Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

De bovenbazen door Marten Toonder

Beoordeling 6.6
Foto van een scholier
Boekcover De bovenbazen
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 4e klas vwo | 1942 woorden
  • 31 juli 2006
  • 12 keer beoordeeld
Cijfer 6.6
12 keer beoordeeld

Boekcover De bovenbazen
Shadow
De bovenbazen door Marten Toonder
Shadow
ADVERTENTIE
Nieuw seizoen Studententijd de podcast!

Studenten Joes, Tess en Annemoon zijn terug en bespreken alles wat jij wilt weten over het studentenleven. Ze hebben het onder andere over lentekriebels, studeren, backpacken, porno kijken, datediners, overthinken, break-ups en nog veel meer. Vanaf nu te luisteren via Spotify en andere podcast-apps! 

Luister nu
Inleiding Titel: De Bovenbazen
Auteur: Marten Toonder
Druk: Zesde druk
Jaar van 1e Uitgave: 1968 Waarom heb je dit boek gekozen? Ik heb dit boek gekozen omdat ik al twee andere Toonder-boeken: De Windhandel en De Sloven had gelezen. De humoristische manier waarop Toonder de werkelijkheid beschrijft sprak me zeer aan. Mijn verwachtingen vóór het lezen: Ik verwachtte een grappig, maar ook serieus verhaal, dat nergens over lijkt te gaan, maar toch een diepere inhoud heeft. De Auteur Marten Toonder kreeg de meeste bekendheid als geestelijk vader van Heer Bommel en Tom Poes. Hij was bovendien oprichter en directeur van de Toonder Studio's, schreef en tekende vele stripverhalen, waaronder 'Panda', 'Kappie' en 'Koning Hollewijn' en maakte films en reclameboodschappen. Heer Bommel en Tom Poes verscheen veertig jaar lang als feuilleton in de krant en later in een reeks succesvolle boeken. De strip was in eerste instantie bedoeld voor kinderen en gaat over de zwervende kat Tom Poes en zijn vriend Olivier B. Bommel, een kapitaalkrachtig heer. Prijzen

