De Tweede Golfoorlog

Inleiding

De Tweede golfoorlog was een oorlog in 1990 en 1991 waarbij Irak Koeweit bezette en later door een coalitie, geleid door de Verenigde Staten en de Verenigde Naties, weer uit het land werd verdreven.
Gedurende en na de Eerste Golfoorlog waren er conflicten tussen Irak en Koeweit. Irak had grote schulden aan Koeweit en andere landen vanwege de financiering van de Eerste Golfoorlog, en ook beschuldigde Irak Koeweit ervan dat het de grens tussen de twee staten had geschonden en oliebronnen aan Irakese zijde gebruikte.
Toen de onderhandelingen tussen de twee landen op niets uitliepen, viel Irak op 2 augustus 1990 Koeweit binnen. De Irakese president Saddam Hoessein verklaarde dat Koeweit een provincie van Irak was.
De inval werd vrijwel meteen veroordeeld door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, economische sancties werden ingesteld. De Verenigde Naties kwam met een ultimatum die inhield, dat Koeweit weer een vrij land moest zijn voor 15 januari 1991 als dit niet gebeurde zou Irak met geweld uit Koeweit verdreven worden. De Verenigde Staten brachten troepen naar het gebied om een eventuele volgende Irakese inval in Saoedi-Arabië tegen te gaan.
De Verenigde Staten organiseerde een grote internationale coalitie van uiteindelijk 28 landen, hoewel ¾ van de soldaten van de Verenigde Staten afkomstig was. Vredesonderhandelingen mislukten keer op keer, omdat de Verenigde Staten slechts onvoorwaardelijk en volledige terugtrekking accepteerde, terwijl Irak deze aan terugtrekking aan voorwaarde wilde binden (terugtrekking van Syrië uit Libanon en van Israël uit de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever).
Op 16 januari 1991, een dag na het aflopen van de ultimatum, begon ‘Operation Desert Storm’. De operatie zou het grootste luchtoffensief uit de geschiedenis worden, en de grootste grondoffensief sinds de Tweede Wereldoorlog.
Wat ik zal proberen te onderzoeken is “In hoeverre de VS zijn plannen/ motieven heeft gerealiseerd”.
Dit zal ik proberen te beantwoorden met behulp van de volgende deelvragen:
• Wat waren de oorzaken van het uitbreken van de Tweede Golfoorlog?
• Wat waren de plannen van de deelnemende landen?
• Wat waren de gevolgen van de Tweede Golfoorlog?

Hoofdstuk 1:
De oorzaken van de Tweede Golfoorlog.

Op 2 augustus in het jaar 1990 bezette Irak het buurland Koeweit, omdat Irak dacht dat de oliepolitiek van Koeweit slecht zou zijn voor de Irakese economie. Koeweit had namelijk een erg hoge olieproductie, waardoor de aardolieprijzen onder hoge druk stonden. Ook beschuldigde Irak Koeweit ervan, dat het al jarenlang olie stal uit het Rumaila-olieveld Dit olieveld is heel erg rijk aan aardolie, ligt aan de grens tussen de beide landen en ligt binnen de grenzen van Irak.

