Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2013
• 196 pagina's
• Uitgeverij: Bruna/Arbeiderspers

Flaptekst

Eerste zin

Het gebeurde twaalf jaar geleden in de vroege herfst dat de toenmalige minnaar van het liefste meisje van de wereld zich te buiten ging aan onbezonnen blasfemie door de verschrikkelijkste scheldwoorden tot haar te richten. Onder meer schreeuwde hij haar toe dat zij een ‘vuile, smerige hoer’ was, en dat was niet eens het ergste, nee, daar bleef het zelfs niet bij, want Marc, zoals hij heette, spaarde bovendien de vuisten niet, en beukte met alle kracht die er nog in dat uitgeteerde, teringlijderachtige, gele junkielijf van hem te vinden was genadeloos op haar in.

Samenvatting

Het eerste hoofdstuk is een bijzonder gedeelte  in vergelijking met de rest van de roman. De ik-verteller (die zichzelf ‘dokter” noemt) ontmoet Marie, het liefste meisje van de wereld. Ze is door haar verslaafde minnaar Marc die dag uit huis gezet, omdat ze hem niet trouw was.
De dokter komt in zijn Mazda voorbijrijden en pikt haar op. Hij breng haar naar haar broers Bob en Kelly (twee totaal verschillende mannen) en ze  blijft daarna bij hem. Trouwen ze nu wel of niet met elkaar,  is de vraag, maar in ieder geval sterft Marie op 26-jarige leeftijd onverwacht in haar slaap. De ik-verteller weet niet wat de oorzaak is.

In hoofdstuk 2 lijkt het of er een totaal andere roman begint. Eigenlijk wordt er nu meer verteld in de hij-vorm en de scene verplaatst zich naar het bijzondere stadje Abraham, waar een rare burgemeester Steve Blanker de heerser is. Hij noemt zich de luiste donder op aarde en is daarnaast hoofd van de politie en uitbater van het country café Jimmie Rodgers. Hij heeft een domme vrouw Anita en twee zoons van 16 en 14 jaar (Karla en Arthur) van wie hij de eerstgenoemde haat. Vanaf het begin van hoofdstuk twee wordt Steven gekweld door heftige buikpijnen. Steve Blanker ergert zich aan zijn vrouw Anita.

Hij moet aan een van de andere politieagenten Mex gaan melden dat diens collega William dood van het dak is gevallen. Zijn zoontje had een balletje op het dak gegooid en hij wilde het er af halen. Blanker maakt wat insinuerende opmerkingen naar Patsy, de vrouw van Mex, die gehandicapt is en in een rolstoel rijdt en Mex dus met de mond seksueel moet bevredigen. Dat doet ze naar de zin van Mex helemaal niet goed, omdat ze daarbij haar tong niet gebruikt.

De vrouw van William heet Sibrinala  Gamaro  en geldt als de mooiste en geilste vrouw van Abraham, maar ze draagt een groot geheim met zich mee. Ze is zo behaard dat ze zich elke dag over haar gehele lichaam moet scheren. Ze denkt echter dat Mex van Patsy en William een seksuele verhouding hebben gehad  en dat het ongeval een ordinaire zelfmoord is, omdat ook William dus een geheim had.

Steven Blanker gedraagt zich steeds vreemder: hij heeft zo’n hekel aan zijn vrouw dat hij haar meeneemt om iets te vieren, maar haar op een eenzame plek doodslaat met een schop en begraaft. Zij tweede zoontje (Arthur) die altijd spoorloos is, is daar getuige van.  De haat tegen zijn naaste familie blijft echter bestaan, want als Karla een keer weer rare fratsen in het café uithaalt (masturbeert in het openbaar) verzuipt hij zijn zoon in de spoelbak. Hij brengt hem naar het moeras, want doodgaan is slechts een reis naar het middelpunt van de aarde en via een verdwijning in het moeras  gaat die tocht wat sneller. Hij heeft nu alleen geen barkeeper meer en moet op zoek naar een nieuwe.

