Tom Lanoye
Tom Emiel Geraldine Aloïs Lanoye werd op 27 augustus 1958 in Sint- Niklaas geboren als jongste zoon van een slager - een beroep dat al langer in de familie beoefend werd, zoals Lanoye later duidelijk maakte - onder andere in zijn verhalenbundel Een slagerszoon met een brilletje uit 1985. Hij was een enthousiast kind met een grote fantasie dat veel las en de smaak van toneelspelen te pakken kreeg.
Hij ging naar de middelbare school op het College van Sint-Niklaas en werd zich in die tijd bewust van zijn homoseksualiteit, maar die openbaarde zich pas echt toen hij naar Gent ging om Germaanse Filologie te studeren. Hij stortte zich in het studentenleven, leerde Herman Brusselmans kennen en schreef gedichten die hij naar tijdschriften stuurde en in eigen gedichtenbundeltjes uitgaf.
In 1979 debuteerde Lanoye met zijn eerste officiële publicatie, Beste gedichten genoemd. Vier jaar later kwam zijn echte debuut uit, de dichtbundel De glazen klomp. In 1985 brak hij door met de verhalenbundel Een slagerszoon met een brilletje, die hij dan herschreef tot een succesvol theaterstuk, waarmee hij door België en Nederland toerde. In 1987 verhuisde hij naar Antwerpen, waar hij zijn partner ontmoette. Een jaar later verscheen zijn eerste roman Alles moet weg, die hij bewerkte tot filmscript. Het boek dat daarop volgde, de autobiografische roman Kartonnen dozen, trok bij het publiek de meeste aandacht en hij stond er wekenlang mee in de top 10.
Tom Lanoye schuwt de media zeker niet. Hij is zowel op radio en televisie, als in theater, tijdschriften en films te zien en komt door typische uitspraken, waarmee hij het werk van sommige Vlaamse collega’s afbreekt, altijd in de belangstelling te staan:
Het magisch realisme van Hubert Lampo noemde hij het tragisch realisme. Over de schrijfkunst van Mireille Cottenjé schreef hij: ’Ik kan me niet voorstellen dat Cottenjé aan haar geslachtelijk verkeer kinderen heeft overgehouden, wie het zo beschrijft, baart ballen gehakt.’ En de grote schrijver Hugo Claus typeert hij als een kalende fietser die al Vlaams brabbelend ongelukkig op zijn zadel terechtkomt. Door deze uitspraken wordt hij de angry young man genoemd, die de bezem door de Vlaamse literatuur wil halen.
Ook op het podium wil hij in de belangstelling staan: als hij bij voordrachten zijn verhalen en gedichten naar voor brengt, dan spreekt, fluistert, schreewt en zingt hij, terwijl hij van de ene kant van het podium naar de andere kant springt.
Maar zijn verhalen zitten dan ook vol fantasie. Hier komt een fragment uit Een slagerszoon met een brilletje, met de hoofdpersoon Achille van den Branden die voor zijn vijftigste alle boeken ter wereld gelezen had. Op zijn zeventiende, had Achille er al meer dan 400 000 verslonden. Hij trekt met een kermisgezelschap rond om zijn specialiteit, het uitlezen van een boek in tien seconden, aan het publiek te tonen. Daarbij wordt hij ontdekt door professor Langcrock, maar diens collega's geloven er niks van. In een openbare zitting, voor het oog van de camera, moet Achille zijn talent aan professor de Decker bewijzen:
‘Als we Langcrock moeten geloven, dan kunt u, Achille van den Branden, deze Encyclopaedia Brittanica uitlezen in welgeteld drie minuten. Is dat zo?'
Nee,' zei Achille kalm, 'dat kan ik niet.' Het auditorium blies van verontwaardiging. Ach zo? Dat kunt u niet? En mogen wij ook weten waarom?' 'Omdat ik geen Engels kan lezen,' antwoordde Achille. Verbijstering sloeg in als een bom. Toen begon er iemand te lachen, en nog iemand, en nog iemand... Minutenlang schaterde iedereen het uit, op Langcrock na, die zijn gezicht in zijn handen verborg. Professor Xavier de Decker wiste zich de tranen uit de ogen. Toen het lachen eindelijk verstomde, zei Achille: 'Maar als u me eerst een Beknopt Nederlands-Engels Woordenboek, een Engelse Grammatica en een Engels Verklarend Woordenboek geeft, dan geloof ik wel dat het me zal lukken.’
Lanoye kan ondertussen wel al zeggen dat hij het heeft gemaakt als boekenschrijver én als toneelschrijver. Want het toneelstuk Ten oorlog, dat hij schreef in 1997 dat elf uur duurt en een herschrijving is van de koningsdrama’s van William Shakespeare, zorgde voor een ware sensatie en wordt nu in Duitsland opgevoerd onder de naam ‘Slachten’. En in 1999 kreeg hij de Gouden Uil publieksprijs voor zijn boek Zwarte tranen.
Tom Lanoye
6.5
ADVERTENTIE
Zeker slagen in 50 dagen! 🎓
Examenleerlingen opgelet: over 50 dagen is het zo ver! Wil jij ook slim leren, zeker slagen? Ontdek alle tips, tests, trucs en tools van Examenbundel en sleep dat diploma binnen. Wil je zeker weten dat je niks mist? Meld je dan snel aan en ontvang alle tips in je mail!
Ik wil slagen!
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
K.
K.
ik vind dat de verbanden tussen zijn boeken en zijn echte leven moeten beschreven worden
18 jaar geleden
Antwoorden