Duizenden havo-scholieren maakten vandaag hun examen geschiedenis. Voor het eerst hoefden zij de kenmerkende aspecten niet uit het hoofd te leren. Maakte dat het examen makkelijker, of juist niet? Wij verzamelen hier de eerste reacties: van docenten, LAKS én jullie zelf. Welke vragen waren lastig? Wat viel mee of tegen?
Het examen zit erop — goed gedaan! Wij zijn benieuwd hoe jij het hebt ervaren.
- Welke vraag vond je lastig?
- Viel het mee of juist tegen?
- Wat voor cijfer denk je te halen?
💬 Deel wat je is bijgebleven van dit examen en lees hoe anderen het vonden.
Uitgebreide reacties van scholieren
"Bij het maken van oude examens leek het alsof ik er niks van snapte, maar voor mijn gevoel was dit examen geschiedenis best wel te doen? Dit jaar was ook anders dan andere omdat je de kenmerkende aspecten als onderdeel van de bronnenbijlage kreeg, dus je krijgt ook geen punten meer voor het benoemen van de KA's. Dit geeft mij het gevoel dat het correctievoorschrift super streng zal zijn, maar dat zullen we op 14 mei pas zien..."
- R. (18)"Ik vond het examen geschiedenis best te doen eigenlijk. De meeste vragen waren redelijk duidelijk en veel antwoorden lagen gewoon voor de hand. Dat gaf wel wat vertrouwen tijdens het maken. De lengte van de toets was ook chill, niet te lang, niet te kort – ik had genoeg tijd om alles goed te doen.
Maar er zaten ook echt wat rare dingen tussen. Vooral vraag 3 en 5… die over de Amsterdamse schutterverenigingen en de Virginia Company. Die waren gewoon vaag gesteld, je moest echt goed nadenken over wat ze precies bedoelden, en dat maakte het lastiger dan nodig. Wat ook wel opviel was die nieuwe manier van vragen over de kenmerkende aspecten. Eerst was het meestal gewoon: noem het aspect, klaar. Maar nu moest je echt meer uitleggen en laten zien dat je het begreep. Al met al vond ik het examen wel te doen, dus de N-term zal wel niet heel hoog zijn helaas…"
- Thom (16)"Ik vond het examen redelijk goed gaan. Het had geen mega moeilijke vragen dus dat was wel fijn. De KA's er opeens bij hebben was wel apart, want dat hebben we nog nooit eerder gehad op de examens en eigenlijk ook nooit mee geoefend en ik moest vaak gokken om welke KA het ging. Ook jammer dat ze geen een jaartal hebben gevraagd want die had ik goed geleerd."
- Sylvania (17)"Ik vond de toets geschiedenis wel te maken. Qua niveau was het wel echt veel hoger vergeleken met de jaren ervoor. Je moest vaak naar de bron verwijzen en dat kost echt veel tijd, want je moet dan weer analyseren, maar ook een reden geven, maar ook dan weer goed. De N-term moet zeker omhoog gaan, sowieso hoger dan 2024.
- Rani (17)"De toets was naar mijn mening HEEL langdradig. De vragen over de kenmerkende aspecten waren of heel erg onduidelijk of te moeilijk, heel veel mensen uit mijn klas, inclusief mezelf, kwamen in tijdsnood. Dit examen kwam helemaal niet overeen met oude examens, en de vernieuwende vragen over de KA's waren helemaal niet te doen.
- Lara (18)"De chronologische tijd vragen vond ik best goed te doen, maar daarna ging het voor mij heel erg snel. Na 1 uur was ik nog maar bij opdracht 4. Ik had ook in totaal 2 vragen overgeslagen waar ik later op terug wou komen, maar dat is dus helemaal niet gelukt. Ik zat de hele 3 uren te schrijven zonder terug te kijken naar mijn antwoord, dus daar baal ik wel echt van. Verder vond ik de vragen best te doen en ik vond het ook interessante bronnen. Jammer van de tijdsnood, daarover heb ik een klacht ingediend.