Niet lang daarna doodt hij ook de luiste stamgast van Jimmy Rodgers, Tom, die postbode is.  De oude Brooklyn (80) wil wel barkeeper worden, maar in het sollicitatiegesprek  faalt hij en hij wordt daarom niet aangenomen door Steven. De dochter van Brooklyn, Helen, wordt daarover zo boos, dat ze verhaal gaat halen bij Blanker. Die heeft net Tom vermoord  en hij is bang dat Helen gezien heeft dat hij diens lijk naar de kofferbak sleepte. Hij neemt haar mee naar het moeras waarin ook Karla is verdwenen, wil haar verkrachten, maar kan geen erectie krijgen. Dan schiet hij haar aan flarden.
Op dat moment bijt Patsy de penis van Mex van zijn lijf,  omdat ze vermoedt dat hij toch homo is. Sibrinala heeft dan haar  zoontje Bart al gewurgd omdat ze die schuldig achtte aan de dood van William. Patsy had namelijk in een gesprek met haar aangegeven dat zij ook een geheim had: ze kon de gedachten lezen van haar man  en als ze hem oraal bevredigde, had ze nooit kunnen “lezen” dat hij daarbij aan andere mannen dacht.
Patsy wordt opgesloten in de lokale gevangenis, maar Sibrinala gaat verhaal halen bij haar en schiet ook Patsy dood. Zo blijven er niet zo veel inwoners in Abraham over. Steven Blanker gaat naar de gevangenis waarin Sibrinala is opgesloten, omdat hij vermoedt dat ze zijn geheimen kent. Hij ziet dan ook dat haar geheim onthuld is: in de gevangenis kan ze zich namelijk niet scheren en ze is een zwartharig monster geworden. Sibrinala  sterft twee dagen later aan een hartaanval en de oude Brooklyn loopt het water van de rivier in: zijn leven is zinloos: hij heeft geen werk en hij weet niet waar zijn dochter Helen is.

De apotheose komt nog: Steven Blanker is in Jimmy Rodgers als er iemand binnenkomt. Het is de dokter van hoofdstuk (de onzichtbare ik-verteller)  die nu de wraak voor alles komt nemen als ultieme poging zijn rouw om Marie te verdringen. Hij heeft de twee broers van Marie, Kelly en Bob bij zich. De dokters slaat Steven Blanker in de maagstreek dood. Dat tafereel wordt gadegeslagen door Arthur, de jongste zoon van Steven. De dokter gaat boven een touw halen en neemt dat mee. Hij zegt tegen Arthur dat zijn lichaam zal worden gevonden hangend aan een boom. Het is allemaal geschied vanwege de dood van Marie. In zijn dromen had Marie steeds aangegeven dat er iemand gedood moest worden. Door de dood van de dokter is de weg weer vrij voor de vrijheid, de weg vrij naar het geluk.

Personages

Marie

Marie is de aanleiding voor het hele verhaal. Ze loopt weg bij de junk Marc en wordt opgepikt door de dokter bij wie ze wil blijven en met wie ze twee gelukkige jaren beleeft, voordat ze eensklaps sterft op 26-jarige leeftijd. Volgens de verteller is ze het liefste meisje op de hele wereld. Het is om haar dat er allemaal gekke dingen gebeuren in Abraham.

de dokter

Hij is verteller van het verhaal, maar blijft eigenlijk heel onzichtbaar op de achtergrond. Aan het einde geeft hij openhartig aan dat het allemaal geschied is door een onverwerkte rouw.

Steven Blanker

Steven is de vreemde en geile burgemeester van Abraham die bijzondere ideeën heeft over zijn inwoners. Hij vermoordt een heel stel inwoners: zijn vrouw Anita, zijn oudste zoon Karla, de postbode Tom en Helen. Op de beslissende momenten dat hij de macho wil uithangen en zijn seksuele lust wil bevredigen, met Helen en Sibrinala, kan hij dat niet en krijgt hij geen stijve. Dat is weer een reden om te moorden en zijn geheim te bewaren.

