Kevin Crossley-Holland

Kevin Crossley-Holland werd op 7 februari 1941 geboren in Mursley, een plaatsje in Groot-Brittannië. Maar al snel verhuisde hij met zijn familie naar Whiteleaf, waar hij het grootste gedeelte van zijn jeugd woonde. Hij speelde veel buiten en hield van cricket en tennis. Kevin was een bezig mannetje, altijd in de weer. Zo maakte hij met zijn zus een museumpje in de tuinschuur waar hij allemaal oude voorwerpjes verzamelde. Maar hij kon ook erg genieten van de verhalen die zijn vader hem vertelde.

Kevin ging studeren aan de St. Edmund Hall school in Oxford. Hij zakte voor zijn eerste examen, maar raakte op deze school wel geïnteresseerd in Angelsaksische literatuur. Dat zijn verhalen en gedichten uit de vroege middeleeuwen toen een groep Germaanse stammen, de Angelen en de Saksen, Engeland bevolkte. Het bekendste vers uit die tijd is 'Beowulf'. Kevin vond het een prachtig gedicht en heeft het later ook vertaald naar het hedendaagse Engels. Op de Engelse website Achuka vertelde Kevin wat hij zo mooi vindt aan de taal uit die tijd: "Het is het spannende geluid van de taal, dat klinkt als golven die over een grindachtig strand rollen."

Na zijn studie bleef Kevin bezig met Angelsaksische literatuur en gaf les op universiteiten, maar werkte ook als kinderboekenredacteur bij uitgeverij Macmillan. Kevin begon zelf te schrijven, eerst gedichten en korte verhaaltjes, later ook grotere verhalen en boeken. Zijn eerste publicatie was een bundel met gedichten voor volwassenen.

Intussen was Kevin ook de verhalen van Koning Arthur op het spoor gekomen. 'Op het spoor gekomen' is misschien wat zwaar uitgedrukt, want in Engeland is de legendarische koning bijna het nationale symbool. Maar Kevin was meer geïnteresseerd in Arthur dan de gemiddelde Engelsman en verdiepte zich in de geschiedenis. Hij schreef daarover het boek 'Arthur, koning van alle tijden' die verscheen in 2000

Ook begon de schrijver aan een trilogie. Het moesten drie boeken worden waarin de geschiedenis van Koning Arthur op een andere manier werd verwerkt dan dat tot nu toe was gedaan. Dat deed Kevin door een 12-jarige jongen op te voeren die toevallig ook Arthur heet en door een zienersteen de legende van de beroemde koning kan zien. De boeken zijn een groot succes over de hele wereld. Op dit moment werkt Kevin nog aan het laatste deel 'King of the Middle March'. Arthur - de zienersteen' en 'Arthur - in het tussenland' zijn al verkrijgbaar.

Kevin woont met zijn vrouw in Norfolk. Hij werkt het liefst 's ochtends in zijn gezellige werkkamer. Kevin schrijft alles met pen in grote schriften met een harde kaft. Ook tekent hij soms landkaartjes uit in zijn schrift. Hij houdt van zwarte chocolade, whisky en muziek van Bob Dylan. Ook kijkt hij graag naar het televisieprogramma Frasier.

Ter gelegenheid van het verschijnen van 'Arthur - in het tussenland' was Kevin in Nederland.

Kevin Crossley-Holland heeft ook nog 6 gedichtenbundels voor volwassenen geschreven.

Binnenkort verschijnt:

'Arthur - king of the Middle March' (Nederlandse vertaling nog onbekend)

Interview met Kevin Crossley-Holland

Vanwaar die interesse voor legenden en geschiedenis?

'Zolang ik me kan herinneren, houd ik van oude verhalen. Mijn vader vertelde die vroeger altijd aan mijn zussen en mij, zichzelf soms begeleidend op een kleine harp. Op die manier raakte ik vertrouwd met volkssprookjes en legenden. Mijn latere, beroepsmatige belangstelling kwam daar eigenlijk op een natuurlijke wijze uit voort.'

Je spreekt van een 'hevige fascinatie' voor koning Arthur. Wanneer is die begonnen?

