einde is het echter nog wel zo, dat er een hoop onduidelijke zaken overblijven. Het boek heeft me niet echt aan het denken gezet, omdat je weet dat het fictie is (je kunt bijvoorbeeld nooit zolang vastzitten als Thomas bij gebrek aan bewijs). Het is gewoon een leuk verhaaltje.
Het is niet duidelijk te zeggen waar meer de nadruk op ligt. De gebeurtenissen zijn natuurlijk uiterst belangrijk in een detectiveroman, maar de gedachten van Leonie zorgen ervoor dat het mysterie uiteindelijk ontrafeld wordt. Vandaar dat gedachten en gebeurtenissen wat mij betreft wel gelijkwaardig zijn. De gebeurtenissen zijn boeiend met elkaar verbonden. Het duurde vaak wel een tijdje voor er een nieuwe gebeurtenis plaatsvond, maar ze waren zeker goed en logisch (qua tijd) met elkaar verbonden. De gebeurtenissen zijn echter niet altijd geloofwaardig. Bijvoorbeeld het stuk met de gevangenneming van Thomas zoals hierboven beschreven staat. Ze zijn daarentegen wel verrassend. Het viel niet te voorspellen dat het lijk op sterk water van de vrouw van Robert was. Het boek bleef ook boeien door deze verrassende gebeurtenissen; ik wilde weten waar elke gebeurtenis naar leidde. Het boek was natuurlijk echt spannend omdat ik wilde weten wie Jenny vermoord had. En uiteindelijk bleek dan dat Jenny niet eens dood was. Dat riep weer een gevoel van plezier bij mij op, omdat de politie met al hun mogelijkheden om zo’n zaak op te lossen het niet gelukt is tot een oplossing te komen en een individu als Leonie wel. De afloop vond ik goed; het verhaal werd op het juiste moment afgesloten. Er werd niet verteld wat er verder met Jenny (en Robert) gebeurd is en dat geeft de mogelijkheid om er zelf nog over na te denken. Ook bleef onduidelijkheid over wat er verder met Thomas en Leonie gebeurde. Er wordt al wel gesproken over ‘in vitro fertilisatie’ dus waarschijnlijk blijven ze wel bij elkaar, maar er is nog geen duidelijkheid over hoe de relatie tussen Thomas en Leonie verder zal verlopen (bijvoorbeeld altijd een gevoel van wantrouwen tussen hen).
Het verhaal komt wel erg langzaam op gang. Het begin is sowieso erg moeilijk te begrijpen omdat je niet weet of Thomas wel of niet achter Jenny is aangegaan. Aan de ene kant zorgt dat voor onbewuste spanning, omdat je wilt weten of hij dat gedaan heeft, maar aan de andere kant zorgt dat vraagteken ook voor ongeïnteresseerdheid. Het duurde te lang voor er duidelijkheid was. Achteraf gezien was dat toch goed voor het boek, omdat je er zo lang naar toeleeft, maar het was wel moeilijk er bij te blijven in het begin. Kritische spanning is er natuurlijk zeer veel. Al is het alleen maar omdat het perspectief na een tijdje van persoon wisselt. Er is ook een gering aantal flashbacks. De motieven spelen natuurlijk een grote rol in deze roman (detective; dan zijn motieven altijd belangrijk). Door het vele terugkeren ervan zorgen ook zij voor kritische spanning. Gelukkig ben ik aan het slot met een hoop vragen blijven zitten. Het was geen ‘ze leven nog lang en gelukkig-einde’ waardoor je achteraf nog kunt wegdromen over een mogelijk eind.
Ik ben niet erg betrokken geraakt bij de personages. Ze gingen namelijk totaal niet leven voor me. Dat komt denk ik vooral, omdat ik mij van het begin af aan heb voorgehouden dat het hele boek fictie is. Wel zijn de karaktereigenschappen erg uitgebreid beschreven. Dat is waarschijnlijk ook wel nodig, omdat je je toch een beeld moet vormen over wie er een moordenaar zou kunnen zijn. De schrijver probeert je te laten geloven in Thomas’ onschuld dor hem te beschrijven als een onhandige sul. Dit zorgt er wel voor dat je hem ook als de schlemiel van het boek gaat zien. De rol van antiheld is weggelegd voor Leonie. Zij is degene die het mysterie oplost en daarmee haar geliefde vrij krijgt. Ze is niet iemand die je echt zou bewonderen, omdat ze zo’n simpel leventje heeft en ze gedraagt zich ook totaal niet als een held, maar ze is wel degene die de oplossing vindt en dus de held is. De reactie van de personen is erg voorspelbaar. Als voorbeeld om dat te bewijzen neem ik het moment dat Leonie met Thomas naar het lijk van Roberts vrouw gaat. Leonie durft niet meer naar binnen, omdat ze een burgermeisje (wat blijkt uit het feit dat ze zich heel vreemd voelt als Arianne haar probeert te zoenen) is die zoiets niet aan de lopende band meemaakt. Thomas, de sul, komt overgevend de zaal uit nadat hij het lijk heeft gezien. De stoere man (Lambert) komt de zaal uit met een gezicht waaruit niet af te lezen valt dat hij zojuist iets verschrikkelijks onder ogen heeft gehad.
Het taalgebruik was gelukkig zeer simpel. Er zaten geen moeilijke woorden of vaktermen in. Wel zijn er vaak verwijzingen naar filosofen en componisten. In deze delen was het moeilijk mijn gedachten er bij te houden. Er was een goede afwisseling tussen actie en gedachten. Leonie bedacht iets en in de komende zinnen werd dan een actie beschreven als vervolg op die gedachte. Er zaten niet erg veel beschrijvingen in het boek. Op sommige stukken werd er heel lang verteld over één enkele gebeurtenis, terwijl er bij andere delen juist ergens heel snel overheen werd gegaan.