Deze actie had Irak aanzienlijke financiële schade opgeleverd tevens werd het land ernstig gehinderd in de wederopbouw na de Eerste Golfoorlog, dit was een oorlog in 1980 tussen Irak en Iran. Irak viel toen onder leiding van Saddam Iran binnen, de reden hiervoor waren de grote hoeveelheden olie die in Iran werden gewonnen en ook wilde Saddam de Iranese kust in handen hebben om zo de export te verbeteren.
Irak had ook nog eens grote schulden van wel 40 Miljard dollar aan Koeweit en de twee landen kwamen maar niet tot een overeenstemming hierover deze schuld kwam tot stand, doordat Irak geld ging lenen van Koeweit om de oorlog tegen Iran te kunnen financieren.
Deze bezetting resulteerde in de Golfcrisis. Direct nadat Irak Koeweit introk wilde de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, dat de Irakese troepen onmiddellijk terugtrokken uit Koeweit, want de Verenigde Naties kon niet toelaten dat grenzen gewijzigd werden en landen door andere landen bezet werden. Een paar dagen later, maakten de Verenigde Staten en Groot-Brittannië bekend dat ze beiden marineschepen zouden sturen en op 7 augustus deelde de Amerikaanse minister van Defensie mee dat de Amerikaanse lucht- en landstrijdkrachten naar de Golf gestuurd zouden worden om Koeweit te bevrijden van de bezetting. Deze manschappen werden gesteund door in totaal 28 landen(o.a. Bahrein, Bangladesh, Canada, Egypte, Frankrijk, Italië, Koeweit, Marokko, Niger, Oman, Qatar, Saoedi-Arabië, Syrië, Verenigde Arabische Emiraten, Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.).
Op 12 augustus kwam de president van Irak, Saddam Hoessein met het voorstel Koeweit te ontruimen in ruil voor de beëindiging van de andere bezettingen in het Midden-Oosten, vooral ook de gebieden die door Israël waren bezet. Dit werd direct afgewezen door de Verenigde Staten en Israël. Intussen werden de sancties tegen Irak nog extra verscherpt, met allerlei boycotten. En toen dreigde Saddam Hoessein dat als Irak economisch gewurgd zou worden, het niet zou aarzelen de westerse belangen, Israël en de aardolievoorzieningen aan te vallen.
Irak sloot in augustus 1990 erg snel een vredesverdrag met Iran, dat de Eerste Golfoorlog ten einde bracht. Dit had Irak tot nu toe altijd geweigerd, maar omdat nu een oorlog dreigde met de Verenigde Staten en zijn alliantie moest het zoveel mogelijk bondgenoten hebben. Er was geen dreiging van het oostenfront meer dus konden alle troepen naar het west front. Iran bleef vanaf toen de neutrale positie van het land benadrukken.
George Bush sr. nam op 9 november een belangrijke beslissing namelijk om de Amerikaanse troepen in de Golf te verdubbelen, dit was nodig omdat de Verenigde Staten alles op alles wilde zetten om de strijd met Irak te winnen.
De veiligheidsraad van de Verenigde Naties gaf alle lidstaten op 29 november de bevoegdheid “alle noodzakelijke middelen” te gebruiken om de ontruiming van Koeweit te bereiken en de internationale vrede en veiligheid in het gebied te herstellen, dit zag de Verenigde Staten als toestemming om Irak aan te vallen. De Verenigde Staten gaf Irak tot en met 15 januari 1991 de tijd om weg te trekken uit Koeweit.
Maar Irak weigerde te voldoen aan de eisen die werden gesteld door de Verenigde Staten en zijn bondgenoten.
De dreiging van een oorlog tussen Irak en de Verenigde Staten en zijn bondgenoten was overal te merken. Je kon overal lezen en horen over de dreigende oorlog, men kon geen krant openslaan of ze werden geconfronteerd met de oorlog.
En op 17 januari 1991 was het zover, de oorlog begonnen tussen Irak en de bondgenoten van Koeweit.

Hoofdstuk 2:
De plannen van de deelnemende landen.

De motieven van het bondgenootschap
De motieven van de alliantie (met name de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk, Canada, Saoedi-Arabië, Egypte en Syrië) zijn uiteenlopend, maar iedereen wil in elk geval Koeweit bevrijden. Men kan niet toelaten dat grenzen worden gewijzigd. De grote oliereserves hebben ongetwijfeld een belangrijke rol gespeeld in de besluitvorming van de westerse wereld en Japan. Samen beschikken Irak en Koeweit over 20% van de wereldreserves.
De vernietiging van het nucleaire potentieel van Saddam stond ook hoog op het verlanglijstje van de Verenigde Staten en van Israël, want als Saddam nucleaire wapens had zou hij die ongetwijfeld gebruiken. De Verenigde Staten verzetten zich sinds 6 december 1941 tegen de verspreiding van de nucleaire kennis. Ook de uitschakeling van het leger en de persoon Saddam Hoessein werd door verschillende bondgenoten voorop gesteld (vooral de westerse landen). Ze vonden dat Saddam Hoessein zich overdreven aan het bewapenen was. Het einde van de Koude Oorlog had de wapenhandel doen verkleinen. Voor de wapenindustrie zou een 'goede' korte oorlog de wapenhandel weer doen vergroten en de modernste wapens zouden kunnen uitgetest worden in de realiteit. Maar ook Syrië en Egypte hadden er belang bij dat Irak verzwakt werd.
Zij vreesden voor hun positie als leidinggevende staten in de Arabische wereld. Ook Frankrijk wil aan de onderhandelingstafel zitten. Het beseft dat een militaire deelname daarom noodzakelijk is. De andere staten volgen als bondgenoten.