- Diyar (16)Reacties van docenten
"Het was toch wel weer een beetje een schrijfwedstrijd, dit examen. Leerlingen schrijven namelijk graag alles op en willen zo goed mogelijk antwoorden, maar dat kost ook veel tijd. Toch denk ik dat het met goed leerwerk te doen was. Er werd meer dan ik had verwacht nog gevraagd naar de kenmerkende aspecten (KA's), die leerlingen dit jaar voor het eerst gegeven kregen. Je moet dat overigens net zo zien als dat je een BINAS mag gebruiken bij scheikunde: het is dus niet zo dat je nu strenger beoordeeld wordt omdat de KA’s gegeven zijn.
Verder vond ik het echt een examen gericht op vaardigheden. Zo waren er veel vragen over betrouwbaarheid. Wel een goede verandering: er stond bijvoorbeeld bij vraag 2 wel duidelijk bij dat de bron wel betrouwbaar was. Dan weten leerlingen al welke kant ze op moeten en dat vind ik goed. Maar als je betrouwbaarheid moeilijk vindt, dan had je wel wat problemen.
Ook zaten er wat dingen in die ik nog niet eerder heb gezien, zoals vragen over het homohuwelijk en de motie Tendeloo. Ik ben erg benieuwd naar het correctiemodel, dat komt pas over een paar dagen."
- Marco van Vemde, docent geschiedenis"Ik vond ook dat er redelijk wat KA-vragen in zaten, nu je die op een lijst erbij kreeg. Het leek een beetje alsof ze die vragen aan het opmaken zijn. Omdat de KA's gegeven zijn, krijg je geen punten meer voor het noemen van het KA, je moet iets uitleggen. Dat stond er gelukkig wel bij, dat is wel vriendelijk van de examenmakers.
Bij de volgorde-vragen, vond ik dat de gebeurtenissen wel dicht op elkaar zaten. De eerste was nog wel te doen, maar de tweede over Duitsland en de Olympische Spelen was best lastig. Er waren in elk geval geen gratis punten te verdienen.
Verder leek het examen me redelijk te doen. Het is altijd afwachten wat er uit correctievoorschrift komt, hoeveel ruimte er wordt geboden aan interpretatie van de antwoorden."
- Milo Brinkkemper, docent geschiedenisReactie van het LAKS
"We hebben al 1439 klachten binnen. Die gaan vooral over te diepgaande vragen en hele lange bronnen waardoor leerlingen in tijdsnood kwamen."
- Fé Swets, klachtencoördinator van het LAKS
Reacties Reacties
145💜 Lucht je hart, help elkaar en blijf respectvol 💜
Lees onze volledige Communityregels
Anoniem
De vragen op zich waren best wel goed op niveau, dat is prima, hoort bij havo. Maar dan moet je ons ook genoeg tijd geven om ze fatsoenlijk te maken. Niet zo’n race tegen de klok waarbij je niet fatsoenlijk antwoord KAN geven. Je moest soms tien dingen tegelijk analyseren in één bron. En die bronnen zelf? Geen touw aan vast te knopen. Zó vaag en onduidelijk, alsof ze expres maar de helft erin zetten zodat jij de rest mag gokken, waar je (raad eens) geen tijd voor had!. Dit was geen toets, dit was het Nederlands eindexamen pennen.
Mijn docent zegt dat zelf ook. Ik heb geschiedenis goed onder de knie, ik weet die tijdvakken, ken de kenmerkende aspecten, kan redeneren, verbanden leggen – alles. Maar hier viel geen eer aan te behalen. Want dit ging niet over kennis. Dit ging over hoe goed je kon raden wat Cito in hun model wilde horen. En als jouw redenering logisch is, maar net even anders geformuleerd dan hun ‘modelzin’, dan is het gewoon fout. Echt bizar.
Ik hou van geschiedenis. Echt. Het is één van m’n lievelingsvakken. Maar door dit soort examens word je motivatie gewoon gesloopt. Je leert hier niks van. Je wordt afgestraft op snelheid en woordkeuze, niet beloond op inzicht. En dan zie je van die mensen op forums zeggen “Ja, was goed te doen als je geleerd hebt hoor.” Geloof me, dit had niks met leerwerk te maken. Dit was pure interpretatie, bronkoppeling, beredenering, en hopen dat je precies hun formulering raakt. Dat is geen eerlijk examen. Dat is schieten in het donker
svnns
Jan Doedelpoede
A. Schlager
gr. mevrouw Schlager (docent geschiedenis)
J2FBLOCK
Rotjoch
Leonid Breznjev
jsnn
santino
Allereerst week het examen inhoudelijk sterk af van wat volgens de syllabus en het lesmateriaal van ons werd verwacht. Er kwamen onderwerpen in voor die nauwelijks of niet behandeld zijn in de klas. Sommige vragen vroegen naar details die niet voorkomen in de voorgeschreven jaartallenlijst of het officiële overzicht van eindtermen. Hierdoor leek het alsof het examen ons wilde verrassen in plaats van toetsen op feitelijke kennis en inzicht.
