Titel
De aanslag

Over Harry Mulisch
Z'n volledige naam is ; Harry Kurt Victor Mulisch. Hij werd geboren op 29 Juli 1927 in Haarlem als enige zoon van K.V.K Mulisch die uit Oostenrijk komt, en Alice Schwarz uit het Belgische Antwerpen.
Zijn vader komt te overlijden na in de 2e wereldoorlog in een werkkamp te zijn gestopt. Zijn moeder emigreert naar San Francisco, waar ze amerikaanse word.
Z'n schrijfcarriëre begint in 1947 waar hij een stukje in het Elsivier weekblad schrijft. Twee jaar later schrijft hij z'n eerste roman genaamd « Archibald Strohalm ». Hij woont sinds 1958 in Amsterdam. Uit zijn huwelijk met S. Woudenberg komen twee kinderen voort ; Anna en Frieda. In 1992 krijgt hij z'n 3e kind genaamd Menzo en die is voortgekomen uit een verhouding met een andere vriendin.
Mulisch is sinds 1958 redacteur geworden van verschillende bladen. Sedert 1962 is hij bestuurslid van « de bezige bij ». Hij schreef ondertussen veel goede literaire boeken, waar onder het legendarische boek ; « de aanslag ». Er worden een aantal tentoonstellingen over hem gegeven. Ook werd hij bij de uitreiking van « de ontdekking van de hemel » bevorderd tot officier in de orde van Oranje Nassau ; tevens kreeg hij een zilveren medaille van de gemeente Amsterdam.

Tevens zijn er ook een aantal boeken van hem verfilmd, waaronder « de aanslag ».

Bibliografie
Het eerste boek van Harry Mulisch is : Tussen hamer en aanbeeld en het werd uitgegeven door de arbeidspers in Amsterdam.
Daarop volgde zijn eerste roman genaamd : « Archibald Strohalm ».
Verder schreef Harry Mulisch ook nog een boek met een sprookje en die werd uitgegeven door «De Bezige Bij » uit Amsterdam. Dat boek heette « Quauhquauhtinchan in den vreemde ».
Ook schreef hij een heel erg goed boek met de nodige prijzen en versierselen, het werd in 1982 uitgegeven, wederom door « de Bezige Bij » uit Amsterdam, en dat boek heette « de Aanslag » Eens schreef hij ook een gedichtenbundel met als titel «De Gedichten ».
Hij heeft natuurlijk nog wel veel meer boeken geschreven, maar ik heb er de bekendste en de apparte boeken uitgehaald.
Verder valt ook erg op dat bijna al zijn boeken zijn uitgegeven door de in Amsterdam gevestigde uitgeverij « De Bezige Bij ».

Vorm
Dagboekvorm

Samenvatting
Woensdag 23 September 1998
De eerste episode van het boek gaat over de aanslag. Op een avond in Januari 1945 zit het gezin Steenwijk in de huiskamer, als ze plotseling schoten horen. (Eerst een, dan twee snel achter elkaar en na een paar seconden het vierde en vijfde schot). Fake Ploeg, een NSB-er, is doodgeschoten, op de stoep bij de buren van Steenwijk. Even later komen buurman Korteweg en zijn dochter Karin naar buiten, en leggen het lijk voor het huis van Anton.

Als de politie arriveert, worden Peter en Antons vader en moeder doodgeschoten en het Huis wordt in Brand gestoken. Anton wordt meegenomen en brengt een nacht door in een politiecel. Daar zit op datzelfde moment ook een vrouw, die hem troost. De volgende dag wordt Anton naar het Ortskommandantur gebracht en mag hij bij zijn oom en tante gaan wonen.


Zondag 27 september 1998
Anton wordt opgevoed door zijn oom en tante. Hij gaat medicijnen studeren. Op een feestje komt hij voor het eerst in 7 jaar weer in Haarlem. Door een opmerking over de oorlog in Korea wordt Anton weer aan de Aanslag herinnerd. Anton besluit weg te gaan en gaat door Haarlem wandelen. Hij komt op de plaats waar zijn huis heeft gestaan. Als hij langsloopt, ziet de buurvrouw, Mevrouw Beumer, hem en ze vraagt Anton binnen. Ze beginnen over de gebeurtenissen vlak na de oorlog te praten. Anton komt te weten dat er een monument is opgericht voor de slachtoffers van de represaille maatregelen van de Duitsers. Hij gaat er langs en ziet de namen van zijn ouders erbij staan. Als hij naar Huis gaat denkt hij bij zichzelf dat hij nooit naar Haarlem toe had moeten gaan en dat hij dit ook zeker niet meer zal doen.