De Amerikaanse plannen
Hoewel het Witte Huis in eerste instantie een afwachtende houding ten opzichte van Irakese invasie innam, raakte de Amerikaanse president, George Bush sr. er al spoedig van overtuigd dat de Irakese agressie in het Midden-Oosten strijdig was met de Amerikaanse belangen in het Midden-Oosten. Daarom veroordeelde Bush sr. al aan het eind van de eerste invasiedag publiekelijk de Irakese invasie en nam zelf het initiatief om een internationale coalitie van Arabische en Westerse landen op te zetten, ten opzichte van Saddam.
De houding van de Verenigde Staten was gebaseerd op enkele persoonlijke, economische, financiële, politieke en strategische belangen.
Zo gaf de Golfcrisis Bush Sr. de kans zijn imago als een weinig krachtdadige leider kwijt te raken en het gaf de kans om de Amerikaanse bevolking af te leiden van de verslechterde binnenlandse economie, bovendien zou een goed optreden van Bush sr. hem een groot succes kunnen opleveren bij de naderende verkiezing. Aangezien Irak nu 20% van de totale wereldoliereserve bezat heerste er een angst bij de Verenigde Staten dat het bij een snel groeiende economie afhankelijk zou zijn van Irak en dat Irak hier misbruik zou maken door de Verenigde Staten te chanteren. Ook financiële belangen speelde een rol in de Amerikaanse houding ten opzichte van Irak. Aangezien de koninklijke familie van Koeweit tientallen miljarden dollars aan aandelen en eigendommen had in de Verenigde Staten, was het begrijpelijk dat het Witte Huis zich zorgen maakte dat deze in de handen van Saddam zouden vallen.
Naast dit alles was er een zeer belangrijke reden voor de Verenigde Staten om Irak aan te vallen, namelijk het moest Irakese leger en Saddam verzwakken of het liefst nog geheel vernietigen. Irak werd langzamerhand steeds een sterker land in het Midden-Oosten, zelfs een van de sterkste in de regio. Als Irak nog sterker zou worden dan zou het zelfs een dreiging kunnen vormen van de Verenigde Staten en dit kon niet toegelaten worden. De ontwapening van Irak lag dus ook zeer hoog op de verlanglijst van de Verenigde Staten, met name de nucleaire wapens.

Om een munt uit deze oorlog te kunnen slaan moest de Verenigde Staten de gehele Golfregio veilig stellen en moest het terugtrekking van Irak uit Koeweit verzekeren. Ook moest het ervoor zorgen dat Irak zo erg verzwakt zou zijn dat het geen enkele dreiging meer kon vormen voor de Verenigde Staten of zijn trouwe bondgenoot Israël.

Wat waren de plannen van Irak
In Irak bestaat de mening dat Koeweit tot Irak behoort al heel lang. En door de verslechterde Irakese economie heerste er veel ontevredenheid in Irak, tevens had Koeweit zich tot grote woede van Irak schuldig gemaakt aan grootschalige olieboringen in het voornamelijk op Irakese grondgebied liggende Rumaila-olieveld. Deze acties hadden Irak aanzienlijke financiële schade opgeleverd en het land ernstig gehinderd in de wederopbouw van zijn door de Eerste Golfoorlog geteisterde economie.
Door de annexatie dacht Saddam zijn volk tevreden te kunnen stellen en zijn economie te doen stijgen, Koeweit was immers een welvarend land. Bovendien dacht Saddam dat niemand zich met deze kwestie zou bemoeien, dit bleek echter niet het geval te zijn.

Hoofdstuk 3:
De gevolgen van de Tweede Golfoorlog.