Tekstbestudering
Samenvatting

Het boek begint in een café in Leiden met Thomas en Jenny. Thomas vraagt Jenny met hem mee naar huis te gaan, maar Jenny weigert. Jenny gaat naar haar eigen huis en het is niet duidelijk of Thomas haar achtervolgt.
Een aantal dagen later krijgt Thomas te horen van Lambert, een rechercheur, dat Jenny verdwenen is en dat Thomas de laatste moet zijn geweest die haar gezien heeft. Thomas besluit even naar Jenny’s kamer te gaan om rond te kijken. In die kamer treft hij echter Lambert en zijn collega Meuldijk aan. Hier wordt dan afgesproken dat Lambert Thomas thuis mag bezoeken i.v.m. het onderzoek. Er treedt echter één probleem aan: Thomas is getrouwd met Leonie en Leonie mag niet weten dat Thomas heeft rondgescharreld met Jenny. Vandaar dat Lambert zich voor moet doen als Thomas’ collega. Toch krijgt Leonie in de gaten dat er iets aan de hand is.
Weer wat later wordt Thomas toch opgepakt op verdenking van moord, omdat Thomas’ collega Alex heeft verteld dat de ratten, waar Thomas uithongeringsproeven mee doet (om te kijken of ratten kannibalen worden) op het laboratorium waar Thomas en Alex werken, de dag na de verdwijning van Jenny geen honger meer hebben. Gedacht wordt nu door de politie dat Thomas Jenny aan de ratten heeft gevoerd. Vanuit de gevangenis schrijft Thomas twee brieven aan Leonie waarin staat wat hij allemaal gedaan heeft met Jenny. Een stukje dat belangrijk blijkt te zijn voor de rest van het boek is dat Thomas op Jenny’s kamer Robert (Jenny’s ‘vaste’ vriend) ontmoet heeft.
Nu besluit Leonie om zelf op onderzoek uit te gaan. Ze gaat naar het laboratorium waar Thomas werkt en vraagt daar aan Alex of het wel mogelijk is voor die ratten om het lichaam van een mens in een korte tijd op te eten. Ook gaat ze naar de ‘kroongetuige’ van het proces, de man die aan de overkant van het laboratorium woont. Leonie besluit ook nog naar de kamer van Jenny te gaan. Daar ontmoet ze Arianne die haar vertelt dat er vaak ook een andere man bij Jenny waar Thomas ook al in die briefwisseling over had geschreven was; Robert. Leonie besluit daarom Robert (en zijn vrouw) eens een bezoek te brengen. Hier hoort hij van hun buurvrouw dat Robert en zijn vrouw vertrokken zijn. Op een gegeven moment herinnert Leonie zich dat Thomas ooit een filmpje gemaakt heeft op zijn school (“Moord in het museum”) waarin een lijk van een mens op sterk water wordt gezet. Aan de hand van deze herinnering gaat Leonie naar het laboratorium, waar een museum aan verbonden zit, en gaat daar op zoek naar zo’n lijk. Ze vindt er een lijk en trekt de conclusie dat dat het lijk van Jenny is en dus dat Thomas haar vermoord heeft.
