Heavy Weather door P.G. Wodehouse

Gegevens van het boek

Auteur: P.G. Wodehouse (1881 – 1975)

Oorspronkelijke titel: Heavy Weather

Voor het eerst gepubliceerd in: 1933

Nederlandse titel: Rumoer op Blandings Castle

Vertaling: W. Wielek-Berg

Omslagillustratie: Carol Voges

Uitgever: Uitgeverij Het Spectrum NV, Utrecht/Antwerpen, 1956, 2e druk, Prisma Pocket 230

Aantal pagina’s: 221

Genre: humoristische roman

Samenvatting van het boek

Lady Julia Fish, een zuster van Lord Emsworth - de kasteelheer van Blandings -, heeft een probleem. Haar zoon Ronald (“Ronnie”) Overbury Fish heeft zich verloofd met Sue Brown, die danseres van beroep is. Dit standsverschil vindt Lady Julia uiteraard onverteerbaar. Ze wil een huwelijk tussen Sue en Ronnie dan ook koste wat het kost voorkomen.

Sue verneemt intussen, dat haar vroegere verloofde Montague (“Monty”) Bodkin - die zijn baantje als redacteur bij persmagnaat Lord Tilbury kwijtgeraakt is - als nieuwe secretaris van Lord Emsworth naar het kasteel van Blandings komt. Monty is verloofd met Gertrude Butterwick en moet van zijn aanstaande schoonvader John G. Butterwick tenminste één jaar ergens werken voordat hij kan gaan trouwen. Omdat Sue weet hoe jaloers Ronnie is, voorziet ze problemen en ze zoekt Monty daarom in Londen op. Ze luncht met hem en waarschuwt Monty, dat ze ter voorkoming van allerlei problemen elkaar later op het kasteel als vreemden moeten behandelen.

Het toeval wil, dat Lady Julia getuige is van de lunch van Sue en Monty. Ze denkt er het hare van en dat wordt nog erger als ze beiden later in de trein op weg naar Blandings ontmoet en ze allebei net doen alsof ze elkaar niet kennen. Op het kasteel aangekomen vertelt Lady Julia Ronnie wat ze gezien heeft en Ronnie is gelijk in alle staten, omdat hij denkt, dat Sue in werkelijkheid van Monty houdt en niet van hem.

Intussen speelt ook nog het probleem van de memoires van Galahad (“Gally”) Threepwood, de jongere broer van Lord Emsworth. Galahad was in zijn jonge jaren nogal een wildebras en heeft in die hoedanigheid veel meegemaakt.  Hij weet zodoende ook veel feiten, waarvan diverse nu gerespecteerde personen graag zouden willen, dat Galahad die vergeten was. Galahad was aanvankelijk van plan zijn memoires te publiceren, maar is daarvan afgestapt, tot opluchting van velen.

De uitgever Lord Tilbury wil de memoires van Galahad echter dolgraag publiceren en gaat naar het kasteel van Blandings om te proberen Galahad om te praten. Dat lukt echter niet. Lord Tilbury probeert dan op een slinkse manier aan het manuscript van de memoires te komen. Zo probeert hij Monty om te kopen door hem een betere baan te beloven. Er zijn echter meer kapers op de kust. Ook Lady Constance Keeble en Sir Gregory Parsloe-Parsloe, respectievelijk de zuster en de buurman van Lord Emsworth, willen het manuscript hebben. Lady Constance vreest namelijk, dat publicatie reputatieschade voor haar familie zal opleveren en Sir Gregory heeft liever niet, dat zijn onbezonnen jeugddaden bij het grote publiek bekend zullen worden, zeker niet nu hij kandidaat staat voor het parlement.