Patsy

Patsy is gehandicapt en zit in een rolstoel. Ze kan haar man alleen oraal bevredigen en die is daar niet tevreden over. Haar geheim is dat ze de gedachten van Mex kan lezen en zo dus weet dat hij geen homoseksuele gevoelens heeft. Desondanks bijt ze als wraaklustige vrouw zijn penis af.

Sibrinala

Heeft ook een geheim: ze is overal behaard en moet zich elke dag scheren. Maar ze is wel de mooiste vrouw van Abraham en er zijn mannen die van haar dromen. Ze raakt van slag als haar man dood gaat. Is het een ongeluk of zelfmoord. Ze wordt steeds heen en weer geslingerd tussen die twee gedachten en vermoordt haar zoontje Bart omdat hij schuldig zou zijn aan de dood. Later blijkt dat weer niet het geval te zijn en vermoordt ze Patsy. Ze sterft aan een hartaanval.

Karla

Karla is de gemankeerde zoon van Steven die hem haat, omdat hij gevormd is uit het bloed van Anita. Hij is niet snugger, valt alleen op doordat hij altijd in zijn gulp/kruis staat te krabbelen en masturbeert in het openbaar. Hij wordt vermoord door zijn vader.

Quotes

"In memoriam Marie, maar mijn geheugen is ontoereikend, twee jaar is niet lang genoeg, en ik heb zo weinig herinneringen dat ik geneigd ben er te verzinnen. Van sommige herinneringen weet ik na al die jaren zelfs niet meer of ze nu waargebeurd zijn of niet. Het doet er niet toe. Alles wat voorbij is, had net zo goed niet gebeurd kunnen zijn, en alles wat nooit heeft plaatsgevonden, zou deel kunnen uitmaken van het verleden." Bladzijde 24

"Vier dagen later, of vijf. William is inmiddels begraven, in de namiddag, het was een eenvoudige, keurige dienst zonder meer. Sibrinala Gamaro huilde een beetje, maar was bovenal bekommerd om haar zoontje Bart dat naast haar op de eerste rij (in het kleinste der twee kerkjes die Abraham rijk is) met een afwezige, echt behoorlijk lege blik in zijn ogen zijn bal zat te strelen, die hij in de kom van zijn linkerarm gekoesterd hield als was het een baby." Bladzijde 69

"Ze krijgen er niet genoeg van, nee, de Abrahamezen, en onvermoeibaar blijven zij het tragische relaas reproduceren van Sibrinala Gamaro, de voormalige knapste vrouw van de stad die haar zoontje wurgde omdat zij er allengs overtuigd van was geraakt dat hij op arglistige wijze zijn eigen vader de dood op het lijf had gestuurd door een bal in de dakgoot te mikken." Bladzijde 122

"In dit volgende en laatste hoofdstuk zal het gebeuren dat ik eigenhandig burgemeester Steven Blanker vermoord. Vrijwel onafgebroken, of ik nu overdag aan mijn bureau zit of ’s avonds bier drink op mijn veranda in het gezelschap van haar broers of nog iets volledig anders doe, het maakt niet uit, vrijwel onafgebroken hoor ik haar stem, ze vraagt of ik het goedvind als ze bij me blijft en zegt: ‘Dood hem! En hem! En haar! En hem!’ en nu is het de beurt aan Steven Blanker." Bladzijde 134

Thematiek

Dood van een geliefde

Marie sterft 26 jaar nadat ze twee jaar gelukkig met de verteller, de dokter, heeft samengewoond. Het was een periode van groot geluk. De rouwverwerking is voor de dokter heel moeilijk.

