Inhoudelijke gegevens Het boek ‘Girl with a Pearl Earring’ is geschreven door Tracy Chevalier. De uitgever van het boek is HarperCollins, het boek is uitgegeven in Londen in 1999. Ik heb de tweede druk gelezen. Het boek bestaat uit 269 bladzijden. Girl with a Pearl Earring is een historische roman. Het verhaal gaat over een mogelijke ontstaan van het schilderij ‘Het meisje met de Parel’, geschreven vanuit het gezichtspunt van het dienstmeisje Griet dat model stond voor dit schilderij. Samenvatting Griet is een meisje van zestien, dat in de zeventiende-eeuwse Delf woont. Griet komt uit een arm gezin. Wanneer haar vader door een ongeluk niet meer in staat is te werken, moet zij voor het gezin zorgen. Hierdoor gaat Griet als dienstmeisje in het huis van Johannes Vermeer werken. Het is voor Griet moeilijk om te wennen aan de sfeer binnen het huis, omdat zij zelf protestants opgevoed is en het gezin katholiek. Deze verschillen in opvoeding veroorzaken bij Griet vreemde gevoelens, doordat binnen het huis veel schilderijen zijn over Jezus Christus en Maria. Vanuit haar protestantse opvoeding is het voor haar niet gewoon Jezus en andere religieuze personen af te beelden. De bewoners van het huis zijn niet vriendelijk tegen Griet. Vermeers vrouw, schoonmoeder en kinderen mogen Griet niet, ze maken het leven moeilijker en zwaarder voor haar. Doordat Griet kalm en intelligent is, doet ze niet alleen haar huishoudelijke taken goed, maar trekt ook de aandacht van Vermeer. Griet heeft bewondering en interesse in het werk van haar meester, dit valt Vermeer ook op. Hierdoor wil Vermeer dat zij hem helpt bij het maken van de schilderijen. Zij vindt het erg prettig om met Vermeer te werken, en krijgt een bijzondere verhouding met hem. De band tussen Griet en Vermeer blijft onopvallend en geheim, omdat het van beide kanten onmogelijk lijkt. Pieter de zoon van de slager wordt verliefd op Griet, maar Griet voelt niets voor hem. Wegens de slechte economische toestand van haar familie, wil haar moeder dat ze met Pieter trouwt zodat ze van een beter (economisch)leven verzekerd zijn. Om haar moeder gerust te stellen blijft ze intussen wel in contact met Pieter. De steeds groeiende intimiteit tussen Vermeer en Griet irriteert het gezin van Vermeer en van Griet, en zorgt voor roddels binnen de stad. Vermeers interesse in Griet wordt duidelijk wanneer hij Griet wil schilderen. Als Griet door Vermeer geschilderd wordt veroorzaakt deze jaloezie en verdeeldheid in de familie Vermeer. Hierna wordt Griet door Vermeers vrouw ontslagen, en moet ze beslissen wat ze zal gaan doen. Hoewel ze niet van Pieter houdt trouwt ze met hem, omdat ze goed weet dat een leven zoals zij dat zou willen onmogelijk is. Diep in haar hart blijft ze van Vermeer houden.
Verhaalfiguren Hoofdpersonages Griet is de hoofdpersoon. Zij is zestien jaar in het begin van het verhaal. Griet is protestants en is intensief met haar geloof bezig. Ze leeft graag zoals het hoort volgens haar geloof en opvoeding. Griet kijkt erop tegen om bij katholieken in het huis te werken, maar weet dat ze geen keus heeft. “There was also a painting of the virgin Mary, and one of the three kings worshipping the Christ Child. I gazed at both uneasily.” Haar gezin is op economisch gebied afhankelijk van Griet. Zij geeft om haar familie, maar toch heeft ze geheimen tegenover haar familie over haar gevoelens. Griet is een round character, zij is de belevende verteller van het verhaal en beschrijft haar gevoelens, gedachtes en ervaringen heel gedetailleerd. Van Griet komt de lezer het meest te weten, wij kunnen alleen denken en weten wat de hoofdpersoon, Griet denkt en weet. “ ‘Griet,’ he said softly. My eyes filled with tears I did not shed. I knew now. ‘Yes. Don’t move.’He was going to paint me.” De gebeurtenissen in het verhaal hebben effect op het karakter van Griet. Zij komt uit een protestants milieu, maar zowel de schilderijen van Vermeer als zijn visie op het leven maken het dat Griet anders begint het denken over het geloof en leven. Zij is in het begin van het verhaal een jong onervaren meisje, maar wordt uiteindelijk een zelfbewuste en zelfstandige vrouw. Griet doet vaak dingen om anderen tevreden te houden, wat wel eens problemen veroorzaakt, maar uiteindelijk doet ze wat zij zelf wil. “When I made my choice, the choice I knew I had to make, I set my feet carefully along the edge and went the way it told me, walking steadily.” Het belangrijkste moment in haar leven is zonder twijfel het moment waarop ze geschilderd wordt door Vermeer. Ze voelt en weet dat hij ook wat voor haar voelt, omdat hij uren achter elkaar naar haar blijft staren en haar zodanig schildert dat alléén zij alle belangstelling krijgt. Het hele gezin krijgt hier over te horen, en Vermeers vrouw