Herfstlied door Simone van der Vlugt

Gebruikte editie voor het boekverslag Gebruikte druk: 1e
Verschijningsdatum eerste druk: 17 januari 2009
Aantal bladzijden: 276
Uitgegeven bij: AmboAnthos te Amsterdam Beschrijving voorkant Op de voorkant staat de afbeelding van een jong(e) zwartharig(e) vrouw/ meisje die/dat met haar hoofd tegen een spiegel leunt, waardoor er een halve tweede afdruk van een hoofd zichtbaar wordt. Genre van het boek Het is de vijfde literaire thriller voor Simone van der Vlugt na “De reünie” , “Schaduwzuster”, “Het laatste offer”en “Blauw water”
Waarschuwing vooraf: lees eerst het boek voordat je verder gaat
Ga niet verder in dit verslag, voordat je het boek zelf hebt gelezen. Het is namelijk essentieel voor het lezen van een thriller dat je eerst het verhaal leest (vanwege de spanning) en dan pas het verslag. Wanneer je weet wat de clou van het verhaal is, bederft dat je spanningsboog. In dit boek weet Simone van der Vlugt de spanning van het whodunit motief tot het laatste hoofdstuk te bewaren ( en die is zeker voor de gemiddelde lezer een verrassing) wanneer je eerst het verslag gaat bederft dat een heleboel leesplezier. De aangeleverde flaptekst Als journaliste voor de cultuurpagina van het Leidsch Dagblad heeft Nadine het prima naar haar zin,maar eigenlijk zou ze het liefst schrijfster worden. Net als ze erin slaagt een uitgever voor haar werk te interesseren,wordt Leiden opgeschrikt door de moord op een jonge vrouw. Samen met haar collega’s zit Nadine boven op het nieuws,waar ze steeds meer bij betrokken raakt. Als de vermoorde vrouwuiterlijk een sterke gelijkenis met Nadine blijkt te vertonen, kan ze de gebeurtenissen niet meer als toeval afdoen en beseft ze dat zij en haar zestienjarige dochter Mariëlle gevaar lopen. Vooral als de moordenaarmeer slachtoffers maakt, die allemaal in Nadines omgeving verkeren. Titelverklaring en motto “Herfstlied” verwijst naar het motto dat Simone van der Vlugt aan haar boek meegeeft. Het is een Frans gedicht van Paul Verlaine “Chanson d‘automne.” Het telt drie strofen en in de roman maken Nadine en een collega een gedichtenwandeling in Leiden. Dan wordt het gedicht van het motto in het Nederlands weergegeven. (blz. 198-199) Vooral de laatste strofe wordt dan –vertaald- interessant. En ik moet voort, waar de wind mij voert, mee op zijn boze pad, van hier naar daar, als was ik maar een najaarsblad. . Nadine krijgt in het verhaal de indruk alsof het leven haar steeds boze dingen laat meemaken. ( de dood van haar man, het verlies van relaties, de moeilijkheden met haar dochter) Het zijn alle sombere en verdrietige gebeurtenissen die haar overkomen. Het lijkt alsof ze niet in staat is om na de dood van haar man nieuwe relaties op te bouwen. Een andere verklaring kan bovendien zijn dat haar eerste boek (die in het begin helemaal niet zo goed wordt verkocht) in oktober ( de herfst) uitkomt. Het is als het ware het herfstlied van Nadine. Structuur en perspectief Het verhaal wordt opgebouwd in 49 genummerde hoofdstukken, die het verhaal vanuit het gezichtspunt van de 36-jarige kunstjournaliste Nadine van Mourik vertellen. Ze vertelt in de zijvorm (als personale vertelster) het verhaal in d e o.t.t. Daarnaast zijn er 9 stukjes tekst waarin de latere dader onthult waarom hij/zij tot zijn/haar daden is gekomen. Die stukjes worden verteld in de o.t.t en bovendien in de ikvorm waardoor het lang onzeker