Nu volgt het proces. De oude man, die de kroongetuige is, blijkt helemaal geen kroongetuige te zijn. De oude man beweert namelijk dat hij Thomas samen met Jenny het laboratorium in heeft zien gaan en later Thomas er alleen uit heeft zien komen. Vervolgens heeft hij toen een auto horen en zien wegrijden met de bewering dat de bestuurder Thomas moet zijn geweest. Hier heeft de oude man het echter mis, aangezien Thomas een auto noch een rijbewijs heeft. Bij gebrek aan bewijs wordt Thomas daarom maar vrijgelaten.
Thomas komt thuis bij Leonie en zegt nog steeds onschuldig te zijn. Leonie denkt beter te weten en vertelt Thomas dat zij het lijk van Jenny heeft gezien. Thomas reageert verbaasd en wilt Leonie zijn onschuld bewijzen door naar dat lijk te gaan kijken. Dat doen ze uiteindelijk ook en Thomas gaat in zijn ééntje de zaal in waar dat vermeende lijk van Jenny zich bevindt. Even later komt Thomas kokhalzend naar buiten. Lambert, die Thomas en Leonie heeft gevolgd, laat zich zien en gaat ook die zaal naar binnen. Thomas beweert echter dat dit lijk niet Jenny is. Dan bedenkt Leonie zich iets. Ze gaat naar de buurvrouw van Robert om haar te laten vaststellen of het lijk inderdaad van Roberts vrouw is, wat Leonie zich had bedacht.
Het is dus als volgt gegaan. Jenny heeft Thomas gebruikt om drugs uit het laboratorium te stelen. Robert heeft zich, voordat hij samen met Jenny het laboratorium inging, verkleed als Thomas, zodat die oude man zou denken dat Thomas met Jenny naar binnen was gegaan (ze hadden toen het lijk van Roberts vrouw al op sterk water gezet). Later kwam Robert toen alleen naar buiten en ging Jenny door een andere uitgang weg. Robert startte toen zijn auto, pikte Jenny een eindje verderop op en vertrok met de noorderzon.

Analyse en interpretatie
Uiterlijk

De versie van “De kroongetuige” die ik gelezen heb is de Penta Pocket. Op de omslag staan aan de voorkant reageerbuisjes. Dit heeft verschillende betekenissen. Ten eerste het laboratorium waar Thomas werkt staat natuurlijk vol met reageerbuisjes. Als je aan een laboratorium denkt, denk je ook snel aan reageerbuisjes. Het kan ook de ‘in vitro fertilisatie’ ofwel reageerbuis-baby voorstellen. Op het einde van het boek wordt hierover gesproken door Thomas als oplossing voor het grote probleem van Thomas en Leonie. Op de achterkant staat een korte samenvatting van het verhaal en daarnaast staan nog een paar reageerbuisjes. Het verhaal begint op bladzijde 7 en eindigt op bladzijde 207 en is onderverdeeld in 5 hoofdstukken: De muizentorensage, Een korte briefwisseling, Het dagboek van Leonie, Het proces en De zwarte vogels. De eerste drie hoofdstukken zijn ook weer onderverdeeld. Na bladzijde 207 staan er nog 2 recensies en daar weer achter staat ‘De kroongetuige’ in kort bestek.