Op 26 februari 1991 trokken de Irakezen zich terug uit Koeweit en Koeweit-Stad werd bevrijd. Op 28 februari kondigden de Verenigde Staten een staakt-het-vuren af. Daarna werd begin maart de voorwaarden voor een bestand en voor een definitief staakt-het-vuren bekend gemaakt. Begin april worden de definitieve bestandsvoorwaarden vastgelegd. Daarin stond onder andere schadeloosstelling van Koeweit en van ander door Irak benadeelde landen. Hierin stond ook de ontmanteling, de “opruiming”, van atoomwapens inclusief de raketten.
Er werd er een strook van 15 kilometer breed gelegd tussen Koeweit en Irak met een 1440 man sterk toezicht van militairen van de Veiligheidsraad onder de naam UNIKOM (United Nations Iraq Kuwait Observation Mission).
De Veiligheidsraad stelde op 3 april 1991 dat Irak zich diende te houden aan internationale afspraken over de productie en het gebruik van massavernietigingswapens. De onafhankelijke United Nations (de Verenigde Naties) Special Commission (UNSCOM) concentreerde zich op de vernietiging van de biologische en chemische wapens in Irak. Twintig landen, waaronder Nederland, namen deel aan UNSCOM. Doordat Irak niet meewerkte trok UNSCOM zich in november 1998 terug uit Irak. Er kwam een veroordeling en de inspectie kon terug naar Irak. Maar in december 1998 werd de UNSCOM weer gehinderd.
Hierdoor lanceerden de Amerikanen en de Britten de operatie Desert Fox op 16 december 1998. Tijdens 4 achtereenvolgende nachten werden 650 bombardementsmissies uitgevoerd en 415 kruisraketten afgevuurd. De Irakese militaire infrastructuur was vooral het doelwit. Saddam Hoesseins regime bleef en het weigerde de UNSCOM te laten terug te keren. De spanningen bleven in het begin van het nieuwe jaar. De VS en Groot-Brittannië beschoten herhaaldelijk Irakese militaire doelwitten, terwijl Irak begin 1999 meermalen Koeweit en Saoedi-Arabië bedreigde, omdat beide landen Amerikaanse en Britse gevechtsvliegtuigen gebruik lieten maken van hun bases. Een Amerikaanse aanval, eind januari, miste zijn militaire doelwit waarbij volgens de Irakezen burgers om het leven kwamen.
De naleving van de bestandsvoorwaarden liep niet echt lekker. Er dreigde een Derde Golfoorlog toen de Irakezen weigerden wapeninspecties toe te laten in februari 1998. Dit werd op het nippertje voorkomen omdat Saddam Hoessein alsnog toestemming verleende, zodat zijn paleizen toch nog gecontroleerd konden worden.
Na de Golfoorlog maakten duizenden Irakese militairen en Koerdische strijders tegen het Irakese regime gebruik van het machtsvacuüm dat was ontstaan na de Irakese nederlaag. De opstand werd echter genadeloos neergeslagen en de Koerden vluchtten massaal naar de bergen langs de grens met Iran en Turkije. De Veiligheidsraad riep de lidstaten in april 1991 op de Koerdische vluchtelingen te steunen door het zenden van troepen. De operatie, (onder de naam Provide Comfort), diende ten eerste ter bescherming van de buitenlandse hulporganisaties in Irak.
De Verenigde Staten zijn grootgebruiker van munitie waarin verarmd uranium is verwerkt. Tot nu toe beweren de Verenigde Staten ervan overtuigd te zijn dat leukemie niet veroorzaakt kan zijn voor blootstelling van verarmd uranium. Maar het leger sprak al in juli 1990 zijn ongerustheid over mogelijke gezondheids- en milieurisico's uit in een rapport waarbij de effecten van wolfraam en verarmd uranium in munitie werden vergeleken.
(Wolfraam is ook een zwaar metaal dat gebruikt wordt in wapens maar het is niet radioactief). Dit heeft tot vele discussies geleid, want de NAVO zegt dat het juist geen schade toebrengt bij mensen. Maar veel militairen die terugkwamen uit de Perzische Golf kampten met diverse gezondheidsklachten. Ook hier werd verarmd uranium genoemd als mogelijke oorzaak van de
klachten. Maar tot nu toe is dit niet aangetoond. Deze zaken, betreft het verarmde uranium noemde men het Golfoorlogsyndroom.
Toen de Irakezen weg moesten uit Koeweit, staken ze op de terugweg naar huis nog vele olievelden in de brand. Dit deden zij om de economische wederopbouw van Koeweit te verhinderen, ook wilde zij niet dat de Verenigde Staten deze olievelden in handen zou hebben. Dit zou er immers toe leiden dat de Verenigde Staten qua olie onafhankelijk zou zijn van het Midden-Oosten. De grote branden in de olievelden zorgden, waarschijnlijk niet bedoeld, voor veel vervuiling. De branden werden door Amerikaanse brandweer mannen opgeruimd, deze werden overigens wel door Koeweit zelfs gefinancierd.
In het heden merken we nog een beetje van de golfoorlog, want in 1999 waren er zelfs nog conflicten. Saddam Hoessein zit nog steeds op zijn plek. Er wordt nog steeds gezegd dat Saddam Hoessein nog chemische wapens bezit.

