La salle de bain door Jean-Philippe Toussaint

I Primaire gegevens:

Auteur: Jean-Philippe Toussaint.
Titel: La salle de bain.
Verschenen in: 1985.
Uitgeverij: van Gennep Amsterdam 1987, druk onbekend.

II Gegevens van de schrijver:

Reisimpressies
De in Brussel geboren Jean-Philippe Toussaint koos Corsica als domicilie van waaruit hij de wereld verkent. Enige van zijn heel persoonlijke reisimpressies bundelde hij in het aardige 'Zelfportret (in den vreemde)'. Ook 'Zelfportret' is bedolven onder de lange zinnen; er zijn er die één hele (kleine) pagina duren. Toussaints aandacht blijft haken achter kleine, soms komieke situaties, momentopnamen bijna: niet Berlijn zelf is bijvoorbeeld onderwerp van overpeinzing, maar hijzelf in onderhandeling over een ham met een Duitse deerne in een achteraf zaakje. En een Writers' Union in Vietnam eindigt in gezeur aan het hoofd van de bij toeval aanwezige actrice en zangeres Jane Birkin die van het illustere schrijversgezelschap een liedje moet zingen. Toussaints wereld is buiten het boek in feite te klein om te worden opgemerkt. Interessant wordt die wereld door zijn stijl én door hetgeen hij in het laatste verhaal fijnzinnig en filosofisch verwoordt en dat merkwaardig aansluit bij het boek van Michèle Desbordes: 'Schrijven was in zekere zin een manier om weerstand te bieden aan de stroom die me meevoerde, een middel om ingebed te zijn in de tijd, merktekens aan te brengen in de onstoffelijkheid van zijn voortgang, schrammen, krasjes.'

Jean-Philippe Toussaint werd op 29.11.1957 als zoon van Yvon Toussaint (Journalist) en Monique Lanskoronskis (Boekhandelaar) in Brüssel geboren. Vanaf 1971 leeft hij in Paris. 1973 verkrijgt hij in Cannes de Juniorkampioen titel in Scrabble. 1978 haalt hij zijn diploma op het instituut voor politieke wetenschappen in Parijs, een jaar later diploma in literatuur aan de Sorbonne. Tijdens zijn studietijd begint hij serieus te schrijven, maakt een theaterstuk en met samenwerking van een roman welke nooit gepubliceerd is. Om de militaire dienst te ontvluchten, neemt hij het beroep aan van leraar Frans in Algerije. Hij blijft in deze positie van 1982 tot 1984. hier leert hij Madeleine Santandréa kennen, waarmee hij in 1983 trouwt. Ze krijgen 2 kinderen. In deze periode schrijft hij La salle de bain.

III Samenvatting:

Het verhaal gaat over een jonge man van 27 bijna 29, die besluit de badkamer tot zijn levensruimte te maken. Hij woont in Parijs. Hij heeft de badkamer als leefruimte ingericht.
Op een dag besluit hij de badkamer uit te komen.
Zijn vriendin, die de kost moet verdienen werkt in een kunstgalerie, maar haar precieze beroep wordt niet nader beschreven.
Op haar werkplek leert ze twee Poolse mannen kennen, die ze vraagt hun woning te renoveren.
Deze twee mannen zijn echter de hele tijd bezig met de moeilijke klus om enkele meegebrachte inktvissen van hun huid te ontdoen. Waarschijnlijk als een vlucht voor de vreemden, maakt hij een treinreis naar Venetië. In plaats van zich de stad te aanschouwen, brengt hij de meeste tijd door in zijn hotelkamer, hij vermaakt zich urenlang met zijn dartspel. Na enkele telefoontjes komt Edmondsson, zijn vriendin hem opzoeken. Hij toont weinig interesse in haar en zij in hem. Zij bezoekt kerken en musea en hij wil graag tennissen. Nadat hij een dartpijltje in haar voorhoofd gegooid heeft, moet ze naar het ziekenhuis, er is niks ernstigs aan de hand. Hierna vertrekt ze weer naar Parijs. Hij blijft achter en krijgt een voorhoofdsholteontsteking, hiervoor gaat hij naar de dokter. Hij moet alvast enkele dagen in het ziekenhuis rusten. In tussentijd ontmoet hij een dokter, welke hij laat geloven dat hij een socioloog is. Deze is erg geïnteresseerd in hem. Hij wordt uitgenodigd voor het eten en ze gaan samen tennissen. Als hij terugkeert naar het ziekenhuis hoort hij dat hij zijn kamer moet delen met een andere patiënt. Dit wil hij niet en hij keert terug naar Parijs, naar zijn vriendin. Hier neemt hij zijn oude leventje weer aan in de badkamer, ook deze keer verlaat hij hem weer.
Hij kiest voor het risico om de sereniteit van zijn abstracte leven op het spel te zetten.