Titel- en ondertitelverklaring

De titel valt op drie manieren te verklaren:
· Ten eerste ‘sommig mens’, de oude man die tegenover het laboratorium woont. Er wordt gedacht door bijvoorbeeld Lambert dat hij de kroongetuige is, omdat hij Thomas en Jenny samen het laboratorium in heeft zien gaan en daarna Thomas er alleen heeft zien uitkomen. Deze getuigenis blijkt echter niet te kloppen, omdat er een fout inzit, waardoor hij niet meer geloofd wordt.
· Ten tweede hebben we Leonie. Op een gegeven moment in het boek (in hoofdstuk 4 Het proces op bladzijde 167) denkt Leonie ook hoe men erbij kwam om die oude man kroongetuige te noemen. Er was maar één kroongetuige en dat was zijzelf. (Ze voelde zich ook tekort gedaan toen de oude man kroongetuige werd genoemd). Zij wist namelijk (dat dacht ze tenminste) waar het lijk van Jenny was en dus zou zij de zaak kunnen beslissen.
· Als laatste verklaring citeer ik Nietzsche zoals het in het boek beschreven staat: “Zijn niet de meeste huwelijken van dien aard dat men geen derde als kroongetuige wenst? En juist deze derde ontbreekt vrijwel nooit – het kind – en dat is meer dan een kroongetuige, namelijk de zondebok.” In het huwelijk van Thomas en Leonie ontbrak er wel een kroongetuige en het is natuurlijk geen toeval dat in het proces ook een kroongetuige ontbreekt. Deze uitspraak geeft ook aan dat het boek niet alleen draait om het detective-gedeelte, maar ook om het huwelijk waar die kroongetuige dus ontbreekt.

Motto

Het boek bevat geen motto.

Structuur en spanning

De spanning wordt heel knap opgebouwd. De vraag gedurende het hele boek blijft nou éénmaal wie Jenny Fortuyn vermoord heeft. Er zijn namelijk een aantal mogelijke daders: De duidelijkste is Thomas, maar ook Lambert, Arianne en Robert komen in aanmerking. De spanning verdween langzaam omdat ik er steeds zekerder van werd dat Thomas de dader zou zijn, maar dan volgt er de echte ontknoping. De opbouw is zeer simpel. Bijna geheel chronologisch en slechts één verhaallijn.

Tijd

Het verhaal duurt ongeveer zes maanden en is grotendeels chronologisch verteld. Er zitten namelijk een aantal flashbacks in; in de rechtszaal als Leonie denkt aan die avondjes met de baas van Thomas en diens vrouw, als Leonie terugdenkt aan toen zij met Thomas in Duitsland naar de Hummling waren geweest en natuurlijk ook de brieven die Leonie en Thomas met elkaar uitwisselen in de tijd dat Thomas in de gevangenis zit. Ook zit er tijdsverdichting in het boek. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de maand oktober die op een bladzijde verteld wordt.

Ruimte

Het verhaal speelt zich de gehele tijd af in Leiden. In Leiden zijn er echter verschillende plaatsen waarop het verhaal zich afspeelt: Bij het café Pardoeza, in het laboratorium, in het huis van Thomas en Leonie en bij de kamer van Jenny. Verder zijn er nog locaties die slechts een enkele keer de revue passeren zoals de rechtszaal en het vrouwenhuis.