Rouw (verwerking)

Het verhaal staat in het thema van de verwerking van het verdriet. Daarom moeten allerlei mensen uit de weg worden geruimd. Het motief van de rouw wordt ook in het motto genoemd. Onvoldoende verwerkt verdriet leidt tot de dood.

Motieven

Zelfmoord

William pleegt zelfmoord door van het dak te springen. En ook de oude Brooklyn ziet het leven niet meer zitten als hij geen werk krijgt en zijn dochter ook nog eens verdwenen.

Het geheim

Diverse personages hebben een geheim te verbergen. Steven Blanker verbergt het geheim van de moord op zijn vrouw en zoon. Sibrinala verbergt het geheim van de overvloedige haargroei. Patsy verbergt haar geheim van het kunnen gedachten lezen. William en Mex verbergen het geheim van hun homoseksualiteit.

Wraak

De dokter en de twee broers van Marie nemen wraak voor wat er is gebeurd. Maar Sibrinala neemt ook wraak op Patsy die er o.a. de oorzaak van is dat ze haar zoontje heeft gewurgd. Patsy heeft op haar beurt wraak genomen op Mex, omdat hij homoseksueel zou zijn. Sibrinala heeft wraak genomen op haar zoontje Bart, omdat die schuldig is aan de dood van William.

Moord

Vooral Steven Blanker weet wel raad met zijn medemensen. Hij is schuldig aan de moord op Anita, Karla, Tom en Helen. Sibrinala is schuldig aan de moord op Bart en Patsy. Patsy vermoordt Mex. De dokter vermoordt Steven Blanker.

Seksualiteit

Dit motief speelt een opvallende rol in deze roman. Er wordt nadrukkelijk gesproken over de seksuele capaciteiten van Patsy die verder gehandicapt is en haar man oraal moet bevredigen, maar dat niet op een adequate manier doet volgens Mex. Hij zou zelf een homoseksuele relatie hebben met zijn collega-politieagent William, die met de mooiste vrouw van Abraham is getrouwd. Er komen ook verkrachtingen voor: Helen die verkracht zou worden door Steven, maar dan kan hij geen erectie krijgen. Dat kan hij ook niet bij Sibrinala. Zijn zoon Karla heeft een seksuele afwijking, omdat hij steeds vaker in het openbaar in het café Jimmy Rodgers masturbeert. Het leidt tot de dood van Karla: hij wordt verdronken in de spoelbak.

Motto

‘Want uit het verdriet komt de dood voort’ (Jezus Sirach 38, 18)

Jezus Sirach is een boek dat gerelateerd is aan de Bijbel, maar niet in de vertaling/editie van onze protestante bijbel voorkomt. Het boek omvat voornamelijk spreuken over gevoelens en het 38^e hoofdstuk gaat over verdriet en rouw. Het advies van de schrijver van Jezus Sirach is dat je je niet aan rouw moet overgeven, want dat leidt tot de dood.

Dat is precies waarover het in deze roman van Vekeman gaat. De hoofdfiguur gaat ondergedompeld in rouw als Maria plotseling overlijdt.  Dat leidt bij de hoofdfiguur tot een beschrijving van een horrorsituatie.

Titelverklaring

Marie is de naam van de geliefde van de verteller. Met haar  is hij twee jaren gelukkig is geweest voordat ze onverwacht overleed. Daarna moet de ik-verteller zijn rouw gaan verwerken. Ze is immers het liefste meisje van de wereld voor hem geweest  en haar doodsoorzaak is onbekend. Ze is 26 jaar oud als ze sterft.

Structuur & perspectief

De roman wordt onderverdeeld in acht genummerde hoofdstukken die geen titel hebben. In hoofdstuk 1  ontmoet de ik-verteller (de dokter)  Marie het mooiste meisje van de wereld. Na twee jaar met elkaar gelukkig zijn, sterft ze.

