Bahnwärter Thiel door Gerhart Hauptmann

Algemene gegevens

Auteur: Gerhart Hauptmann.
Titel: Bahnwärter Thiel.
Jaar van uitgave: 1963.
Aantal bladzijdes: 40.

Samenvatting:

Het verhaal gaat over het leven van Baanwachter Thiel. Hij is een arme man. Hij heeft een zoon en die heet Tobias. Tobias loopt in zijn ontwikkeling achter, geestelijk en lichamelijk. Zijn eerste vrouw Minna is overleden in het kraambed bij de geboorte van Tobias. Thiel mist Minna heel erg en hij denkt nog altijd erg veel aan haar. Nu heeft hij een nieuwe vrouw, ze heet Lene. Lene is tegenover Minna een erg gezonde en ook dikke vrouw, maar Lene is helemaal geen een lieve vrouw voor Thiel. Hij is met haar getrouwd, omdat Thiel iemand nodig heeft om het huishouden te doen en hij wil dat er goed voor Tobias wordt gezorgd en dat kan Lene nu doen. Hij heeft namelijk aan Minna belooft dat er goed voor Tobias gezorgd zou worden. Voordat Thiel met Lene trouwde bracht hij Tobias, als hij moest werken naar een oude vrouw in het dorp, maar zij zorgde niet goed voor Tobias. Als hij moet werken is zijn taak de spoorbomen open en dicht doen en het spoor in de gaten houden. Hij hoeft niet erg veel te doen, daarom zit hij heel vaak in het wachterhuisje bij het spoor. Hij noemt dit zelf zijn kapelletje, omdat hij daar vaak bid, zingt en hij kijkt daar naar de foto van Minna. Hij heeft dicht bij dat wachterhuisje een aardappelakker. Als Thiel niet hoeft te werken speelt hij vaak met de kinderen uit het dorp. Daarom noemen ze hem “Vater Thiel”. Hij houdt erg veel van Tobias. Dat is te merken aan het feit dat hij erg veel tijd aan hem besteed, hij is voor hem met Lene getrouwd en hij heeft een bankrekening voor Tobias geopend, ook al is hij arm. Hij komt op een dag onverwachts naar huis, omdat hij zijn eten is vergeten. Wanneer hij thuiskomt ziet hij dat Lene Tobias probeert te slaan. Dan ziet Lene dat Thiel er is en schrikt in eerste instantie, maar dan wordt ze opeens boos op Thiel. Ze zegt dat Thiel op dit tijdstip niet naar huis hoort te komen en probeert de schuld van haar af te praten. Thiel gaat weer weg zonder een woord gezegd te hebben. Als hij terug op zijn werkpek is en hij alles in zijn huisje is, komt het sein dat er een trein aan komt. Dan denkt hij ineens aan Minna en droomt een beetje weg. Dan beseft hij dat hij gedroomd heeft en gaat vlug naar buiten om de spoorbomen te bedienen. Dan wacht hij op de trein. Eerst ziet hij in de verte een zwart puntje, dan komt de trein dichterbij en wordt de trein steeds duidelijker zichtbaar. De trein is zwart en heeft rode lichten. Het zwart staat voor de dood en de rode lichten voor bloed. Het is dan erg slecht weer.
Op een dag wil Lene naar de akker toe om de grond te bewerken, om daarna aardappels te poten. Thiel vindt het niet zo fijn, dat Lene naar de akker wil. Hij is namelijk bang dat zij zijn rust komt verstoren. De volgende dag gaan Lene en Thiel naar de akker met Tobias en zijn tweede kind. Als ze daar zijn gaat Lene meteen aan het werk. Thiel gaat met Tobias het spoor nalopen. Als Tobias en Thiel terug komen is Lene nog altijd hard aan het werk. Dan vraagt Thiel of Lene goed op Tobias wil passen, waar ze onverschillig op reageert. Ze zegt niets en trekt haar schouders op. Dan komt er een trein aan, maar Tobias staat op het spoor. Thiel ziet het te laat. De trein kan niet meer remmen waardoor Tobias onder de trein komt en dat komt doordat er niet goed op hem gelet werd. Lene begint te huilen en te schreeuwen. Ze wil Thiel de schuld geven, omdat ze vindt dat ze onschuldig is. Thiel is zo erg geschrokken dat hij flauw valt. Als hij weer ontwaakt probeert hij Lene met een bijl te slaan. De mensen in de trein roepen hoe zielig het is voor de moeder en ze gooien geld voor eventuele behandeling. Dan gaan Lene en Tobias naar de doctor. Thiel blijft achter en denkt er aan dat Tobias misschien wel dood is. Dat komt er een trein terug met Lene en Tobias die inderdaad dood is. Dan valt Thiel voor de tweede keer flauw. Arbeiders nemen hem mee naar huis op de brancard en ze leggen Tobias in het wachterhuisje. Lene loopt mee naar huis, met de kinderwagen bij zich.
Als Thiel thuis is, ligt hij in zijn bed. Lene is nu veranderd, de rollen zijn omgedraaid. Ze ziet nu ook in dat zij schuldig is. Dan komen de arbeiders terug om Tobias te brengen en dan zien ze dat de deur openstaat en zien ze dat het kleine kindje en Lene vermoordt zijn. Thiel heeft di gedaan. Hij is weg. Hij is naar de plaats gegaan waar Tobias verongelukt is en staat daar met het mutsje van Tobias in zijn hand. Door wat er gebeurd is, is hij helemaal gek geworden en moet naar het gekkenhuis.

Tijd en ruimte:

Het verhaal speelt zich af in SchÖn Schorstein, een plaatsje aan de Spree. Veelal speelt het zich af bij het wachterhuisje in die plaats. Het speelt zich af rond het eind van de 19e eeuw.

Thema:

Het thema is dat mensen zich zo erg door ingrijpende gebeurtenissen kunnen veranderen, dat ze niet meer weten wat ze doen, omdat ze geen uitweg meer zien.

Soort boek:

Het is een Novelle, omdat in dit verhaal de gebeurtenissen heel belangrijk zijn.

Personages:

- Thiel: Hij is arm. Het is een grote, krachtige kerel en heeft rode haren. Hij is erg gezond. Hij gaat iedere zondag naar de kerk en gaat altijd naar zijn werk, omdat hij plichtsgetrouw en gelovig is.
- Minna: Ze ziet er ziek en zwak uit, maar ze is erg lief. Ze heeft zwarte haren en ze is klein.
- Lene: Ze is de tweede vrouw van Thiel. Ze is een dikke en een beetje vieze vrouw. Ze is wel erg gezond, want ze is bijna nooit ziek. Ze is ook geen aardige vrouw.
- Tobias: Hij is de zoon van Thiel. Hij kan niet lezen of schrijven en dat komt doordat hij achterloopt op zijn ontwikkeling.

Eindoordeel en evaluatie:

Ik vond het boek erg moeilijk. Dat kwam vooral omdat het in het Duits was, maar ook omdat er heel veel werd verteld op heel weinig papier. Ik denk wel dat ik veel van het verhaal begrepen heb. Maar dat zou denk ik niet zo zijn geweest, als we het niet besproken hadden.
Ik vond het op zich een best leuk boekje. Dat komt vooral omdat het heel anders afliep dan ik verwachtte. Ik had namelijk niet verwacht dat het einde zo heftig zou zijn, omdat de rest van het verhaal vrij rustig verliep.