Figuren

In het begin zou je zeggen dat Thomas de hoofdpersoon is, maar over het gehele boek is Leonie de hoofdpersoon.
Leonie is een zeer intellectuele en doortastende vrouw. Ze is slank, knap en heeft lange bruine haren Ze is de vrouw van Thomas en tevens onvruchtbaar. Ze wil echter heel graag kinderen, dus dat zorgt voor problemen in het huwelijk. Ook al gelooft ze niet geheel in Thomas’ onschuld, toch blijft ze hem helpen en houdt ze belangrijke informatie voor hem achter. In het detective-gedeelte heeft ze de rol van rechercheur en kroongetuige.
Thomas is een stuntelige en onhandige man. Hij werkt op een laboratorium waar ze proeven doe met ratten. Hij is de hoofdverdachte als het gaat om de moord op Jenny. Hijzelf zwijgt echter en ontkent. Hij is de man van Leonie en heeft het gevoel dat hij als fokstier wordt gebruikt om kinderen te krijgen. Dat is ook de reden dat hij naar een andere vrouw (Jenny) gaat. Thomas wordt echter afgewezen door Jenny.
Jozef Lambert is officieel de rechercheur. Hij bijt zich net als Leonie vast in deze zaak, omdat hij ooit zelf wat met Jenny heeft gehad (ook hij is trouwens afgewezen door Jenny). Wat verderop in het verhaal wordt Lambert verliefd op Leonie en Leonie ook op Lambert.
Tenslotte hebben we een slachtoffer nodig voor een goede detective-roman en dat blijkt Jenny te zijn. Na gezien te zijn met haar ‘minnaar’ Thomas verdwijnt ze. Iedereen denkt dat Thomas haar vermoord heeft na een afwijzing. Het is echter zo dat Jenny met haar ‘vaste vriend’ Robert ervandoor is met wat verdovende middelen uit het laboratorium van Thomas en in ieder geval medeplichtig is aan de moord op Roberts vrouw.
Verder zijn er nog wat bijfiguren. Voorbeelden hiervan zijn: Alex, Arianne, ‘meneer sommig mens’ (de oude man die aan de overkant van het laboratorium woont) en Meuldijk. Dit zijn de mensen die vaker dan één keer voorkomen in het verhaal.

Vertelwijze en perspectief

De roman is geschreven in de ik-vorm. In het eerste deel ligt het perspectief bij Thomas. In het tweede deel (een kort briefwisseling) ligt het perspectief bij diegene die de brief schrijft; twee keer bij Thomas en twee keer bij Leonie. In het 3e, 4e en 5e hoofdstuk ligt het perspectief blijvend bij Leonie. De schrijver probeert op deze wijze te laten zien hoe beide personen tegen de gebeurtenissen aankijken en de gevoelens die daarbij los komen.

