The Janson directive door Robert Ludlum

2. Geef een samenvatting.

Deel 1
Peter Novak een Hongaar, filantroop (mensenvriend), winnaar van de Nobelprijs voor Vrede en oprichter van de “Liberty Foundation” (vrijheidstichting) wordt gekidnapt door de Kagama rebellen op het eiland Anura in de Indische Oceaan. Deze rebellen behoren tot de KLF (Kagama Liberation Front), één van de dodelijkste terroristen organisaties ter wereld.
De leider is Ahmad Tabari. Ook wel bekend als ‘the Caliph’. Dat betekent een kalief; een titel voor de hoogst burgerlijke en geestelijke overheidspersoon in mohammedaanse landen.

De hoofdpersoon, Paul Janson, krijgt de opdracht om deze Peter Novak te bevrijden. Paul Janson is 50 jaar en is sinds 5 jaar veiligheidsspecialist. Hij heeft veel ervaring met zulk soort opdrachten; hij heeft bij het SEALS gezeten en heeft in Vietnam gevochten.
Als hij op weg is naar een vliegveld wordt hij daar aangehouden door een vrouw, Márta Lang. Zij werkt voor Peter Novak. Zij heeft Janson overgehaald om reddingsactie te organiseren om Peter Novak te bevrijden.

Novak zit gevangen op het eiland Anura, voor Janson geen onbekend plek. Hij heeft daar 18 maanden gezeten, om politieke redenen, om een minister te beschermen. Toch wordt er door de Kagamarebellen een zelfmoordaanslag gepleegd op het Anura International Trade Center, waarbij de minister en honderden omstanders de dood vinden. Ook de vrouw van Janson, Helena, bevind zich daaronder. Zij was in verwachting van hun zoon.

Maar ondanks dat aanvaardt hij de opdracht. Hij heeft hiervoor een helikopter, een boot en
( het belangrijkste) een goede bemanning. Hij heeft specialisten nodig en stelt zelf een team samen met mannen waarmee hij eerder heeft gewerkt waaronder:
- Theo Katsaris: een Griek, een vrolijke man die vroeger heeft samengewerkt met Janson.
- Manuel Honwana: kolonel bij de luchtmacht van Mozambique. Getraind door de Russen en een uitstekende helikopterpiloot.
- Fin Andressen: een Noor en officier in het leger van Noorwegen. Hij heeft geologie gestudeerd en heeft dus veel verstand van land op bepaalde terreinen.
- Sean Hennessy: een Ier en ook helikopterpiloot.

Janson en Katsaris beginnen de reddingsactie met een parachutesprong bij nacht. Ze landen goed en gaan op weg naar het Kagama kamp, waar Novak zit, in de jungle. Met een hoop geschiet en actie bevrijden ze Novak, maar dan stuiten ze op een probleem. Dat is de vrouw Donna Hedderman, zij studeerde wetenschap van de mens en is ook gevangen genomen door de Kagama. Zonder haar vertrekt Novak niet. Ze ontsnappen per boot en worden op zee opgepikt door de helikopter (een BA609), maar met Hedderman wordt de vracht te zwaar. Dus moet er iemand achter blijven, Janson biedt zich aan en blijft alleen achter op zee met de boot. Dan gaat het plotseling helemaal mis, de helikopter ontploft voor de ogen van Janson. Er blijft niets van de inzittende over. Janson blijft alleen achter.

Deel 2

Als hij weer op het vaste land komt gaat hij eerst naar Athene (Griekenland) om de vrouw, Marina, van Katsaris op de hoogte te brengen van de dood van haar man.
Ook neemt hij dan maar een appartement in Athene. Daar staat plotseling een man in de kamer, Nikos Andros. Hij is iemand die informatie verkoopt. Een bekende voor Janson in de tijd dat hij bij de “Consular Operations”zat. Dat is een soort elite eenheid die opdracht voor de regering uitvoert. Janson is bij die organisatie weggegaan om verschillende redenen. Nu vraagt Nikos of hij weer terug komt, want dat was de opdracht die hij gekregen had.
Maar het enige wat ze willen is zijn dood. Bij de nieuwe rekruten die getraind worden wordt Janson zwart gemaakt als iemand die zijn controle over zichzelf heeft verloren en een moordenaar is. Ook in verband met Peter Novak. Ze willen weten waarom er 16 miljoen dollar op zijn rekening is gekomen. Janson wist het zelf ook nog niet. Hij komt erachter dat het in 2 delen is gestort van 8 miljoen. De 2e 8 miljoen is een kwartier na de dood van Peter Novak gestort.