ontslaagt haar. Hierna verandert haar leven, ze trouwt met Pieter en krijgt twee kinderen. Johannes Vermeer is een beroemde schilder uit Delft. Hij is getrouwd en krijgt met zijn vrouw in totaal twaalf kinderen. Hij is vriendelijk en heel rustig. Zijn schilderijen krijgen alle aandacht van hem, hij doet zijn uiterst best om er iets prachtigs van te maken. Alles wat er in het huis gebeurt, boeit hem niet, hij heeft alleen oog voor zijn schilderijen. Vermeer voelt ook iets tegenover Griet, hij praat hier nooit over. Alleen door zijn handelingen, beschreven door Griet komt de lezer er achter. “He had never come into the storeroom while I was changing.He stood on the treshold, gazing at me.” Vermeer is een flat character, want de gebeurtenissen in het verhaal beïnvloeden hem niet. In het begin is hij een rustige man, die zich alleen in zijn schilderijen interesseert. Hoewel hij weet wat Griet voor hem voelt, en zelf niet zonder die gevoelens is, komt hij niet op voor zijn eigen mening. Toen Griet ontslagen werd, liet hij haar gaan en sprak niet tegen. Zijn karakter verandert niet gedurende de roman, want anders zou hij met haar meegaan en niet kalm blijven. Bijpersonages De vader van Griet komt heel kort voor in het verhaal, maar hij speelt wel een belangrijke rol in het leven van Griet. Doordat haar vader door een ongeluk niet meer in staat is te werken en het gezin te onderhouden, wordt er van Griet verwacht geld te verdienen. Van haar vaders karakter komen we niet veel te weten. Alleen dat hij veel van schilderijen houdt en fundamenteel protestant is. De moeder van Griet probeert alles in Griets leven te bepalen. Zij wil dat haar dochter leeft zoals dat van haar moet. Ze heeft een afkeur tegen Vermeers werk omdat het een katholieke achtergrond heeft. “ ‘I think his paintings are not good for the soul,’ my mother announced suddenly” De ouders van Griet bepalen voor een groot deel wat voor keuzes Griet maakt en hoe haar leven verloopt. Pieter is de zoon van de slager en heeft een oogje op Griet. Zij vindt hem niet aantrekkelijk maar ze ziet Pieter als de laatste kans van haar leven. De schoonmoeder van Vermeer, Maria Thins regelt alles binnen het huishouden. Zij woont samen met haar dochter bij haar schoonzoon. Zij heeft veel gezag over Griet, en is gevoelloos. Vrouw van Vermeer, Catharina heeft een hekel aan Griet. Zij heeft alleen aandacht voor haar juwelen en uiterlijk, wat er in het huis gebeurt, interesseert haar niet. Van Ruijven koopt de schilderijen van Vermeer. Hij zorgt ervoor dat Vermeer geld verdient. Tegenover Griet heeft hij speciale gevoelens, hij bewondert haar. Vertelwijze Het verhaal is in personaal perspectief geschreven.De verteller is een ik-persoon. De ik-persoon Griet is zowel verteller als personage in het verhaal. De lezer is afhankelijk van wat Griet waarneemt, haar observaties zijn persoonlijk. Van de andere personages kom ik als lezer alleen te weten hoe Griet hun ziet. “The man was watching me, his eyes grey like the sea. He had a long, angular face.” Thema Het thema van Girl with a Pearl earring is het maken van definitieve keuzes hoewel de omstandigheden dit niet altijd toelaten. Het leven van het meisje, Griet wordt steeds door anderen bepaald, zij hoort hen telkens te gehoorzamen, maar uiteindelijk leert ze om een keuze te maken en kiest ze voor zichzelf. Het verhaal speelt dan wel in een heel andere eeuw af dan nu, maar dit thema speelde toen en nu ook een rol in het leven van mensen. Een motief is de achtpuntige ster die op het midden van het marktplein in Delft is getekend. Deze acht punten wijzen elk naar een windstreek. De hoofdpersoon vraagt zich af wat er aan het eind van elke punt is. Deze ster is het centrum van haar wereld, die eigenlijk alleen uit Delft bestaat. “I reached the centre and stopped in the circle of tiles with the eight-pointed star in the middle. Each point indicated a direction I could take. I could go back to my parents. I could find Pieter at the Meat Hall and agree to marry him. I could go to van Ruijven’s house – he would take me in with a smile (...).” Blz. 249 Titelverklaring De titel The girl with a Pearl earring slaat terug op het schilderij dat schildert. Van Ruijven is de persoon die de opdrachten geeft voor Vermeer om te schilderen. Doordat van Ruijven interesse heeft voor Griet wil ze een schilderij van haar hebben. Vermeer gaat haar schilderen en wil dat Griet een parel in doet die het schilderij aantrekkelijker zal maken. Van Ruijven wordt de eigenaar van het schilderij. Dit schilderij speelt een belangrijke rol voor Griet, zij krijgt de mogelijkheid om naast Vermeer te blijven en hem te zien. Aan het eind wanneer Griet weg is bij Vermeer, en Vermeer op zijn sterfbed ligt, vraagt hij zijn schilderij terug om het te zien.
Beoordeling Tijdens het lezen van het boek Girl with a girl earring sprak de laatste passage van het boek mij het meeste aan. Hier is Griet getrouwd met Pieter, en heeft ze gehoord dat Vermeer overleden is. Griet krijgt een zakje met de parels van Vermeers vrouw. Dit heeft Vermeer voor zijn dood gewenst. In deze laatste passage is het best weergeven hoe Griet van karakter verandert. Pieter herinnert Griet telkens dat de familie Vermeer nog een bepaald bedrag schuldig was bij de slager. Hij maakte haar duidelijk dat hij in ruil voor dat bedrag Griet heeft gekregen. Hierdoor voelt Griet zich schuldig tegenover Pieter, dus gaat zij de parels verkopen, en het geld aan Pieter geven, zodat zij ‘vrij’ is. “Peter would be pleased iwth the rest of the coins, the new debt now settled. I would not have cost him anything. A maid came free.” De laatste zin betekent heel veel, omdat dit ook de laatste zin van het boek is. Uiteindelijk is het haar dus gelukt om ‘vrij’ te zijn. Deze passage vond ik interessant, omdat hier het leven van een meisje totaal verandert. Zij voelt zich niet meer afhankelijk, ze durft een keus te maken. Het thema van het boek, altijd zelf je keuzes kunnen maken, vind ik een heel boeiend thema. Het is voor mij herkenbaar, omdat ik mijzelf te vaak laat beïnvloeden door anderen. Ik herkende mij soms wel in Griet, bijvoorbeeld wanneer ze haar ouders gehoorzaamt. Bij mijn situatie is het niet zo dramatisch als bij Griet, zij heeft helemaal niets te zeggen over haar eigen leven. Boeken met zulke thema’s vind ik ook erg nuttig, je kunt zien dat zelf beslissen heel belangrijk is. Het is voor ieder mens van belang jezelf te blijven en leven zoals jij dat wilt. Het taalgebruik in het boek is niet ingewikkeld. Het zijn normale gebeurtenissen in de zeventiende-eeuwse Delft, er wordt niet veel moeilijke woorden gebruikt. De verteller is een dienstmeisje dat over haar dagelijks leven vertelt. Het leven van een meisje als zij bestaat voornamelijk uit wassen, schoonmaken en andere huishoudelijke taken. Dit wijst er op dat het taalgebruik simpel is. De roman Girl with a Pearl earring, heb ik met plezier gelezen. Ik had gehoord over het schilderij, toen ik hoorde dat er een boek daarover ging vond ik het meteen heel interessant. Het mooie is ook dat het verhaal in Delft afspeelt, de namen zijn Nederlands. Het feit dat het verhaal in de zeventiende eeuw gebeurt, maakt het boek nog boeiender. Veel dingen waren toen heel anders zoals; de straten, winkels en huizen. De zeventiende-eeuwse Delft verteld vanuit het oogpunt van een dienstmeisje is origineel. Het boek geeft een goed beeld hoe de arme mensen het deden in de zeventiende-eeuwse Delft. Tijdens het lezen van het boek kom je meer te weten over Vermeer, deze informatie wordt wel gegeven door een dienstmeisje. Je kijkt dus vanuit een andere kant naar de schilder Vermeer. Na het lezen van het boek heb ik de verfilming gezien. Ik vond het boek zo mooi dat ik nieuwsgierig was hoe het visueel er uit zou zien. Het boek vond ik beter dan de film, in het boek is het levendiger door de beschrijvingen van Griet. In de film is iedereen oppervlakkig, de kijker weet te weinig. Zij zorgt ervoor dat het verhaal niet ingewikkeld wordt, maar een goed doorlopend verhaal. Dit boek zou ik iedereen aanraden. Je leert wat over de geschiedenis van Delft, het leven van Vermeer en het leven van een dienstmeid. Het verhaal is realistisch, je voelt en denkt mee met de hoofdpersoon. Als het boek je aanspreekt kan je ook de verfilming zien, die niet zo goed is als het boek.