"Zit je met alleen maar veertigplussers in de klas? En spijbelt iedereen dan de hele tijd? En hoe zit het met dat rooster: is dat écht zo'n gatenkaasrooster als in de bovenbouw van de middelbare?"

Jep, de vavo roept veel vragen op. Tijd om de vooroordelen, clichés en andere gekke verhalen de wereld uit te helpen dus. Omdat ik zelf les krijg op de vavo bundelde ik de meest gestelde vragen én bijbehorende antwoorden.

Om te beginnen: wat is dat nou eigenlijk, volwassen onderwijs?
Vavo, ofwel: voortgezet algemeen volwassen onderwijs is voor, eh, ja, eerlijk is eerlijk: de drop outs van het voortgezet onderwijs. Pas je niet helemaal lekker in dat schoolsysteem, heb je een tussenjaar (of twee, drie) gehad, een onafgemaakte prutstudie gedaan of ben je gewoon zes keer blijven zitten? Deze vorm van scholing biedt jou een tweede kans. Kies nu een profiel dat wél aansluit op je brein of doe wat herexamens in de vakken waar je vorig jaar (finaal) voor zakte. 

Met wat voor 'n types zit ik dan in de klas? 

Volwassen onderwijs is geschikt voor scholieren (in de leeftijd: 17-25) die zelfstandig aan de slag kunnen en bereid zijn om eventueel twee jaar in één jaar te volgen (hierover later meer). Af en toe zit daar ook ’n gemotiveerde 40-plusser tussen, maar in mijn ervaring komt dat niet zo vaak voor.

Je gaat in één (hangt af van de situatie, later meer) roetsj naar je eindexamen met weinig uren, veel vrije tijd, zonder gym en ckv. Je hebt niet langer een schoolpasje met een verregend ochtendgezicht, op het vavo ben je namelijk cursist (zonder cursistenpasje).

Maar effe hè, wat wordt er verstaan onder die zelfstandigheid?
Op een ‘gewone school’ heb je zo’n typisch ‘nu-moet-ik-eigenlijk-huiswerk-maken’-uurtje, op het vavo vervalt deze bezigheid. Je komt voor je diploma en daar is de omgeving op gericht: je volgt les, een eventuele bijles (gratis) en komt gewoon. Tandartsafspraak of ander gesmoes? Jouw zaak. Je bent volwassen, jij wil straks in ’n mooie jurk dat papiertje ontvangen, zorg dan dat je er bent. 

Ik wil graag een niveau hoger doen, hoe zit dat?
Mijn school publiceerde een lijstje vol toelatingseisen, je vindt ‘m hier. Verder belangrijk: je kan een eenjarig programma volgen (social life: nul), dan volg je acht vakken van de laatste twee/drie jaar in één jaar. Een tweejarig programma is fijner (social life: stuk actiever). Ook dan volg je vakken van de laatste twee/drie jaar in één jaar, maar dan volg je er gewoon vier per jaar.

Rutte-regeling, scholierentegemoetkoming... waar heb ik recht op? Tell me!
De Rutte-regeling is bedoeld voor leerlingen die de kans lopen het voortgezet onderwijs zonder diploma te verlaten, maar door uitbesteding aan het volwassen onderwijs toch nog een diploma kunnen halen. Je kunt worden uitbesteed aan een vavo als jouw school een samenwerkingsovereenkomst heeft met een ROC in de buurt. Lees hier meer over deze regeling.

En dan die scholierentegemoetkoming: als je achttien jaar of ouder bent en volwassenonderwijs volgt, ben je zeer waarschijnlijk skeer. DUO redt jou uit de brand en keert iedere maand wat geld uit om je boeken, bus en eventueel lesgeld te betalen. Een soort stufi-regeling die nog wel bestaat dus. Aanvragen doe je hierrr!

Is het rooster een beetje oké?
Eerlijk? Ja, dat is mogelijk. Maar ook niet. Afgelopen jaar had ik op maandag les tot kwart over acht (enkele vakken worden ’s avonds gegeven) met een gapend gat tussen twee en vijf. Ja, da’s shit. Gelukkig wordt er bij mij op school flexibel omgegaan met klassenwissel, zo schoof ik aan in een woensdagochtendlesje en was ik mijn tussenuren kwijt. Chill. Het rooster is het hele jaar hetzelfde, waardoor ik niet elke paar weken opnieuw gatenkaasuurtjes moest zien op te vullen.

Nog even kort
Vavo, dat is vrijheid en (veel) thuis doen. Anderhalf uur les, geen corvee, geen schoolfeestjes of cultuurreisjes naar Rome. Het biedt kansen, nieuwe vrienden en een zelfstandige voorbereiding op het hoger onderwijs. Klinkt 't als iets voor jou? Bezoek eens een Open Avond, pleeg een belletje en kijk wat er nog mogelijk is. Met een beetje haast kan je er komend schooljaar misschien nog wel terecht.