Thema en motieven

Het belangrijkste thema in het boek is het niet in staat zijn kinderen te krijgen. Het huwelijk van Thomas en Leonie staat namelijk centraal en typerend voor dit huwelijk is dat ze geen kinderen kunnen krijgen. Het andere thema is de verdwijning van een jonge vrouw en de zoektocht naar feiten die deze verdwijning zouden kunnen verklaren. Vandaar dat het boek en een detectiveroman en een huwelijksroman is.
Dan de motieven. Het belangrijkste motief is kinderloosheid en dat spreekt toch wel voor zich. Dit motief leidt elke keer naar verdriet en ruzie. Een ander motief is het spiegelbeeld; Thomas zegt dat hij verliefd is geworden op het spiegelbeeld van Jenny en niet op Jenny zelf. Dat wil zeggen dat ook al ziet het er op het eerste gezicht hetzelfde uit (het spiegelbeeld en de realiteit), toch zij er vele verschillen. Een spiegelbeeld heeft bijvoorbeeld geen karakter en echt mens wel en dat karakter kan wel eens afschrikkend werken. Ook komen er vaak beschrijvingen van het weer voor in het boek. Het duidelijkste voorbeeld hiervan is in het begin als Jenny wegloopt bij Thomas en het onweert. In dit geval komt het dus naar voren dat het weer de gevoelens van de hoofpersoon weergeeft. Deze situatie komt vaker voor in de loop van het boek. Muziek, religie en filosofie zijn drie motieven die hetzelfde voorstellen en zeer vaak voorkomen. Alledrie zijn ze een vluchtmiddel van de realiteit. Leonie vlucht in haar muziek en haar geloof als ze bijvoorbeeld ruzie heeft gehad met Thomas. Thomas doet precies hetzelfde maar dan met muziek en filosofie. Ratten zijn eveneens een veel voorkomend motief. Ratten zijn namelijk ook een motief in de rechtszaak tegen Thomas. De ratten zorgen ervoor dat Thomas verdacht is. Het één na laatste motief is spinnen. Leonie is doodsbang voor spinnen. Normaal gesproken is Thomas degene die de spinnen uit het huis krijgt; hij beschermt Leonie van haar angst. Tenslotte heb ik nog het motief van de zwarte vogels gevonden. Er komen sowieso al heel vaak vogels voor in het verhaal. Zoals in de recensie van Rob Schouten verderop te lezen valt dat binnen een twintigtal pagina’s ‘gekwetter van spreeuwen, een enorme sperwer, bruidssluiers, muurleeuwenbek, twee reigers, twee spierwitte eenden en weer een reusachtige zwerm spreeuwen’ voorkomen. Het motief van de zwarte vogels echter geeft aan dat er iets belangrijks staat te gebeuren in het leven van Leonie terwijl de andere vogels gewoon iets vertellen over de omgeving van de persoon van waaruit wordt verteld.

Stijl

De stijl is zeer simpel. Geen lange zinnen, weinig tot geen moeilijke woorden, helemaal geen onbegrijpelijke vaktermen. Wel zitten er wat saaie stukken in als filosofen of componisten worden aangehaald.

Achtergrondinformatie over schrijver en werk
Biografie

In Maassluis werd op 25 november 1944 Maarten ’t Hart geboren. Hij is de oudste zoon van Paulus ’t Hart en Magdalena van der Giessen. Het gezin was streng gereformeerd en er heerste lichte armoede. Na de basisschool ging hij naar de HBS (hij had geen enkele moeite met deze opleidingen). Toen ging hij in 1962 biologie studeren aan de rijksuniversiteit in Leiden. In dit jaar verhuisde hij ook naar Leiderdorp naar zijn oom en tante. Hier las hij een hoop boeken waaronder Nietzsche. Door Nietzsche kreeg hij ook een afkeer van het rooms-katholicisme. In 1967 trouwde hij met Hanneke van den Muyzenberg. In 1968 slaagde hij voor zijn examen en vervulde hij zijn dienstplicht. Daarna begon hij met het schrijven van romans.

Werk van ‘t Hart.
Maarten ’t Hart debuteerde in 1971 met het boek: “Stenen voor een Ransuil”. Voor dit boek kreeg hij meteen een eervolle vermelding van de jury voor de Reina Prinsen Geerlingsprijs. Verder heeft hij nog de volgende prijzen ontvangen:
· Multatulliprijs voor “Het vrome volk”
· Jan Greshoffprijs voor “De som van misverstanden”
De bekendste boeken van Maarten ’t Hart:
· “Stenen voor een Ransuil” uit 1971
· “Ik had een wapenbroeder” uit 1973
· “Het vrome volk” uit 1974
· “Mammoet op zondag” uit 1977
· “Een vlucht regenwulpen” uit 1978 (al geschreven in 1971)
· “De kroongetuige” uit 1973
Secundaire literatuur over het boek

