Cal door Bernard MacLaverty

A.1. Bibliografische gegevens

Auteur: Bernard MacLaverty
Titel: Cal
Plaats van uitgave: Groningen
Jaar van uitgave: 2000
Eerste druk: 1983
Aantal pagina’s: 160
ISBN-nummer: 9001 552692

A.2. Samenvatting

Cal is a nineteen-year-old Catholic boy. He lives together with his father, Shamie, in a village in the North of Ireland. They live in a Protestant neighbourhood.

After Cal has finished school he gets a job offered by his father to work in the slaughterhouse. However his stomach can’t stand it, so he quits the job. Shamie is very disappointed. It was one of the few jobs where mostly Catholics work. Crilly, an old friend from high school, also a Catholic, takes over the job.

Cal is very bored at home and mostly lays on his bed smoking cigarettes. He is too lazy to find a new job.

Crilly is a member of the IRA. He works for Skeffington. He asks Cal to help him by driving the car during robberies.
He does this a few times. Then he has to drive Crilly to the house of a policeman named Robert Morton. Against all expectations Crilly shoots the man. He is dead before he touches the ground. With his last breath he calls his wife: ‘Marcella!’

After this event Shamie and Cal receive threatening letters from Protestants. They threaten to burn down their house. Cal pretends he is not scared. He and his father take measures, but they know it will happen one day.

During these times Cal often goes to the library. One day he comes in and discovers there is a new female employee. She is very pretty. Then he finds out her name is Marcella (!). After that he sees her more often. She goes to the same church as he does (she is a Catholic too) and has a daughter named Lucy. The more he sees her, the more he likes her. At night he waits for her to come out and then he follows her to her home. One day he helps her with her shopping bags. From that day on they sometimes chat.

His father decides to help him find a job and he arranges some trees so Cal can hew the wood. As he comes by the Morton family to sell wood (he does that on purpose hoping to see Marcella) Mrs Morton asks him in. She offers him a job at their farm. He takes the job so he can be close to Marcella. Marcella lives on the farm with her parents in law. He doesn’t tell Crilly about his new job.

Then the house is burned down. Cal's father is completely depressed. After the fire he goes to live with a friend. Cal can live there too but he decides not to. He doesn’t tell his father were he is going to live because he thinks it could bring him danger.

He feels guilty about the murder in regards to Marcella. So he wants to quit working for the IRA; he does not want to drive anymore. But he knows what the price will be when he decides to quit. They will see him as a betrayer and he will be killed. He decides to go into hiding.

The Mortons own a small cottage. They don’t use it anymore so Cal decides that’s going to be the place he will live in. At first he does that in secret. He doesn’t have any water or light (if he would buy a lamp the Mortons will see him). He becomes very dirty and his clothes are soon filthy.

Then the family finds out. They think it’s an intruder so they sent people from the army. When they find out it is Cal who secretly lives there they are very angry but then, they come with a proposal suggested by Marcella. He can live in the cottage if he fixes up the place up, otherwise the army will brick it up because it’s in terrible state. Marcella gives Cal some of her dead husband's clothes and they fix up the cottage a little. He gets to speak with her more often now and their relationship gets better.  He finds out she is very lonely and unhappy living with her parents-in-law. He also notices the relationship between her husband and her before he died wasn’t very good.

Cal falls in love with her more and more. It’s tearing him apart because he feels very guilty about her husbands death.

When Mr and Mrs Morton are away for the week (Mr Morton is ill, he is going to be operated for his lungs) they are together a lot. She asks him to have dinner with her. After dinner he kisses her. She is very confused by this; she says she had no idea he was in love with her. But later that week she suddenly comes to the cottage and they have sex.

In the meanwhile it is getting worse with Cal’s father Shamie. He is more depressed and he now looks like an old man. Cal wants to visit him more often but can’t because he’s afraid he will seen by someone from the IRA. The next time he goes to visit him his father isn’t there anymore. He has been put in treatment.

After his visit he goes to the library. There something terrible happens; he bumps into Crilly. He hears from him the IRA wants to blow up the library. Crilly has just placed a bomb in a book. Crilly takes Cal to Skeffington. There is a strange atmosphere there. In a way they are very angry at him but they also are nice to him.

