CKV-verslag over de autobiografie van Oliver Sacks.
Oom Wolfraam en mijn chemische jeugd.
A. Voorbereiding.
Voordat ik ben begonnen met het lezen van het boek ‘Oom Wolfraam en mijn chemische jeugd’ heb ik informatie gezocht over de schrijver en over het boek zelf.
B. Motivatie.
1.
Auteur: Oliver Sacks
Titel: Oom Wolfraam en mijn chemische jeugd. Oorspronkelijke titel: Uncle Tungsten. Memories of a chemical boyhood
Druk: 2001
Uitgever, plaats, jaar van uitgave: Meulenhoff, Amsterdam, 2001
Jaar van eerste druk: 2001
Aantal pagina’s: 311 pagina’s
Indeling in hoofdstukken: 25
Andere gehelen: Alle hoofdstukken hebben een titel. Oliver Sacks. 2. Ik ervoor gekozen om dit boek te lezen omdat ik van een kennis had gehoord dat het een erg leuk en interessant boek is. Het leek me een goed idee om het te gebruiken voor een CKV-verslag. 3. Ik vind niet dat het boek bij een thema uit het CKV-boek past. 4. Omdat ik had gehoord dat het een erg leuk boek is had ik een hoge verwachting van het boek. C. Kunstwijzer. 1. Welk vertelsperspectief overheerst? Het verhaal wordt verteld door een ik-verteller, namelijk Oliver Sacks zelf. 2. Hoe gaat de schrijver om met de vertelde tijd? Het verhaal is een grote flashback van het leven van Oliver Sacks. De eerste hoofdstukken gaan over zijn eerste levensjaren, totdat hij ongeveer zeven is. In de hoofdstukken daarna behandelt hij steeds een andere tak van de wetenschap of een wetenschapper. Hij legt dan in ieder hoofdstuk uit wat hij in zijn jeugd gedaan heeft met die tak van de wetenschap, wat hij ontdekt heeft en wat hij er zo leuk aan vond. Vaak begint een hoofdstuk met een voorval dat hem opviel dat iets met die tak van de wetenschap of een wetenschapper te maken had. 3. In welke stijl is het geschreven? Het verhaal is vlot geschreven en er komt humor in voor. Het verhaal wordt wel ernstig verteld maar er komen veel grappige voorvallen en effecten in voor. 4. Uitgaand van het moment van verschijnen: wanneer speelt het verhaal? Het verhaal speelt zich af vanaf de geboorte van Oliver Sacks tot het moment van verschijnen (1933 tot 2001). Het boek beschrijft hoofdzakelijk zijn jeugdjaren in het Engeland van rond de Tweede Wereldoorlog. Totdat hij toen hij ongeveer 16 was geen interesse meer had in chemie, maar juist meer interesse kreeg in biologie. Die interesse was echter snel over. Wel wordt er even verteld over zijn voorvaderen, maar daar gaat het verhaal niet over. Je zou kunnen zeggen dat hij in zijn jeugd de geschiedenis van de scheikunde heeft doorleefd, door haar als het ware zelf opnieuw te ontdekken. 5. Welke aandacht krijgen de karakters in het verhaal? Eigenlijk elke persoon in het verhaal is een round character. Elke persoon is op het moment dat je er voor het eerst van hoort onduidelijk, je weet alleen zijn naam en uiterlijk. Vaak krijg je dan nog wel wat meer informatie, zoals beroep, wat voor relatie hij met de persoon heeft, of het familie is. Later krijg je veel details te horen. Langzaam maar zeker krijg je steeds meer informatie, vaak is die informatie belangrijk om het verhaal goed te begrijpen. 6. In welke omgeving bevindt de hoofdpersoon zich? De belangrijkste plaats in het verhaal is het huis waar hij is opgegroeid. Er is zelfs een apart hoofdstuk aan besteed. De ruimtes die in het verhaal voorkomen zijn vaak vertrouwd voor de hoofdpersoon. Als een ruimte niet vertrouwd is wordt deze vaak kort beschreven. Het verhaal speelt zich ook af in diverse musea en laboratoria. Ook komt de fabriek van zijn oom Dave (oom Wolfraam) veel voor in het verhaal. De ruimtes worden erg nauwkeurig beschreven. Daarom is het altijd goed duidelijk hoe de sfeer er is. 7. Tot welk genre kun je het boek rekenen? Het is een autobiografie, omdat Oliver Sacks zelf zijn levensverhaal heeft opgesteld. Zijn leven van zijn eerste jaren voor de oorlog totdat hij op zijn zestiende ineens chemie niet meer leuk vindt en er mee stopt. Pas in 1997 is zijn passie voor de chemie weer groter geworden. 