De kroon op het werk door Karel Osttyn
De eerste keer dat ik deze recensie las, snapte ik er maar weinig van. Het bleek dat je heel wat meer van Maarten ’t Hart moest weten om deze recensie te begrijpen; alleen de kroongetuige lezen is niet genoeg. Pas als de recensent over het echte verhaal gaat vertellen, valt er iets van te snappen. Vanaf daar begin ik dus ook pas met reageren. Er staat op de laatste regel van de voorkant: “Dat maakt De kroongetuige inhoudelijk evenwichtiger dan romans als Een vlucht regenwulpen of De droomkoningin.” Van dat laatste weet ik weinig af aangezien ik Een vlucht regenwulpen en De droomkoningin niet heb gelezen, maar met die inhoudelijke evenwichtigheid ben ik het wel eens (als ik die twee woorden tenminste goed interpreteer). Ook ik vind dat er een evenwicht bestaat tussen gedachte, handeling en conversatie. Het boek komt ook niet meteen op gang; de climax zit helemaal op het einde. De spanning wordt dus als het ware 200 bladzijdes lang opgevoerd. Verder staan er een hoop mooie termen in verwerkt, maar de onderliggende gedachte is gewoon dat hij het een (redelijk) goed boek vindt, in ieder geval beter dan zijn vorige romans.

Rattenvanger of vrouwenmoordenaar door Rob Schouten
Wat opvalt aan deze recensie is dat hij een stuk makkelijker te lezen is als de vorige en het veel meer een recensie is. Wat betreft de regel “het dagboekachtige karakter verdwijnt al gauw en haar verhaal begint als een gewoon ik-verhaal te werken met enorme, voor een dagboek onwaarschijnlijke precieze dialogen.” Moet ik de recensent gelijk geven. Het is inderdaad gewoon een truc om het perspectief geheel te verleggen op deze manier (ik zou hier zelf echter niet zijn achtergekomen indien ik deze recensie niet zou hebben gelezen). Het voorbeeld hiervan is ook zeer geschikt. Ik vind wel dat deze recensent sommige dingen overdrijft; zoals hij het ‘dramatisch zwak’ vindt dat Leonie de oplossing voor Thomas’ kuisheid meteen raadt. Ik vind niet dat dat iets is om je aan te storen; je moet er gewoon simpelweg overheen lezen. Ik ben het zeker eens met Schouten als hij het heeft over de ‘ondergrondse trein’. Tijdens het lezen was het me niet opgevallen, maar toen ik het in deze recensie las en eens terugbladerde naar deze passage, moest ik toegeven dat deze uitspraak van Schouten zeer treffend is. En het afsluitend stuk van deze recensie heb ik al behandeld (Ik was het er volledig mee eens).
Onderzoeksopdracht
Onderzoek naar de levens van Giuseppe Verdi en Robert Schumann

Robert Schumann
Robert Schumann is geboren in Zwickau (Duitsland) op 8 juli 1810. Zijn vader was een bekend boekenhandelaar en uitgever. Schumann’s vader ging echter al op zeer jonge leeftijd dood aan een zwak zenuwgestel. Dit bleek echter iets erfelijks te zijn, waardoor zoon Robert het ook had. Schumann besloot op zijn zevende muziek te gaan spelen ondanks dat zijn vader een literatuurmens was. Toen hij later een Schubertliederenavond had gehoord besloot hij beroepsmusicus te worden. Daarvoor wendde hij zich naar Friedrich Wieck (de vader van zijn toekomstige vrouw Carla Wieck), een muziekleraar. Maar omdat hij te ijverig was en te moeilijke dingen wilde doen, forceerde hij zijn linkerhand. Dit leidde ertoe dat hij maar rechten ging studeren in Heidelberg. Al snel kwam hij er toen achter dat hij de muziek toch wel heel erg miste en dus besloot hij componist te worden. Ook schreef hij recensies over andere componisten en als laatste grote activiteit richtte in 1834 hij het “Neue Zeitschrift für Musik” op met een stel vrienden. In 1842 moest hij echter stoppen met leiding geven aan dit tijdschrift omdat hij teveel last kreeg van de symptomen van zijn ziekte. Hij verhuist dan naar Dresden en gaat dirigeren in Düsseldorf. Op een gegeven moment wordt de pijn hem teveel en onderneemt hij een zelfmoordpoging (hij werpt zichzelf in de Rijn). Heel even leeft hij weer op, maar na een paar jaar in een verzorgingskliniek te hebben gezeten, sterft hij op 29 juli 1856 in Eudenich vlakbij Bonn.