Janson weet niet wat er aan de hand is. Hij wordt op straat gevolgd en probeert mensen te bereiken en praat met hen. Hij komt erachter dat iedereen tegen hem is.
Janson gaat met een containerschip, als verstekeling, van Griekenland naar Engeland. In Engeland gaat hij op bezoek bij Angus Fielding, iemand die in dienst is bij Peter Novak. Janson komt erachter dat hij achter de moord op Novak zit, tenminste zo doet hij.

Dan probeert hij erachter te komen wie het geld op zijn bankrekening heeft gestort. Hij gaat naar Gregori Berman ( een Rus ) in London, hij is gespecialiseerd in om zulk soort zaken op te lossen. Janson en Gregori lossen het samen op. Ze komen erachter dat het geld van Peter Novak komt, van de ING Bank in Amsterdam. Iemand binnen de “Liberty Foundation” heeft het geld op zijn rekening gestort. Meer komt Janson niet te weten, omdat Grigori wordt neergeschoten door een sniper (scherpschutter). De kogel was eigenlijk voor Janson bedoeld.

Janson wordt achterna gezeten door een groep snipers. Hij krijgt één van de snipers
(een vrouw) te pakken. De sniper komen van de “Consular Operations”, waar Janson ook bij heeft gezeten. De snipers komen van het “Sniper Lambda Team”, een onderdeel van de
“Consular Operations”. Het sniperteam is allemaal leugens verteld. Janson is volgens de snipervrouw een gevaar voor hun organisatie, dus moet Janson uitgeschakeld worden. Ze weten voor de rest niet wat voor reden ze daarvoor hebben. Daarom is Janson ook uit de organisatie gestapt, omdat ze opdracht kregen om mensen te doden zonder dat ze wisten wat voor reden dat had. Op een gegeven moment slaat de vrouw Janson neer en vlucht. Janson snapt er steeds minder van. Ook kan hij Márta Lang, degenen die nauw in verband met Peter Novak staat, niet bereiken.

Deel 3

Janson gaat naar Amsterdam, want daarvandaan is het geld op zijn rekening gestort. Hij gaat naar Barry Cooper, een oude vriend, die in Amsterdam (Prinsengracht) op een woonboot leeft. Janson doet zich voor als een minister van de Tsjechische Republiek, Jan Kubelik, om het gebouw van het “Liberty Foundation” binnen te komen. Daar komt hij in aanraking met de “vrouw” van Peter Novak, Susanna Novak.
Plotseling wordt het gebouw belaagd door snipers. Het zijn dezelfde snipers die hem eerder volgden. Ook komt hij dezelfde snipervrouw weer tegen.
Er volgt een gevecht tussen Amerikanen (Consular Operations) en Oost-Europeanen. Janson redt de snipervrouw van verkrachting. De vrouw is helemaal radeloos, haar is alleen maar leugens verteld. Ze wil de waarheid weten over alles. Waarom Janson haar niet vermoordt ( want ze hebben gezegd tegen haar dat hij iedereen vermoordt die in de weg staat) enz.
Janson brengt haar in veiligheid, ze brengen samen een tijd door in het noorden van Italië. Zo komt hij erachter dat ze Jessica Kincaid heet en 29 jaar oud is. Ze vertellen elkaar hun levensverhaal en ze mogen elkaar steeds meer. Ze gaan samenwerken. Zo komen ze erachter dat Peter Novak nog leeft. Maar hoe kan dat? Janson heeft gezien dat de helikopter, waarin Novak zat, ontplofte.