blijft voor de lezer of de dader een man of een vrouw is. Het gehele verhaal wordt voor je beleving als lezer chronologisch verteld. Er wordt maar weinig duidelijk gemaakt van wat er zich in het verleden heeft afgespeeld. Alleen in de stukjes met de ik-verteller wordt het verleden even opgehaald. Het verhaal heeft een opening in handeling(je staat als lezer meteen in het verhaal) en een gesloten einde. (de dader wordt gevonden) De tijd van het verhaal In het verhaal zelf worden door de schrijfster nauwelijks data en jaartallen genoemd. Wel is zeker dat het verhaal ergens in mei begint en dat het bijna een jaar later (kort na het Boekenbal in de Boekenweek) in maart eindigt. Er zijn geen aanwijzingen voor een bepaald jaar, maar het is in ieder geval een jaar in de 21e eeuw (het gebruik van internet en mobieltjes, msn )
De plaats van handeling Twee steden spelen een belangrijke rol. Nadine woont in Leiden en in die stad in haar woning spelen zich veel verhaalelementen af. Andere gebeurtenissen (Boekenbal bijvoorbeeld) spelen zich in Amsterdam. < Samenvatting van de inhoud Nadine van Mourik is een 36-jarige journaliste bij het Leids Dagblad. Ze verzorgt de kunstpagina. Ze heeft een 16-jarige puberdochter Mariëlle die eigenlijk haar eigen gangetje wil gaan. Vijf jaar ervoor is haar man Christiaan bij een auto-ongeluk om het leven gekomen. Daarna heeft ze nog een relatie met een man gehad, maar die werd daarna ook weer verbroken. Ze heeft een vriendin Sigrid (actrice) die nog al eens een one- night- stand wil. Samen hebben ze het best naar hun zin, shoppen lekker en nemen mannen op de korrel.. Nadine wil graag schrijfster worden en heeft een cursus gevolgd. De leden van die schrijfcursus ontmoet ze regelmatig in een café. Ze steunen elkaar maar ze zijn ook een beetje jaloers op elkaar. Het begint met de moord op een meisje Melissa, dat door de moordenaar in een café wordt ontmoet en later wordt neergeslagen en gewurgd. Leiden is ontzet. Op de redactie komt het bericht binnen en de jonge vrouw die vermoord is, heeft wel iets weg van Nadine. Bij de bijeenkomst van het schrijversvriendenclubje ontmoet Nadine een knappe man Eelco. Hij is uitgever en wel gecharmeerd van haar: hij schuift haar zijn visitekaartje toe met de mededeling “bel me.” Dat doet ze en ze kan hem vertellen over het manuscript dat ze heeft klaarliggen. Ze heeft een thriller geschreven. Hij vraagt het hem toe te sturen en na een paar dagen heeft ze al commentaar terug. Hij vindt het goed, maar zijn uitgever heeft een ander soort boeken in het fonds. Het lijkt een dooddoener, maar hij kan haar wel in contact brengen. met de uitgever Aurora. Dat gebeurt en Nadine wordt bovendien verliefd op Eelco. Dat vertelt ze ook aan haar vriendin Sigrid. Intussen heeft de lezer al vanaf het begin kennis kunnen maken met de later dader. Die zegt dat hij/zij erg verliefd is op Nadine en eigenlijk niemand in haar buurt kan velen. Het komt allemaal doordat de moeder van de ikfiguur hem/haar in de jeugd verlaten heeft, waardoor er een soort verlatingsangst bij de verteller is ontstaan. Hij/Zij zal voorkomen dat Nadine aan een ander zal toebehoren. Dat wekt natuurlijk spanning bij de lezer, die in de gaten krijgt dat de “verkeerde vrouw” (Melissa) vermoord is. Eelco blijft Nadine benaderen. Die heeft steeds meer moeite met haar dochter die haar eigen weg wil gaan en niet wil vertellen met wie ze omgaat. Op een keer leest Nadine op msn een