8. Levert de titel een aanwijzing op voor de interpretatie? De titel geeft gewoon het onderwerp van het boek aan. De titel – Oom Wolfraam en mijn chemische jeugd – Autobiografie – wijst naar de tijd in zijn moeilijke jeugd die hij heeft besteed aan chemie. Oom wolfraam is zijn oom Dave, die een (gloei)lampenfabriek in Londen heeft en met wie hij veel bezig is met scheikunde en natuurlijk gloeilampen. 9. Waar ligt de nadruk van het verhaal? Het verhaal is autobiografisch, maar het gaat ook erg veel over de geschiedenis van de scheikunde en nog een paar andere takken van de wetenschap. D: Verloop van het verhaal. De eerste drie hoofdstukken geven een beschrijving over zijn familie, voorouders, woonplaats en zijn verblijf op de kostschool. De latere hoofdstukken gaan daar minder nadrukkelijk mee om. In het vierde hoofdstuk begint echt de wetenschap, het begint als hij net terug is van kostschool. Hij is dan tien jaar oud.. Het gaat over zijn oom, die een gloeilampenfabriek heeft in Londen. Hij noemt zijn oom ‘oom Wolfraam’, omdat hij zoveel met het metaal wolfraam werkt en omdat hij het het beste metaal ter wereld vindt. In de volgende hoofdstukken worden veel takken van de wetenschap besproken. Een hoofdstuk gaat over het ontstaan van de vaak vreemde namen van bepaalde verschijnselen. Zo gaan de volgende tien hoofdstukken hoofdzakelijk over wetenschappers, metalen en experimenten. Deze hoofdstukken gaan vooral over zijn interesse in de wetenschap. Pas vanaf hoofdstuk 22 begint hij meer over zijn vrienden te vertellen en zijn sociale leven vlak na de oorlog. Hij ontdekt, nadat hij een klein pianoconcert heeft gegeven, dat hij de wetenschap erg leuk vindt maar dat hij er nooit met anderen mee bezig is behalve enkele familieleden. Hij vindt het erg leuk dat hij meer waardering van andere mensen krijgt door het uitoefenen van zijn andere hobby, pianospelen. In het verhaal staan ook erg veel grappige gebeurtenissen. Oliver Sacks heeft een keer met een stel vrienden een boel inktvissen verzameld om te onderzoeken. Omdat de inktvissen een tijdje bewaard moesten worden stopten ze ze in grote glazen potten met een beetje alcohol en zetten de potten in de kelder van een van zijn vrienden. Na enkele dagen hoorden ze een doffe knal toen ze bij de vriend waren waar de inktvissen opgeslagen waren. De inktvissen waren gaan rotten en gisten, daardoor waren de potten uit elkaar gespat en waren de rottende inktvisresten door de hele kelder verspreid. Ze plakten zelfs tegen het plafond. Het huis was door de stank enkele maanden niet bewoonbaar. Hij verliest zijn interesse in de chemie onder andere omdat hij radioactiviteit ontdekt. Eerst waren de metalen vaste, stabiele eenheden voor hem, maar bij de radioactiviteit blijkt dat dat juist niet het geval is. Ook ebt langzaam zijn interesse voor de biologie af. Hij is meer opzoek naar het persoonlijke. In hoofdstuk 25 sluit hij de chemie in zijn jeugd definitief af. Hij raakt er pas weer in 1997 in geïnteresseerd. De vier invalshoeken. 