Than suddenly the police knocks on the door. They are surrounded. Cal is lucky and escapes through the backyard. He doesn’t know what happened to Crilly and Skeffington but he runs. In a telephone booth he calls the police and tells them about the bomb in the library.

Then he goes back to Marcella. He feels like it’s going to be the last time because he thinks Crilly and Skeffington are caught by the police and have given Cal’s name. They have sex again. The next morning the police comes to get him. Cal feels grateful that ‘at last someone was going to beat him to within an inch of his life’.
(geen bronnen gebruikt).

A.4. Personages

Het hoofdpersonages uit het boek is Cal McCluskey. Hij is een katholieke jongen van 19 jaar oud. Hij is enig kind en woont met zijn vader in een dorpje bij Ulster in Noord-Ierland. Hij en zijn vader zijn de enige katholieken in die buurt.
Toen hij 8 was heeft (blz. 31) moeder verloren. Zij kreeg een hersenbloeding en zakte in elkaar in de keuken. Hij hield erg van haar, mist haar nu nog steeds.
Hij is zonder veel liefde opgevoed door zijn vader. Hij beet hemzelf ‘s nachts in zijn elleboog voor liefde, zie blz 32: ‘At night he gave himself love-bites, sucking until he tasted the coppery blood coming through the skin.’
Er werd na haar dood nooit over haar gesproken. Ook vermeed zijn vader alles wat meisjes te maken had, sex was een taboe (blz.33). Toch houdt zijn vader wel van hem, blz. 48: ‘Thank god, they didn’t get you son’.

Door deze opvoeding werd Cal een erg van zijn vader-afhankelijke jongen.

Hij heeft een obsessie voor Marcella. Hij achtervolgt haar wanneer hij haar nog niet kent (blz.37), bespiedt haar als ze zich omkleedt (blz.94) en doorzoekt haar kamer als ze er niet is (blz.129). Hij droomt vaak dat ze de zijne is maar denkt dat dit nooit zal kunnen omdat hij meegeholpen heeft met de moord op haar echtgenoot
( blz.95: ‘He was in love with the one woman in the world who was forbidden him (...) She was an unattainable idea because he had helped kill her husband ’). Als ze dan toch bij elkaar komen weet hij dat het nooit serieus zal kunnen worden.

Hij is van gemiddelde lengte (blz 105)met lang haar (blz.95) en een donkere baard (die heeft hij laten groeien toen hij in het huisje woonde en geen licht en materiaal had om zich te scheren (blz.142).
Hij is verslaafd aan roken (op blz. stopt hij met roken: ‘he lit one and smoked it with a decadent pleasure, knowing it to be his last’ maar op blz.112 begint hij weer: ‘He walked to the Stray Inn to buy himself a packet, cursing himself all the way in made-up French’). Hij houdt van muziek (hij leende voornamelijk casettebandjes in de bibliotheek) en speelt guitaar (blz.9-10) .

Hij is een round-character. Het personage beleefd namelijk een karakterontwikkeling. Hij verandert psychisch in de loop van het boek. Op het begin is hij namelijk heel afhankelijk van zijn vader en is erg lam,hij zit de hele dag thuis. Dit veranderd als hij aangenomen wordt bij de Mortons om op de boerderij te werken. Hij voelt zich beter omdat hij werk heeft (blz. 58). Als hij later, na de brand, ook niet meer met hem samen woont is van deze afhankelijkheid helemaal geen sprake meer.

Marcella Morton-D’Agostino is de vrouw waar Cal zo verliefd op is. Ze is half Italiaans en dit is ook aan haar uiterlijk te zien. Ze is klein (blz. 10),heeft donkerbruine ogen (blz. 103), bruin golvend haar (blz. 10) en lichtgebruinde/gelige huid (blz. 10).
Ze is 28 jaar. Op blz. 118 staat namelijk ‘Cal calculated a rough age for her and found there was an impossible nine years’ difference between them’.

Ze was 5 jaar met Robert getrouwd toen hij werd vermoord ( blz. 18). Ze heeft een dochtertje genaamd Lucy (blz. 107). Ze is een erg vrij persoon (ze trouwde met iemand van de andere godsdienst.
Ze is een flat character, er vindt geen karakterverandering plaats maar haar eigenschappen worden wel over het verhaal verdeeld verteld.