een bericht van een zekere Ruben. Mariëlle wil niet vertellen wie dat is, maar door een toeval komt Nadine erachter dat dit Ruben Offermans is, de 26-jarige leraar Nederlands van Mariëlle. Die heeft ze wel eens ontmoet en ze belt hem op om te zeggen dat ze hem onmiddellijk wil spreken. Hij zegt dat hij te ver gegaan is en dat hij Mariëlle met rust zal laten. Het was eigenlijk maar een spelletje. Nadine zal dan geen aanklacht indienen. Bij het vriendenclubje valt het minder goed dat Nadine haar boek zal worden uitgegeven. Aurora ziet er namelijk wel wat in, wanner ze het een en ander zal verbeteren. Het boek zal “Littekens” gaan heten. Vooral Joëlla (potentieel gezien de meest belovende schrijfster van het groepje) maakt hatelijke opmerkingen. Van Tom, een andere man uit het clubje, hoort Nadine dat die Joëlla terecht heeft gewezen. Hij lijkt erg gecharmeerd van Nadine te zijn en dat maakt hem een verdachte met de wetenschap van de stukjes van de ik/verteller. De ik-verteller geeft aan dat de zijn/haar moeder terugkeerde naar Nederland maar dat dit voor hem/haar te laat was. Hij/zij nam wraak op haar door haar op een metrostation ongemerkt voor het treinstel te duwen. Niet lang daarna wordt ook Joëlla dood gevonden. Maar dat gebeurt allemaal na een gezellige barbecue die Nadine organiseert vanwege het uitgeven van haar boek. Diverse gegadigden voor de dader-titel zijn op het feest aanwezig: (Tom immers ook al een jaloerse schrijver, Joëlla zelf, Ruben Offermans die plotseling tijdens de barbecue binnenkomt vallen, Arnout, de collega -journalist van Nadine, Eelco) Diverse mensen hebben op het vreetfeestje gepraat met Joëlla en Mariëlle heeft dit vastgelegd op de videocamera (voor later) Maar kort daarna wordt Joëlla vermoord: eigenlijk op dezelfde manier als Melissa in het begin van het boek. Eerst geslagen met een stoeptegel, daarna gewurgd. Tom wordt even verdacht, want hij is het laatste die gezien is met Joëlla in een uitgaanscafé. Wanneer de aanbiedingsfolder voor “Littekens” uitkomt, wil Nadine die trots laten zien aan Tom, maar die reageert vreemd. Hij lijkt wel jaloers en wordt daarmee toch weer meteen verdacht. Hij is immers min of meer verliefd op Nadine en doet ook jaloers naar Eelco. De ik-verteller is dan al op bezoek geweest bij Eelco. Met een pistool is Eelco bedreigd zonder dat hij de dader heeft kunnen zien, dat hij voortaan uit de buurt van Nadine moet blijven, omdat hij er anders aan moet geloven. De verteller heeft met een hese stem (vanwege het vele roken) gesproken, waardoor Eelco niet kon weten wie hem heeft bedreigd. (blz. 155) In oktober komt het boek uit en tijdens de DDDD van de Bijenkorf moet Nadine signeren, maar er komt niet veel publiek op af. Dat valt haar tegen. Wat evenmin leuk is, is dat Eelco niet meer bij haar komt. Ze weet niet waarom dat is. Op een dag vertelt hij haar dat hij haar niet meer wil ontmoeten en Nadine vindt dat vreselijk. Ze dacht dat hij zo’n aardige man was. Sigrid lijdt met haar mee: mannen zijn toch maar rotzakken. Het boek “Littekens”weet toch zijn weg te vinden naar de kopers. Er komt vrij snel een tweede druk. Haar collega Arnout gaat een studie maken van oude krantenberichten, omdat in de zaak met de twee gedode meisjes weinig vordering komt. Hij bestudeert oude moordzaken en denkt een aanwijzing te kunnen vinden. Hij vertelt Nadine van zijn bevindingen.