IV De vragen:

A: Thema
het gaat over een man die probeert zich van de wereld te vervreemden en zijn problemen en keert zich in de warmte van zijn badkamer, waar hij uren doorbrengt denkend in zijn bad.

B: Personages
Wie is de hoofdpersoon?
1: De ik-figuur in het verhaal.

Wat houdt hem/haar bezig?
2: Hij leeft eerst als een kluizenaar in een badkamer, verlaat deze voor een tijdje als hij ‘vlucht naar Venetie. Bij zijn terugkomst duikt hij de badkamer weer in en een paar dagen later verlaat hij hem weer.

Relatie met de belangrijkste bijperonen?
3: De belangrijkste bijpersonen zijn:
Edmondsson: Zijn vriendin.
De arts: hier gaat hij een tijdje mee om in Venetië.

Kabrowinski: een pool die het huis komt verven en vervolgens een aantal inktvissen gereed maakt voor de maatijd.
Kovalskazinski Jean-Marie: idem.

Beschrijf het karakter van de belangrijkste hoofd- en bijpersonen.
4: Je komt niet veel te weten over het karakter van de bijpersonen, maar ik zal het karakter van de hoofdpersoon beschrijven:
Het is een vreemde vogel, hij wil in zijn badkamer leven, zodat hij goed na kan denken over dingen in het leven, heel leergierig, onderzoekend, wetenschappelijk, ook eenzaam, spontaan, vertrekt zomaar naar Venetië, luxe gewend, misschien wat verwend, wilde niet op een kamer liggen met een andere patiënt, verstrooid, en agressief, gooit zomaar een pijl naar zijn vriendin.

Hoe ervaar ik de dingen die hen bezighouden?
5: Ik vind het allemaal maar bijzonder vreemd. Eerst dat hij in een badkamer leeft , dat hij zo plotseling vertrekt naar Venetië snap ik ook niet. Dat hij tijdens zijn ziekte in het ziekenhuis mag verblijven en ondertussen met de arts gaat tennissen snap ik ook niet. Dat hij een dartpijltje naar zijn vriendin gooit is ook niet normaal. En dat hij een brief van de oostenrijkse ambassade krijgt, een uitnoding, ik snap niet wat dat met het verhaal te maken heeft, dit wordt niet verder verklaard.

Wie vind ik het meest sympathiek en waarom?
6: Er is niet echt sprake van een sympathieke persoon in het verhaal, de karakters worden niet echt beschreven. Misschien Edmondsson, want ze zorgt goed voor hem, hij gooit een pijltje in haar hoofd en hij mag weer bij haar terugkomen.

Wie vind ik het minst sympathiek en waarom?
7: Hemzelf. Hij is niet echt sociaal en een beetje psychisch gestoord. Hij gooit naar zijn vriendin met pijltjes en hij doet niets anders dan darten.

Vanuit wiens perspectief is het boek geschreven, ben ik het eens met deze beschrijvingen?
8: Het verhaal is geschreven vanuit de ik-persoon, hoofdpersoon. Personaal verteller.

C: Tijd
Wanneer is het boek geschreven?
1: Het boek is geschreven rond 1985.

In welke tijd speelde het boek zich af?
2: Het boek speelt zich ook rond deze tijd af.

Is dit belangrijk voor het verhaal en waarom?
3: Nee dit is niet belangrijk voor het verhaal.

Speelt het verhaal zich af tegen de achtergrond van bepaalde historische gebeurtenissen?
4: Nee ook niet.

Is het verhaal chronologisch verteld?
5: Het verhaal is chronologisch verteld, er zit echter een flashback in, van wanneer hij een trui zoekt en zich op deze manier weer herinnert aan de verhuizing, die hij dan ook uitvoerig beschrijft.

Hoe verhouden vertel- en vertelde tijd zich tot elkaar?
6: De leestijd is enkele uren, de vertelde tijd enkele weken tot maanden.

D: Plaats
Op welke plekken speelt het boek zich af?
1: Het boek speelt zich af in Parijs, in het huis van de ik-figuur, ook in de badkamer hiervan.
Dan reist de ik-figuur naar Venetië. Hij verblijft in een hotelkamer, die hij weinig verlaat. Ook komen ze in het ziekenhuis, tweemaal. Hij komt in het huis van de arts en op de tennisbaan.

Bepaalt deze plaats de sfeer in het verhaal?
2: Nee.

Wat voor een maatschappij wordt er in het boek beschreven?
3: Een normale maatschappij waarin wij vandaag de dag nog steeds leven.

E: Moraal
Heeft de schrijver met dit boek een boodschap, moraal of een idee willen uitdragen?
1: Misschien het idee, dat de ik-figuur zich aan het eind van het verhaal niet meer zo vastklampte aan het idee dat hij een abstract leven wilde. Dat hij nu wilde leven ofzo.

Hoe ervaar ik deze houding van de schrijver persoonlijk?
2: Ja ik vind het een apart verhaal en ik kan er niet heel wijs uit worden. De boodschap komt op mij niet helemaal duidelijk over.

F: Titel
Verklaar titel + eventuele ondertitel van het boek.
1: ‘La salle de bain’ , de badkamer in het Nederlands. De hoofdpersoon trekt zich terug in de badkamer. Aan het begin en het eind van het boek. Dit is voor hem een soort denk- en schuilplaats. Als hij hieruit stapt, neemt hij het risico, de sereniteit van zijn abstracte leven op het spel te zetten.

Verwijst de titel naar het thema van dit boek?
2: Zie vraag 1.

G: Stroming
Zoek op wanneer dit boek voor het eerst verscheen.
1: Dit was in 1985.

Welke literaire stroming domineerde er in deze tijd?
2: Het existentialisme.

H: Vergelijkingen
Noem andere kunstuitingen die je te binnen schoten bij het lezen van dit boek.
1: -

Noem een boek met een vergelijkend thema.
2: -

I: Mening
Ik vond het boek niet echt leuk, wel las ik er makkelijk doorheen, maar er is niet echt een boodschap blijven hangen. Ik vond het wel apart hoe hij soms tegen dingen aan kon kijken en beschrijven, bijvoorbeeld hoe regendruppels vallen. Maar ook sommige beschrijvingen als de stof die door de lichtstraal.. als ze dan in bed licht. Je ziet zo’n situatie dan bijna voor je, omdat hij het zo realistisch beschrijft. Zo is het in werkelijkheid ook gewoon. Je kan je daar dan makkelijk in terugvinden. De kleine dingen, dat ze elkaar bellen, maar eigenlijk niks te zeggen hebben, dat soort dingen zijn heel realistisch denk ik. Hoe hij ook de situatie beschreef dat ze samen in een tijdschrift keken en elkaar vertelden wat hun smaak van kleding en mensen was. Zulke situaties zijn gewoon leuk om te lezen, omdat ze zo herkenbaar zijn. Maar als er dan weer zo’n rare incident volgt als met het dartpijltje, dan volg ik het weet niet helemaal.
Ik denk dat hij goed op weg was met zijn verhaal, maar het is net niks. Het verhaal gaat nergens over, het is wel leuk beschreven, maar het slaat nergens op. Het leest ook niet vervelend. Maar ik had liever gelezen dat de man nooit uit de badkamer was gekomen, daarvoor was ik ook aan het boek begonnen, maar dit was zo vlug vlug. Dat net niet alles tot z’n recht komt. Maar dat is mijn mening.
Als u mij verder uitleg kunt geven graag.