Dinsdag 29 September 1998
Het is 1956. Anton woont op kamers in Amsterdam en is coassistent anesthesie. In de stad is veel oproer, waar de politie aan te pas moet komen. Als Anton tijdens de rellen naar huis gaat, ontmoet hij Fake Ploeg jr. Ze hebben een gesprek, en Anton hoort dat Fake niet heeft mogen studeren, omdat zijn vader NSB-aanhanger was. Fake is er heilig van overtuigd, dat zijn vader net zo onschuldig is gedood als de ouders van Anton. Dat kan er bij de laatste niet goed in. Het gesprek eindigt als Fake een steen tegen de spiegel van Anton gooit. Even later ontploft dan ook nog de oliekachel waardoor de kamer vol roet komt. (vergelijk met eerste episode waar de Duitsers de ruiten in gooiden en het huis in brand staken).

Woensdag 30 September 1998

Anton is nu drie‰ndertig. Hij heeft zijn artsenexamen gehaald en is groter gaan wonen. Hij werkt in een ziekenhuis als assistent- anesthesist. Hij is sinds 1961 getrouwd met Saskia en heeft een dochtertje van vier, Sandra. Anton wordt weer aan de aanslag herinnerd op de begrafenis van een journalist, een vriend van zijn schoonvader. Als hij na de begrafenis met Saskia, Sandra en zijn schoonvader naar een caf‚ gaat,. hoort hij de man links van hem zeggen:'Ik schoot eerst in zij rug, toenm een keer in z'n schouder en in z'n buik, terwijl ik hem voorbij fietste.' Anton hoort dan in gedachte de vijf schoten. Hij zegt er iets over tegen de man die lijkwit wordt. De man, Cor Takes, en Anton gaan zitten praten en hij hoort voor het eerst in 21 jaar iets over de vrouw waarmee hij die nacht van de aanslag in de cel heeft gezeten. Zij blijkt Truus Koster te heten en was de vriendin van Cor Takes. Deze heeft een foto van haar en geeft Anton zijn adres.
Anton wil eerst niet langsgaan bij Takes, maar hij doet het later toch. Als hij haar foto ziet weet hij, waarom hij met Saskia getrouwd is: zij heeft in haar ogen dezelfde blik als Truus Koster.

Zaterdag 3 Oktober 1998
We zijn weer vijftien jaar verder. Anton is in een ander ziekenhuis gaan werken, waar hij meer verdient. Hij heeft vier huizen. In 1967 is hij gescheiden van Saskia, en in '68 getrouwd met Liesbeth. Een jaar later wordt er een zoon geboren: Peter. Anton gaat met Sandra, als zij zestien is naar Haarlem. Bij het monument ziet hij onder de namen van zijn ouders ook de naam J. Takes staan, de broer van Cor, die bij de doodgeschoten gijzelaars hoorde. Daarna gaan ze naar de erebegraafplaats in de duinen, waar Truus Koster begraven ligt. Het boek eindigt met een grote demonstratie tegen atoomwapens in 1981. Anton wordt eerst gedwongen er ook aan mee te doen, maar hij gaat steeds vrijwilliger meelopen. In de demonstratie ontmoet hij zijn buurmeisje Karin Korteweg, zijn buurmeisje uit Haarlem. Ook met haar praat hij over de Aanslag. Karin en haar vader blijken Fake Ploeg bij Steenwijk op de stoep gelegd te hebben, omdat Korteweg bang was voor hagedissen, die hij met moeite gedurende de oorlog in leven gehouden had. Als Anton vraagt waarom ze Ploeg niet bij de andere buren gelegd hebben, zegt Karin, dat zij dat ook wilde doen, maar dat haar vader had gezegd dat daar al sinds 1943 Joden ondergedoken zaten.
Als Anton dit allemaal gehoord heeft, overdenkt hij een aantal dingen; wie was er schuldig en wie onschuldig ? Zouden zijn ouders en Peter gedood zijn door toedoen van hagedissen ?