In 1965 vestigde Toonder zich in Greystones, Ierland, om zich geheel aan zijn twee beroemde geesteskinderen te kunnen wijden. Hij bleef de strip tot 1986 maken. Het succes van Tom Poes leidde tot verscheidene andere producties zoals toneelstukken, balletten, composities en in 1983 tot een film: 'Als je begrijpt wat ik bedoel'. Toonder werd in 1992 onderscheiden met de Tollensprijs wegens zijn verrijking van de Nederlandse taal. Hij introduceerde aan aantal nieuwe begrippen zoals, 'Een groot denkraam', 'minkukel', 'kommer en kwel'. Ook werd Toonder tot lid benoemd van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en van het Provinciaal Utrechts Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen. Bij uitgever De Bezige Bij kwam begin jaren '90 ook zijn driedelige autobiografie uit. Het werk van Marten Toonder is in 22 talen vertaald. Toonder zal in besloten kring worden gecremeerd. Oorsprong
Het was tijdens een zeereis met zijn vader, kapitein Marten Toonder senior, dat de in 1912 te Rotterdam geboren Marten junior besloot om te gaan tekenen. In de daaropvolgende jaren groeide hij uit tot een internationaal gerenommeerde schrijver en illustrator. Door plaatjes te bekijken van Engelse cartoons ontstond bij Toonder al op jonge leeftijd veel belangstelling voor de strip. Hij voegde daar een persoonlijke dimensie aan toe. Immers, Toonder breidde het begrip literatuur uit door aan het geschreven woord getekende beelden te koppelen. Tot 1986 bleef Toonder Tom Poes maken: een totaal van 177 verhalen, die 11.768 dagafleveringen bestreken. Tom Poes is daarmee een van de langstlopende strips van de hand van één en dezelfde auteur. NRC Handelsblad bleef oude afleveringen van de strip nog jarenlang publiceren, tot de krant er tot ongenoegen van diverse lezers mee stopte. De typische Toonder-stijl vindt zijn oorsprong in Buenos Aires. De jonge Marten kreeg daar een boekje van een voormalige Disney-tekenaar, Dante Quinterno. Het boekje bevatte een soort schriftelijke cursus over het tekenen van comics. Elementen daaruit zijn in Toonders stijl herkenbaar gebleven. De figuur Tom Poes zag het licht in 1938. Toonder werkte toen nog in dienst van Rotogravure onder de bepaling dat hij er niets bij mocht doen voor anderen. Een jaar later begon Marten voor zichzelf en verkocht de strip met onmiddellijk succes in het buitenland. In Nederland maakte het lezerspubliek pas in 1941 kennis met de stripfiguur, toen De Telegraaf de tekeningen begon te plaatsen. Over de oorlogsperiode van Marten Toonder is veel te doen geweest. Aanvankelijk dachten veel mensen dat de tekenaar een stilzwijgende overeenkomst had gesloten met de vijand. Toonder wilde namelijk dolgraag een tekenfilm produceren. Het Duitse filmbedrijf Degeto, dochteronderneming van Tobis-Klankfilm te Berlijn, toonde interesse voor een dergelijke film en stelde twee studio's in Amsterdam beschikbaar. Het eerste wat Toonder toen deed, was onderduikers in dienst nemen. Verder was de tekenaar betrokken bij de oprichting van De Algemene Vrije Illegale Pers (David). Verzetsmensen konden bij Toonder terecht voor de vervalsing van persoonsbewijzen, officiële stempels, briefhoofden en handtekeningen. Ik heb niet kunnen vinden tot welke literaire stroming Toonder behoort. Hij wordt wel genoemd als één van de belangrijkste romanschrijvers uit de 20e eeuw. Daarbij is (nog) geen stroming vermeld. Het Verhaal “De Bovenbazen” gaat over de negen rijkste mensen op aarde. Zij hebben zoveel geld dat het niet meer en niet minder wordt. Ze wonen met zijn negenen afgezonderd in de omgeving van de Gouden bergen. Ze handelen onderling af en toe wat aandelen, voor het plezier. De hoofdpersoon van het verhaal, Olivier B. Bommel (OBB) is ook heel rijk. Als hij een weddenschap wint van Tom Poes, de jonge, slimme vriend van OBB, heeft zijn kapitaal een kritieke hoeveelheid bereikt. Hij gaat ook behoren tot de Bovenbazen. Van een van hen (AWS) krijgt hij wat aandelen om te oefenen. OBB roeit een flink stuk natuur uit, maar is hiervan zo geschrokken dat hij ermee wil stoppen. Hij krijgt andere aandelen. Ondertussen vindt Kwetal, een wetenschapper, een perpetuum mobile uit. Dit is een machine die eeuwig draait. De bovenbazen zijn erg geschrokken, omdat zoiets hun positie kun aantasten. Ze dragen OBB op om de perpetuum mobile en zijn uitvinder, Kwetal, te vernietigen. OBB heeft er genoeg van, en gaat ervandoor. Hij vlucht voor de bovenbazen, maar ook voor zijn personeel. De werknemers, die voor zijn bedrijf werken om energie te winnen, staken omdat OBB geen geld meer kan uitgeven. Hij is immers een bovenbaas. OBB vlucht naar zijn kluis om geld te halen. Zijn geldmassa trekt steeds meer geld aan, en wordt massief. Door de aanwezigheid van een brok silicium, een grote energiebron, explodeert de geldbol. De werknemers rapen het geld van de straat op en gaan weer aan het wek. OBB is echter geen bovenbaas meer, maar dat maakt hem niet uit. Hij was alle regels van het bovenbaas zijn helemaal zat. Analyse 1. Thema Het thema van het verhaal is de kritiek op de grote bedrijven die zich niets aantrekken van de kleine beleggers en de natuur. 3. Stijl Ieder persoon heeft een eigen taalgebruik. Ook zijn er zelf verzonnen woorden - OBB heeft vaste uitspraken als : ‘als je begrijpt wat ik bedoel’, ‘zoals mijn goede vader zei’, ‘geld speelt geen rol’. - De bediende heeft vaste beleefdheidsvormen. - De uitvinder gebruikt verzonnen woorden als ‘denkraam’ - De boer gebruikt verzonnen woorden als ‘giljoen’ en ‘nerfgraver’ - Professor Prlwytzkofski praat een mengeling van Nederlands en Duits