Conclusie

In hoeverre heeft de Verenigde Staten zijn plannen/motieven gerealiseerd?

Op augustus in het jaar 1990 bezette Irak Koeweit, omdat Irak dacht dat de oliepolitiek van Koeweit slecht zou zijn voor de Irakese economie. Ook beschuldigde Irak Koeweit ervan dat het jarenlang olie stal uit het Rumaila-olieveld, dit olieveld lag in Irak. Deze bezetting leidde tot een crisis, de Golfcrisis.
Direct na de bezetting eiste de Verenigde Naties terugtrekking uit Koeweit van het Irakese leger. Een paar dagen naar de Irakese invasie verklaarde de Verenigde Staten en zijn bondgenoten de oorlog aan Irak.
De motieven van de Verenigde Staten om deze oorlog te beginnen was in iedere geval het bevrijden van Koeweit, men kan immers niet toelaten dat grenzen gewijzigd worden. De grote petroleumreserves hebben ongetwijfeld een belangrijke rol gespeeld in de besluitenvorming van de Verenigde Staten. De vernietiging van het nucleair potentieel van Saddam stond ook hoog op de verlanglijst van de Verenigde Staten, ze vonden dat Saddam zich overdreven aan het bewapenen was dus moest hij en zijn wapenarsenaal ook vernietigt worden. Het einde van de Koude Oorlog heeft de wapenhandel enorm doe verkleinen door een goede korte oorlog zou er nieuw leven in de wapenhandel worden geblazen.
Uit eindelijk trokken de Irakezen zich terug uit Koeweit, op 26 februari 1991. Op 28 februari werd een staakt-het-vuren afgekondigd door de Verenigde Staten. Begin april werd de definitieve bestandsvoorwaarden vastgelegd. Daarin stond o.a. de schadeloosstelling van Koeweit. Hier stond ook de ontmanteling, de ‘’opruiming’’ van atoomwapens inclusief de raketten, ook werd er een strook van 15 km breed gelegd tussen Irak en Koeweit.
De Verenigde Staten heeft dus zijn belangrijkste plan gerealiseerd, namelijk het bevrijden van Koeweit. Ook heeft het Koeweit veilig gesteld door de een strook van 15 km breed tussen Irak en Koeweit te leggen. Bovendien heeft de Verenigde Staten het Irakese leger ernstig verzwakt en ontwapend, dit was ook belangrijk voor de Verenigde Staten. Deze ontwapening liep niet echt vlekkeloos, het leidde uiteindelijk tot een nieuwe oorlog, de Derde Golfoorlog. Het enige wat helemaal niet gelukt is, is het vernietigen van de persoon Saddam en zijn bewind. Overigens is geen enkel plan van Saddam gerealiseerd, de oorlog is alleen maar slecht voor Irak geweest.
De mislukkingen van Bush Sr. werden recht gezet door zijn zoon Bush jr. in de Derde Golfoorlog. Toen Bush jr. in het jaar 2000 president werd van de Verenigde Staten, werd het voor iedereen vrij snel duidelijk dat hij erop uit was zijn vader mislukkingen recht te zetten. Toen Saddam weigerde de VN-wapeninspecteurs toe te laten tot zijn paleizen, was het voor Bush jr. een kans om Irak aan te vallen. Bush jr. vertelde de hele wereld dat Irak massavernietigingswapens bezat. Bush jr. viel in het jaar 2003 Irak binnen, een groot verschil met de Tweede Golfoorlog was dat de Verenigde Staten niet meer de gehele westerse wereld aan zijn zijde had. Deze oorlog leidde wel tot de vernietiging van de persoon Saddam en zijn bewind. Het feit dat Irak helemaal geen massavernietigingswapens bezat leidde tot veel onrust in de wereld, Bush jr. had dus als het ware de wereld voorgelogen om de oorlog te kunnen beginnen.

(Bron: http://users.telenet.be/bartdesmyter/index2.htm )