1. Invalshoek kunstwerk: De schrijver heeft het verhaal zo geschreven dat hij zelf in het midden van de belangstelling staat, maar hij heeft toch nog veel oog voor alles en iedereen om hem heen. Hijzelf is de hoofdpersoon, het verhaal gaat over hem. Het boek is erg enthousiast geschreven. Het lijkt er in het boek erg op dat het zijn autobiografie is, het staat ook op de voorkant van de Nederlandse vertaling, het is eerder een biografie van de scheikunde: niet voor niets zijn er naast een aantal foto's uit het familiealbum, twee pagina's ingeruimd voor het Periodiek Systeem der Elementen, de familiefoto van de chemie. Het is een van zijn meest openhartige werken geworden. 2. Invalshoek Kunstenaar: Sacks wordt in 1933 geboren in Londen als jongste van vier broers in een welvarende en ontwikkelde familie. Zijn ouders hechten veel waarde aan een goede geestelijke ontwikkeling, ze geven hun kinderen de ruimte om te experimenteren. Zijn beide ouders zijn arts en drie kinderen zullen dat voorbeeld volgen. Als het in Londen te gevaarlijk wordt vanwege de bombardementen in de oorlog wordt hij door zijn ouders naar een kostschool op het platteland gestuurd. De vier jaar die hij daar doorbrengt zijn erg vervelend. De hoofdonderwijzer mishandelt hem en hij mag bijna nooit zijn ouders bezoeken. Hij heeft het gevoel dat hij door zijn ouders in de steek gelaten is. Hij vindt houvast in de wereld van de getallen en later in de scheikunde, maar ook in het bestuderen van bloemen en planten. Broers en zussen van zijn moeder – uit een gezin van achttien kinderen – zijn hem hierbij behulpzaam. Stuk voor stuk hebben ze van hun Russische vader – schoenmaker, Hebreeuwse geleerde, mysticus, amateur-wiskundige, maar boven alles uitvinder – een grote wetenschappelijke belangstelling geërfd. Voor hem fungeren zij als een soort wandelende bibliotheek, bij wie hij met zijn vragen over de wiskunde, botanie, mineralogie, scheikunde of natuurkunde terecht kan. Terwijl hij in zijn laboratorium geen enkele angst lijkt te kennen, brengt het dagelijks leven hem voor veel meer problemen: hij is bang voor paarden, voor allerlei ziektes die hij in de boeken van zijn ouders aantreft, en bang om over te steken of om op de voegen tussen de stoeptegels te stappen. Oliver Sacks heeft nog meer boeken geschreven, maar hij heeft nog nooit een boek als dit geschreven. 3. Invalshoek cultuurhistorie: De politieke situatie op het moment van het verschijnen van het boek heeft totaal geen invloed gehad op het boek, mede omdat Oliver Sacks een hekel heeft aan politiek. Op het moment dat het verhaal, zijn leven, speelde waren de invloed van de politiek en de sociale omstandigheden heel groot. Het was oorlog, daardoor liep zijn leven heel anders en moest hij naar een kostschool. Dit zorgde voor enorme sociale veranderingen. Zijn leven is natuurlijk beïnvloed door die voorvallen en hij is beïnvloed door zijn omgeving. Er is nog iemand die een boek heeft geschreven dat lijkt op dit boek, namelijk Het Periodiek Systeem van Primo Levi. Dat gaat ook over de geschiedenis van de scheikunde. Dit is echter een veel persoonlijker boek, waarin de schrijver zichzelf bloot geeft hij doet dat via de symboliek van de elementen uit het Periodiek Systeem. Daarmee vergeleken is het boek van Oliver Sacks feitelijk niet meer dan het verslag van een intens beleefde jeugdliefde
4. Invalshoek kijker (lezer):
Ik werd op het idee voor deze activiteit gebracht doordat een kennis van me mij aan had geraden om het boek van Oliver Sacks te lezen. Hij vond het heel interessant en had het dan ook al vijf keer gelezen. Ik ben namelijk erg geïnteresseerd in de techniek en de wetenschap, en daar gaat dit boek over.