De ik-verteller gaat op bezoek bij Mariëlle die hem/haar binnenlaat. Het is dus in ieder geval een bekende van Nadine. Ze kijken naar de video-opnamen van de barbecue. Daarop staan gesprekken tussen de dader en Joëlla. Na dat bezoek dringt de verteller het huis opnieuw binnen om de videoband en de camera mee te nemen. Tijdens dat bezoek komt Mariëlle weer thuis en die vindt het maar allemaal heel erg vreemd. Arnout wordt door Nadine uitgenodigd om de opening van de Boekenweek (maart) mee te maken. Eelco zal er waarschijnlijk ook zijn en Nadine wil hem liever niet meer ontmoeten, daarom kan Arnout mee als haar beschermer. Ze doen ook nog de gedichtenwandeling in Leiden, waarbij ze voor het gedicht “Herfstlied”van Paul Verlaine blijven stilstaan. De ik-verteller geeft aan dat hij/zij ook een kaartje heeft bemachtigd voor het Boekenbal en dat hij/zij er ook naar toe zal gaan. De spanning wordt daarmee opgevoerd . Tijdens het bal ontmoet Eelco toch Nadine. Hij wil haar aanspreken, maar krijgt een beuk van haar beschermer Arnout. Eelco moet haar lekker met rust laten, zegt hij tegen hem. Nadine spreekt Eelco later op de wc en die vertelt haar dat hij een tijdje ervoor een ontmoeting heeft gehad met iemand die hem op straffe van de dood verbood met haar nader contact te hebben. Nadine begrijpt het nu wel. Toch wil ze liever weg van het Boekenbal. Arnout neemt haar mee, maar als ze weggaan, komt er een ambulance aanrijden. Er is iets gebeurd. Thuisgekomen merkt Nadine dat Mariëlle niet thuis is en dat Renate haar vriendinnetje niet weet waar ze is. De volgende morgen wordt Nadine door de politie gebeld met de mededeling dat Eelco is neergestoken tijdens het Boekenbal. Ze moet zich melden en hoort dat hij dood is. Zij en Arnout worden gehoord, maar ook Ruben Offermans was aanwezig. Ze wil eigenlijk het liefst weg, want ze weet niet waar Mariëlle is. Ze kan op een zeker moment zomaar weglopen uit het bureau en gaat naar huis, maar Mariëlle is nergens te vinden. Dan hoort ze van Arnout dat haar dochter aangereden is en dat de dader doorgereden is. Ze ligt in het LUMC op IC. Ze heeft rare strepen in haar hals die de dokter niet direct kan verklaren. Ze wordt eerst nog beademd, maar daarna komt ze gelukkig bij en kan aan Nadine doorgeven wie haar aangereden heeft. De verbazing van Nadine is groot. De ik-verteller heeft inmiddels aangegeven dat hij/zij Eelco heeft neergestoken en dat hij/zij Mariëlle aangereden heeft en dat ze gewurgd had moeten worden. Maar er was een andere auto aankomen rijden. De ontknoping nadert nu haar einde. Nadine rijdt naar het huis van de dader en snuffelt in enkele spullen. Ze vindt in de afvalcontainer een plastic tas met bebloede schoenen en neemt die mee. Ze wordt steeds achtervolgd door een witte Peugot. Arnout heeft zo’n type auto. De lezer denkt dat Arnout waarschijnlijk de dader is. Ze belt de politie en vertelt dat ze de bebloede schoenen heeft. Ze rijdt daarna naar huis en merkt dat er iemand in haar huis zit. Dat is Sigrid. Die wil dat Nadine met haar “meegaat.” Die weet dat Sigrid weet dat zij weet dat Sigrid de dader (en de ik-verteller ) is. Sigrid heeft een mes en wil beiden de dood in jagen. Ze steekt genadeloos toe. In het laatste hoofdstuk zit Sigrid in de cel. Ze bekent dat ze verliefd was op Nadine. Ze lijdt aan Borderlinesyndroom en verlatingsangst. Ze had samen met Nadine gelukkig willen worden. Gelukkig is Arnout op het allerlaatste moment tussenbeide