Dan volgt in hoofdstuk 2 tot en met 8 het vreemde en wrede verhaal over het dorpje Abraham met een heel vreemde burgemeester die het inwonertal van zijn stadje op gewelddadige wijze kleiner maakt (hij doodt zijn vrouw, zoon, andere vrouwen)  Het perspectief verandert in deze hoofdstukken van verteller: de ik-verteller verhuist naar de achtergrond en er wordt meer verteld in de hij-vorm en soms zelfs enkele keren in de jij-vorm. (wanneer de dokter zich richt tot de jongste zoon van Steven)

Maar in het laatste hoofdstuk duikt de ik-verteller van het eerste hoofdstuk weer op.

Het verhaal wordt door een achterafverteller aan de lezer medegedeeld: de geschiedenis van het  verhaal heeft ongeveer twaalf jaar daarvoor plaatsgevonden. Het perspectief is dus heel bijzonder.

Enkele keren wordt er door de ik-verteller een opmerking gemaakt over het perspectief
Een roman schrijven, Marie  getiteld,  waarin volgens het adagium van G.Flaubert de schrijver alomtegenwoordig is, maar tezelfdertijd onzichtbaar. Net  als God dus, zei G. Flaubert. God die  werkelijk bestaat  en eindeloos reëler is  dan u  en ik, dan hij, zij, wij, dan jullie, zeg ik. God die  nu  al jaren in een allemachtig  slechte bui  is.*** (blz. 91)

De vertelstructuur heeft inderdaad soms weg van een onzichtbare verteller  die echter aan het einde van de roman weer opduikt.

Op blz. 121 Een Marie getitelde roman  waarin naar het adagium  van W.F.Hermans geen  mus van het dak valt zonder dat dit een gevolg kent, en waarin de  dood  van Marie dus  een  functie en zin  heeft. Sterker  nog: waarin Maries dood oorzaak  is, niet  zomaar  van wat  er zich in onderhavige roman voltrekt, maar van het feit  dat  het boek sowieso wordt  geschreven”.

 

Decor

Je kunt als lezer niet bepalen in welke tijd het verhaal speelt. De ik-verteller (de dokter)  zegt alleen dat de geschiedenis waarover hij een roman schrijft ongeveer twaalf jaar geleden is geschied. Maar in welke tijd dat is, wordt niet vermeld.

Vekeman geeft een fraaie omschrijving van zijn decor, Abraham, het stadje waar de geschiedenis zich afspeelt. Op de hele wereld moeten er een driehonderdtal mensen zijn die Abraham een stadje of zelfs een stád noemen. De meerderheid daarvan bestaat uit de bevolking van Abraham zelf, en de rest leeft verspreid over de nogal onafzienbare uitgestrektheid waarvan het  dorpje  – of liever gezegd: de negorij – tegen wil en dank het plompverloren centrum vormt. Er staan twee  kerkjes in Abraham, er bevindt zich een school (vlak bij de grote kreek), er is een  kruidenierswinkel en een  gevangenis, maar geen postkantoor. De burgemeester van Abraham heet Steven Blanker. Hij is nooit tot burgemeester verkozen; er zijn in Abraham nog nooit verkiezingen gehouden; niemand in Abraham is ooit op  het idee gekomen – of heeft de moed en energie gevonden –  om  ze  te organiseren. Behalve burgemeester is Steven Blanker hoofd van de politie (het voltallige korps bestaat, Blanker  inbegrepen, uit welgeteld drie mannen) en dáárnaast ook nog eens de  uitbater van  een ‘Jimmie Rodgers’  geheten en, zoals wellicht de naam al doet vermoeden, geheel aan Blankers favoriete zanger opgehangen café.

Hoewel het ook niet vermeld staat, moet je bij het stadje Abraham toch wel denken aan een klein country&westernstadje in de Verenigde Staten. Het feit dat de saloon van Blanker “Jimmie Rodgers” heet, speelt in die gedachte zeker mee. Er is een moeras in de buurt waarin Blanker de door hem gedode mensen dumpt. Zo komen ze wat eerder in het middelpunt van de aarde terecht. 