Om deze redenen hebben Lady Constance en Sir Gregory een detective, P. (“Percy”) Frobisher Pilbeam genaamd, ingehuurd. Hij moet het manuscript te pakken zien te krijgen. Dat lukt hem ook, zij het, dat hij juist op dat moment door Beach, de butler, betrapt wordt. Beach neemt de memoires mee en licht Galahad in. Galahad vraagt Beach het manuscript bij zich te willen houden. Daar voelt Beach niets voor, zeker niet als hij Lord Tilbury met Monty over het stelen van het manuscript hoort praten. Beach overhandigt het manuscript daarom na overleg met Galahad aan Ronnie Fish.

Bij dit alles komt dan nog, dat Lord Emsworth momenteel zeer achterdochtig is voor wat betreft zijn prijsvarken, de “Keizerin van Blandings”. Dit moddervette varken heeft al een keer de zilveren medaille voor het vetste varken op de landbouwtentoonstelling van Shropshire gewonnen en Lord Emsworth wil deze prijs graag prolongeren. Hij laat zijn varkenshoeder, een zekere James Pirbright, het varken daarom goed bewaken, want er is al eerder geprobeerd de keizerin te ontvoeren. Sir Gregory is op dat vlak een rivaal van Lord Emsworth. Ook Lord Tilbury is een varkensliefhebber en hij wil de keizerin eveneens graag op zijn boerderij in Buckinghamshire hebben. 

Al deze ingrediënten zorgen natuurlijk voor een tombola van verwarrende, maar geestige gebeurtenissen. Het duurt dan ook even voordat alle problemen weer opgelost zijn. Mede dankzij Galahad en zijn manuscript worden Ronnie en Sue uiteindelijk gelukkig met elkaar verenigd. Galahad weet ook zijn bazige zusters Lady Constance en Lady Julia schaakmat te zetten, maar wordt uiteindelijk wel geconfronteerd met het feit, dat zijn memoires in de maag van de keizerin verdwijnen. Het manuscript was namelijk door Pilbeam gestolen en in een nieuw en leegstaand varkenshok verstopt. Toen de keizerin om veiligheidsredenen door Lord Emsworth naar dat nieuwe hok gedirigeerd werd, vond ze de papieren en schrokte deze met smaak naar binnen.

Pilbeam had het manuscript in het varkenshok verstopt om het daarna aan de hoogst biedende partij te kunnen verkopen. Niemand zou volgens hem in een varkenshok gaan zoeken en dus lag het document daar veilig. Maar Lady Constance haakte af toen Pilbeam haar na het drinken van een fles champagne in beschonken toestand aansprak. Door toedoen van Pilbeam wordt Monty door Lord Emsworth ontslagen, omdat Monty Lord Tilbury wilde helpen. Laatstgenoemde druipt ook af als hij hoort, dat er inmiddels geen manuscript meer is. Monty treedt voor een jaar in dienst van Pilbeam - de grap is dat Monty Pilbeam daarvoor betaalt in plaats van andersom - om zo aan de werkeis van zijn aanstaande schoonvader te kunnen voldoen. En zo drijven de donkere wolken uiteindelijk voorbij en keert de rust terug op het kasteel van Blandings.

Beoordeling van het boek

Wodehouse was een Engelse schrijver die al op jonge leeftijd naar Amerika vertrok. Daar werd hij beroemd met zijn vele humoristische verhalen en romans over o.a. Bertie Wooster en zijn butler Jeeves, de merkwaardige bewoners van Blandings Castle en de nogal met zichzelf ingenomen ongeluksvogel Stanley F. Ukridge. Wodehouse heeft zijn Engelse afkomst nooit verloochend en dat is in zijn werk ook goed te merken. In Amerika werkte Wodehouse overigens ook mee aan het schrijven van teksten voor musicals en theatervoorstellingen. Verder was hij werkzaam voor de filmindustrie in Hollywood. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog woonde Wodehouse in het Noord-Franse kustplaatsje Le Touquet. Hij had geen oog voor het dreigende oorlogsgevaar en de binnenvallende Duitsers verrasten hem dan ook en namen hem gevangen. Ze sloten hem vervolgens als gijzelaar op in een interneringskamp in Duitsland.

