Nederlandse deelname aan vredesmissies

Twee jaar nog blijven de Nederlandse militairen in de Afghaanse provincie Uruzgan, dat heeft het kabinet Balkenende IV onlangs besloten. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft Nederland aan meer dan vijftig militaire missies meegedaan, vredesmissies. De weg naar die beslissing om de Zuid Afghaanse missie te verlengen verliep niet zonder slag of stoot. Velen waren negatief verrast door hoe de ‘opbouwmissie’ tot nu toe heeft uitgepakt. De in Uruzgan sterk aanwezige Taliban blijkt een sterkere tegenstander dan van tevoren was ingeschat.

Het idee om de gruwelen van militaire slachtoffers en de hevige strijd tegen de Taliban te beantwoorden met terugtrekking van onze militairen tekent hoe Nederland soms geneigd is om te gaan met het hete hangijzer militaire missies. Natuurlijk is een vredesmissie niet zonder gevaren. De missie in Uruzgan is een voorbeeld dat dat bevestigd. De berichten over dodelijke Nederlandse slachtoffers gaan door merg en been. Hoe oneerlijk dit soms ook is, het is de tol die een land betaald dat zich inzet voor verbetering van de omstandigheden in moeilijke gebieden en tegelijk een van de risico’s die een baan als militair met zich meeneemt.

Die ruim vijftig vredesmissies waar Nederlandse soldaten aan mee deden vormen het bewijs dat Nederland bepaald geen rol op de achtergrond speelt. Dat is iets waar wij trots op mogen zijn. Tegelijk is dat een rol die we moeten blijven vervullen. Als rijk, westers land heeft Nederland sinds jaar en dag de goede gewoonte een deel van de staatsinkomsten af te staan aan ontwikkelingshulp. Het inzetten van onze strijdkrachten op plaatsen waar onze hulp zo hard nodig is kan worden gezien als een verlengstuk van dat beleid. Dat zouden toch ook de meer pacifistisch ingestelden onder ons moeten inzien. De gedachte dat oorlog en geweld zo veel mogelijk moeten worden vermeden deel ik echter stellig met hen. Maar is het pertinent tegen deelname aan vredesmissies zijn wel in lijn met die gedachte? Het antwoord is nee. Vredesmissies hebben juist tot doel de vrede in een turbulent gebied te bewaren of zelfs langzaam en met veel geduld te werken aan de wederopbouw van een dergelijk gebied. Soms kost dit veel tijd en geduld zoals nu in Uruzgan.

Laten we niet de wederzijdse verplichting vergeten die Nederland is aangegaan bij de oprichting van de NAVO. Veel van de vredesmissies waar Nederland aan deel nam waren NAVO-missies. Het doel van de NAVO is sinds de oprichting feitelijk niet veranderd. Ook vandaag de dag werken de NAVO-landen samen aan de verdediging van de vrijheid en veiligheid van de lidstaten. Ook als een niet lidstaat een gevaar dreigt te vormen zoals Afghanistan. Onze steen hieraan bijdragen door deel te nemen aan vredesmissies is zeer effectief.

Ook staat in de Nederlandse grondwet dat ons land zich sterk zal inzetten voor de verbetering van de internationale rechtsorde. Een prachtig en nobel wetsartikel in ons belangrijkste wetboek. Deelname aan vredesmissies geven gehoor aan dit artikel.

Het blijft uiteraard van groot belang om een zorgvuldige afweging te maken wel of niet deel te nemen. En net zo belangrijk is een goede evaluatie achteraf om ernstige fouten zoals in Srebrenica in de negentigerjaren niet weer tegen te hoeven komen.

Maar als aan die voorwaarde van een goede afweging wordt voldaan sta ik volledig achter de inzet van onze strijdkrachten in vredesmissies.