Stijl

De stijl van Vekeman is op zijn zachtst gezegd bijzonder en opvallend. Soms bijzonder  humoristisch, soms bijzonder grof. Maar in ieder geval verveel je je daardoor niet als lezer van een Vekeman.
Blz. 35: Kan je na achttien maanden verkering en vervolgens drie jaar huwelijk je vrouw er nog op wijzen dat bij het bedrijven van orale seks een vooraanstaande rol weggelegd is voor de tong, en dat het zogenaamde ‘pijpen’ dus niet, zoals de volksmond  suggereert, geheel en al met ‘afzuigen’ en ‘zuigen’ samenvalt, maar wel degelijk ook voor een groot deel uit ‘likken’ bestaat? Kan je dit nog doen na zo lange tijd?

(blz. 56) Mocht  zij haar lichaam  niet scheren, Sibrinala Gamaro  zou  geen schaamhaar hebben,  maar dan  zoals  er  ook geen rivieren, kreken of  meren  te ontdekken vallen in de oceaan. Mocht zij haar lichaam niet scheren, ze zou eruitzien, niet als  de prachtige verschijning die  zij heden  is, maar  als een  weliswaar  zeer elegante, goed geklede, sensuele,  slanke grizzlybeer  met een opmerkelijk fijn  gesneden  en spiegelglad  vrouwengezicht.

(blz. 112) Met zoveel  kracht, als water uit een brandweerslang, komt het bloed uit Mex’ kruis tegen Patsy’s borst gespoten dat zij zonder haar handen te gebruiken in haar  rolstoel  achteruitrijdt.  Zij heeft de mond vol bloed en sperma, in haar schoot springt het  afgebeten en vervolgens uitgespuwde geslacht van Mex op en neer, stuiptrekkend, als een vis op het droge.

Daarnaast schrijft Vekeman soms heel lange zinnen, die vrijwel nooit ontsporen. Voor de echte liefhebber zijn ze een lust voor het oog of oor (je moet Vekeman horen voorlezen), maar ze maken het daarmee soms niet gemakkelijk om hem te lezen.

Wat ook wel qua stijl grappige scenes oplevert is dat de vrouwen Patsy, Helen en Sibrinala niet al te slim zijn en moeilijke maar verkeerde woorden gebruiken. (fellatio wordt faltio bij Patsy en feministe wordt “finimiste” bij de ook niet zo snuggere Helen

In het algemeen overheerst zeker de humoristische toon van Vekeman.

Slotzin

Maar dat is niet erg, niemand zal het erg vinden. Want nu ik ook mezelf ten dode opgeschreven heb, zal straks eindelijk alles voorbij zijn, en zal er ruimte zijn voor vrijheid en vrede, en bovenal, wie weet, voor een nieuwe, zeer voorzichtige maar welgemeende poging tot iets wat ik zelf ooit genoemd heb: geluk

Beoordeling

Eigenlijk is Marie een vreemd, maar wel heel origineel boek. Ik heb me tijdens het lezen ook steeds afgevraagd of de verteller de dingen die in Abraham gebeuren in zijn dromen beleeft die voor hem daarna werkelijkheid worden of dat ze toch in de fictie van het verhaal in Abraham “waargebeurd” zijn. Zie bijvoorbeeld onder “Quotes” (1) wat de verteller daarover zelf opmerkt.

