Deel 1: verhaalanalyse:

Algemene informatie over het boek en de schrijver:

Titel: The Bell Jar.
Schrijver: Sylvia Plath.
1e druk: 1963.
Druk en uitgever: De druk van 1985, uitgegeven door Faber and Faber, London.

Sylvia Plath werd in 1932 in Massachusettes geboren. Haar vader stierf toen ze acht was. Sylvia was een erg goede studente en won een beurs op Smith College, een beroemde universiteit voor vrouwen. In het jaar voor haar afstuderen probeerde ze zichzelf te doden. Dit mislukte. Na haar afstuderen kreeg ze een beurs in Engeland en daar ontmoette ze Ted Hughes waarmee ze in 1955 trouwde. Toen was Sylvia al een bekende dichter. Ze kreeg twee kinderen. In 1962 scheidde ze van Hughes, omdat hij vreemd was gegaan. Een jaar later, een maand nadat de Bell Jar uitgegeven was, pleegde ze zelfmoord. Ze was toen 30 jaar oud. The Bell Jar Plath=s haar enige roman. Wel heeft ze een paar dichtbundels geschreven: The Colossus, Ariel en Collected Poems.

Titel, ondertitel, motto:

De titel >The Bell Jar= betekent in het Nederlands >De glazen stolp=. De hoofdpersoon, Esther Greenwood, voelt zich alsof ze gevangen wordt gehouden onder een glazen stolp. Ze voelt zich zo doordat ze geestelijk zich niet goed voelt. De stolp benauwt haar, ze kan op een gegeven moment niet meer eten of slapen. De stolp verdwijnt wanneer ze shock-therapie heeft ondergaan bij dr. Nolan.
Er is geen ondertitel en geen motto.

Samenvatting:

Esther Greenwood is een beschermd opgevoed meisje, die wanneer ze 19 is een maand op de redactie van een bekent vrouwentijdschrift in New York mag werken. Deze prijs heeft ze gewonnen door een verhaal te schrijven. In die maand leert ze een andere manier van leven. Ze gaat echter ook vreselijk aan zichzelf twijfelen. Dit doet ze helemaal wanneer haar vriendje, Buddy Willard haar vertelt dat hij iets met een dienstmeisje gehad heeft. Wanneer Esther na de maand thuiskomt, hoort ze bovendien van haar moeder dat ze afgewezen is voor een schrijf-cursus. Die had ze in de zomer willen volgen. Ze besluit geen andere cursus te volgen en blijft thuis. Ze probeert een boek te schrijven. Ze probeert voor haar studie te schrijven. Het lukt allemaal niet. Ze kan niet meer slapen. Van haar moeder moet ze naar een psychiater, Dr Gordon. Die helpt haar niet. Esther wil zelfmoord plegen. Uitgebreid overdenkt ze de mogelijkheden en probeert het uiteindelijk met slaappillen. De poging mislukt. Esther komt in een psychiatrische inrichting. Eerst gaat het steeds slechter, maar dan komt ze, door een bevriende schrijfster, die voor haar wil betalen in een andere inrichting. Daar krijgt ze een vrouwelijke dokter, dokter Nolan, die echt om haar geeft. Het gaat steeds beter met haar. Ze kan het leven weer aan. Ze durft met iemand naar bed te gaan en ze kan het aan wanneer een goede vriendin zelfmoord pleegt. Het boek eindigt op het moment dat ze een eindgesprek heeft over of ze uit de inrichting ontslagen wordt. Dit zal waarschijnlijk gebeuren.

Genre:

Het boek is een psychologische roman. Het gaat over de gedachten en gevoelens van Esther Greenwood.

Thema:

Het thema is geestelijk evenwicht, of liever het tegenovergestelde daarvan: geestelijk onevenwichtig zijn. Esther is in het boek eerst geestelijk evenwichtig, wordt dan totaal geestelijk onevenwichtig, om zich daarvan weer heel langzaam geestlijk evenwichtiger te gaan voelen.

Motieven:

De dubbele moraal: Door de dubbele moraal (mannen mogen wel seks voor huwelijk, vrouwen niet), raakt Esther in de war.
De plaats van de vrouw in de maatschappij: Je moet als vrouw kiezen tussen óf een carrière óf een gezin. Ook dit maakt Esther in de war.
Geestelijk ziek zijn: Esther is geestelijk ziek.
Lichamelijk ziek zijn: Buddy heeft T.B.C. Het verschil tussen het ziek zijn van Buddy en Esther is dat wanneer ze alle twee beter zijn. Men er Esther op zal blijven aankijken >gek= te zijn, terwijl bij Buddy niemand hem er ooit op aankijkt T.B.C. te hebben gehad.
De reactie van Esther haar moeder op Esther=s zelfmoord: De moeder heeft het idee dat zij iets verkeerd heeft gedaan. Esther kan niet tegen deze reactie.