Wodehouse was vervolgens zo dom om zich te laten overhalen enkele - als geestig bedoelde - radiopraatjes voor de Duitse radio te houden. Deze praatjes werden hem in Engeland zeer kwalijk genomen, omdat ze, ondanks hun onschuldige en niet-politieke inhoud, gezien werden als een vorm van collaboratie met het Duitse Nazi-regime. Na de oorlog kon Wodehouse om die reden niet meer terugkeren naar Engeland en hij vertrok daarom definitief naar Amerika. Vlak voor zijn dood in 1975 werd hij door de Engelse koningin nog geridderd. Daarmee was onder deze affaire - zoals Wodehouse het zelf kernachtig zei - definitief een streep gezet.

Dit boek is het vierde boek over het kasteel van Blandings en zijn bewoners. Het eerste was “Something Fresh” uit 1915, het tweede “Leave it to Psmith” uit 1923 en het derde “Summer Lightning” uit 1929 (zie ook mijn bespreking van deze drie boeken op deze website). Het merkwaardige van dit (vierde) boek is dat het in feite een soort vervolg op het derde boek is (het begint ook tien dagen na afloop daarvan). Maar je kunt ook met recht beweren dat dit vierde boek eigenlijk een nieuwe be- of omwerking is van het derde boek, omdat het in feite om dezelfde problematiek en praktisch dezelfde personen gaat. Je moet als schrijver toch maar durven om zoiets te doen (en er vervolgens mee weg te komen!).

In 1995 werd het boek voor de televisie verfilmd door de BBC. De film volgt het boek vrij nauwkeurig en werd ook goed ontvangen door Wodehouse-fans. De filmlocatie was Sudeley Castle in Gloucestershire. Volgens velen is dit kasteel ook het kasteel waardoor Wodehouse zich heeft laten inspireren tot de creatie van Blandings Castle.    

In dit boek draait alles ook weer om de Keizerin van Blandings, het beroemde prijsvarken van Lord Emsworth. Wodehouse heeft zelf in een interview eens gezegd, dat hij gewoon wíst, dat Lord Emsworth en zijn varken een grappige combinatie vormden en dat hij er daarom meerdere boeken aan gewijd heeft. Ik ben het met hem eens. De combinatie is inderdaad heel grappig en zorgt voor veel komische situaties die ruimhartig op de lachspieren werken. Het is heerlijke en pretentieloze humor die de lezer voorgeschoteld wordt. Ik vind het een knappe prestatie van een auteur wanneer hij zo lang na de verschijningsdatum van een boek mensen daarmee nog weet te amuseren. Kortom, ik vind dit boek “a great read”, zoals dat zo mooi in het Engels heet.

De omslagtekening van dit boek is van de hand van Carol Voges (1925 – 2001). Helaas wordt hij in het boek niet als zodanig vermeld. Voges was een bekende Nederlandse illustrator en striptekenaar. Hij werkte mee aan diverse strips en stripbladen. Zijn tekenstijl is heel herkenbaar en duidelijk. Hij tekende o.a. de in mijn jongensjaren heel bekende boekenseries over de postbode Pietje Puk, de apen Tup en Joep en de matrozen Oki en Doki. Verder is zijn strip over Pa Pinkelman (op tekst van Godfried Bomans) ook heel erg bekend. De omslagtekening geeft prachtig een van de intriges van het boek weer: de (dreigende) ontvoering van de Keizerin van Blandings, het varken van Lord Emsworth. We zien het beest zitten in de achterklep van de auto van Ronnie Fish. Zoals altijd bij Voges weet hij zoiets heel treffend weer te geven.      

De vertaling van dit boek is van de hand van Willy Wielek-Berg (1919 – 2004). Zij was journaliste en vertaalster. In de Tweede Wereldoorlog werkte zij in het verzet als koerierster. Zij was getrouwd met de filmcriticus Han Wielek (1912 – 1988).