Ook door de verteltechniek (een ik-verteller die in zes hoofdstukken onzichtbaar blijft)  is het boek erg origineel. De verteller verwijst hierbij naar de literaire opvatting van Flaubert (zie hiervoor onder het kopje perspectief). De gebeurtenissen zijn natuurlijk erg hilarisch  en lachwekkend. Mede door de humoristische  stijl is “Marie” een leuk boek om te lezen. Maar het is niet gemakkelijk om de ware bedoeling van de schrijver te doorgronden. Het is even zo goed mogelijk dat het verhaal zich afspeelt in een droom of in de ziekelijke hersens van de “dokter.” Maar je kunt er ook over denken om het verhaal in het hoofd van de jonge Arthur (de tweede zoon van Steven ) te laten afspelen. Of wat te denken van de patiënt Eliot Barloth, die zich immers heeft bekwaamd in het verzinnen van de meest onmogelijke ziekten? Ik durf wat dat punt betreft de knoop niet door te hakken. De bedoeling van de schrijver ontgaat me eerlijk gezegd ook wel. Niettemin blijft het een leuk, maar absurdistisch  verhaal om te lezen.

Het is in mijn ogen wat scholieren betreft alleen geschikt voor de wat “betere lezers” die ook plezier kunnen beleven aan de stijl waarin het gerecht wordt opgediend.

Recensies

"Vekeman – zijn opgeblazen, koket maniëristische stijltoets geperfectioneerd – schrijft het allemaal met sardonisch plezier op: als een kundige god hangt hij boven zijn kleine creatie en laat hij het surrealisme zin na zin en pagina na pagina groeien, tot elke lettergreep aangeblazen wordt door Satan en ‘Marie’ als bloederige Tarantino finisht[..}. Maar wat overblijft, is toch vooral de grimmigheid: wanstaltig is een woord uitgevonden door Christophe Vekeman." http://www.humo.be/boeken...eman-marie

"Het is een vormelijk experiment dat overtuigt en het centrale thema van de roman versterkt, dat eenzaamheid waanzinnige proporties kan aannemen. In die zin is ‘Marie’ een Vekeman 2.0, al blijft hij trouw aan de stilistische souplesse waarmee hij onafgebroken adembenemende zinnen uit zijn mouw schudt. Subtiele humor biedt tegenwicht aan de macabere sfeer die naargeestig door de straten van Abraham waart." http://www.cuttingedge.nl...eman-marie

"Vekeman voert veel personages op en ook weer net zo gemakkelijk, en op gruwelijke wijze, af. Hij geeft geen antwoorden op de vragen die het boek en de personages oproepen, maar hinderlijk is dat allerminst. Zijn schrijfstijl staat in schril contrast met de gebeurtenissen in het boek; het zijn niet minder dan prachtige zinnen die haast over elkaar buitelen. \'Een zee van tijd in het verschiet, maar geen spoor van toekomst,\' om er maar eentje uit te lichten. Marie is een echte Vekeman. Een fantastisch boek." http://www.nightwriters.n...he_Vekeman

"Vekemans experiment in Flaubert-schrijven is succesvol. Schrijver, ik-verteller, vertelinstantie: ze zijn onzichtbaar, als het ware verdampt in de atmosfeer van Marie en Abraham. En de atmosfeer is alomtegenwoordig. Mocht Marie verschijnen in de Angelsaksische letteren, het boek zou een cult classic worden. Maar het is onderdeel van de Vlaamse letteren, dus zal er wel weer geen haan naar kraaien." http://markcloostermans.b...raham.html

"Nogmaals, bewondering voor de oneindige fantasie van Christophe Vekeman en hoe hij dit heeft weten te vertalen naar het geschreven woord, maar de omschrijving van Marie als een ‘ode aan de liefde met een ondertoon van bodemloos verdriet’ – ik ontdekte er weinig ‘ode aan de liefde’ in – kun je niet los lezen van de ‘krankzinnige, helse roman vol grillige plotwendingen en onvergetelijke personages’, zoals het boek wordt omschreven door uitgeverij De Arbeiderspers. Ik zal Marie niet voor een tweede keer uit de kast pakken, maar oordeel vooral zelf:" http://lizlohren.nl/recensie-marie/