'Arthur maakt net als Beowulf een belangrijk deel uit van de Angelsaksische traditie, die ik tijdens mijn studie goed heb leren kennen. Er zijn zoveel wegen en borden die in de richting van koning Arthur wijzen, dat je er bijna niet omheen kunt. Hij was immers meer dan koning van Engeland of Wales; hij was een held die zich kan meten met legendarische personages uit de bijbel en de Griekse mythologie. Koning Arthur wordt beschreven in talloze verhalen in minstens een dozijn Europese talen. In die verhalen gaat het bijna altijd over wezenlijke, universele thema's: liefde, verraad, trouw, loyaliteit. Zulke onderwerpen interesseren mij erg.'

Vanwaar de keuze voor een setting op de grens tussen Engeland en Wales?

'Toen ik besloten had dat dit boek voor een deel historisch en voor een deel legendarisch zou worden, stelde ik mezelf twee vragen: wanneer vindt het verhaal plaats en waar speelt het zich af? Als Merlijn Arthur de zienersteen hij hem eigenlijk de wereld van de verbeelding. Voor Arthur vormt de steen een overgangsplaats van de harde realiteit naar de wereld van koning Arthur. Om die reden moest het verhaal ook gesitueerd worden rond een overgangsplaats. De grens tussen Engeland en Wales leek het meest voor de hand liggend, omdat koning Arthur daar volgens de legende leefde. Om diezelfde reden koos ik ervoor om het boek rond de eeuwwisseling te laten spelen in 1199 en 1200, een overgangstijd.'

Waarom heeft het boek precies 100 hoofdstukken?

'Aanvankelijk vond ik het een mooi aantal dat goed past bij een verhaal dat speelt rond de eeuwwisseling. Later realiseerde ik me dat ik met dit boek twee dingen wilde bereiken: het moest een ritmisch verteld verhaal zijn, zodat het boek nooit zijn vaart zou verliezen, maar tegelijkertijd wilde ik dat er momenten van bezinning in zouden zitten, een beetje zoals aria's in opera's waarin een pas op de plaats wordt gemaakt: waar zijn we inmiddels aangeland? Arthur - de zienersteen heeft een aantal zeer korte hoofdstukken van minder dan een pagina lang. Daarin bezint Arthur, de verteller, zich op de gebeurtenissen. Een dergelijke vertelstijl heeft bovendien als voordeel dat ze goed aansluit bij de vluchtige manier waarop kinderen tegenwoordig informatie tot zich nemen. Daarnaast is het een goede manier om de grote hoeveelheid onderwerpen en thema's die in het boek aan de orde komen op een heldere manier te presenteren.'

Waarover zullen de volgende twee delen van de Arthur-trilogie gaan?

'In deel twee en drie zal het thema van de queeste, de zoektocht, centraal staan. De Heilige Graal kan in wezen door niemand bereikt worden, behalve door één of twee bloedeloze figuren die zo perfect zijn dat het niet menselijk meer is. Ik denk echter dat het toch belangrijk is dat mijn hoofdpersoon zichzelf zo'n belangrijk doel stelt. Ieder mens moet op zijn eigen manier op zoek gaan naar de Heilige Graal. Het is niet goed om een tweedimensionaal leven te leiden zonder aandacht voor het geestelijke, het spirituele. In deel twee zal Arthur voornamelijk bezig zijn met de voorbereiding op zijn kruistocht. Het laatste deel speelt zich voor een groot deel af in Venetië en heeft eveneens de kruistocht als thema. Ik moet er wel goed op letten dat er niet te veel geschiedkundige feiten in komen. Er is namelijk nog een heleboel dat ik uit de Arthur-legende wil navertellen. Ik probeer een verdeling te bereiken van 40% historie en 60% legende.' en cadeau doet, schenkt