Ze gaan naar Hongarije, want daar zou Peter Novak vandaan komen. In Hongarije zitten de vijanden van Janson nog steeds achter hem aan. Met wat geweld komen ze erachter dat de Peter Novak die ze zoeken al lang niet meer leeft. Hij stierf toen hij 5 jaar oud was. Dit komen ze te weten van een vrouw de vroeger voor de ouders van deze Peter Novak heeft gewerkt.

Als Janson weer terug gaat naar de vrouw ( omdat hij geschreeuw hoorde ) blijkt ze doodgeschoten te zijn. Het gaat het huis binnen van de vrouw, maar plotseling wordt het huis omsingeld door gewapende mannen, het is een val. De mensen van zijn vroegere beroep zitten weer achter hem aan ( Consular Operations ) onder de leiding van Derek Collins. Maar Janson ontsnapt.
In de tussentijd is de band tussen Janson en Jessica steeds sterker geworden en ze beginnen een relatie.

Janson gaat Derek Collins opzoeken op een eiland ( Phipps Island ) vlakbij Washinton. Derek Collins was namelijk degene ( in de 1e plaats) die er voor zorgde dat hij wegging bij Consular Operations. Janson stelt bij Derek dezelfde vraag als toen hij bij anderen gedaan heeft: leeft Novak nog? Bij Derek komt hij tot de schokkende ontdekking dat Peter Novak allemaal lariekoek is. Peter Novak is een legende. Er bestaan meerdere Novaks. Dit vertelt Derek, omdat hij Janson ergens bij wil betrekken vanwege zijn ervaring.
Terwijl hij bij Derek is zitten de vijanden niet stil, ze willen hem nog steeds dood hebben.
Janson wordt door Jessica Kincaid gered en ontsnapt zo weer aan de dood. Jessica en Janson hebben besloten voortaan samen te werken en dat gaat ze goed af.

Deel 4

Janson heeft een afspraak met Derek Collins gemaakt, maar in het gebouw waar de ontmoeting plaats zou vinden bevinden zich veel meer mensen. Onder andere de president van de V.S. en de directeur van “Consular Operations” en andere voor Janson bekende mensen. Zij vertellen hem alles over de legende “Peter Novak”; ze hebben 3 agenten getraind voor de rol van Peter Novak. De eerste was Alan Demarest, iemand waarmee Janson minder fijne ervaringen mee heeft gehad in de tijd dat hij in Vietnam zat. In heel het boek komen in zijn gedachten de woorden terug die Demarest in hem gedramd heeft. Hij moest mee helpen boeren te martelen, omdat ze bij de Viet Cong zouden horen, ze moordden dorpen uit enz.
De regering heeft Demarest als eerste Peter Novak gekozen, omdat hij veel voor zijn land heeft betekend en hij had veel ervaring. De regering heeft daarmee veel macht gegeven. Demarest heeft nu de macht over banken over heel de wereld.
De leiders van de V.S. dachten dat ze macht over hem hadden, maar het is precies andersom. Demarest heeft macht over hen en als ze wisten wat hij gedaan had in Vietnam dan hadden ze geweten wat er zou gaan gebeuren. Demarest verandert bankcodes, zodat hij banken over heel de wereld kan bestelen. Ook laat hij iedereen vermoorden die de legende “Peter Novak” ontrafelt. En dat moet stoppen voordat andere landen erachter komen en de V.S. te schande wordt gezet. Het enige dat hem kan stoppen is Paul Janson.

Maar dan moeten ze hem wel vinden. Zelfs de leider ( the Caliph ) van de Kagama rebellen kan hem niet vinden. Hij wil Peter Novak ( hij weet niet dat het Demarest is, voor hem is het nog steeds degene die hem dwarsboomt als filantroop) dood hebben. Ook wil hij wraak nemen, omdat de vorige Peter Novak, die Janson heeft bevrijdt, door zijn ontsnapping hem ten schande heeft gemaakt bij zijn bemanning.