Daarnaast waren veel vragen onnodig specifiek of juist erg vaag. Er zaten vragen tussen waarbij het antwoord vooral afhankelijk leek van interpretatie, niet van kennis. Dit leidde tot verwarring, omdat de vraagstelling niet altijd duidelijk was en het moeilijk was te bepalen wat er precies van ons werd gevraagd. In sommige gevallen leken vragen zelfs strikvragen – ontworpen om ons te laten falen in plaats van te laten slagen.
Wat ook opviel was de extreme lengte van het examen. De hoeveelheid tekst, bronnen en vragen stond niet in verhouding tot de tijd die we kregen. Veel leerlingen zijn onder grote tijdsdruk in paniek geraakt of hebben het examen niet af kunnen maken. Vooral de bronvragen kostten veel tijd, omdat de teksten lang en complex waren. Er was te veel schrijfwerk vereist voor het aantal punten dat ermee te verdienen viel, vooral bij vragen van 2 of 3 punten.
Wat betreft de moeilijkheidsgraad: het examen was duidelijk veel moeilijker dan voorgaande jaren. In vergelijking met oudere examens en oefenopgaven lag het niveau merkbaar hoger. De vragen vereisten uitgebreide analyse en diepgaande interpretatie. Dit examen voelde op veel punten meer als een vwo-toets dan als een havo-examen. Het was niet in balans met het niveau waarop wij als havo-leerlingen zijn voorbereid.
De bronnen zelf vormden ook een groot probleem. Er waren er te veel, ze waren lang, en ze moesten snel en nauwkeurig geanalyseerd worden, wat in de beschikbare tijd bijna niet haalbaar was. De koppeling tussen de vraag en de bijbehorende bron was bovendien niet altijd logisch of duidelijk, wat zorgde voor verwarring en tijdverlies.
Verder was de verhouding tussen contextvragen en bronvragen niet in balans. Het examen leunde zwaar op bronanalyse en toetste nauwelijks op algemene historische kennis, terwijl daar het hele jaar op is geoefend. Voor leerlingen die veel tijd hebben gestoken in het leren van context en kernbegrippen voelde dit als oneerlijk.
Ook de opbouw van het examen riep vragen op. De volgorde van de onderwerpen voelde onsamenhangend en chaotisch. Vragen sprongen van de ene periode naar de andere zonder duidelijke overgang. Bovendien stonden bronnen en vragen soms ver uit elkaar op de pagina’s, wat zorgde voor onnodig veel bladeren en verlies van overzicht.
Tot slot wil ik zeggen dat het correctievoorschrift voor dit soort vragen vaak veel ruimte voor interpretatie laat. Dat kan leiden tot grote verschillen in beoordeling, afhankelijk van de corrector, wat de kans op een eerlijke beoordeling verkleint.
Samenvattend was dit examen te lang, te moeilijk, verwarrend opgesteld en inhoudelijk niet in lijn met de lesstof, syllabus en verwachtingen. Voor veel leerlingen was het meer een race tegen de klok dan een eerlijke toets van historische vaardigheden en kennis. Hopelijk wordt deze klacht serieus genomen en leidt dit tot betere en eerlijkere examens in de toekomst.
Dewi
Ethan
Shania
Floortje
Jonas
Yentl
Mason
Mies
B L
Svvh
Joëlle
Joëlle
Moo
Joëlle
Mason
Nxro
bas
snnxv
Isa-Kate
Anno
Josien
Diederik
Rose
AA
examen maker
fa
L
Ik hoop dat dit jaar dus ook een hogere N-Term krijgt, ik had al moeite met dit examen met meer als genoeg voorbereiding.
Danny