Dit is een gewoon leesboek, een autobiografie, dat voor een groot deel over de wetenschap gaat. Ik was nog niet eerder tegengekomen dat een leesboek over wetenschap gaat.
Ik vind de leukste stukken de stukken waarin hij experimenten beschrijft en de stukken waarin hij grappige gebeurtenissen die hij heeft meegemaakt of veroorzaakt beschrijft.
Ik vind het erg knap dat hij een goed beeld heeft kunnen geven van zijn leven en de wetenschap in die tijd. Ook heeft hij erg goed beschreven wat de wetenschap voor hem betekent.
E. Bronvermelding:
Ik heb informatie van de krant NRC Handelsblad gebruikt. Daar stond een artikel in met een beoordeling van het boek. Ik heb ook informatie gebruikt die de schrijver zelf in het boek gezet heeft.
Titel: Oom Wolfraam en mijn chemische jeugd. Oorspronkelijke titel: Uncle Tungsten. Memories of a chemical boyhood
Druk: 2001
Jaar van eerste druk: 2001
Aantal pagina’s: 311 pagina’s
Indeling in hoofdstukken: 25
Andere gehelen: Alle hoofdstukken hebben een titel. Oliver Sacks. 2. Ik ervoor gekozen om dit boek te lezen omdat ik van een kennis had gehoord dat het een erg leuk en interessant boek is. Het leek me een goed idee om het te gebruiken voor een CKV-verslag. 3. Ik vind niet dat het boek bij een thema uit het CKV-boek past. 4. Omdat ik had gehoord dat het een erg leuk boek is had ik een hoge verwachting van het boek. C. Kunstwijzer. 1. Welk vertelsperspectief overheerst? Het verhaal wordt verteld door een ik-verteller, namelijk Oliver Sacks zelf. 2. Hoe gaat de schrijver om met de vertelde tijd? Het verhaal is een grote flashback van het leven van Oliver Sacks. De eerste hoofdstukken gaan over zijn eerste levensjaren, totdat hij ongeveer zeven is. In de hoofdstukken daarna behandelt hij steeds een andere tak van de wetenschap of een wetenschapper. Hij legt dan in ieder hoofdstuk uit wat hij in zijn jeugd gedaan heeft met die tak van de wetenschap, wat hij ontdekt heeft en wat hij er zo leuk aan vond. Vaak begint een hoofdstuk met een voorval dat hem opviel dat iets met die tak van de wetenschap of een wetenschapper te maken had. 3. In welke stijl is het geschreven? Het verhaal is vlot geschreven en er komt humor in voor. Het verhaal wordt wel ernstig verteld maar er komen veel grappige voorvallen en effecten in voor. 4. Uitgaand van het moment van verschijnen: wanneer speelt het verhaal? Het verhaal speelt zich af vanaf de geboorte van Oliver Sacks tot het moment van verschijnen (1933 tot 2001). Het boek beschrijft hoofdzakelijk zijn jeugdjaren in het Engeland van rond de Tweede Wereldoorlog. Totdat hij toen hij ongeveer 16 was geen interesse meer had in chemie, maar juist meer interesse kreeg in biologie. Die interesse was echter snel over. Wel wordt er even verteld over zijn voorvaderen, maar daar gaat het verhaal niet over. Je zou kunnen zeggen dat hij in zijn jeugd de geschiedenis van de scheikunde heeft doorleefd, door haar als het ware zelf opnieuw te ontdekken. 5. Welke aandacht krijgen de karakters in het verhaal? Eigenlijk elke persoon in het verhaal is een round character. Elke persoon is op het moment dat je er voor het eerst van hoort onduidelijk, je weet alleen zijn naam en uiterlijk. Vaak krijg je dan nog wel wat meer informatie, zoals beroep, wat voor relatie hij met de persoon heeft, of het familie is. Later krijg je veel details te horen. Langzaam maar zeker krijg je steeds meer informatie, vaak is die informatie belangrijk om het verhaal goed te begrijpen. 