A.6. Tijd

Historische tijd

Het verhaal speelt zich af in 1973 of 1974 . Op bladzijde 130 staat namelijk een stuk uit Mrcella’s daboek. De datum waarop ze dit had geschreven was 4 augustus 1962. Er staat bij: ‘When she wrote this, she was younger than he was now.’. Dit betekent dat zij daar ongeveer 19 of 18 was. Ze is nu 28 dus het is nu tien of elf jaar later.

Verteltijd
Het verhaal is verteld in 160 bladzijden en verdeeld in 5 hoofdstukken.

Vertelde tijd
De tijd die verstrijkt in het verhaal is een paar maanden (3 of 2). Het verhaal begint namelijk in de herfst, blz 8: ‘It was an autumn morning’ en eindigt met kerst (blz. 160: ‘The next morning, Christmas Eve, almost as if he expected it, the police arrived to arrest him and…’).

Terugwijzing-vooruitverwijzing
Vooruitwijzingen komen niet voor in dit boek. Terugwijzingen wel. Bijvoorbeeld op blz. 31: ‘He remembered the janitor coming into the classroom and that he had been amazed when the teacher, Mrs McLean, looked straight at him and said that he had to go to the office’.
Ook zitten er flash-backs in dit verhaal. Vanaf: ‘It was almost a year ago to the day…’ (blz. 86) tot ‘… would take him the rest of his life to puge.’ (blz. 92). Dit is een flash-back omdat Cal hier zich werkelijk in een andere tijd en andere plaats ‘bevindt’ en niet er alleen maar naar verwijst.

Chronologie
Het verhaal is niet chronologisch verteld, want er zitten flas-backs in.

Ab ovo / In medias res
Het verhaal is verteld in Medias res. Het kan wel niet zo lijken omdat er een grote flash-backs in zitten waarin wordt verteld wat er vooraf ging aan de moord op Marcella’s echtgenoot en over deze moord zelf.


A.8. Thematiek

Het thema van dit verhaal is dat je niet zomaar aan dingen moet meewerken als je niet zeker bent waarvoor je het doet. Je moet eerst denken voordat je aan een moord meewerkt: De man die vermoordt wordt, wat heeft hij MIJ gedaan? Dus niet zomaar met je volk meegaan als deze in oorlog is met een ander volk. Dat andere volk bestaat ook uit mensen en het is een vooroordeel om te denken dat als er een iemand uit een volk slecht is, ze ook allemaal slecht zijn.
Cal had ook niet nagedacht, hij hielp maar mee (hij was het er niet eens mee eens wat ze deden) met deze moord. Hij had niet nagedacht dat er consequenties aan zouden zitten voor hem (die buiten godsdienst vallen).

B.5. Titelverklaring

De titel is gemakkelijk te verklaren, het is namelijk de voornaam van de hoofdpersoon: Cal. Ik vind dit wel een toepasselijke titel omdat het gaat over een deel van zijn leven en omdat het verteld is vanuit zijn perspectief. Dit deel van zijn leven verandert totaal door de komst van Marcella in zijn leven, zij wordt namelijk zijn leven. Hij denkt constant aan haar.
Alternatieven voor titels zijn:

- Marcella
Omdat zij de hoofdpersoon is in ‘zijn’ verhaal. Zijn leven draait vanaf dat hij haar leert kennen om haar. Hij is heel erg verliefd op haar (wat zelfs resulteert in stalken). Hij is degene die het verteld (het perspectief ligt bij hem) dus ze is zíjn hoofdpersoon.

- Regret of Murder
Dit betekent ‘spijt hebben van moord’. Doordat Cal aan de moord op Robert Morton heeft meegeholpen, heeft hij zijn kansen verspeeld om ooit serieus een relatie met Marcella te beginnen. Als hij namelijk zo’n relatie met haar wil moet hij eerlijk tegen haar zijn. Zij mag er nooit achterkomen dat hij meegeholpen heeft aan deze moord. Zij zal dan nooit met hem door willen gaan.
Hij heeft dus erg spijt dat hij meegewerkt heeft aan deze moord (deze had niet eens veel betekenis voor hem, hij persoonlijk had nooit last van deze Robert gehad).


B.6. Favoriete tekstfragmenten

Het eerste stuk uit de tekst wat mij aansprak was op blz.33:
Shamie never mentioned girls, and when anything to do with lovemaking came on the television he would either leave the room or become engrossed in the paper which was constandly on his lap. Unless the programme became really explicit - with nakedness - he would not turn it off but mutter something about Britain being ‘rotten to the core’ .
Ik vind dit een leuk stukje omdat het goed laat zien hoe ongelukkig Shamie is in het opvoeden van Cal zonder zijn moeder. Hij weet niet of hij zijn zoon juist moet confronteren met liefde en sex (hij laat de televisie wel aanstaan) of hem er van moet onthouden (hij maakt er een opmerking over). Dit zijn voor hem dingen die een moeder moet regelen.

Het tweede fragment vond ik op blz. 105:
‘Why don’t you give me everything to me and I’ll do it in the machine.’
‘No.’
‘Why not? Do you not think I’m a woman of the world?’
‘They’re…’ he paused, looking for the right word. ‘They wouldn’t pass the test.’
‘What do you mean?’
‘This guy I know made up a test. If you throw your drawers at the wall and they slide down – they’ll do you another day. If stick you need clean ones.’
Dit vond ik wel een grappig fragment. Het laat zien dat Cal humor heeft. En dat het tussen de twee niet alleen lichamelijk klikt maar ook qua karakter.

Het derde fragment (blz.145-146):

‘The friendship had gone out of our marriage lang ago and Robert’s lust was for someone inside his head – not me’
‘And you went on living together?’
She laughed. ‘For God’s sake, Cal, it’s still going on. I’m living with his family.’
‘Did you even like him?’ Cal’s voice was high with incredulity.
‘Recently – not much.’
Cal laughed, a loud harsh guffaw with no amusement in it. It went on too long
‘What are you laughing at?’
He was unable to stop immediately he heard her tone.
In dit stukje ontdekt Cal dat Marcella eigenlijk helemaal niet gelukkig was met haar man. Hij vindt dit vreemd (als het niet goed gaat dan ga je toch scheiden?) en moet er om lachen. Hij lacht haar eigenlijk uit hierom en zij voelt dit aan. Ze maakt hier een opmerking over en hij realiseert dat hij te ver ging. Dit alles maakt dus een vreemde situatie, dat sprak mij erg aan.

Als vierde stuk heb ik gekozen (blz.155):

‘Well, Cahal?’
‘What’s the price you’re talking of?’
‘We want to know where you are staying – so’s we can get in touch with you if we need you.’
‘So the price of getting out, is staying in?’
‘More or less’
‘And if I refuse?’
‘Cahal, look. Ihave been extremely lenient with you up untill now. This is not a game we’re playing. What you have done is called desertion. You know what the penalties for that in any other army in wartime.’
There was a long silence. Skeffington separated the fingers of his limp glove. Crilly looked through the curtains and made a slurping noise as he drank his tea. Cal heard the characteristic sound of a Land Rover engine outside and was aware of Crilly stiffening. A door slammed and Crilly hissed:
‘It’s the fuckin’ cops.’
Dit is het gesprek van Cal met Skeffington en Crilly, nadat hij die laatste was tegengekomen in de bibliotheek. Het is een mooi fragment omdat er hier gechanteerd word. Als Cal niet zijn verblijfplaats geeft en voortaan meewerkt moet hij de ‘prijs’ betalen (zijn leven). Het is duidelijk dat Cal wil stoppen met de IRA en dus een deserteur is. Hij heeft dus heel erg veel geluk dat de politie net op dat moment komt.

Het laatste fragment dat ik heb gekozen is op blz.159:

Could he ever tell her the truth? Perhaps he could write it down. That way he could say what he meant and not get confused. He could write to her and if she replied he could begin to hope. But would she tell the police? A letter of confession would be evidence that would put him away for most of his life. She was what he wanted most and if he couldm’t be near her he might as well be in prison. If he was ever caught – and there was an impending sense that it wouldn’t be long now that Crilly and Skeffington were lifted – he would write to her and try to tell it as it was. He had her now like the Sleeping Beauty of his fantasy.
Ik vond dit een mooi stukje omdat hij hier zijn gevoelens en gedachten de vrije loop geeft. Hij bekijkt de zaak van alle kanten en het maakt niet uit want het is bijna allemaal hopeloos. Dit is de gedachtegang die hij heeft de avond voor hij wordt opgepakt.