Structuur, samenhang en spanning:

In het boek komen heel veel flash-backs voor. Het is niet-chronologisch verteld. Het verhaal is opgebouwd uit een hoop korte scènes, daardoor heeft het verhaal een vrij fragmentarisch karakter.
Er is niet zo heel veel samenhang tussen de onderdelen. Dat komt, omdat het boek fragmentarisch is.
Er is één verhaallijn, die rond Esther Greenwood. De spanning loopt langzaam op wanneer Esther naar zelfmoordmethodes zoekt. Je weet niet of de zelfmoord zal lukken. Veel spanning is er echter niet in het boek. Je begint midden in het verhaal en het verhaal eindigt open.

Personages:

Esther Greenwood is opgegroeid in een voorstad van Boston, ze is een provinciaal maar ambitieus meisje. Haar vader is overleden toen ze nog erg klein was en ze is opgevoed door haar moeder. Wanneer ze een maand in New York is, gaat ze aan alles twijfelen. Ze kan het leven niet meer aan en stort in. Uiteindelijk heeft ze de kracht om haar geestelijke ziekte te overwinnen en kan ze het leven weer aan. In het verhaal wordt ze twintig.
Mrs. Greenwood is een respectabele vrouw. Ze wil graag gezien worden als de ideale moeder. Dit is ze echter niet. Ze geeft niet echt om haar dochter. Wanneer die namelijk geestelijk zo ziek is, staat ze niet open voor waar Esther mee zit, maar denkt ze er alleen maar aan wat het is dat zij verkeerd heeft gedaan.
Buddy Willard is Esther=s vriendje. Hij studeert voor dokter. Op een gegeven moment heeft hij T.B.C. Hij komt geneest ook weer. Ze zouden trouwen, maar Esther wilde dat toch al niet en nadat ze in een inrichting heeft gezeten wil hij dat ook niet meer. Esther ontdekt door Buddy hoe hypocriet de dubbele moraal is. Hij heeft met een dienstmeisje gehad en zij, als meisje mag geen seks voor het huwelijk.

Tijd:

In het verhaal zitten een heleboel flash-backs. Het verhaal wordt niet chronologisch verteld. Het komt vrij fragmentarisch over.
Het verhaal speelt in de jaren 50. Er verlopen zes maanden in (van juni tot januari).

Perspectief:

Het verhaal wordt in de ik-persoon vertelt door Esther Greenwood zelf.

Ruimte:

Het eerste deel van het verhaal speelt af in New York City. Daar zit Esther een maand. De rest van de maanden spelen zich af in een voorstad van Boston, Massachusettes (waar Esther=s moeder woont). Sommige scènes spelen in Boston, anderen in Cambridge vlakbij Harvard university. Esther gaat naar Smith College, een universiteit voor vrouwen in Northampton, in west Massachusettes. De inrichting waar Esther in komt ligt niet ver van Boston.

Taalgebruik en stijl:

Het taalgebruik is vrij simpel. Er worden vrij korte zinnen gebruikt. Het verhaal wordt duidelijk en helder verteld.

Bronvermelding:

Memo Series, study guides to modern novels, Sylvia Plath The Bell Jar, geschreven door Jeanette Nehls. Uitgegeven door Walva-Boek/van Walraven.

Deel 2: Persoonlijke tekstbeleving:

Sylvia Plath, de schrijfster van the Bell Jar, heeft een maand nadat het boek uitgegeven was, zelfmoord gepleegd. Het boek is in grote mate autobiografisch. Toen Plath zo rond de twintig was, is ze ook geestelijk ingestort. Ze heeft toen, net als Esther, geprobeerd zelfmoord te plegen. Ze is toen ook in een psychiatrische inrichting gekomen en daar opgeknapt. Na haar scheiding kon ze het leven blijkbaar niet meer aan en heeft toen (succesvol) zelfmoord gepleegd. Ik vraag me af hoe het leven van Esther is verder gegaan, nadat ze ontslagen is uit de inrichting. Zou ze toen een normaal leven zijn gaan leiden, of is ook bij haar ooit de stolp weer neergekomen en heeft zij toen ook zelfmoord gepleegd. Ik zal het nooit weten.
Ik vind de vergelijking met de stolp heel mooi. Esther heeft dus het idee dat er een glazen stolp (a bell jar) om haar heen zit. Door deze stolp kan ze niet meer leven, zoals zij dat zou willen. Ze kan niet meer slapen, niet meer eten, niet meer schrijven. Het enige wat ze wil is dood zijn. Haar zelfmoordpoging mislukt echter. De glazen stolp blijft lang hangen. In het stukje dat ik ga citeren, wordt Esther naar een privé kliniek vervoerd. Mrs Guinea, een schrijfster, betaalt de kosten voor die privé kliniek. In de kliniek zal Esther uiteindelijk beter worden. Ze is nu echter nog heel erg gevangen door the bell jar.
AI knew I should be grateful to Mrs Guinea, only I couldn=t feel a thing. If Mrs Guinea had given me a ticket to Europe, or a round-the-world cruise, it wouldnt have made one scrap of difference to me, because wherever I sat - on the deck of a ship or at a street café in Paris or Bangkok - I would be sitting under the same glass bell jar, stewing in my own sour air.@
Blz. 196.