6. In welke omgeving bevindt de hoofdpersoon zich? De belangrijkste plaats in het verhaal is het huis waar hij is opgegroeid. Er is zelfs een apart hoofdstuk aan besteed. De ruimtes die in het verhaal voorkomen zijn vaak vertrouwd voor de hoofdpersoon. Als een ruimte niet vertrouwd is wordt deze vaak kort beschreven. Het verhaal speelt zich ook af in diverse musea en laboratoria. Ook komt de fabriek van zijn oom Dave (oom Wolfraam) veel voor in het verhaal. De ruimtes worden erg nauwkeurig beschreven. Daarom is het altijd goed duidelijk hoe de sfeer er is. 7. Tot welk genre kun je het boek rekenen? Het is een autobiografie, omdat Oliver Sacks zelf zijn levensverhaal heeft opgesteld. Zijn leven van zijn eerste jaren voor de oorlog totdat hij op zijn zestiende ineens chemie niet meer leuk vindt en er mee stopt. Pas in 1997 is zijn passie voor de chemie weer groter geworden. 8. Levert de titel een aanwijzing op voor de interpretatie? De titel geeft gewoon het onderwerp van het boek aan. De titel – Oom Wolfraam en mijn chemische jeugd – Autobiografie – wijst naar de tijd in zijn moeilijke jeugd die hij heeft besteed aan chemie. Oom wolfraam is zijn oom Dave, die een (gloei)lampenfabriek in Londen heeft en met wie hij veel bezig is met scheikunde en natuurlijk gloeilampen. 9. Waar ligt de nadruk van het verhaal? Het verhaal is autobiografisch, maar het gaat ook erg veel over de geschiedenis van de scheikunde en nog een paar andere takken van de wetenschap. D: Verloop van het verhaal. De eerste drie hoofdstukken geven een beschrijving over zijn familie, voorouders, woonplaats en zijn verblijf op de kostschool. De latere hoofdstukken gaan daar minder nadrukkelijk mee om. In het vierde hoofdstuk begint echt de wetenschap, het begint als hij net terug is van kostschool. Hij is dan tien jaar oud.. Het gaat over zijn oom, die een gloeilampenfabriek heeft in Londen. Hij noemt zijn oom ‘oom Wolfraam’, omdat hij zoveel met het metaal wolfraam werkt en omdat hij het het beste metaal ter wereld vindt. In de volgende hoofdstukken worden veel takken van de wetenschap besproken. Een hoofdstuk gaat over het ontstaan van de vaak vreemde namen van bepaalde verschijnselen. Zo gaan de volgende tien hoofdstukken hoofdzakelijk over wetenschappers, metalen en experimenten. Deze hoofdstukken gaan vooral over zijn interesse in de wetenschap. Pas vanaf hoofdstuk 22 begint hij meer over zijn vrienden te vertellen en zijn sociale leven vlak na de oorlog. Hij ontdekt, nadat hij een klein pianoconcert heeft gegeven, dat hij de wetenschap erg leuk vindt maar dat hij er nooit met anderen mee bezig is behalve enkele familieleden. Hij vindt het erg leuk dat hij meer waardering van andere mensen krijgt door het uitoefenen van zijn andere hobby, pianospelen. In het verhaal staan ook erg veel grappige gebeurtenissen. Oliver Sacks heeft een keer met een stel vrienden een boel inktvissen verzameld om te onderzoeken. Omdat de inktvissen een tijdje bewaard moesten worden stopten ze ze in grote glazen potten met een beetje alcohol en zetten de potten in de kelder van een van zijn vrienden. Na enkele dagen hoorden ze een doffe knal toen ze bij de vriend waren waar de inktvissen opgeslagen waren. De inktvissen waren gaan rotten en gisten, daardoor waren de potten uit elkaar gespat en waren de rottende inktvisresten door de hele kelder verspreid. Ze plakten zelfs tegen het plafond. Het huis was door de stank enkele maanden niet bewoonbaar. Hij verliest zijn interesse in de chemie onder andere omdat hij radioactiviteit ontdekt. Eerst waren de metalen vaste, stabiele eenheden voor hem, maar bij de radioactiviteit blijkt dat dat juist niet het geval is. Ook ebt langzaam zijn interesse voor de biologie af. Hij is meer opzoek naar het persoonlijke. In hoofdstuk 25 sluit hij de chemie in zijn jeugd definitief af. Hij raakt er pas weer in 1997 in geïnteresseerd. De vier invalshoeken. 