‘Intimiteit’
1. Verhalen staan niet op zichzelf. Ze hebben te maken met gebeurtenissen, of met andere verhalen, of lijken daar alleen maar op. Waar doet het verhaal van dit boek mij aan denken?
De hoofdpersoon in dit boek is niet tevreden met de vrouw waar mee hij nu leeft, en heeft in het geheim een affaire met iemand die veel jonger is dan hij zelf. Hij staat steeds op het punt om voorgoed weg te lopen. Hij is heel erg ontrouw aan zijn vrouw. Op het einde komt zijn vrouw te weten dat hij een relatie heeft gehad met een andere vrouw. Dit verhaal doet mij een beetje denken aan de ex-president van de VS Bill Clinton en de affaire met Monica Lewinsky. Bill had net zoals de hoofdpersoon van dit verhaal een geheime relatie, met Monica. Op een gegeven moment bekende Monica dat zij een relatie met Bill had gehad, maar pas op het allerlaatste moment toen Bill er niet meer onderuit kon bekende hij dat hij een affaire met Monica had gehad. Het heeft dus wel een aantal overeenkomsten
2.a Wie is volgens mij de hoofdpersoon in het verhaal? Licht toe.
Dit verhaal is een autobiografische roman. Het gaat dus over de schrijver zelf. Toch wordt er haast geen naam van de hoofdpersoon genoemd, maar waarschijnlijk heet de hoofdpersoon in dit verhaal Asip. Het verhaal draait eigenlijk maar om een ding. Iemand twijfelt of hij nou wel of niet zijn vrouw voorgoed moet verlaten, dan vindt hij dat hij weg moet gaan, op een ander moment vindt hij dat hij moet blijven enz. Asip maakt ook veranderingen door je verplaatst je als het ware in hem en leeft met hem mee, de andere personen hebben daarentegen amper ontwikkeling en daarom is Asip de hoofdpersoon.
2.b Het huis van de hoofdpersoon vliegt in brand. Hij is alleen thuis en moet halsoverkop naar buiten. Hij heeft nog tijd om een voorwerp mee te nemen. Wat zal hij meenemen?
De hoofdpersoon van dit verhaal hecht niet zoveel waarde aan materiele dingen zoals kleding of elektronica. Zoiets zou hij in ieder geval niet meenemen als er brand zou zijn. Huis dieren heeft hij niet.
Citaat: ‘Je zou er een op je bureau moeten hebben staan, net als ik er een van jou heb.’ Ik zeg: ‘Foto’s interesseren me niet. En jij bent niet zo ijdel als ik.’ Blz 27
Foto’s zal hij dus ook niet meenemen van zijn vrouw, maar hij zal wel iets dierbaars meenemen wat hem aan zijn zoontjes doet denken, bijvoorbeeld pasfoto’s van zijn zoontjes.
Citaat: ‘Maar ik moet nog een foto van de kinderen zoeken om mee te nemen.’ Blz 88
2.c Is het hoofdpersonage een slachtoffer of een dader? Leg uit.
Als je iemand voor goed wil verlaten waarmee je al zeven jaar getrouwd bent en waarmee je twee kinderen hebt, maar omdat je huwelijk niet loopt zoals je had gedacht vertrek je. Dan ben je een dader. Zijn vrouw kon ook niet goed opschieten met hem, en zal er wel over heen komen, alhoewel zij ook liever heeft dat hij blijft.
Citaat: “Ze zegt: ‘Ik had zo’n nare droom, dat je er niet was. Toen werd ik wakker en je was er niet. Je gaat toch niet weg, hè?” Blz 96
Maar zijn kinderen zijn nog heel jong en als je geen vader meer hebt mis je een deel van je opvoeding en daar kunnen die kinderen op latere leeftijd nog psychologische gevolgen aan overhouden dus de hoofdpersoon is een dader.
3.a Zoek twee symbolen die belangrijk zijn voor het verhaal. Geef het citaat waarin ze voorkomen, leg uit waarom ik denk dat ze belangrijk zijn en wat ze volgens mij betekenen.