Om Demarest te vinden maakt Janson gebruik van een man genaamd Mathieu Zinsou, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Ze proberen samen Peter Novak ( Demarest ) uit zijn tent te lokken door net te doen of de V.N. te koop is. Dat is juist zijn zwakte, want hij wil steeds meer macht.

In de tussentijd wordt Angus Fielding ( bij wie Janson eerder langs is geweest voor informatie over Peter Novak ) gemarteld door Demarest. Zo wil hij erachter komen wat Janson van plan is. Hij marteld op dezelfde wijze als hij in Vietnam deed.

Eerst wil Janson Márta Lang pakken krijgen, omdat zijn nauw in verband staat met Peter Novak. Ze ( Janson en Jessica ) gaan ongevraagd haar huis binnen en met wat geweld krijgen ze haar te spreken. Ze komen erachter dat Márta Lang ( schuilnaam ) de tweelingzus van Demarest is. Meer komen ze niet te weten, want ze pleegt zelfmoord met cyanide.

Demarest zouden ze ontmoeten op een “General Assembly” van de United States, maar hij stuurt een dubbelganger die zich verraad doordat hij een telefoon met zijn rechter hand oppakt, terwijl Demarest linkshandig is. Deze dubbelganger mag niet vermoordt worden, omdat dat alles aan de mensen zal bekend maken. Maar dat wordt moeilijk, omdat the Caliph al in het gebouw zit om de dubbelganger ( hij weet niet dat het een dubbelganger is ) te vermoorden. Janson gaat hem achterna en schakelt de leider van de Kagama (en tegelijkertijd de moordenaar van zijn 1e vrouw) uit.

Janson komt erachter dat de echte Peter Novak ( Demarest ) ook in het zit waar de “General Assembly” wordt gehouden. Eindelijk heeft Janson dan de echte te pakken. Na een gesprek met elkaar wordt Demarest met een schot door het hoofd gedood. De kogel is afgevuurd door een “sniper” genaamd Jessica Kincaid. Het ging precies zoals Janson en Jessica het hadden afgesproken.

Hiermee is de wereld gered. Als hij niet was gedood zou hij macht krijgen over heel Amerika en als je de macht hebt over heel Amerika, dan heb je macht over heel de wereld. ( Kijk maar naar Barack Obama, veel beslissingen hebben gevolgen voor heel de wereld).

Heel dit verhaal is het gevolg van het “Mobiussysteem”, een systeem om geld in het Amerikaanse laatje te brengen. ( lees het boek )
Ooit heeft de regering van Amerika een Peter Novak ( als leider van het Mobiussysteem ) aangesteld, maar ze wisten niet dat Demarest daar net de verkeerde man voor was. Ze deden het als tegenprestatie voor wat hij in Vietnam heeft gedaan, al weten ze de helft nog niet wat hij daar allemaal gedaan heeft.

En er zullen nog vele Peter Novaks volgen.

3. Wat weet je van de schrijver? Zorg dat je een levensbeschrijving van de schrijver kunt geven. Raadpleeg minimaal twee betrouwbare bronnen op het Internet.

Eerst een aantal gegevens over het boek:
- De titel:The Janson directive (Het Janson dilemma)
- De schrijver:Robert Ludlum
- Schuilnamen: Jonathan Ryder, Michael Shepherd
- Oorspronkelijke taal: Engels
- Uitgever: Luitingh-Sijthoff
- Eerste druk: 2002
- Aantal bladzijdes: 680
- Geraadpleegde betrouwbare bronnen: www.wikipedia.com en www.scholieren.com en www. schrijversenboeken.nl

Auteur

Robert Ludlum is geboren in New York en opgegroeid in New Jersey. Zijn vader, een zakenman, overleed in 1934. Op zijn veertiende verliet hij het huis om bij het toneel te gaan maar werd door zijn ouders teruggehaald in weer naar school gestuurd. Nog voordat Ludlum 16 was, had hij in de komedie Junior Miss op Broadway gespeeld. Na de oorlog, waarin hij als marinier diende na zich zonder succes te hebben aangemeld bij de Canadese luchtmacht, studeerde hij aan de Wesleyan University waar hij zijn toekomstige vrouw en moeder van zijn drie kinderen, Mary Ryducha ontmoette. In 1951 ( vlak voordat hij afstudeerde ) trouwde hij met haar. De daaropvolgende jaren acteerde hij samen met haar op Broadway en voor een lokale televisiezender. In 1956 verruilde hij het acteren voor het produceren. Hij produceerde toneelstukken voor een theater in New Jersey van '57 tot '60.