Toch begon de interesse van Crossley-Holland in de oudheid niet geheel bij de verhalen die zijn vader over koning Arthur vertelde. Doorslaggevend was een klein museum dat hij had in een schuurtje in de tuin. "Het was een klein schuurtje, maar ik noemde het heel trots 'mijn museum'. Samen met mijn zus heb ik het opgeruimd en er oude potjes en munten in gezet. Mijn opa had een oud schild gevonden in een plaatselijk antiekwinkeltje en het aan mij gegeven voor in mijn museum. Ik ben het toen gaan poetsen en poetsen en langzaam maar zeker kwam er een nors gezicht tevoorschijn in het midden van het schild. Het was een kruisvaarderschild uit het midden van de dertiende eeuw. Ik was er natuurlijk vreselijk mee in mijn nopjes. En dus ook ontzettend teleurgesteld toen mijn vader het verkocht aan de Tower of Londen. Ik denk dat met dat object mijn fascinatie voor oudheid echt begonnen is. Want met een voorwerp uit een andere tijd kun je zeggen; wie, wat, waar, wanneer? Als je er rustig naar kijkt en een beetje dagdroomt, begint het zijn eigen verhaal te vertellen."

De hoofdpersoon de boeken van Crossley-Holland, Arthur de Caldicot, is veertien jaar. Hij heeft als schildknaap in opleiding veel verantwoordelijkheden en mensen lijken oprecht naar hem te luisteren. Dat is heel anders dan hoe het tegenwoordig werkt. "Van kinderen werd verwacht dat ze zich gedroegen als kleine volwassenen. Ze hadden geen lange jeugd zoals kinderen die nu hebben. De meeste kinderen in het jaar 1200 gingen niet naar school en leerden dus niet lezen en schrijven. Kinderen moesten helpen met zaaien en oogsten. Het dorpsmeisje Gatty uit het boek, is hier een goed voorbeeld van. In een bepaald opzicht is zij het 'sociale geweten' van Arthur de Caldicot. Hij is gek op haar en ziet hoe dapper Gatty is en hoe weinig kans zij heeft om ooit een ander leven te krijgen. Arthur en Gatty moeten ook zitting nemen in de jury tijdens rechtspreken (iedereen in die tijd vanaf twaalf jaar, red.). Voor een twaalfjarige is het natuurlijk moeilijk om een oordeel te geven of iemand wel of niet schuldig is. Helemaal als je kijkt naar wat voor een straffen er in die tijd gegeven werden. Als je wat gestolen had, dan werd je hand eraf gehakt. Dus ja, er was zeker op jonge leeftijd al een grote verantwoordelijkheid bij kinderen."

Soms als je een boek erg mooi vindt, is het haast zonde om het uit te lezen. Stel je voor dat je de schrijver bent, hoe moeilijk het is om de laatste bladzijde te schrijven. "Ik ga Arthur vreselijk missen. Ik doe zo'n vijftien maanden over een boek. Bij elkaar ben ik met de trilogie misschien vijf jaar bezig. Er zijn veel karakters, ik voel me soms net een jongleur. Ik moet alle personages in de lucht houden en zorgen dat ik er niet een laat vallen. Je leert de karakters erg goed kennen en ik ben erg op ze gesteld. Op allemaal, zelfs de zwijnen als Sir William. Als ze hier nu in deze tuin in Amsterdam binnen zouden stappen dan zou ik, en sommige van mijn lezers, weten wat ze zouden zeggen. Op een bepaalde manier zijn ze mijn vrienden en zijn we elkaars gezelschap. Ik heb Arthur en Gatty zo goed leren kennen dat als ik stil blijf en geen haast maak zij hun eigen verhaal vertellen."

Om de personages niet te hoeven missen heeft Crossley-Holland iets bedacht. En dat 'iets' zullen zijn fans wel erg op prijs stellen. "Ik ben nog niet klaar met de personages, daarom komt er nog een vierde boek, maar dan over Gatty. Over haar krijg ik de meeste brieven, blijkbaar interesseert ze mij net zoveel als mijn lezers. Ze heeft humor en staat stevig in haar schoenen. Maar ze heeft wat hulp nodig, want als meisje in de dertiende eeuw had je niet veel mogelijkheden. Je hebt het gevoel dat ze beter verdient. Ik ben op zoek gegaan naar een manier waarop ik haar kan helpen en ik denk dat dat gelukt is. Arthur zal ook in het boek een belangrijke rol krijgen naast Gatty."