1. Invalshoek kunstwerk: De schrijver heeft het verhaal zo geschreven dat hij zelf in het midden van de belangstelling staat, maar hij heeft toch nog veel oog voor alles en iedereen om hem heen. Hijzelf is de hoofdpersoon, het verhaal gaat over hem. Het boek is erg enthousiast geschreven. Het lijkt er in het boek erg op dat het zijn autobiografie is, het staat ook op de voorkant van de Nederlandse vertaling, het is eerder een biografie van de scheikunde: niet voor niets zijn er naast een aantal foto's uit het familiealbum, twee pagina's ingeruimd voor het Periodiek Systeem der Elementen, de familiefoto van de chemie. Het is een van zijn meest openhartige werken geworden. 2. Invalshoek Kunstenaar: Sacks wordt in 1933 geboren in Londen als jongste van vier broers in een welvarende en ontwikkelde familie. Zijn ouders hechten veel waarde aan een goede geestelijke ontwikkeling, ze geven hun kinderen de ruimte om te experimenteren. Zijn beide ouders zijn arts en drie kinderen zullen dat voorbeeld volgen. Als het in Londen te gevaarlijk wordt vanwege de bombardementen in de oorlog wordt hij door zijn ouders naar een kostschool op het platteland gestuurd. De vier jaar die hij daar doorbrengt zijn erg vervelend. De hoofdonderwijzer mishandelt hem en hij mag bijna nooit zijn ouders bezoeken. Hij heeft het gevoel dat hij door zijn ouders in de steek gelaten is. Hij vindt houvast in de wereld van de getallen en later in de scheikunde, maar ook in het bestuderen van bloemen en planten. Broers en zussen van zijn moeder – uit een gezin van achttien kinderen – zijn hem hierbij behulpzaam. Stuk voor stuk hebben ze van hun Russische vader – schoenmaker, Hebreeuwse geleerde, mysticus, amateur-wiskundige, maar boven alles uitvinder – een grote wetenschappelijke belangstelling geërfd. Voor hem fungeren zij als een soort wandelende bibliotheek, bij wie hij met zijn vragen over de wiskunde, botanie, mineralogie, scheikunde of natuurkunde terecht kan. Terwijl hij in zijn laboratorium geen enkele angst lijkt te kennen, brengt het dagelijks leven hem voor veel meer problemen: hij is bang voor paarden, voor allerlei ziektes die hij in de boeken van zijn ouders aantreft, en bang om over te steken of om op de voegen tussen de stoeptegels te stappen. Oliver Sacks heeft nog meer boeken geschreven, maar hij heeft nog nooit een boek als dit geschreven. 3. Invalshoek cultuurhistorie: De politieke situatie op het moment van het verschijnen van het boek heeft totaal geen invloed gehad op het boek, mede omdat Oliver Sacks een hekel heeft aan politiek. Op het moment dat het verhaal, zijn leven, speelde waren de invloed van de politiek en de sociale omstandigheden heel groot. Het was oorlog, daardoor liep zijn leven heel anders en moest hij naar een kostschool. Dit zorgde voor enorme sociale veranderingen. Zijn leven is natuurlijk beïnvloed door die voorvallen en hij is beïnvloed door zijn omgeving. Er is nog iemand die een boek heeft geschreven dat lijkt op dit boek, namelijk Het Periodiek Systeem van Primo Levi. Dat gaat ook over de geschiedenis van de scheikunde. Dit is echter een veel persoonlijker boek, waarin de schrijver zichzelf bloot geeft hij doet dat via de symboliek van de elementen uit het Periodiek Systeem. Daarmee vergeleken is het boek van Oliver Sacks feitelijk niet meer dan het verslag van een intens beleefde jeugdliefde
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden