Amsterdam door Ian McEwan

2.Een verantwoording van de keuzes & verwachtingen Ik heb simpelweg de schoolbibliotheek afgestruind. Ik zocht een Engels boek die niet helemaal vergeeld was van oudheid en niet te veel bladzijden, maar wel hoog niveau (dit boek had een rode sticker op de rug…). Ik heb gewoon op de layout van de boeken gelet. Dit boek was mooi vormgegeven. Daarbij wekte de titel ‘Amsterdam’ mijn nieuwsgierigheid op. Zou het dan een geschiedenisboek zijn over oorlog in een andere tijd? Op de voorkant stonden namelijk een paar officiële figuren, officieren ofzo, met ouderwetse kleding aan van jaren geleden. Twee mannen staan tegenover elkaar in een bos en richten beiden een pistool op de ander… Vreemd plaatje… De betekenis is me helemaal ontgaan. Ik weet het nu, na het boek te hebben uitgelezen, nog niet… Ik herkende de naam van de schrijver, omdat we in de klas ‘Cement Garden’ hebben gelezen, ook van Ian McEwan. Ik verwachtte een zwaar boek met filosofisch taalgebruik. Ik weet ook niet waarom ik dat dacht, maar die sfeer straalde het boek uit. 3.Een beoordeling De opzet van het boek is wel heel sterk, vind ik… Twee vrienden maken samen een belofte, uit vriendschap. Vervolgens wordt die belofte ook inderdaad nagegaan, maar het hele vriendschap-idee is veranderd in een moordspel. Maar een recensent zegt op de omslag: wat er met de twee hoofdrolspelers gebeurd is een sappige schok, het is een verrassend boek. Nou, daar ben ik het niet mee eens, want ik vond het erg voorspelbaar dat Clive en Vernon uiteindelijk elkaar vermoorden. Daarbij werd het helemaal niet spannend gebracht, eerder zakelijk. Het boek geeft goede personage- en sfeerbeschrijvingen. Maar omdat die beschrijvingen vaak hele bladzijden bevatten, is dat soms ook gaapverwekkend. Ian McEwan gaat heel erg in op de vraag hoe de personages zich zouden voelen… Niet filosofisch, zoals ik eerst dacht, maar wel psychisch.
4.Een korte beschrijving Het boek gaat over twee vrienden die samen komen op de crematie van Molly Lane. Ze hebben beiden een relatie met haar gehad. Na een paar dagen pakken ze weer hun gewone leven op. Clive Linley als een succesvol componist and Vernon Halliday als een redacteur van een belangrijke krant, The Judge. Molly Lane was heel ziek voordat ze stierf en Clive doet een verzoek aan Vernon: of hij hem wil verlossen van zijn pijn, als hij ooit ziek wordt en zich daar bewust van is. Vernon stemt na een korte bedenktijd in, maar wilt wel dat Clive hetzelfde voor hem zou doen. De weduwnaar van Molly, George Lane, vertelt Vernon dat hij iets heel speciaals heeft gevonden tussen de spullen van Molly: foto’s van Julian Garmony, een man die minister-president van Engeland wil worden. Hij is voor Clive en Vernon allebei een vijand. Molly heeft ook met hem een relatie gehad en heeft zeer vertrouwelijke foto’s van Julian mogen maken. Namelijk is in hele vreemde poses, verkleed als vrouw met make-up op en bh aan. De foto’s wijzen duidelijk op travistiet-gedrag. Vernon zou een gigantische klapper kunnen maken door deze foto’s te publiceren in zijn krant, hij zou Garmony helemaal zwart kunnen maken. Zijn vriend Clive raadt dat hem af. Hij zou daarmee Garmony als persoon helemaal kunnen kapot maken, zeker omdat hij nu zo’n hoge functie heeft. Bovendien zijn die foto’s in vertrouwen genomen door Molly, en die zou het niet gewild hebben dat de foto’s in de krant zouden komen. Vernon is teleurgesteld in zijn vriend, dat hij niet achter hem staat en ze krijgen ruzie. Op een dag maakt Clive een bergtocht om inspiratie op te doen voor zijn nieuwe muziekstuk. Hij wordt getuige van een misdrijf: een man mishandelt een vrouw achter een rots. Het blijkt om een man te gaan die al meer op zijn geweten heeft en de politie is naar hem op zoek. Vernon stelt voor dat Clive alles gaat vertellen wat hij gezien heeft aan de politie en dat hij zo meehelpt de man op te pakken. Maar Clive wil liever doen alsof hij niets gezien heeft, omdat hij zich dan beter op zijn nieuwe muziekstuk kan concentreren, de première is al snel. Vernon en Clive raken steeds verder van elkaar vandaan. Nog voor de foto’s daadwerkelijk gepubliceerd worden, komt de vrouw van Garmony achter het plan en houdt een grote speech voor de televisie, op een persconferentie, om haar goede gezinsleven te promoten. Ze zegt dat Garmony geen slechte man is. Nu staat het publiek aan de kant van Garmony en wordt Vernon’s daad zeer afkeurend beoordeeld en Vernon verliest zijn status en raakt zijn baan kwijt. Clive gaat naar Amsterdam, omdat daar zijn nieuwe muziekstuk in première gaat. Als hij daar Vernon ontmoet op een receptie geeft hij hem een drankje met poeder erin. Vernon doet hetzelfde en de twee vrienden sterven allebei op die avond. Hun vriendschap is grenzeloos getest. 5.De verwerkingsopdracht Verhaalanalyse: Titelbeschrijving: McEwan, Ian, Amsterdam, Jonathan Cape, Londen 1998 (1e druk) Het is een logische en chronologische weergave van het verhaalgebeuren (een fabel). Vertelperspectief: De alwetende verteller (auctoriaal perspectief): een in de tekst aanwijsbare verteller die boven het verhaal zweeft en het innerlijk van de personages en de afloop van het verhaal kent). Tijd: Chronologisch (in volgorde van het gebeuren verteld). Discontinuïteit (onderbroken verhaallijn, niet alles plakkend aan elkaar). De verteltijd is ongeveer acht uur (om het boek uit te lezen). De vertelde tijd is ongeveer een half jaar (tijd van de eerste tot de laatste gebeurtenis van het verhaal). Er is sprake van versnelling (de vertelde tijd is namelijk groter dan de verteltijd). Ruimte: Ondersteunend ruimtegebruik: De ontmoeting van Vernon en Clive bevindt zich tijdens de crematie van Molly, in een crematorium dus. Dat geeft een grimmige sfeer, die weliswaar zou kunnen leiden tot niet verstandige keuzes en beloftes/afspraken. De mishandeling van de vrouw bevond zich op een verlaten plek in de bergen. Dat maakt de keuze voor Clive, om alles voor zich te houden, gemakkelijker. Contrasterend ruimtegebruik: De plek waar de vrienden elkaar vermoorden is op een receptie. Daar is meestal de sfeer zakelijk en vriendelijk en het is totaal geen plek om iemand te vergiftigen.
Spanning: Lezersachterstand: je weet, als lezer, minder dan de verteller en/of de hoofpersonage(s). Opening: Beschrijvende opening: Twee mannen worden beschreven, die bedrukt buiten een crematorium staan te staan. Het is februari en ze herhalen uitspraken die al eerder gezegd zijn. Slot: Gesloten einde: Je volgt als lezer een gesprek tussen George Lane en Julian Garmony die de gekke situatie beschrijven dat twee vrienden elkaar vermoord te blijken hebben. Personages: De round caracters zijn Vernon en Clive, zijn beleven emotionele en persoonlijke ontwikkelingen. Zij zijn de hoofdpersonages, de protagonisten. De flat caracter is George Lane, hij heeft geen persoonlijke ontwikkeling, hij is slechts een licht accent in het verhaal. Thema: Het verhaal gaat over vriendschap en de grenzen daarvan. Ook over de grens van privacy. Keuzes maken, standpunt innemen en voor jezelf opkomen zijn allemaal thema’s van dit boek. Externe motieven heb ik niet kunnen ontdekken. Interne motieven heb ik niet kunnen ontdekken. Stijl: Zakelijke schrijfstijl, veel beschrijvingen, formeel taalgebruik (zeker van de personages in functie), sober, somber soms, zwaarbeladen, niet te ouderwets.
Relatie verhaal/werkelijkheid: De verhaalwerkelijkheid komt niet veel overeen met de vertrouwde werkelijkheid. Het idee rond het wel/niet publiceren van zeer privé foto’s, zou wel een onderwerp van alledag kunnen zijn. Maar dat twee vrienden zo’n bizarre afspraak maken en die ook nog tegelijk nakomen, is zeer onrealistisch. Het is een fictie-roman, maar sommige gebeurtenissen zouden best realistisch kunnen zijn (mishandeling van een vrouw in het berggebied bijv.).