Ze is dus gevangen door de glazen stolp, waar ze ook naar toe gaat, ze blijft in de stolp. Ze komt pas uit de stolp door Shock-therapie. Die wordt gegeven door dr. Nolan. Bij Shock-therapie wordt er een stroom door je hoofd geleid. Esther was hier eerst heel bang voor, want bij dr. Gordon, haar eerste psychiater, had ze die ook gehad en deed het heel erg zeer. Bij dr. Nolan echter gaat het allemaal goed en door de Shock-therapie gaat de glazen stolp omhoog en kan ze eruit. Ze kan het leven weer aan, ze gaat met een man, Irwin, naar bed en ze kan de zelfmoord van een vriendin van haar aan.
In dit trimester heb ik toevallig twee boeken die in een inrichting speelden gelezen. De één was >One flew over the cuckoo=s nest= en de andere >the Bell Jar=. Deze boeken waren totaal verschillend. In de één werd het hele inrichtingswezen belachelijk gemaakt, terwijl in de ander Esther er door geholpen wordt. In beide boeken kwam Shock-therapie voor. Esther is er wezenlijk mee geholpen, het zorgt ervoor dat de glazen stolp omhoog gaat. In >One flew over the cuckoo=s nest= wordt Shock-therapie veel meer gezien als een straf dan als een geneeswijze.
Esther heeft het in het boek moeilijk met de dubbele moraal. Met de dubbele moraal wordt bedoeld dat het niet erg is wanneer een man seks heeft met wie hij wil, maar dat de vrouw zich zuiver moet houden voor haar echtgenoot. Esther vindt dit nogal hypocriet en dat is het natuurlijk ook. Buddy heeft een affaire gehad met een dienstmeisje en hij vindt dat dat moet kunnen. Hij vindt echter ook dat Esther dat nooit had mogen doen. Nog iets anders waar Esther het moeilijk mee heeft is het rolpatroon. Het idee dat de vrouw voor de kinderen moet zorgen, terwijl de man werkt. Als vrouw heb je een keuze, je kan een stel kinderen krijgen en daar jaren mee zoet zijn, of je kan ook een carrière krijgen. Het idee je hele leven kinderen te krijgen en die op te voeden staat Esther niet zo erg aan. Ze weet echter dat haar vriendje Buddy dat wel van haar verwacht en dat is één van de redenen waarom ze nooit met hem wil trouwen.
Er wordt in de samenleving vreemd aangekeken tegen mensen die in een inrichting gezeten hebben, ze worden vaak niet voor vol aangezien. Buddy wil niet meer met Esther trouwen (ze wilde toch al niet met hem trouwen, dus daar is ze wel blij om) en Esther vreest dat wanneer ze weer naar school zal gaan er raar naar haar gekeken zal worden. Buddy vraagt zich ook af of er ooit nog wel iemand met Esther wil trouwen. Esther zit daar niet zo mee, want ze wil voorlopig geen man, ze wil vrij zijn.
Ik heb het boek heel mooi gevonden. Vooral de vergelijking dat er een glazen stolp om je heen zit, vond ik zeer mooi gevonden. Wat ik ook heel mooi omschreven vond, was hoe Esther allemaal bedacht hoe ze zelfmoord kon plegen. Verdrinken, ophangen, aan een pistool viel te moeilijk te komen, polsen doorsnijden en tenslotte de slaappillen. Heel droevig, maar het was zeer mooi opgeschreven. Het boek was niet erg vrolijk en het idee dat het grotendeels autobiografisch is maakt het nog droeviger. Prettig was wel dat je wist dat Esther aan het eind van het verhaal genezen was. Met de schrijfster zelf ging het helaas minder goed.