Giuseppe Verdi
Giuseppe Verdi werd op 9 oktober (9 oktober is niet helemaal zeker, maar het is de meest gebruikt datum) in 1813 in Roncole (in Italië) geboren. Op zevenjarige leeftijd werd de jonge Verdi orgelspeler in de kerk San Michele Arcangelo. In 1823 verhuisde Verdi naar Busseto, dat vlakbij Roncole ligt. In Busetto was een Philharmonisch orkest en een muziekschool waar Verdi heen ging. Toen hij veertien was begon hij met het componeren van vooral marsen. Na vier jaar muziekschool in Busseto probeert Verdi in 1832 op het Milaans Conservatorium te komen. Daar slaagt hij echter niet in. Hij werd hiervoor afgewezen omdat de examinatoren hem te goed vonden en hem een ‘maestro’ aanraadden. Verdi deed dat in Milaan bij Vicenzo Livegna. Verdi ging nog even terug naar Busseto waar de mensen hem een baan gaven als directeur van het Philharmonisch orkest, maar dat ging niet goed en ging in 1834 weer terug naar Milaan. Twee jaar later ging hij weer terug naar Busseto en werd toen zelf een ‘maestro’ op 5 maart in 1836. Twee maanden later trouwde hij met Margherita van Ghita. In 1837 kreeg hij een eerste kind (een dochter) en een zoon in 1838. In 1840 was zijn hele gezin al dood en was Verdi alleen en ook zonder baan (hij wilde weer naar Milaan terug). In de komende tien jaren componeerde Verdi 9 opera’s en in al die opera’s zat tenminste één patriottische scène. Daardoor werd Verdi een Italiaans symbool voor patriottisme. Verdi stierf in Milaan in 1901 en wel op 27 januari.
Eén van Verdi’s opera’s is Otello. In de kroongetuige komt deze opera regelmatig aan bod. Otello komt van Shakespeare’s Othello. Het verhaal gaat over de liefde tussen Otello en Desdemona en hoe jaloersheid die liefde kan verwoesten. Iago, de boef in de opera, helpt die jaloersheid te versterken waardoor er een tragisch einde ontstaat. De opera begint als Otello, de nieuwe gouverneur van Venetië moet kiezen tussen Iago en Cassio als zijn luitenant. Otello kiest voor Cassio en Iago begint met wraak nemen. Iets daarvoor heeft Otello echter zijn liefde verklaart aan Desdemona en zij ook aan hem. Iago zet Otello dan aan tot jaloezie. Dat blijkt te werken; Otello is al snel vol van jaloezie. Als Desdemona zingt om vergeving (de bekende passage die in De kroongetuige vaak aangehaald wordt) vermoordt Otello haar in de slaapkamer. Als de Otello weer bij zinnen is gekomen en Iago zijn wrede daad onthult, vermoordt Otello zichzelf.

Boekenquiz 8 vragen

Nieuw! Open vragen worden nagekeken door AI
Van welk vertelperspectief is sprake in 'De kroongetuige'?
Meerdere antwoorden mogelijk
Waarom schrijven Thomas en Leonie elkaar geen brieven meer?
Meerdere antwoorden mogelijk
Waarom heeft Thomas volgens de inspecteurs Jenny vermoord?
Wat is het thema?
Meerdere antwoorden mogelijk
'De kroongetuige' wordt chronologisch verteld.
Wie is de kroongetuige? Er zijn meerdere goede antwoorden.
Hoe eindigt het verhaal?
'De kroongetuige' is alleen een detective.

REACTIES

L.

L.

thanx, heb egt wat aan gehad.

22 jaar geleden

K.

K.

Bedankt man, echt een goed verslag. Heb er veel aan gehad bedankt.

13 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.