gekomen waardoor Nadine nog leeft. Ze krijgt 20 jaar met tbr en . ze verwacht dat ze over 12 jaar vrij zal komen. (Dat zal niet gebeuren, want tbr verhoedt dat) Vanuit de cel ziet ze dat Nadine in interviews heeft gezegd dat ze een relatie heeft met Arnout. Haar populariteit als schrijfster is erg gestegen. Sigrid denkt dat ze elkaar nog hard nodig hebben. Thema, motieven en interpretatie Simone van der Vlugt is in haar vijfde thriller op dreef. Het is haar beter gelukt dan in haar vorige roman ( “Blauw water”) de spanning op te voeren en de dader tot het laatste hoofdstuk geheim te houden. Dat blijft eigenlijk een regelrechte verrassing. Onderweg kan een oplettende lezer een kleine aanwijzing ervoor oppikken, (blz. 155) maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik die op dat moment over het hoofd heb gezien. Dat is maar goed ook, want daardoor ontstaat een heel spannend verhaal, waarbij de dader weliswaar uit de lucht komt vallen, zonder dat er sprake is van een “deus ex machina.” Dat is natuurlijk knap. Wat de spanning betreft, is deze vijfde thriller dus erg geslaagd. Het is een vlot lopend verhaal, waarin diverse daders in aanmerking komen voor de gepleegde misdaden en dat als een echte “pageturner” kan worden beschouwd. Natuurlijk hanteert Van der Vlugt een handig hulpmiddel als de dubbele verteller en door de keuze van een ik-verteller kan het geslacht van de dader lang verborgen blijven. Ook het middel van de cliffhanger aan het einde van enkele hoofdstukken blijft een beproefd element in thrillers. Maar deze keer worden ze zonder al te veel irritatie voor de lezer gebruikt. Het is dus zonder meer een geslaagd boek te noemen. Enkele motieven voor je leesdossier: - de whodunit en de whydunit - het uitbrengen van een boek - jaloezie - wraak - Borderlinesyndroom - liefdesrelaties - moeder-dochterverhouding (twee keer moeder van Sigrid en Sigrid en Nadine versus Mariëlle) - verboden relatie leraar-leerling - puberteit
De waardering van scholieren . com is de standaardwaardering voor thrillers op de lijst ( 2 punten) Ik denk dat het boek geschikt is voor mavo-havo-en vwo-kandidaten. Zij zullen het boek zeker waarderen met een “ruim voldoende “of “goed” wat de amusementswaarde betreft.
Recensies Er zijn uiteraard nog geen recensies verschenen. Over de schrijfster en haar eerder gepubliceerde werk Bron: website schrijfster
Simone van der Vlugt werd op 15 december 1966 in Hoorn als Simone Watertor geboren. Al op jonge leeftijd wist ze dat ze schrijfster wilde worden en op haar dertiende stuurde ze voor het eerst een manuscript op naar een uitgever. Ze bleef proberen een uitgever voor haar werk te interesseren, tot ze Nederlands en Frans ging studeren aan de lerarenopleiding in Amsterdam. Tijdens haar studie kwam ze in aanraking met jeugdliteratuur en zodra ze haar diploma had behaald, schreef ze een historisch jeugdboek dat in 1995 onder de titel De amulet verscheen bij uitgeverij Lemniscaat. Dat was het eerste boek in een lange reeks historische jeugdboeken waar ze verschillende prijzen mee won en die ook in Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Spanje en Denemarken verschenen. Tegenwoordig schrijft ze ook thrillers voor volwassenen die verschijnen bij uitgeverij AmboAnthos. Simone van der Vlugt is getrouwd, heeft twee kinderen en woont in Alkmaar. Thrillers - De reünie (2004) - Schaduwzuster (2005) - Het laatste offer (2007) - Blauw water (2008) - Herfstlied (2009)