Ondanks zijn succes in de theaterwereld was hij niet tevreden en begon met schrijven. Zijn eerste boek, De Scarlatti Erfenis (1971), een verhaal over de Nazi's en internationale geldschieters, was een groot succes en werd binnen korte tijd een bestseller. Zijn volgende thriller, Het Osterman Weekend (1973), werd in 1983 verfilmd. Hierna volgden nog vele andere boeken. Ondanks slechte recensies, recensenten vonden zijn boeken melodramatisch en ongeloofwaardig, werden al zijn boeken bestsellers. Op het moment zijn er ongeveer 210 miljoen boeken in de omloop, vertaald in 32 talen. Hij schreef ook drie boeken onder de pseudoniem Michael Shepherd, Het Trevayne verraad and Het Halidon complot, en Jonathan Ryder, The Road to Gandolpho. Later zouden deze boeken opnieuw onder zijn eigen naam uitgebracht worden.

Robert Ludlum is in maart 2001 aan een hartaanval overleden in Florida. Het in 2002 uitgebrachte Sigma Protocol is het laatste boek wat Ludlum geschreven heeft.
Bron: http://www.schrijversenboeken.nl/schrijversdet.php?id=9 

4. Bespreek de belangrijkste karakters in het boek. Wat zijn hun karaktertrekken? En wie sprak jou het meest/minst aan? Waarom?
De hoofdpersoon:
- Paul Janson

Belangrijke bijfiguren:
- Alan Demarest
- Peter Novak
- Jessica Kinciad

Paul Jansonis een goed getrainde agent en is heel effectief en discreet in zijn werk. Hij is hard voor zich zelf, als iedereen de moed opgeeft gaat hij door. Hij is een volhouder, anders had hij Demarest nooit gepakt. Maar ook heeft hij nog gevoelens voor vrouwen, kijk maar naar Jessica Kincaid. Hij gedraagt zich zoals hij zich moet gedragen.

Alan Demarest is bandiet in dit boek. Hij is iemand die er plezier in heeft om mensen te martelen. Hij wil alleen maar macht en is verschrikkelijk hebzuchtig. Dat wordt ook zijn val.

Over Peter Novak en Jessica Kincaid is niet veel bekend.

5. Beschrijf het uiterlijk van twee belangrijke personen uitsluitend op basis van de in het verhaal verstrekte gegevens.

Paul Janson:
- Atletisch en stevig gebouwd,
- Gerimpeld voorhoofd,
- Kortgeknipt staalgrijs haar,
- Grijze ogen.
Over de anderen is weinig bekend.

6. Wat is de boodschap, die de schrijver wil overbrengen aan de lezer?
Er zit niet echt een boodschap in, hij wil de lezers de spanning laten voelen die de hoofdpersoon meemaakt. Hij wil er voor zorgen dat je het boek snel uit hebt en een volgend boek onder zijn naam gaat lezen. Hij wil de mensen vermaken.
Er zit niet echt dieptegang in, maar het verhaal is goed opgebouwd. Er zit één lijn in en dat is het raadsel van Peter Novak, die pas helemaal aan het eind wordt opgelost.

7. Verklaar de titel.
In het Nederlands betekent het: het Janson dilemma.
De verklaring staat al in de titel. Janson komt voor een dilemma te staan die hij moet oplossen.

8. Zou je iemand anders aanraden het boek te lezen? Waarom (niet)?
Ik zou je zeker aanraden om dit boek te lezen, al is het alleen maar voor de actie. Ik weet zeker dat als je niet van lezen houdt en je leest dit boek. Dat je niet meer uitgelezen raakt, omdat dit niet het enige boek is dat bestaat.