Symbool 1:
“Tegenwoordig is de liefde een soort vrijmarkt: kijken en kopen, kiezen en selecteren, huren en wegwerpen naar believen.” Blz 51
De hoofdpersoon van dit boek ziet zijn liefde voor zijn vrouw als iets tijdelijks. Hij is iets aangegaan, namelijk een huwelijk, maar als het hem allemaal niet meer bevalt dan gaat hij naar de volgende vrouw. Hij ziet vrouwen als gebruiksvoorwerpen en niet als mensen. En dat is heel goed te merken in de loop van het verhaal, omdat vreemd gaat.
Symbool 2:
“Zonder liefde blijft het leeuwendeel van het leven verborgen.” Blz 68
De hoofdpersoon kan geen liefde meer vinden bij zijn vrouw. Maar hij zoekt avontuur in zijn leven en dat kan hij niet meer bij zijn huidige vrouw vinden. En dat is een belangrijk reden waarom hij vreemd gaat.
3.b Beschrijf een abstract motief uit het boek door aan te geven op welke plekken het voorkomt. Geef aan waarom ik denk dat dit een belangrijk motief is en wat het volgens mij toevoegt aan het thema.
Een van de belangrijkste abstracte motieven die in dit boek voorkomt is twijfel. De hoofdpersoon twijfelt constant of hij zijn vrouw nou wel of niet moet verlaten. Deze twijfel komt vooral door zijn twee zoontjes waar hij heel erg van houdt, hij weet niet of hij hun zomaar kon achter laten.
“Het is toch niet zo dat ik vanavond zou willen ontdekken dat Susan en ik echt heel goed bij elkaar passen. Ik mompel: ‘Oké, oké, ik pak ’m wel.’ ” Blz 26
“Ik ga nu naar boven, ga op de rand van het bed zitten en ik ga Susan keihard de waarheid zeggen, namelijk dat ik wegga.” Blz 50
“Maar als ze zich nu, hier op de vloer, laat neuken, ga ik niet weg. Ik zal er mijn schouders onderzetten en mijn verantwoordelijkheden nog een jaar aanvaarden. Ik zal morgenochtend trouwens veel te moe zijn.” Blz 96
3.c Zoek twee recensies van het boek, een positieve en een negatieve. Vergelijk ze met elkaar. Waar ben ik het mee eens en waarmee niet?
1. Wie een goede Engelse schrijver wil lezen, die maatschappelijke problemen niet uit de weg gaat in zijn boeken kan uitstekend terecht bij Hanif Kureishi. In de Boeddha van de buitenwijk en The black album slaagt hij er bijvoorbeeld in om de het rassenonderscheid in de Britse samenleving duidelijk te maken op een niet politiek correcte wijze. Het nieuwste boek van Kureishi, Intimiteit, is een breuk in zijn oeuvre; het gaat over de breuk in zijn huwelijk.
Het boek is autobiografisch en dat brengt de recensent altijd in verlegenheid. De acties van de hoofdpersoon zijn de acties van de schrijver. Een oordeel daarover is al snel een moreel oordeel. Zijn ex-vrouw was in ieder geval duidelijk geraakt en spande een proces tegen hem aan.
Het boek begint op de dag voordat de ikfiguur stilletjes het huis zal verlaten. Je maakt kennis met zijn twijfel, met zijn woede en vooral met zijn onzekerheid. Dat hij ongelukkig is, is zeker. Zijn vrouw heeft altijd wat aan te merken, geeft bijna geen complimenten en deelt de dagen volgens een strak schema in. De schrijver zit soms hele dagen te klooien en is veel slordiger. Het gebruikelijke patroon in een huwelijk waar de ruzies niet meer om wezenlijke zaken draaien, maar om het dichtdraaien van het dopje op de tandpasta.
Kureishi is op zijn sterkst als hij zijn verscheurdheid toont; moet hij zijn kinderen in de steek laten? In een scène waarin hij ’s nachts de luier van een van zijn zoons moet verschonen, wordt pijnlijk gevoelig hoe moeilijk het is om de band met zijn kinderen door te snijden. Hij spiegelt die band met de relatie die hij met zijn eigen ouders had. Die hadden altijd ruzie. Je wordt ingepakt door de schrijver.