4. Structuur - Er is een gesloten einde - Er is geen indeling in hoofdstukken of delen in het boek. 5. Ruimte Het verhaal speelt zich op 5 plaatsen af: - Kasteel Bommelstein, het huis van OBB - Het bos waar Kwetal en de boer wonen en waar ook het silicium gewonnen wordt. - De Gouden bergen, de woonplaats van de bovenbazen. - Rommeldam, de stad waar OBB en Tom Poes wonen. - De Bank van Rommeldam, waar OBB zijn geld opgeslagen is. 6. Tijd - Het verhaal is chronologisch, er zijn geen terugblikken - Het tijdverloop is niet erg duidelijk, maar het lijkt ongeveer anderhalf jaar. - Er zijn tijdsprongen, bijvoorbeeld als de siliciumfabriek wordt gebouwd. 7. Karakterisering van de Hoofdpersoon en onderlinge relaties Alle karakters zijn ‘flat caracters’. Hun karakter en gedrag ligt al vast. - Olivier B. Bommel: hij is een rijke wat oudere man, die leeft in kasteel Bommelstein en heel rijk is. Hij is grappig, maar eigenwijs en hij maakt veel domme fouten. Uiteindelijk is er een heleboel geluk nodig om die fouten te herstellen. - Tom Poes: vriend van OBB, hij is jong en erg slim. Hij weet in de meeste bommel -verhalen veel fouten van OBB te herstellen, maar in dit verhaal mag OBB niet met Tom Poes omgaan, omdat Tom Poes minvermogend is. Tom Poes speelt in dit verhaal een kleinere rol. - Kwetal: Kwetal is een wat vreemde wetenschapper die in een boomstronk woont. Hij is erg slim, en vindt veel dingen uit, zoals een perpetuum mobile. Kwetal heeft een groot ontzag voor OBB, omdat OBB volgend hem een groot ‘denkraam’ heeft. - Amos W. Steinhacker (AWS): AWS is één van de bovenbazen. Hij bezit alle olie en moet OBB helpen om een echte bovenbaas te worden. AWS moet niets hebben van de natuur. - Professor Prlwytzkofski: De professor is een wat vreemde man, die gespecialiseerd is in siliciumwinning. Hij praat wat Nederlands en Duits door elkaar. - Pee Pastinakel: Pee is de plaatselijke boer, die door de natuurramp die aangericht is door OBB gedwongen is zijn huis te verlaten. - Joost: Joost is de bediende van OBB en Joost neemt ontslag als OBB de aandelen in energie waardeloos maakt. Joost had namelijk al zijn geld geïnvesteerd in de energie. OBB kan hem geen schadevergoeding geven, omdat Joost ‘minvermogend’is. 8. Titel Het boek heet “De Bovenbazen” omdat het gaat over de rijkste tien mensen op aarde; de Bovenbazen. Olivier B. Bommel, de Hoofdpersoon wordt één van hen. Jouw Oordeel Ik vond het een erg interessant boek, vooral het onderwerp sprak me erg aan. Ondanks alle humor die in het boek voorkomt, komt het onderwerp heel duidelijk naar voren. Het onderwerp, kritiek op de grote bedrijven die zich niets aantrekken van de kleine beleggers en de natuur, houdt mij redelijk vaak bezig. Het boek kwam misschien daardoor wel overeen met mijn mening over het onderwerp, namelijk dat de grote bedrijven zich te weinig aantrekken van vooral de natuur. Het boek is goed in orde zo. Het is al vrij kort (101 pagina’s), maar het zegt precies genoeg over het onderwerp. Tekst toevoegen is niet noodzakelijk, omdat het verhaal al zeer compleet is. Ik heb nog weinig boeken of films gelezen/gezien over dit onderwerp, maar het interesseert me wel degelijk. De gebeurtenissen zijn goed met de werkelijkheid te vergelijken. De personen zijn in het boek belangrijker dan de gebeurtenissen. Olivier B. Bommel is een belangrijke hoofdpersoon en het is steeds maar de vraag wat hij gaat doen. Zijn ingewikkelde gedachten zijn belangrijker dan de handelingen die daaruit volgen. Het boek is niet zozeer spannend, maar vooral verrassend. Het is steeds maar vaag duidelijk, hoe het verhaal zal gaan verlopen. Toevallige gebeurtenissen of ontmoetingen spelen een grote rol, bijvoorbeeld de uitvinding van de perpetuum mobile. Ik heb het boek vooral als grappig en satirisch ervaren, maar als je er achteraf over nadenkt, is het thema belangrijker. De hoofdpersonen kwamen vrij natuurlijk over. Het is alleen jammer dat geen van de personen een karakterontwikkeling doormaakt. Het is moeilijk om je met een van de personen te identificeren, omdat ze allemaal standaardtypes zijn. Het gedrag van de hoofdpersoon heeft me niet beïnvloedt. De hoofdpersoon zou iets minder standaard mogen handelen en iets meer veranderingen in zijn karakter doormaken. Het verhaal was niet gemakkelijk te lezen, omdat er veel ouderwets en vreemd taalgebruik is. Het boek was niet saai, maar soms onbegrijpelijk omdat toonder zijn eigen natuurwetten creëert. Hij heeft bijvoorbeeld een theorie, dat als geld een bepaalde “kritische” massa bereikt, het meer geld gaat aantrekken. Er waren niet echt spannende momenten. De afloop was bevredigend. Het thema werd goed afgesloten door het einde. Het taalgebruik is lastig. Er worden lange, vreemde woorden gebruikt. Soms Oudnederlands of zelfverzonnen woorden. Ondanks dit taalgebruik is alles goed beschreven. De dialogen waren talrijk en levendig. Ik heb een paar oneliners van OBB onthouden die ik grappig vond. Bijvoorbeeld “als je begrijpt wat ik bedoel” Voor mij is het thema het belangrijkst geweest. Toonder slaagt erin om op een humoristische en satirische manier een actueel thema goed te beschrijven. Bibliografie Dit zijn de bezochte internetsites, de samenvatting is niet van Internet, maar zelf geschreven omdat ik geen goede, korte samenvatting kon vinden.
http://www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Bommel/personages.html
http://www.lambiek.net/aanvang/toonder.htm
http://boekbesprekingen.jouwpagina.nl/rubrieken/marten-toonder.html
http://www.scholieren.com/boekverslagen/13733
http://leerlingen.hetassink.nl/nederlands/stromingen/20ste%20eeuw/20ste-eeuw%20linksonder.htm

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "De bovenbazen door Marten Toonder"