Anton gaat dan met zijn zoon in de demonstratie verder, en rekent als het ware af met het verleden.(Hij denkt:'Wat doet het er toe ? Het is allemaal vergeten.')

Verwachting
Of het niet zo'n eentonig boek zou worden zoals sommige romans vaak zijn en daar heb ik een hekel aan om te lezen.

Reactie
Het verhaal is een afwisselend perspectief: eerst Thomas daarna een briefwisseling en daarna Leonie.

Recensie
De recensie is geschreven door Frans de Rover. De bron is : Vrij Nederland, 9 Oktober 1982.
De aanslag is een prachtig boek, het is goed uitgevoerd, het oogt puntgaaf. Het is een perfect verhaal, het is een heel emotioneel geschreven boek waar hij alle boeken van voorheen heeft overtroffen. Hij heeft er al z'n gevoel in gestopt wat maar mogelijk is. Het begin is al meteen goed : de verteller verteld met een mooie ouderwetse gemoedelijke stem het « intro ».
Eerst noemt hij enkele historische feiten vooraf, bijvoorbeeld dat er een aanslag wordt gepleegd in Haarlem. Daarbij worden ook nog enkele namen genoemd van legendarische verzetshelden van Haarlem, waaronder het meisje met het rode haar die iemand neer wil gaan schieten. Enkele minpunten zijn dat het alweer een oorlog-roman is en dat hij op de mulisch manier, heel erg poëtisch is geschreven. Verder is het jammer dat hij sommige lege punten heeft. Dat is een stukje dat helemaal niets zegt. Hij vertelt soms een beetje te oppervlakkig hoe het allemaal gaat, hij zou op zo'n moment meer in detail moeten treden.
Hij heeft het moment in de gevangenis heel goed in detail, de vrouw heeft veel begrip en toont dat ook.

Hij had een hele goede zin als motto ; Overal was het al dag maar bij ons was het nog nacht. Het leven gaat na de 1e episode door in 4 episoden waarin hij wat ouder en wijzer is dan in de 1e.
En natuurlijk wordt de afloop niet verteld omdat dan de clou al is verteld en dat mag nooit in een recensie.

Mening
Ik heb veel gehoord van dit boek dus besloot ik het ook eens te lezen. Omdat ik er zoveel over gehoord heb had ik vrij hoge verwachtingen van dit boek, en die zijn ook uitgekomen. Ik vind dit één van de beste boeken die ik ooit gelezen heb!
Ik vond vooral het begin van het boek (de aanslag op Fake Ploeg) het spannendst, naar mate je verder kwam in het boek werd het toch wel iets saaier, maar een stukje voor het einde werd dat ook wel weer beter. Dat kwam doordat er in het middenstuk minder spannende dingen gebeurden. Ik kon mijzelf goed inleven in de figuur van Anton Steenwijk; want ik zou denk ik een heleboel dingen hetzelfde doen als ik in zulke situaties terecht zou komen.
Ik vond het een zeer goed boek, omdat het duidelijk geschreven is, omdat het een spannend boek is: je valt er niet bij in slaap zoals bij sommige andere boeken, en het boek leest gewoon makkelijk weg, een aanrader dus!

Evaluatie
Allereerst heb ik een boek uitgezocht in de bieb. Vervolgens heb ik een aantal malen geprobeerd om een recensie te vinden op internet maar die waren er niet en ben toen eerst maar eens begonnen met het lezen van het boek.
De recensie heb ik vervolgens over de post ontvangen van Vrij Nederland nadat ik eerst heb gebeld om die te bemachtigen.
Ik heb in de mediatheek het Kritisch Literatuur Lexicon gepakt en daar de bio- en bibliografie uit gekopieerd.
Ondertussen heb ik ook het boek uitgelezen.

En zodoende kon ik als laatste stap mijn hele leesverslag in elkaar zetten.