Halverwege het boek komt de aap uit mouw. De schrijver had al tijdens zijn huwelijk verschillende affaires. De laatste was met een meisje van net twintig. Met haar kan hij ongeremd van seks genieten. Heel wat anders dan dat koude rug aan rug slapen thuis. Vanaf dat moment is de schrijver mij kwijt. Wordt het huwelijksleven eerst beschreven als een kooi waarin de auteur psychisch niet kan aarden; daarna is het zo’n typische huwelijkscrisis waarbij de man na zeven jaar zijn lul achternaloopt en een jongere uitvoering probeert te krijgen van het ‘vrouwtje’ dat hij thuis heeft. Dan krijgen die scènes met zijn kinderen ook iets huichelachtigs. Politici proberen ook altijd een vriendelijk image te krijgen door een kind op de arm te nemen, schrijvers kunnen dat blijkbaar ook.
Wat zou nu de meerwaarde kunnen zijn van Intimiteit? Dat we een kijkje krijgen in huize Kureishi? Dat we weten dat de schrijver nog steeds jonge vrouwen kan krijgen? Dat hij het heel erg vindt om zijn kinderen achter te moeten laten? Misschien is het niet meer dan een schoolvoorbeeld van een man die er niet tegen kan dat hij ouder wordt.
COEN PEPPELENBOS De Leeuwarder Courant 11 december 1998
http://home.concepts-ict.nl/~coenp/kure.htm
2. Somber en tevens dapper verhaal over een man die vrouw en kinderen verlaat. Sterke observaties over relaties en de eenzaamheid van het menselijk bestaan.
http://www.boekhandellos.nl/nieuwsbrief/nieuwsbrief.htm
In de 2e recensie wordt er gesproken over een dapper verhaal. Maar er is niks dappers aan de daad van de hoofdpersoon omdat het gewoon laf is als je, je vrouw en kinderen verlaat. Maar het klopt wel dat hij ‘zijn lul achterna loopt’.
In de 1e recensie wordt er gezegd dat je ingepakt wordt door de schrijver. Dat klopt ook wel want je gaat helemaal met de hoofdpersoon meeleven.
4. Een literaire roman wil altijd meer zeggen dan alleen het verhaal. Wat denk ik dat er eigenlijk bedoeld wordt met dit boek? Formuleer het thema en leg uit waarom ik dat heb gekozen. Gebruik bij je uitleg minstens 3 citaten.
“Ik had een oom die zich op middelbare leeftijd bekwaamde in de Romeinse geschiedenis en jarenlang de ‘klassieken’ uit zijn hoofd leerde. Maar aan het eind van zijn leven was hij niet alleen negentig procent ervan vergeten, maar hij kom zich niet eens meer herinneren waarom hij die kennis had vergaard en voor wie.” Blz 36
De hoofdpersoon zelf is ook van middelbare leeftijd en wil zijn vrouw verlaten omdat ze niet normaal meer met elkaar kunnen samenleven. Maar als je probeert door een moeilijke periode van je leven door te komen vergeet je vanzelf wel weer waarom je ruzie had en kan je toch weer gelukkig worden.
“Ze hield niet meer van me, maar was wel bezorgd om me. En ik was bezorgd om haar bezorgdheid. We waren met de handboeien van de angst aan elkaar vastgeklonken.” Blz 44
Ze zijn alle twee toch diep van binnen bang als elkaar wat zou overkomen, of dat de een de ander verlaat, ook al leven ze zo slecht met elkaar samen
“Je kunt natuurlijk met je eigen leven experimenteren. Misschien zou je dat niet met dat van anderen moeten doen.” Blz 38
De hoofdpersoon heeft 7 jaar geleden besloten om met Susan te trouwen. Hij weet van zichzelf dat hij niet voor altijd bij een persoon kan blijven, maar dat hij op een gegeven moment aan een andere vrouw toe is. Hij had dus niet met Susan mogen trouwen, en een verbintenis voor het leven aan moeten gaan. Het thema is dus: trouw bestaat niet.
REACTIES
1 seconde geleden