Hoofdstuk 3

Economie samenvatting hoofdstuk 3 (begrippen)

Bruto loon Het brutoloon is de beloning voor het werk date en werknemer met een werkgever heeft afgesproken.

Nettoloon Het nettoloon is het brutoloon verminderd met de loonbelasting en de premies die op het loon worden ingehouden.

Loonbelasting De loonbelasting is een op het loon ingehouden bedrag dat wordt betaald aan de rijksoverheid. De ontvangen belasting gebruikt de overheid om bijvoorbeeld het onderwijs, de politie, het leger en de wegenbouw te kunnen betalen.

Volksverzekeringen De premies volksverzekering worden op het loon ingehouden om de sociale uitkeringen te kunnen betalen waarop iedere inwoner van Nederland recht heeft. Zo kan elke Nederlander recht hebben op een uitkering volgens de AOW, de Anw, de AWBZ en de AKW.

Werknemersverzekering Ook betaalt Petra premies voor de werknemersverzekeringen. De premies voor de werknemersverzekering worden ingehouden op het brutoloon om de uitkeringen te kunnen betalen waarop werknemers recht hebben. Hiertoe behoren de WW, de WIA en de ZVW.

Pensioenpremie Ten slotte wordt een pensioenpremie op Petra’s loon ingehouden. Met de betaalde pensionpremie spaar je extra voor je oude dag. De pensioenuitkering krijg je naast de AOW-uitkering.

Arbeidsinkomen, inkomen uit bezit en overdrachtsinkomen.

Gemiddelde brutoloon per werknemer Het gemiddelde brutoloon per werknemer kun je berekenen door het totaal in een jaar verdiende looninkomen te delen door het aantal werknemers. In Nederland bedraagt het gemiddelde bruto jaarloon per werknemer ongeveer 31750,- per jaar

Gemiddelde inkomen per inwoner Het gemiddelde inkomen per inwoner bereken je door het toaal in een jaar verdiende inkomen te delen door het aantal inwoners. Gemiddeld inkomen per inwoner= Nationaal inkomen:Aantal inwoners In Nederlands bedraagt dit inkomen bruto ongeveer 18410,- per jaar

Modale inkomen De grootste groep Nederlanders verdient het modale inkomen. Het modale inkomen is het bruto=inkomen van een alleenverdienende werknemer die nog net onder de loongrens van de ziekenfondswet valt. Deze alleenverdiener is met zijn gezin nog net verplicht verkeerd tegen ziektekosten. In 2000 bedroeg het modale inkomen 29315,- per jaar.

Herverdeling door inkomenoverdrachten, herverdeling door het belastingstelsel en
herverdeling door minimumlonen en maximumtarieven. Waarom sparen en spaarrekeningen?

Persoonlijke lening Bij een persoonlijke lening leen je van de bank een bepaald bedrag. Dit bedrag betaal je in (meestal maandelijks) termijnen weer terug. Iedere periode los je dus een deel van de lening af. Daar komt de rente dan natuurlijk nog bij. Het bedrag dat je kunt lenen, is afhankelijk van je inkomen. Er is voor dit soort leningen geen onderpand nodig.

Doorlopend krediet Bij een doorlopend krediet wordt afgesproken over welk bedrag je maximaal kunt beschikken. Het geld dat je hebt terugbetaald kun je bij een doorlopend krediet weer opnieuw lenen. De rente wordt per maand berekend. Net als bij de persoonlijke lening moet je naar verhouding veel tente betalen. Een voordeel van een doorlopend krediet is dat je voortdurend over geleend geld kunt beschikken. Het nadeel is dat het je wel erg gemakkelijk wordt gemaakt om geld te lenen.
Daardoor heb je misschien de neiging om meer te kopen dan je jezelf kunt veroorloven.

Kopen op afbetaling en huurkoop Een aantal bedrijven beidt de mogelijkheid om duurzame consumptiegoederen te financieren. Dat wil zeggen dat je de goederen niet direct hoeft te betalen. Bij het kopen op afbetaling moet je rente en administratiekosten betalen. Je moet dus meer betalen dan wanneer je het gekochte product contant betaalt. Bij kopen op afbetaling wordt de koper onmiddellijk eigenaar bij de koop. Wel moet er direct een aanbetaling worden gedaan. Een aanbetaling is de eerste storting bij het kopen van een artikel op afbetaling. Overigens ben je wettelijk verplicht 20% van de aankoopsom direct aan te betalen als deze boven de 500,- ligt. Kopen op afbetaling kun je bij postorderbedrijven, zoals Otto en Wehkamp.

Onderling krediet Voor het lenen van geld hoef je niet altijd naar een bank of een andere instelling te gaan. Je kunt ook proberen geld te lenen va n familie, vrienden of kennissen. Zo probeerde Petra geld te lenen van haar vader. Als consumenten geld lenen van of aan consumenten, wordt gesproken van een onderling krediet. Het is verstandig om zulke transacties schriftelijk vast te leggen.