De beste docenten vragen leerlingen om feedback. Die durven te vragen: is dat een goede opdracht? Is dit geschikt als huiswerk? En zelfs: hoe kom ik op jullie over als docent? Wat zou ik beter kunnen doen? 

Op de vraag van veel leerlingen: ‘Waarom moet ik dit leren?’ is voor docenten niet altijd een makkelijk antwoord te geven, maar een goede docent probeert het op zijn minst! Waar het om gaat is dat onderwijs als zinvol wordt ervaren, ook door de leerlingen. En daar ontbreekt het nog wel eens aan. 

Bange docenten

Volgens mij kan het voortgezet onderwijs leuker en ook beter. De sleutel is een open cultuur van ‘feedback’, tussen leerkrachten onderling, tussen leerkracht en leerling, zelfs tussen ouders en leerkrachten. Helaas is zo’n ‘open feedbackcultuur’ nou juist niet gebruikelijk in het voortgezet onderwijs. 

Laten we eerlijk zijn: docenten zijn best bang. En laten we eerlijk zijn: leerlingen zijn best eng. Leraren moeten zien te overleven voor volle klassen met gehaaide jongeren. Maar opereren op eilandjes achter de gesloten deuren van hun klaslokalen is geen oplossing: veel docenten staan niet open voor wat de leerlingen van hun denken, en juist dáárdoor wordt er achter hun rug respectloos over ze gepraat. En dat is weer slecht voor de sfeer op school.  

Koffiekamer

Geen enkele leraar zal in de koffiepauze aan zijn collega’s vertellen dat hij de boel niet in de hand heeft. Ze houden zich groot en ontwikkelen eigen trucs om de boel zo werkbaar mogelijk te houden. Om feedback vragen? Komt niet in hun hoofd op! En zo blijft alles een beetje van hetzelfde en is onderwijs te veel gericht op saaie en brave middelmatigheid. Als de boel maar draait.

Ik begrijp het heel goed: als leraar ben je natuurlijk kwetsbaar, en je moet zorgvuldig met feedback omgaan. Dat is ook taak van de directie: er zijn vele trainingen waar docenten dit kunnen leren. Omgaan met feedback is niet altijd makkelijk, maar als je weet hoe je het moet aanpakken, dan levert het veel op!

Leren van elkaar

In een ‘positief-kritische feedbackcultuur’ is iedereen altijd aan het leren hoe het beter kan. Het resultaat is dat deze 'lerende houding' overgedragen wordt op de leerlingen. De beste opvoeding is het goede voorbeeld geven! Toch? Daar gaat het in essentie toch om?

Het kan zo leuk zijn, onderwijs!  Elke dag weer bezig zijn met hoe het beter kan, zodat we werkelijk iets leren, en de kwaliteit stijgt. Zowel van het plezier als van het resultaat, want dat kan juist heel goed samengaan!

Hester Macrander is onder andere theaterdocent en docent Nederlands, en geeft op freelance basis les in het gehele onderwijs. Speciaal voor Scholieren.com schreef ze dit gastblog.